رفتار و گفتار پدر و مادرها در چندوچون احساس بچه‌ها راجع به ظاهرشان، توانایی‌های‌شان -و اساسا همه چیز- نقشی تعیین‌کننده دارد. آموختن عادات خوب و سالم خود به کودکان، با استفاده از پاداش یا تنبیه کودکان، راهکار خوب و مؤثری نیست. به‌جای آن بهتر است در مقام والدین آنها، با درپیش‌گرفتن کارهای خوب و مثبت، الگوهای مناسبی برای آنها باشیم. اگر الگو و نمونه‌ای مناسب برای کودکان‌مان باشیم، می‌توانیم برای شاد بودن و داشتن انتخاب‌های سالم راه‌های خوبی به آنها یاد بدهیم. برای رسیدن به این هدف، بیشتر ما باید در زندگی و عادت‌های روزانه در رویکردمان تغییراتی ایجاد کنیم. همراه ما باشید. در این مطلب از عادت‌هایی می‌گوییم که سلامت کودکان را به خطر می‌اندازند. با کنارگذاشتن این عادت‌ها می‌توانیم به هدف مذکور دست پیدا کنیم.
۱. عیب‌جویی‌کردن از خود
عیب‌جویی‌کردن از خود و اظهارنظرهای منفی راجع به ظاهرمان حامل این پیام برای کودکان است که جلوه‌کردن لباس‌ها در تن‌مان، وزن‌مان و دیگر ویژگی‌های ظاهری‌مان عزت نفس ما را تعیین و تعریف می‌کنند. به این شکل، کودکان یاد می‌گیرند که در تصویر خودشان در آینه عیب‌وایراد پیدا کنند و احتمال آن وجود دارد که در آینده، از حیث عزت‌نفس و دیدی که راجع به ظاهرشان دارند، نگرانی و مشکلاتی پیدا کنند.
توصیه می‌کنیم ازاین‌دست عیب‌جویی‌ها پرهیز کنید. به‌جای آن، بیشتر از احساس خوب‌تان هنگام ورزش کردن، خوردن غذاهای سالم و داشتن خواب کافی بگویید. این‌ها چیز‌های هستند که کودکان‌مان باید یاد بگیرند و به خاطر بسپارند.
۲. خوردن هیجانی
اگر به‌هنگام ناراحتی یا ناامیدی برای بهترکردن حال‌مان به خوردن غذا و خوراکی‌ها رو بیاوریم، پیامی ناسالم به کودکان‌مان منتقل می‌کنیم. با این کار به آنها نشان می‌دهیم که با خوردن غذا است که می‌توانیم راجع به خودمان احساس خوبی پیدا کنیم.
بهتر است در چنین مواقعی، برای بهترکردن حال‌مان، از راهکارهای جایگزین استفاده کنیم: با دوستان‌تان صحبت کنید یا برای قدم‌زدن بیرون بروید. بگذارید بچه‌ها ببینند که در مواقع ناراحتی و ناامیدی، به‌جای خوردن هیجانی، از راهکارهایی شبیه آنچه گفته شد استفاده می‌کنید.
۳. زیاده‌روی در ارسال پیام، ایمیل‌زدن یا صحبت‌کردن با موبایل
اگر هنگام غذاخوردن خودمان مشغول چک‌کردن گوشی موبایل باشیم، نمی‌توانیم از کودکان‌مان انتظار داشته باشیم این کار را نکنند. در چنین وضعیتی، اگر آنها را از این کار منع کنیم، شرط انصاف را رعایت نکرده‌ایم. کودکان رفتار و کردار ما را الگوی خود قرار می‌دهند و آنچه می‌گوییم، در مقایسه با رفتار و کردار ما، تأثیر و اهمیتی ناچیز دارد.
بهتر است درخصوص استفاده از صفحات نمایشگر در خانه قوانینی وضع کنیم. همه اعضای خانواده، شامل پدر و مادر، باید پایبند به این قوانین باشند. وقتی زمان مشخصی را برای منع استفاده از موبایل، تبلت و… در نظر می‌گیرید، از این زمان آزاد به‌وجودآمده بهره بگیرید و فعالیتی را جایگزینش کنید: مثلا هنگام شام‌خوردن، باهم گپ بزنید یا خانوادگی برای دوچرخه سواری بیرون بروید.
۴. تأکید بر رفتارهای ظاهری و سطحی
خیلی از دختربچه‌ها دوست دارند در اوقات‌فراغت‌شان لباس‌های مختلف را امتحان کنند، لاک بزنند و سرگرم چنین کارهایی شوند. به باور افراد صاحب‌نظر، نباید اجازه دهیم این سرگرمی تمام اوقات‌فراغت دختربچه‌ها را پر کند، به‌طوری‌که برای دیگر فعالیت‌ها یا سرگرمی های مفید زمانی باقی نماند.
بهتر است سعی کنیم وقت‌شان را با عادت‌های سالم و جایگزین پر کنیم: با کارهایی مثل قدم‌زدن، کلاس ورزشی و… . به این شکل یاد می‌گیرند که دختربودن یعنی قوی باشند و به خودشان ضعف راه ندهند. به‌علاوه، از فواید ورزش کردن برای کاهش استرس و اضطراب هم آگاهی پیدا می‌کنند.
همچنین به همان اندازه که از ظاهر دختربچه‌ها تعریف می‌کنید، مهربانی و هوش‌شان را هم تحسین کنید.
