در لابه‌لای فریم‌های فیلم بتمنِ مت ریوز چه چیزهای پنهان شده‌اند؟ در این مطلب برخی از بامزه‌ترین نکات مخفی جدیدترین فیلمِ شوالیه‌ی گاتهام را مرور می‌کنیم. همراه میدونی باشید.
این معما را برام حل کنید: «اون چیه که کاراگاهیه، ابرقهرمانیه و صدرنشین جدول باکس آفیس امساله؟» بله، فیلم جدید بتمن! ساخته‌ی سه ساعته‌ی مت ریوز که در آن رابرت پتینسون با به تن کردن شنل شوالیه‌ی تاریکی به مصاف با یک قاتل سریالی می‌رود، طبقِ سنت فیلم‌های کامیک‌بوکی این روزها پُر از ایستر اِگ‌ها و نکاتِ پنهان است. به همین دلیل تصمیم گرفتیم با این ویدیو/مقاله برخی از باحال‌ترین جزییات و بامزه‌ترین ارجاعاتِ این فیلم را که ممکن است از دستتان در رفته باشند.
۱- درِ مخفی غار بتمن
کسانی که سریال لایواکشن بتمن، محصول سال ۱۹۶۶ را دیده باشند، حتما نقش مهمی را که تندیس سرِ ویلیام شکسپیر در آن سریال ایفا می‌کرد، به خاطر می‌آورند. در آن سریال روی میزِ کار بروس وین در عمارتِ وین یک تندیس وجود دارد که کاراکترها با بالا دادنِ سر تندیس و فشردنِ دکمه‌ای که در زیرش مخفی شده، از آن برای باز کردنِ درِ ورودی منتهی به غار بتمن استفاده می‌کنند. حالا در فیلم «بتمنِ» مت ریوز هم در صحنه‌ای که آلفرد را مشغول باز کردنِ بسته‌ی حاویِ بمبِ ریدلر می‌بینیم، یک چیزی در پس‌زمینه نظرمان را به خودش جلب می‌کند: یک تندیس از سر ویلیام شکسپیر مشابه‌ی همانی که در سریال بتمن وجود دارد. آیا در زیر سر این تندیس هم دکمه‌ای برای باز کردن در مخفیِ منتهی به غارِ بتمن وجود دارد یا وجودش صِرفا وسیله‌ای برای ادای احترامِ مت ریوز به سریالِ کلاسیکِ آدام وست است؟ کی می‌دونه؟
۲- هویت برادران دو قلو
گرچه در فیلم مت ریوز خبری از دوچهره نیست، اما درعوض، دو شخصیتِ فرعی در این فیلم وجود دارند که به خاطر ارتباطشان با هاروی دنت شناخته می‌شوند. مکس و چارلی کارور نقش دوقلوهای همسانی را ایفا می‌کنند که نگهبانِ در ورودی باشگاه شبانه‌ی پنگوئن هستند. گرچه در طول فیلم اسمی از این دوقلوهای کودن بُرده نمی‌شود، اما طرفداران فکر می‌کنند که آن‌ها ارجاعی به شخصیت‌های مکس و مین باشند؛ مکس و مین برادرانی هستند که برای اولین به‌عنوان نوچه‌‌های دوچهره در سریال انیمیشنی بتمن، محصول ۱۹۹۲ معرفی شدند. حالا که حرف از سریال انیمیشنی بتمن شد بگذارید این را هم بگویم که مت ریوز جمله‌ی معروف «من انتقام هستم» را که نقش پُررنگی در فیلمش ایفا می‌کند، از سومین اپیزودِ فصل اول این سریال (که به رویارویی بتمن با مترسک می‌پردازد) قرض گرفته است.
۳- مخفیگاه ریدلر
در اواخر فیلم معلوم می‌شود که در تمام این مدت مخفیگاه ریدلر در آپارتمانی در مقابلِ نایت کلابِ پنگوئن قرار داشته است و او مستقیما با دوربین از رفت‌و‌آمدِ مقاماتِ فاسد دولتی به این مکان عکس‌برداری می‌کرده. اما یک نمای بسیار بسیار نامحسوس در اوایل فیلم وجود دارد که این غافلگیری را زمینه‌چینی می‌کند: برخی از طرفدارانِ تیزبینِ فیلم متوجه شده‌اند که در پایانِ سکانسی که بتمن پس از بازجویی از پنگوئن، نایت کلابش را ترک می‌کند یا به‌طور دقیق‌تر در دقیقه‌ی ۳۱ و ۴۸ ثانیه‌ی فیلم، می‌توانیم فردی را در گوشه‌ی بالای سمتِ چپ تصویر ببینیم که ازطریقِ پنجره‌ی آپارتمانش در ورودیِ نایت کلاب رو زیر نظر گرفته است. این فرد همان ریدلرِ خودمان است و حتی مت ریوز هم در توییتر نظریه‌ی طرفداران را تایید کرده است.
