عضلهی دیافراگم ، جداکنندهی قفسهی سینه از محوطهی شکم است و انقباض آن موجب حرکت هوا بهدرون و بیرون ششها میشود. سکسکه ناشی از انقباض دیافراگم است. بعداز هربار انقباض دیافراگم، تارهای صوتی ناگهان بسته میشود و صدایی از گلو شنیده میشود که سکسکه نام دارد. سکسکه معمولا یک مشکل جدی نیست، اما سکسکههایی که بیشاز ۴۸ ساعت طول بکشد، گاهی نگرانکننده هستند. درگزارش مایو کلینیک اعلام شده است: بین هر ۱۰۰ هزار نفر تنها سکسکهی یک نفر ممکن است بیشاز یکماه ادامه یابد. اما به چه دلایلی دچار سکسکه میشویم؟
سوءهاضمه
سکسکههای کوتاهمدت که معمولا کمتراز ۴۸ ساعت طول میکشند، زمانی اتفاق میافتد که عملکرد معدهی فرد بعداز یک وعدهی غذایی کامل و سنگین یا نوشیدن مایعات فراوان دچار اختلال شده باشد. نوشیدنیهای گازدار و الکلی موجب بادکردن معده و درنتیجه بروز سکسکه میشود. سوءهاضمه با درگیرکردن دیافراگم موجب ایجاد اختلال در عملکرد معده میشود.
تغییرات دمایی
تغییرات دمایی ناگهانی مانند قدمزدن درهوای خیلی سرد، خوردن یا نوشیدن مایعات خیلی داغ یا خیلی سرد نیز ممکن است باعث بروز سکسکه شود. البته مکانیسم ارتباط این تغییرات دمایی با اسپاسم عضلهی دیافراگم کاملا مشخص نیست.
استرس
هیجان زیاد، اضطراب و استرس نیز میتواند باعث بروز سکسکههای کوتاهمدت شود. علت آن هنوز بهدرستی معلوم نیست، اما این حالتها اغلب الگوهای تنفسی را تغییر میدهند و عملکرد دیافراگم نیز تحتتأثیر همین تغییرات قرار میگیرد.
تحریک عصبی
دو عصب مهم واگ و فرنیک، انقباضات دیافراگم را کنترل میکند. تحریک این عصبها میتواند موجب بروز سکسکههای طولانی شود که حتی گاهی بیشاز ۴۸ ساعت نیز ادامه مییابد. براساس گزارش کلینیک مایو، هرچیزی مثل تماس مو یا چیزی شبیه آن با پردهی گوش، گلودرد، وجود تومور درگردن یا گواتر یا رفلاکس اسید معده میتواند از علل ایجاد سکسکه در افراد باشد. براساس دستورالعمل کتابچهی راهنمای مارک، خوردن یک قاشق چایخوری یا بیشتر شکر با تحریک حنجره و عصب واگ میتواند در درمان سکسکه مؤثر باشد. یک روش خانگی دیگر در درمان سکسکه، نگهداشتن نفس یا نفسکشیدن عمیق است. در این حالت فرد بهطور ارادی ورود هوا به دیافراگم و تحریک عصب را کنترل میکند و همین موجب تنظیم مجدد عملکرد دیافراگم و بازگشت بهحالت عادی میشود.
عمل جراحی
عمل جراحی نیز ممکن است باعث ایجاد سکسکه شود. بعداز جراحی شکم، عملکرد معده ممکن است دچار اختلال شود و درنتیجه فرد سکسکه کند. عوامل دیگری چون بیهوشی عمومی و لولهگذاری که باعث تحریک گلو میشوند، نیز شانس شروع سکسکه را در افراد افزایش میدهد.
