بیشتر ما به سلامتی خود اهمیت می‌دهیم و در تلاشیم که سالم زندگی کنیم. اما خیلی‌هایمان از بیماری های مقاربتی آنقدر که لازم است آگاهی نداریم. اینکه درباره این بیماری ها بدانیم موضوع مهمی است چون قطعا آگاهی از آنها در پیشگیری و درمان کمک‌مان خواهد کرد. امروز برایتان اطلاعات خوبی از بیماری های مقاربتی جمع‌آوری کرده‌ایم. اینکه بیماری مقاربتی چیست و چه نشانه‌هایی دارد و مهم‌تر اینکه درباره ۴ نوع از شایع ترین انواع بیماری های مقاربتی برایتان نوشته‌ایم. با «چطور» همراه شوید.
بیماری مقاربتی چیست؟
بیماری های مقاربتی (STD) یا عفونت‌های منتقله‌ی آمیزشی (STI) انواعی از بیماری است که طی رابطه‌ی جنسی (دهانی، مقعدی یا واژنی) به افراد منتقل می‌شود. تقریبا همه‌ی افراد در مقابل بیماری های مقاربتی آسیب‌پذیر هستند و هرچه قدرت ایمنی بدن افراد پایین‌تر باشد احتمال ابتلا به این دسته از بیماری‌ها بیشتر است. استفاده از وسایلی مثل کاندوم می‌تواند خطر ابتلا به بیماری های مقاربتی را کم کند اما هنوز هیچ روش بدون خطا و کاملا مطمئنی برای جلوگیری از ابتلا به این دسته از بیماری‌ها وجود ندارد.
علائم بیماری های مقاربتی همیشه قابل‌مشاهده نیست. روش درمان بعضی از انواع بیماری های مقاربتی بسیار ساده است، اما مدیریت سایر بیماری‌ها نیازمند درمان‌های بسیار کامل و دقیق است. برای پیشگیری از ابتلابه بیماری های مقاربتی یا درمان به‌موقع آنها باید همیشه خود را مورد ارزیابی قرار دهید و در صورت مشاهده‌ی علائم بیماری، فورا به پزشک مراجعه کنید و بیماری را درمان کنید. همچنین علاوه‌بر شما شریک جنسی‌تان هم باید از این موضوع مطلع شود و تحت معاینه و درمان قرار بگیرد.
به‌خاطر داشته باشید درصورتی‌که بیماری مقاربتی شما درمان نشود، خطر ابتلابه سایر بیماری‌های مقاربتی مثل اچ‌آی‌وی (HIV) در شما افزایش خواهد یافت. زیرا بیماری های مقاربتی، دستگاه ایمنی را در ناحیه‌ی تناسلی یا منبع ایجاد عفونت تحریک می‌کند و به‌این‌ترتیب خطر انتقال HIV بیشتر می‌شود. همچنین بعضی از انواع بیماری های مقاربتی سبب ایجاد ناباروری می‌شوند.
نشانه‌های معمول بیماری های مقاربتی
معمولا بیماری های مقاربتی علائم و نشانه‌های خاصی ندارند. به‌همین‌دلیل هر فرد، بدون اینکه از وجود بیماری در خود آگاه باشد می‌تواند آن را به همسر خود منتقل کند. بنابراین لازم است در طول رابطه‌ی جنسی از وسایل حفاظتی مناسب مثل کاندوم (که یکی از راههای جلوگیری از بارداری هم هست) استفاده کنید. همچنین لازم است تا به‌طور‌مرتب برای معاینه‌های بالینی به پزشک مراجعه کنید تا قبل از انتقال بیماری به شریک جنسی، بتوانید بیماری را شناسایی و درمان کنید.
بعضی از این بیماری‌ها مثل هپاتیت می‌تواند بدون داشتن رابطه‌ی جنسی و از طریق تماس با خون فرد آلوده منتقل شود، ولی سایر بیماری‌ها مثل سوزاک فقط طی رابطه‌ی جنسی منتقل می‌شوند. در ادامه ۴ بیماری مقاربتی مهم را برایتان معرفی کرده‌ایم.