۴- وام گیری از زودیاک
بر کسی پوشیده نیست که زودیاک، قاتلِ سریالی دنیای واقعی، مهم‌ترین منبع الهامِ مت ریوز برای خلق این نسخه از شخصیتِ ریدلر بوده است. برای مثال، لباس ریدلر براساس گزارش شاهدانی که پوششِ زودیاکِ قاتل را دیده بودند طراحی شده است. همچنین، یکی از کارت‌هایی که زودیاکِ قاتل در دنیای واقعی برای خبرنگار روزنامه‌ی سن فرانسیسکو کرانیکل فرستاده بود، کارتی با تم هالووین بود؛ این کارت تصویرگرِ یک اسکلتِ خندان درون یک کندوتنبل است که در کنارش جمله‌ی «از طرف رفیقِ ناشناست» نوشته شده است. حالا در فیلم هم اولین کارتی که ریدلر در صحنه‌ی جرم برای بتمن به جا می‌گذارد، حاوی تصویری از یک اسکلتِ خندان درون یک کندوتنبل است که جمله‌ی «از طرف دوستِ ناشناست» روی آن دیده می‌شود.
۵- رمزگشایی پلاک ماشین
حالا که حرف از ریدلر شد بگذارید بگویم که در فیلم یک ایستر اِگِ بامزه به سبکِ پیام‌های رمزیِ ریدلر برای امتحانِ مهارت‌های کاراگاهی تماشاگران در نظر گرفته شده است. پلاک ماشینی که ریدلر به درونِ محل برگزاری مراسم ترحیم شهردار می‌فرستد، «اِس ۳۹ هفت دبلیو دی» است. اولین چیزی که برای رمزگشایی این پلاک باید بدانید این است که بتمن برای اولین‌بار در سال ۱۹۳۹ معرفی شد. «اِس» نوزدهمین حرفِ الفبای انگلیسی به شمار می‌رود، پس اولین بخش پلاک کامل می‌شود: نوزده سی و نُه یا ۱۹۳۹. اما «هفت دبلیو دی» چه معنایی دارد؟ شماره «هفت» می‌تواند به‌عنوانِ جمعِ عدد ۴ و عدد ۳ تفسیر شود. چهارمین و سومین حروف الفبا حرفِ «دی» و «سی» هستند. درنهایت، «دبلیو» بیست و سومین حرف الفبا و «دی» هم چهارمین حرف الفباست که با اضافه کردن آن‌ها با یکدیگر به عدد ۲۷ می‌رسیم. بنابراین پلاک ماشین این‌طوری ترجمه می‌شود: «۱۹۳۹ دی‌سی۲۷». به بیان دیگر، بتمن برای اولین‌بار در شماره‌ی بیست و هفتم سری «کامیک‌های کاراگاهی» (Detective Comics / حروف اولش «دی» و «سی» هستند) که در سال ۱۹۳۹ منتشر شد، معرفی شد.
۶- علت انتخاب رابرت پتینسون
در اوایل فیلم در جریان مونتاژی که بروس وین دارد وحشت‌زدگی مجرمان گاتهام از بتمن را توضیح می‌دهد، یک سارق نقاب‌دار را مشغول دزدی از یک مغازه می‌بینیم. این مغازه «خواروبارفروشی گود تایمز» نام دارد که ارجاعی به فیلم «گود تایم» (Good Time) یا «اوقات خوش» با نقش‌آفرینی رابرت پتینسون و کارگردانیِ برادران سفدی است. علاوه‌بر این، کاپشنِ نارنجی این سارق که آن را روی هودی خاکستری‌اش پوشیده است، تداعی‌گرِ لباس کاراکتر پتینسون در آن فیلم است. مت ریوز در مصاحبه‌هایش گفته بود که این فیلم را در حین نگارش فیلمنامه‌ی «بتمن» دیده بود و خشم درونی، خطرناک‌بودن و استیصالی که پتینسون در این فیلم به نمایش می‌گذارد، باعث شده بود تا متقاعد شود که او انتخابِ ایده‌آلی برای به تن کردنِ شنلِ این نسخه از بتمن است.
