سخنرانیهای تِد (TED)، ویدیوهای یوتیوب و حتی ابزارهای جدیدی مثل پریسکوپ (Periscope) همه و همه در حال دگرگون کردن شیوههای قدیمی ما برای انتقال پیامهایمان هستند. امروزه ما از شیوههای سادهتر، مستقیمتر و مؤثرتر برای سخنرانی در جمع استفاده میکنیم. موفقترین سخنرانها آنهایی هستند که بتوانند این شیوهها را با زیرکی به کار گرفته و بین تکنیکهای قدیمی و روشهای جدید، ارتباطی موثر برقرار کنند. در این جا به ۸ نکته برای یک سخنرانی بهتر اشاره میکنیم.
۱. تمرین کافی نیست
مهم نیست در مدرسه به شما چه گفتهاند، تمرین همیشه نمیتواند موفقیت شما را تضمین کند. اما تمرین همراه با نظر دیگران میتواند.
این که کاری را چندین بار انجام دهید لزوما باعث نمیشود آن را خوب انجام دهید. شما اول باید یاد بگیرید که چگونه خودتان را در مورد کاری که دارید برای تمرین آن وقت میگذارید نقد کنید و بعد با توجه به آن اصلاحات لازم را انجام دهید. و همین جا است که همان تکنولوژی ویدیویی که باعث تغییر اصول سخنرانی شده است به کمک شما میآید. با ضبط کردن تمرینهایتان از طریق دوربین لپتاپ یا گوشی شروع کنید. قرار نیست یک فیلم را کارگردانی کنید، فقط کافیست بتوانید دستاوردتان را به وضوح ببینید و بررسی کنید. همانطور که متخصص ارتباطات رسانهای، تیجِی واکر (TJ Walker) اشاره میکند: «شما نمیتوانید وقتی دارید سخنرانی میکنید همزمان آن را نقد کنید.»
وقتی ویدیوی تمرین سخنرانیتان را بازبینی میکنید، از چیزهایی که در اجرایتان دوست دارید یا دوست ندارید یادداشتبرداری کنید. متیو کوهات (Matthew Kohut ) یکی از نویسندگان کتاب (Compelling People) تأکید میکند که توجه به زمانی که به میانهی سخنرانی میرسید بسیار مهم است، چون باید مطمئن شوید که در این نقطه انرژیتان تمام نمیشود. این نقطه معمولا زمانی است که ما وارد جزئیات صحبتمان میشویم، و بیشتر احتمال دارد که بخشی از جنبش و انرژیای که با آن شروع کردیم را از دست بدهیم.
بعد از بررسی ویدیو، چیزهایی که در مورد ارائهتان دوست داشتید را ادامه دهید و در مورد چیزهایی که برایتان جالب نبودند تجدید نظر کنید.
۲. طوری حرف بزنید که انگار آواز میخوانید
سخنرانی کردن مثل آواز خواندن است. داشتن صدای قدرتمند به شما کمک میکند. بیشتر ما وقتی حرف میزنیم از طریق دهان تنفس میکنیم. اما وقتی برای مدتی طولانی به حرف زدن ادامه دهیم، تنفس از راه دهان باعث خشک شدن زبان و گلو میشود. راجر لاو، مربی صدای افراد مشهور، معتقد است که تنفس صحیح مهم است و در این باره میگوید: «اگر میخواهید صدا را کنترل کنید، اول باید جریان هوا را کنترل کنید.»
سعی کنید از راه بینی نفس بکشید و با کمک دیافراگم، هوا را عمیقا به داخل بکشید. قسمت پایین ششهایتان را طوری از هوا پر کنید که انگار یک بادکنک داخل شکمتان دارید. فقط زمانی صحبت کنید که نفستان را بیرون میدهید و بادکنک به تدریج خالی میشود.
