همهی ما دوست داریم «شادبودن» را تجربه کنیم، دوست داریم هم خودمان شاد زندگی کنیم و هم خانوادهای شاد و صمیمی داشته باشیم، اما این اتفاق همیشه رخ نمیدهد. یکی از دلایل آن، انجام اشتباهاتی است که مانع از شادی میشود. در ادامه، به فهرستی از این اشتباهات ناگوار و برخی از موانع شادی اشاره خواهم کرد.
شما هر روز با تعدادی انتخاب روبهرو هستید که بعضی از آنها هیچ رابطهای با سلامتی و خوشبختی شما ندارند اما میتوانند روی ذهن و جسم شما اثر بزرگی بگذارند.
در ادامه، ۱۰ اشتباه را معرفی خواهم کرد که مانع از شادی و خوشبختی میشوند.
۱. اجتناب از برقراری روابط عمیق و معنادار (مثل ازدواج، دوستیهای نزدیک و روابط خانوادگی)
در نهایت تجربهی انسان بودن، در رابطه با دیگران معنا پیدا میکند. ارتباطات همان تجربهای است که به زندگی ما ارزش و معنا میدهد. این در طبیعت وجودی ما قرار دارد و علم نیز آن را ثابت کرده است.
بهعنوان مثال، مشخص شده افرادی با روابط اجتماعی قدرتمند، سالمتر هستند و خطر مرگ در بین آنها پایینتر است. همچنین مشخص شده افرادی که روابط اجتماعی قویتر دارند، بیشتر هم عمر میکنند. فواید دوستی برای سلامتی کم نیستند. دوستی و روابط اجتماعی حتی به افراد کمک میکند تا با سرطان نیز مقابله کنند.
مزایای روابط عمیق در رابطه با ازدواج نیز صادق است. داشتن یک رابطهی بلند مدت سبب کاهش ابتلا به افسردگی، خودکشی و سوءمصرف مواد مخدر میشود. پژوهشی انجامشده روی ۶۰۰۰ زوج نشان میدهد که ازدواج سبب افزایش طول عمر میشود؛ درحالیکه ازدواج نکردن، ارتباطی قوی با مرگ زودرس دارد. حتی ازدواج با فرد مناسب میتواند در موفقیت شما تأثیر بگذارد.
همچنین مطالعات زیادی نشان دادهاند که روابط قدرتمند خانوادگی یکی از دلایل اصلی طول عمر مردم شهر اوکیناوای ژاپن است. این در حالی است که این شهر یکی از فقیرترین مناطق ژاپن است.
نتایج این مطالعات چه چیزی به ما میگویند؟
داشتن روابط و پیوندهای نزدیک برای یک زندگی سالم و شاد ضروری هستند. مهم نیست که این رابطه، ازدواج، دوستی یا روابط خانوادگی باشد، انسانها به روابط نزدیک نیاز دارند.
۲. یکجانشینی در تمام طول روز
بهنظر میرسد یکجانشینی اثرات منفی خیلی زیادی دارد. حتی با انجام فعالیتهای ورزشی، زیاد نشستن روبهروی تلویزیون باعث افزایش ابتلا به بیماریهای قلبی و مرگ میشود. مشخص است که نشستن طولانی پشت میز کار نیز برای سلامتی چندان خوب نیست.
این ادعا نتیجهی پژوهشی کوچک نیست. بلکه نتیجهی سه تحقیق است که یکی روی ۴۵۰۰ نفر، دیگری روی ۸۸۰۰ نفر و تحقیق آخر نیز روی ۲۴۰ هزار نفر مطالعه کردهاند.
۳. بیوقفه کارکردن و نفسنکشیدن
اگر سراغ معلمهای یوگابروید به شما خواهند گفت شرکتکنندگان، این کلاسها را به این خاطر دوست دارند که تنها ساعاتی در طی روز است که میتوانند بنشینند و نفس بکشند.
از لحظهای که از خواب بیدار میشوید تا موقعی که به خواب میروید آیا ۱۵ دقیقه مینشینید و فقط نفس بکشید؟ مزایای مراقبه و مدیتیشن بسیار زیاد است. مدیتیشن سبب کاهش استرس، کاهش اضطراب، بالا بردن کیفیت زندگی و تقویت سیستم ایمنی میشود. مدیتیشن باعث کاهش خشم و بهبود کیفیت خواب حتی در میان زندانیها میشود.
۴. نادیدهگرفتن تواناییهای خلاقانه
بیان تواناییهای خلاقانه سبب کاهش ابتلا به بیماری میشود و همینطور سطح سلامتی شما را هم افزایش خواهد داد. پژوهشی در مرکز سلامتی دانشگاه هاروارد نشان میدهد که هنر، باعث کاهش سطح استرس و اضطراب و افزایش احساسات مثبت میشود. همینطور به کاهش سطح افسردگی نیز کمک میکند.
نتیجهی مطالعهی دیگری که در مجله پزشکیِ زندگی رفتاری منتشرشده نشان میدهد که نویسندگی خلاقانه سبب بهبود عملکرد دستگاه ایمنی در مقابل ویروس (HIV) میشود. (ویروس اچآیوی منجر به نقص سیستم ایمنی و ابتلا به ایدز میشود.)