۷- شوخی با پنگوئن
یکی از جزییاتِ بامزه اما غیرعلنیِ «بتمن» بعد از سکانس تعقیب‌و‌گریز قرار دارد: پس از اینکه بتمن و گوردون دست‌و‌پای پنگوئن را می‌بندند و سؤال‌پیچش می‌کنند، متوجه می‌شوند که در تحقیقاتشان مرتکب اشتباه شده‌اند و بلافاصله با تنها گذاشتنِ پنگوئن، آن‌جا را ترک می‌کنند. بخشِ بامزه‌ی این سکانس جایی است که پنگوئن سعی می‌کند دنبال بتمن و گوردن بدود و به آن‌ها التماس می‌کند که تنهاش نگذارند، اما دست و پاهای بسته‌اش باعث می‌شوند تا در حین قدم برداشتن درست مثل یک پنگوئن تاتی‌تاتی کند!
۸- نویسندگان افسانه‌‌ای
در یکی از صحنه‌های فیلم، ریدلر ویدیوی افشاسازی درباره‌ی گذشته‌ی خانواده‌ی وین را منتشر می‌کند. ویدیوی ریدلر برای لحظاتِ بسیار گذرایی نامه‌ای را به تصویر می‌کشد که در بالای آن عبارتِ «شرکت حقوقی میلر و مور» دیده می‌شود. این اسم ارجاعی به فرانک میلر و آلن مور است که به خاطر نوشتن کامیک‌هایی مثل «شوالیه‌ی تاریکی بازمی‌گردد»، «بتمن: سال اول» و «جوک کُشنده»، مسئول خلق برخی از جریان‌سازترین داستان‌های بتمن هستند. همچنین، در صحنه‌ای که آلفرد بسته‌ی حاوی بمبِ ریدلر رو باز می‌کند، می‌توانیم ببینیم که بُرج بروس وین در خیابان کِین پلاک ۱۳۹ قرار دارد؛ نه‌تنها اسم این خیابان ادای دِینی به باب کین، یکی از خالقانِ شخصیت بتمن است، بلکه پلاک ۱۳۹ هم می‌تواند ارجاعی به اولین کامیک بتمن باشد که در سال ۱۹۳۹ منتشر شد. علاوه‌بر اینها، در جریان تعقیب‌و‌گریز بتمن و پنگوئن روی یکی از تابلوهای بزرگراه عبارت «پُل رابینسون» دیده می‌شود که احتمالا ارجاعی به جری رابینسون، یکی از نویسندگان دوران طلاییِ کامیک‌های دی‌سی است که به‌عنوان یکی از خالقان رابین و جوکر شناخته می‌شود.
۹- معنای کارت‌های ریدلر
در طول فیلم ریدلر در محلِ قتل هرکدام از قربانیانش یک کارت دعوت برای بتمن به جا می‌گذارد و هرکدام از آن‌ها شاملِ اشاره‌ی نامحسوسی به یکی از تبهکاران مشهور بتمن هستند؛ اولین کارت یک جُغد را به تصویر می‌کشد که ارجاعی به گروهِ شروری معروف به «محفل جغدها»ست؛ این گروه از توطئه‌گرانِ صاحبِ نفوذِ ثروتمندی تشکیل شده که قرن‌هاست گاتهام را از سایه‌ها کنترل می‌کنند. دومین کارت نشان‌دهنده‌ی یک دکتر کچلِ ترسناک با عینک‌های دایره‌شکل است که طرفداران دی‌سی حتما او را به‌عنوان هیوگو استرنج، دانشمندِ دیوانه‌ی تیمارستان آرکام به خاطر می‌آورند. سومین کارت تصویرگرِ زنی سبزپوش است که می‌تواند ارجاعی به پویزن آی‌وی باشد. حدسِ هویت تصویر کارت چهارم شاید کمی سخت باشد: این کارت فقط یک جفت چشمِ دُرشتِ روشن دربرابر یک پس‌زمینه‌ی کاملا سیاه را به تصویر می‌کشد.
اما این تصویر یادآور گربه‌ی خندان از داستان «آلیس در سرزمین عجایب» است. در نتیجه، این تصویر می‌تواند به مَد هتر، یکی دیگر از دشمنان بتمن اشاره کند که به خاطر علاقه‌ی بیمارگونه‌اش به آثار لوئیس کارول شناخته می‌شود. درنهایت، پنجمین و آخرین کارت هم یک پسربچه را همراه‌با یک عروسکِ خیمه‌شب‌بازی به تصویر می‌کشد که می‌تواند ارجاعی به تبهکاری معروف به «عروسک‌گردان» باشد؛ این کاراکتر که به اختلال چندشخصیتی مبتلاست، از عروسکی به اسم «صورت زخمی» که خودش آن را کنترل می‌کند، برای ارتکاب جرم و جنایت دستور می‌گیرد.