شرایط پزشکی
انواع شرایط متابولیک مثل دیابت، نارسایی کلیه و عدمتعادل الکترولیت (آب و نمک که برای انجام کارهای ضروری بدن حیاتی است) در بهوجودآمدن سکسکههای بلندمدت بیتأثیر نیست. داروهایی مانند باربیتورات (داروهای دژمکننده، تضعیفکننده، و دپرسانتهای سیستم عصبی مرکزی)، استروئیدها و آرامبخشها نیز از دیگر علل ایجاد سکسکه است. اختلالات مغزی مثل تومور، التهاب مغز یا آنسفالیت، سکته یا صدمهی مغزی نیز میتواند با تحتتأثیر قراردادن اعصاب عضلهی دیافراگم موجب بروز سکسکههای بلندمدت شود.
۹ ترفند آسان و سریع برای ازبینبردن سکسکه
انقباضهای عضلهی دیافراگم برای شما ضرر ندارد، اما عدمدرمان آن ممکن است موجب کلافهشدن شما شود. وقتی سکسکه میکنید، کافی است برای خلاصی از آن این ۹ راه را امتحان کنید.
یک خوراکی شیرین بخورید
خوردن یک قاشق غذاخوری شکر یک روش عادی در درمان سکسکه است، زیرا با تحریک آرام مری، عصب فرنیک فرصت مییابد خودش را مجدد تنظیم کند، البته هیچ مدرکی برای این ادعا وجود ندارد.
یک خوراکی ترش بخورید
یک قاشق غذاخوری سرکه بخورید. طعم ترشی در درمان سکسکه بسیار مؤثر است.
کرهی بادامزمینی بخورید
اگر نمیدانید چگونه از شر سکسکه خلاص شوید، یک قاشق غذاخوری کرهی بادامزمینی بخورید! این یک روش سنتی برای درمان سکسکه است. وقتی کره را در دهان میگذارید و کره روی زبان کمکم آب میشود، الگوی بلع و تنفس شما دچار یک وقفهی کوتاه میشود و همین اختلال موجب درمان سکسکه میشود.
مقداری سس تند مزهمزه کنید
بهنظر میرسد این روش مفید است، زیرا حرارت و تندی سس باعث میشود ذهن شما بهجای تمرکز بر فرایند سکسکه، برروی طعم تند سس متمرکز شود. همین روش ساده میتواند به شما در خلاصشدن از شر سکسکه کمک کند.
کمی عسل بخورید
یک قاشق غذاخوری عسل را در یک لیوان آب گرم بریزید، سپس آن را برروی زبان خود قرار دهید و قورت دهید. شوید هم مانند عسل با تحریک عصب واگ، میتواند سکسکه را درمان کند.
درمان با پودر شکلات
روش خلاصشدن از سکسکه با این روش، شاید کمی مشکل بهنظر برسد. کمی پودر شکلات را با قاشق در دهان بریزید. هرچند قورتدادن یک قاشق پودر شکلات کار سادهای نیست ولی در درمان سکسکه مؤثر است.
در یک پاکت نفس بکشید
داخل یک پاکت کاغذی آرام و عمیق نفس بکشید (اگر احساس سردرد کردید، ادامه ندهید). نفسکشیدن داخل یک پاکت موجب افزایش میزان دیاکسیدکربن در خون میشود و بههمین خاطر عضلهی دیافراگم با انقباض بیشتر تلاش میکند میزان اکسیژن خون را بالا ببرد، توقف انقباضهای غیرارادی عضلهی دیافراگم موجب ازبینرفتن سکسکه میشود.
مقداری شوید بخورید
خیلی ساده است، برای رهاشدن از شر سکسکه یک قاشقغذاخوری تخم شوید را بهآرامی بجوید. این نیز یک روش سنتی است. درواقع قورتدادن تخم شوید با تحریک عصب واگ، موجب توقف انقباضات غیرارادی دیافراگم و سکسکه میشود.
دستمال توالت را امتحان کنید
یک لایه دستمال توالت را روی یک لیوان قرار دهید و سپس با آن آب بخورید. با این شیوه شما مجبورید آب را باشدت بیشتری بالا بکشید. هورتکشیدن آب، اسپاسم غیرارادی ماهیچهی دیافراگم را مختل میکند و درنتیجه سکسکهی شما درمان میشود.