۵. زیاد نوشیدن قهوه، نوشابه‌های گازدار و… به‌منظور سرحال‌شدن
اگر عصر یا بعدازظهر که به خانه می‌آیید، برای‌آنکه خستگی روز را از تن به در کنید، فنجان‌های قهوه و لیوان‌های نوشابهٔ گازدار را یکی پس از دیگری خالی و زیاده‌روی کنید، درحقیقت به کودک‌تان نشان می‌دهید که برای سرحال‌شدن باید به این عادت ناسالم متکی شد و این اصلا خوب نیست.
برای تجدید انرژی، به‌دنبال راه‌های سالم‌تری باشید. ورزش کنید، از تمرین‌های مدیتیشن استفاده کنید و از تمام اعضای خانواده بخواهید همراه با شما این کارها را انجام دهند. این‌ها عادت‌های سالم و مفیدی هستند که برای آینده کودکان‌مان مفید هستند.
۶. ایجاد فضای رقابتی در مواجهه با تمام مسائل
کمتر کودکی است که از مقایسه‌شدن با دیگران خوشش بیاید: «پسرداییت بیشتر از تو ورزش می‌کنه!». هدف ما از ادای چنین جملاتی ایجاد انگیزه در کودک است. اما متأسفانه، در بیشتر موارد، نتیجه عکس چیزی است که فکر می‌کنیم و نه‌تنها کودک انگیزه پیدا نمی‌کند، که دل‌آزرده هم می‌شود.
مهم این است که کودک همهٔ تلاشش را می‌کند. پس به این دلیل تحسینش کنید. به او کمک کنید بیشتر بر اوقات خوشی متمرکز شود که هنگام وقت‌گذراندن بیرون از خانه تجربه می‌کند یا بر این نکته تمرکز کند که چگونه دارد روزبه‌روز بهتر و بهتر می‌شود. همچنین می‌توانید به کودک در پیداکردن فعالیت موردعلاقه‌اش کمک کنید و در تمرین‌کردن مشوق او باشید. راجع به نیازتان به فعال‌بودن در طول روز هم صحبت کنید و اینکه چگونه حال‌تان را بهتر می‌کند.
۷. دعوا و مرافعه‌های همیشگی
وقتی زوج‌ها مدام درگیر جروبحث و مرافعه باشند، کودکان از آنها یاد می‌گیرند و فکر می‌کنند این رفتار صحیح است. استرس و اضطراب در اغلب موارد محرک این‌گونه مرافعه‌ها است.
اگر احساس می‌کنید برای تحمل فشار ناشی از مسائل مختلف به کمک نیاز دارید، راجع به تکنیک های مدیریت استرس تحقیق کنید. شاید بتوانید با دعوا و مرافعه در ابتدای امر خودتان را خالی کنید، اما این حس موقتی است و بعدها همراه با پشیمانی همراه می‌شود و حال‌مان را بدتر می‌کند. درعین‌حال، استرس ناشی از دعواها بر کودکان هم اثر منفی می‌گذارد.
۸. غیبت‌کردن
عیب‌جویی‌کردن از ظاهر و رفتار دیگران می‌تواند یکی از نشانه های عزت نفس پایین باشد. هروقت میل سرک‌کشیدن در زندگی دیگران و تمایلات این‌چنینی در شما بیدار شد، جلوی خودتان را بگیرید. از خودتان راجع به دلیل یا سند حرفی که بر زبان می‌آورید سؤال کنید. در بیشتر مواقع، ازروی عادت، گرفتار این رفتارها می‌شویم. باید سعی و انتخاب‌مان بر کنارگذاشتن این عادت باشد و به آن مجال بروزکردن ندهیم.
سرک‌کشیدن در زندگی شخصی افراد مشهور و به‌اصطلاح سلبریتی‌ها و دامن‌زدن به شایعات موجود دربارهٔ آنها، در اینستاگرام و امثال آن، هم نمونه‌ای از این عادت است. پس بهتر است موبایل را کنار بگذارید، یا تلوزیون را، اگر برنامه‌هایی دراین‌باره پخش می‌کند، خاموش کنید و به کودکان‌تان نشان دهید که با راه‌های سالم‌تر و بهتری هم می‌توان وقت گذراند و سرگرم شد. مثلا ناظر لی‌لی‌بازی‌کردن بچه‌ها شوید یا برای دوچرخه‌سواری بیرون بروید.
کمک‌گرفتن از کودکان برای کنارگذاشتن عادت‌های بد
اگر در مقابل دیدگان کودکان رفتار یا کار اشتباهی از ما سر بزند، نباید با امید به اینکه متوجه رفتارمان نشده‌اند آن را انکار کنیم یا از رفتارمان چشم‌پوشی کنیم. به‌جای آن بهتر است به اشتباه‌مان اذعان کنیم و از این فرصت برای یاددادن نکته‌ای پندآموز به کودکان استفاده کنیم.
حتی می‌توانیم از کودکان، برای متوقف‌کردن یا کنارگذاشتن رفتارها و عادت‌های اشتباه کمک بگیریم و آنها را هم درگیر کنیم. اگر مجددا اشتباهی از ما سر بزند، اشاره‌کردن به اشتباه یا گوشزدکردن آن برای بیشتر کودکان مایه شادی و خوشحالی است. به این صورت، ما نیز بیشتر مراقب کارهای‌مان خواهیم بود.
احتمال کامیابی اعضای خانواده در صورتی بیشتر می‌شود که در انتخاب‌های سالم‌شان همیار و همراه یکدیگر باشند.
نظر شما چیست؟ عادت دیگری سراغ دارید که روی رفتار کودکان اثر منفی بگذارد؟ برای غلبه بر عادات بد این‌چنینی، به راهکاری هم رسیده‌اید؟ مشتاق شنیدن جواب‌ها و نظرات شما هستیم.