۳. تصاویر نامرتبط را حذف کنید
از تصاویری که پیام اصلی سخنرانیتان را پشتیبانی نمیکنند استفاده نکنید. گار رینولدز (Garr Reynolds) نویسندهی کتاب presentation Zen این طور توضیح میدهد: «تصاویر باید پیام شما را تقویت کنند، نه اینکه حواسها را از آن منحرف کنند.» اگر اسلایدهایی که برای ارائهی سخنرانیتان از آنها کمک میگیرید به انتقال پیامتان از راه تصویری کمک میکنند، به هر ترتیب آنها را نگه دارید، در غیر این صورت حذفشان کنید. وقتی میخواهید سخنرانیتان را آماده کنید، مستقیم سراغ PowerPoint یا Keynote بروید. اینکه از اول با کار روی عناصر تصویری شروع کنید، شما را در یک مسیر ذهنی غیرخطی قرار میدهد. تهیهی تصاویر اسلاید به شما کمک میکند دید وسیعتری به دست آورید. از کارتهای راهنما یا برچسب استفاده کنید تا همین طور که سخنرانیتان را مرحله به مرحله میسازید، بتوانید ایدهها و تصاویر را جابجا کنید یا تغییر دهید. در هر اسلاید روی یک ایده تمرکز کنید. از خودتان بپرسید: «چگونه میتوانم این ایده را به صورت تصویری بیان کنم؟»
به تصویرسازی بیکیفیت راضی نشوید. اگر زیرکانه انتخاب کنید، حتی تصاویر ساده میتوانند به طرز شگفتآوری مؤثر باشند. من خودم برای منابع تصویری به سایتهایی مثل GettyImages.com ،istockphotos.com و Dollar Photo Club مراجعه میکنم.
وقتی ما یک سخنرانی را تماشا میکنیم، دیگر انتظار نداریم که مجبور شویم یک متن طولانی را از یک اسلاید بخوانیم یا حتی اصلا متنی بخوانیم. این نکته را در نظر داشته باشید و متن اسلایدها را در یک حداقلِ قابل تحمل حفظ کنید. سقف ۳۰ کلمه را برای هر اسلاید در نظر بگیرید تا هر کسی بتواند بدون فشار آوردن به چشمهایش آن را ببیند.
۴. شوخیهایتان را قبلا امتحان کنید
یکی از بهترین کارهایی که به عنوان سخنران میتوانید انجام دهید این است که مخاطبانتان را بخندانید (کاملا واضح است که این کار یک راه عالی برای برقراری ارتباط با مخاطب هم هست). اما باید جُکهایتان را قبلا به طور جدی امتحان کنید تا مطمئن شوید همان تأثیری که میخواهید را میگذارند. هرگز از دوستانتان نپرسید: «به نظرت بامزه نیست؟» چون یک عده غریبه مخاطب شما هستند نه دوستتان و دوست شما حتی اگر بخواهد نمیتواند با شما صادق باشد.
جودی کارتر نویسندهی کتاب The Message Of You پیشنهاد میکند که شوخیهایتان را در قالب صحبتهای معمول ارائه دهید. مطمئن شوید دوستان یا اعضای خانوادهتان نمیدانند که شما دارید لطیفهتان را در آن حرف میپیچانید و بعد ببینید لبخند میزنند یا نه. اگر نخندیدند شما میفهمید که آن شوخی بامزه نیست و احتمالا در ارائهتان هم نتیجهی خوبی نخواهد داد.
آن را کمی عوض کنید و با چند مخاطب دیگر دوباره امتحان کنید. من اخیرا از جودی پرسیدم: «اگر موقع ارائهی سخنرانی با وجود اینکه وقتی امتحانش میکردم نتیجهی خوبی میگرفتم، کسی به لطیفهی من نخندید چه کار کنم؟» او به من نصیحت کرد که صادق باشم. یکی از چیزهایی که در شیوهی جدید سخنرانی خیلی اهمیت دارد، سادگی و واقعی بودنی است که حاصل کنار رفتن قالب رسمی سخنرانیها است. با خوشرویی به مخاطبانتان اعتراف کنید که «دوستام فکر میکردن خیلی خندهداره» یا «خُب، به نظر من که بامزه میاومد». در این صورت احتمالا خندهی بیشتری نصیبتان میشود تا حالتی که فقط لبخند بزنید و با شانه بالا انداختن از کنار شوخی شکستخوردهتان بگذرید.
۵. وانمود کنید دارید با دوستانتان گپ میزنید
این توصیهی معمول که میگوید مخاطبانتان را بدون لباس تصور کنید، اگر بخواهیم صادق باشیم راه بسیار احمقانهای است. این کار عجیب و غریب و غیرحرفهای است. به جای آن فرض کنید دارید با گروهی از دوستانتان در اتاق نشیمن خانهی خودتان گپ میزنید.