۵. تمام روز را در خانه گذراندن
گشتوگذار در محیط اطرفمان منافع بسیاری برای ذهن و بدنمان دارد. بهعنوان مثال، مزیتهای نور خورشید نسبت به نور مصنوعی لامپ، بهخوبی اثبات شده است. همینطور گشتوگذار در طبیعت سبب کاهش وزن و افزایش اعتماد به نفس در میان بیماران مبتلا به بیماریهای ذهنی میشود.
پیام اصلی تمام این مطالعات این است که گشتوگذار در طبیعت سبب افزایش اعتماد به نفس و بهبود مهارتهای ارتباطی خواهد شد.
۶. همیشه یک مصرفکننده بودن
مشارکت فعال بخش مهمی از یک زندگی شاد، سالم و معنیدار است. اغلب اوقات ما در حال مصرف محصولات دنیای اطرافمان هستیم؛ بهجای اینکه شروع به تولید آن محصولات بکنیم. ما از اطلاعات بیکیفیت استفاده میکنیم، یک زندگی آرام و ساکن را تجربه میکنیم و بهجای خلق اطلاعات، تبدیل به مصرفکنندهی آن میشویم.
وقتی از حرکت باز بایستید، شروع به مردن خواهید کرد.
شما نمیتوانید طول عمر خود را کنترل کنید اما میتوانید فعالیتهای خود را کنترل کنید. لزومی ندارد این خدمات خیلی بزرگ باشند. بهعنوان مثال، بهجای خرید غذا از بیرون، خودتان غذا درست کنید. بهجای تماشای مسابقات ورزشی، خودتان ورزش کنید. بهجای خواندن یک مطلب، خودتان دستبهقلم شوید. لزومی ندارد کارهای بزرگی انجام بدهید، فقط هر روز کار کوچکی بکنید.
۷. داشتن شغلی که به آن علاقه ندارید
همانطور که میدانید کارِ زیاد میتواند خطرناک باشد. در ژاپن، کارِ زیاد و استرس در محیط کار سبب شده تا به افرادی که بر اثر پرکاری میمیرند، لقب کاروشی (karoshi) بدهند که بهمعنای «مرگ بر اثر کار زیاد» است.
اساسا هر موضوعی که در محیط کار سبب استرس شود، برای سلامتی شما مضر است. اتفاقاتی مثل سفرهای کاری ناخواسته، تنش و اختلاف نظر با رئیس یا همکاران، حس کمارزشی و نادیدهشدن.
جدا از عوامل دیگر، مشخص شده که کارِ بیشازحد سبب افزایش ریسک ابتلا به بیماریهای قلبی و عروقی میشود.
۸. تنها غذاخوردن
دکتر برایان وانسینک از داشنگاه کورنل و نویسندهی کتاب «پرخوری بدون فکر» اشاره میکند که وقتی تنها غذا میخورید، به احتمال زیاد بیشازحد غذا میخورید و اغلب رژیم خود را خراب خواهید کرد. بهنظر میرسد وقتی تنها هستیم کمتر برای سلامتی تلاش میکنیم.
گزارشی نشان میدهد که از ۳ نفر یکی بهتنهایی روی میز کارش غذا میخورد. بنابراین بهآسانی درمییابیم که چگونه این انتخابها سبب مشکلات بزرگتری برای سلامتی میشوند.
۹. اعتقاد به اینکه شایسته سلامتی و خوشبختی نیستید
برن براون، محقق دانشگاه هوستون، ۱۰ سال از عمرش را وقف مطالعهی موضوع «آسیبپذیری» کرده است. در سالهای اخیر، بعد از سخنرانی پربینندهی او در برنامهی عملی «تد تاک» (TED Talks)، کتاب او با عنوان «شجاعت مثالزدنی و مزایای کاملنبودن» پرفروش شد. همینطور که براون در حال تحقیق روی موضوعاتی مثل ترس، نااطمینانی و آسیبپذیری بود، نکتهای کلیدی کشف کرد: «تنها یک متغیر وجود دارد که باعث تمایز بین افرادی با روابط خوب و افرادی بدون روابط میشود. افرادی که روابط قوی دارند و حس میکنند که بقیه آنها را دوست دارند، باور دارند که آنها لایق این عشق و محبت هستند.»
فقط همین! آنها به ارزشمندیشان باور دارند. چیزی که سبب میشود نتوانیم رابطهی خوبی برقرار کنیم، ترس از این است که ما لایق این رابطه نیستیم.
اگر اجازه بدهید که آسیبپذیری، ترس یا خجالت سبب شود تا خود واقعیتان را بروز ندهید، بنابراین مانع ارتباط کامل خود با دیگران میشوید. اگر میخواهید توانایی رهایی از ترس، قضاوت نشدن و بیاطمینان را پیدا کنید و تجربهی شادی و شاد زیستن را داشته باشید، بنابراین ابتدا باید چنین اجازهای را به خود بدهید. باید عزمتان را برای ارزشمندی جزم کنید.
برای سالمبودن به چیزهای احتیاج دارید؟
داشتن زندگی سالم فراتر از رژیم غذایی سالم و ورزش است. اشتباهات ذکرشده نباید از خاطرتان برود، چراکه آنها نقش مهمی در سلامتی و شادی شما دارند.