به قول آرتور شوپنهاور، فیلسوف شهیر، «کاری که ادب با طبیعت انسان میکند، همان است که گرما با موم انجام میدهد.» این مسئله حقیقت دارد. مهربان و باملاحظه بودن دیگران را نرم میکند و آنها را نسبت به شیوهی تفکر شما انعطافپذیر میسازد. اما من معنی دیگری را نیز از این جمله برداشت میکنم. به عقیدهی من شوپنهاور همچنین اشاره دارد که ملاحظهی دیگران را کردن بخشی جداییناپذیر از انسان بودن ما است. چارلز داروین هم احتمالا با شوپنهاور موافق بود، او چنین استدلال کرده است که غریزهی ما برای باملاحظه بودن حتی از غریزهی خدمت به خودمان نیز قویتر است. در این مقاله با ۸ ویژگی افراد باملاحظه آشنا میشوید.
ممکن است واضح به نظر بیاید اما درست همین اواخر بود که دانشمندان علوم اعصاب بالاخره توانستند دلیلی بر این مدعا کشف کنند. تحقیقی که توسط داکر کِلتنر (Dacher Keltner) در برکلی انجام شد نشان میدهد وقتی ما دیگری را در حالت درد و رنج مشاهده میکنیم مغزمان درست همان واکنشی را از خود نشان میدهد که گویی این ماییم که در حال تجربهی درد هستیم. علاوه بر این مشاهدهی رنج و عذاب فردی دیگر ساختارهای عمقی مغزمان –مادهی خاکستری دور قناتی (periaqueductal gray)- را که مسئول رفتارهای مراقبتی است، فعال میکند.
باملاحظه بودن به طور قطع منش مثبتی در محل کار است، اما این کار برای سلامت خود شما هم خوب است. زمانی که مراعات دیگران را میکنید مرکز پاداش مغزتان فعال میشود، این ناحیه هورمونها و انتقالدهندههای عصبی احساس خوب (نظیر دوپامین، اُکسیتوسین و ضددردها) را در بدنتان آزاد میکند. این مواد یک احساس عالی را در شما ایجاد میکنند که شبیه چیزی است که برخی آن را «سرخوشی دوندهها» مینامند، این اصصلاح به سرخوشی ناشی از ورزش طولانیمدت که به ورزشکار دست میدهد اشاره دارد. مضاف بر اینکه آن همه اُکسیتوسین برای سلامت قلب شما خوب است.
«باملاحظه بودن بیشتر از هر مدرک دانشگاهی و حرفهای شما را در زندگی به پیش خواهد برد.»
– مارین رایت اِدلمِن
خب فهمیدیم که تا چه حد خوب است که باملاحظه باشیم اما عملا چگونه میتوانیم این کار را انجام دهیم؟ چگونه میتوانید وقتی مسائل بسیار دیگری هم وجود دارد که نیروی محدود روانی شما را طلب میکنند باملاحظهتر باشید؟ این کار چندان سخت نیست کافی است از عادات آدمهای باملاحظه تقلید کنید.
۱. وقتشناس باشید
البته گاهی اوقات اتفاقاتی رخ میدهد، اما اینکه همیشه دیر کنید این پیام واضح را در بر خواهد داشت که فکر میکنید زمان شما مهمتر از زمان سایرین است، و این پیامی گستاخانه است. حتی اگر گمان میکنید که وقت شما ارزش بیشتری دارد نیاز نیست این عقیده را به تمام دنیا اعلام کنید. به جای آن انسان باملاحظهای باشید و سر وقت جایی که باید باشید حضور پیدا کنید.
۲. حقیقتا با دیگران همدلی کنید
داشتن احساس همدلی با دیگران یک مسئله، اما کاری بابت آن احساس انجام دادن، مسئلهای کاملا متفاوت است. اگر بتوانید خود را به جای دیگران بگذارید بسیار خوب است. در حقیقت لازم است برای مراعات دیگران این توانایی را داشته باشید، اما به صرف این کار شما انسان باملاحظهای نخواهید شد. برای نشان دادن این همدلی در عمل ، باید توانایی شما برای اینکه خود را جای دیگران بگذارید در تغییر رفتارتان نمود پیدا کند، این تغییر ممکن است تغییر رفتارتان برای هماهنگی با احساسات دیگران باشد یا فراهم کردن کمکهای قابل لمس در شرایط دشوار.