طوری روی مخاطبانتان تمرکز کنید که انگار مهمانهایی هستند که آنها را خوب میشناسید. با آنها مثل دوستانی برخورد کنید که دارید با آنها یک صحبت معمولی میکنید. بعضی از بهترین سخنرانها، قدرتشان را از راه همین تواناییِ ایجاد یک ارتباط صمیمی با افرادی که میخواهند برایشان سخنرانی کنند به دست آوردهاند. این کار همچنین باعث میشود این وظیفه که میخواهید به طرز خاصی ظاهر شوید دیگر روی دوشتان سنگینی نکند. اگر سخت نگیرید و عادی برخورد کنید، اضطرابتان کم میشود و اعتمادبهنفستان بالا میرود.
۶. زودتر در محل حاضر شوید
این یک قانون قدیمی است که ارزش تکرار دارد، چون هر چه تاکتیکهای دیگر عوض شوند، این یکی ثابت میماند. اینکه ۱۵ تا ۲۰ دقیقه زودتر حاضر شوید تا با محل آشنا شوید تغییر زیادی ایجاد میکند. مطمئن شوید وسایل الکترونیکیای که قرار است از آنها استفاده کنید، درست کار میکنند. فایلهای صوتی یا تصویری را که قصد دارید در حین ارائهی سخنرانی استفاده کنید، بررسی و میکروفون را امتحان کنید. علاوه بر اینها میتوانید شروع سخنرانیتان را یک بار تمرین کنید تا موقع سخنرانی آمادهتر باشید.
۷. با تغییرات جلو بروید
دنیای تجارت همواره در حال تغییر است و به همین ترتیب سخنرانی در جمع هم تغییر میکند. لازم است که با استفاده از اطلاعات متخصصان و تغییرات تکنولوژیِ ارتباطی، همیشه به روز باشید.
نانسی دوارت (Nancy Duarte) متخصص باتجربهی سخنرانی در جمع، پیشبینی میکند که نقش مخاطبان در سخنرانیها روزبهروز پررنگتر خواهد شد. سخنرانیهای یکطرفه حوصلهی مردم را سر میبرد. آنها دوست دارند به جای آن که فقط مورد خطاب واقع شوند با سخنران صحبت کنند و در سخنرانی مشارکت داشته باشند. نانسی این تمایل مخاطبان را «تأثیر تِد» مینامد. با توجه به محبوبیتی که سخنرانیهای تِد این روزها پیدا کردهاند، ناگزیر بعضی از مخاطبان، مصاحبهی شما را با ارائههای مورد علاقهشان در تِد مقایسه میکنند. مجبور نیستید سخنرانیتان را کاملا در قالب آن سخنرانیها پیاده کنید، فقط حالت پویا و محاورهای سخنرانیهای ارزشمند تِد را در نظر داشته باشید و سعی کنید این حالت را در سخنرانی خودتان پیاده کنید.
۸. یک پایان قوی داشته باشید
شروع و پایان یک سخنرانی بخشهایی هستند که بیشتر در ذهن میمانند. سخنرانیتان را قدرتمند تمام کنید و مخاطبانتان را وادار به واکنش کنید. نکات اصلی را خلاصه کنید. پیامتان را تکرار کنید. بعد به وضوح در رابطه با مطالبی که گفتهاید، مخاطبانتان را به فعالیت دعوت کنید. اسکات شِرتلی (Scott Schertly) مدیر اجرایی شرکت تنظیم سخنرانی Ethos3 برای تأکید بر اهمیت این بخش این سؤال را مطرح میکند که «اگر نمیخواهید در آخر مخاطبان را به فعالیت دعوت کنید، اصلا چرا سخنرانی میکنید؟»
برای ارائهی یک سخنرانی خوب، اعتماد به نفس کافی داشته باشید و از این نکات همراه با تجربههای شخصی خودتان و دوستانتان کمک بگیرید تا بتوانید پیامتان را به خوبی منتقل کنید و تأثیری که میخواهید را بگذارید.
برگرفته از: Fastcompany