۳. زمانی که لازم است عذرخواهی کنید
و البته زمانی که لازم نیست عذرخواهی نکنید. همهی ما آدمهایی را میشناسیم که از سر ناامنی یا ترس از اینکه مبادا کسی را آزرده باشند به تعداد نفسهایشان معذرتخواهی میکنند. در چنین حالتی عذرخواهی معنای خود را از دست میدهد. اما زمانی که واقعا یک عذرخواهی خالصانه لازم است، موضوع کاملا فرق میکند. وقتی اشتباهی انجام دادهاید، یا حتی گمان میکنید که اشتباهی مرتکب شدهاید، عذرخواهی نقش تعیینکنندهای در باملاحظه بودن شما ایفا خواهد کرد.
۴. زیاد لبخند بزنید
اخم کردن از لحاظ فیزیکی کار سادهتری است تا لبخند زدن که در آن ۴۲ ماهیچهی مختلف درگیر میشوند. اما فایدههای لبخند زدن با تاثیر زیادی که بر دیگران میگذارد، زحمت اضافهای را که برای آن میکشید، توجیه میکند. مردم به طور طبیعی و ناخودآگاه از زبان بدن فردی که با او حرف میزنند تقلید میکنند. زمانی که به مردم لبخند میزنید، مردم این لطف شما را به خودتان باز میگردانند، لبخند میزنند و احساس خوبی را تجربه میکنند.
۵. مودب باشید
بسیاری از مردم به این نتیجه رسیدهاند که رعایت ادب نه تنها لازم نیست، بلکه به این دلیل که این آداب تصنعی هستند، نامطلوب هم هست. این افراد فکر میکنند مودب بودن به معنی این است که طوری رفتار میکنید که واقعا مطابق با آنچه احساس میکنید نیست، اما آنها این مسئله را برعکس متوجه شدهاند. مودب بودن تمرکز بر احساسات دیگران است نه آنچه شما احساس میکنید. مودب بودن به معنای این است که عامدانه به گونهای رفتار کنید که دیگران احساس آرامش و آسایش کنند.
۶. از لحاظ هیجانی باهوش باشید
یکی از استدلالهای بسیار اشتباه که برخی آن را پذیرفتهاند این است که داشتن یک احساس با انجام یک عملِ مطابق با آن احساس برابر است. وقتی چیزی به اسم خودکنترلی وجود دارد پس معادل دانستن احساس و عمل نادرست است. مثالها متفاوت است، چه وقتی به یک همکار کمک میکنید در حالی که در موقعیت فشردهای برای اتمام کار خود هستید، یا وقتی با کسی همچنان خوب هستید به رغم اینکه لطف شما را جبران نکرده است، باملاحظه بودن اغلب به معنای عمل نکردن بر مبنای احساساتتان خواهد بود.
۷. سعی کنید راهی که پیدا میکنید برد-برد باشد
بسیاری از مردم زندگی را به عنوان یک بازی برد و باخت میبینند. آنها گمان میکنند وقتی یک نفر میبرد دیگری باید ببازد. افراد باملاحظه بر خلاف این رویکرد سعی میکنند راهی را پیدا کنند که همه در آن برنده باشند. این کار همیشه ممکن نیست، اما هدف آنها رسیدن به چنین چیزی است. اگر میخواهید تبدیل به انسان باملاحظهتری شوید به هر ارتباطی که دارید به شکل یک سناریوی برنده-بازنده نگاه نکنید.
۸. مطابق با ندای درونیتان رفتار کنید
وقتی بحث بر سر نیازهای دیگر افراد است بر اساس ندای درونیتان عمل کنید. گاهی ممکن است حدس بزنید که کسی ناراحت است یا روز بدی داشته است. در این مواقع، باملاحظه بودن ممکن است به این معنا باشد که این حدس خود را با آنها در میان بگذارید تا ببینید درست فکر کردهاید یا نه. اگر شهودتان به شما میگوید لازم است کمک کنید این کار را انجام دهید؛ آنها بابت توجه شما سپاسگزار خواهند بود.
خلاصهی کلام اینکه باملاحظه بودن برای کار، سلامت فیزیکی و روانی و همهی اطرافیان شما مفید است و مهمتر از همهی اینها، احساس خوبی به خود شما خواهد داد.
برگرفته از: Linkedin