۱. بیماری کلامیدیا (Chlamydia)
کلامیدیا یک عفونت باکتریایی در مجرای تناسلی است. معمولا کلامیدیا به‌سختی تشخیص داده می‌شود، زیرا در مراحل اولیه‌ی بیماری تقریبا بدون علامت یا با علائم بسیار خفیف است و معمولا افراد بین دو تا سه هفته بعد از ابتلا، متوجه این بیماری می‌شوند. همچنین زمانی‌که علائم بروز می‌کند، معمولا آنقدر خفیف و گذراست که به‌راحتی نادیده گرفته می‌شود.
علائم احتمالی ابتلا به کلامیدیا
- دفع ادرار دردناک؛
- درد خفیف شکمی؛
- ترشحات واژنی در خانم‌ها؛
- ترشح از آلت تناسلی (پنیس) در مردان؛
- احساس درد در حین رابطه‌ی جنسی در خانم‌ها؛
- خونریزی در میانه‌ی دوره‌ی عادت ماهیانه؛
- و درد بیضه در مردان.
۲. بیماری سوزاک (Gonorrhea)
سوزاک یک عفونت باکتریایی در مجاری تناسلی است. همچنین می‌تواند در دهان، گلو، چشم و مقعد هم رشد کند. اولین علائم بیماری سوزاک معمولا ۱۰ روز بعد از ابتلا بروز می‌کند. همچنین ممکن است بعضی از افراد ماه‌ها قبل از اینکه علائم بروز کند، به این بیماری مبتلا شده باشند.
علائم و نشانه‌های بیماری سوزاک
- ترشحات نازک، کدر یا خونی از پنیس یا واژن؛
- احساس درد یا سوزش در هنگام دفع ادرار؛
- خونریزی شدید در هنگام قاعدگی یا خونریزی بین دوره‌های عادت ماهیانه؛
- درد و تورم بیضه؛
- حرکت دردناک روده؛
- و خارش مقعد.
۳. بیماری تریکوموناس (Trichomoniasis)
تریکوموناس یکی از رایج‌ترین بیماری های مقاربتی است که به‌وسیله انگل میکروسکوپی به نام تریکوموناس واژینالیس (Trichomonas vaginalis) ایجاد می‌شود. این بیماری طی رابطه‌ی جنسی در افرادی که آمادگی ابتلابه بیماری‌های عفونی را دارند منتقل می‌شود و گسترش می‌یابد. این بیماری بیشتر مواقع مجرای ادراری در مردان و واژن در زنان را آلوده می‌کند، اما معمولا بدون علامت است. معمولا علائم این بیماری بین ۵ تا ۲۸ روز بعد از ابتلا ایجاد می‌شود و این علائم می‌تواند از یک سوزش خفیف تا التهابات شدید متغیر باشد.
علائم و نشانه‌های احتمالی بیماری سوزاک شامل موارد زیر است:
- ترشحات روشن، سفید، سبز یا زرد رنگ از واژن؛
- ترشح از پنیس؛
- بوی تند واژن؛
- خارش یا سوزش واژن؛
- سوزش یا خارش داخل پنیس؛
- احساس درد در حین رابطه‌ی جنسی؛
- و دفع ادرار دردناک.
۴. بیماری HIV
HIV نوعی عفونت است که به‌وسیله ویروس نقص ایمنی انسان ایجاد می‌شود. HIV در میزان توانایی بدن برای مبارزه با ویروس‌ها، باکتری‌ها و قارچ‌هایی که طی بیماری ایجاد می‌شوند، اختلال ایجاد می‌کند و می‌تواند سبب ایجاد بیماری ایدز شود. ایدز بیماری خطرناکی است و زندگی فرد را تهدید می‌کند.
علائم اولیه HIV در ابتدا چندان مشهود نیستند. بعضی از افراد ۲ تا ۶ هفته بعد از ابتلا، علائمی شبیه‌به علائم آنفولانزا دارند. بااین‌حال تنها راه تشخیص ابتلابه HIV انجام آزمایش است.
علائم و نشانه‌های اولیه‌ی ابتلا به HIV
- تب؛
- سردرد؛
- گلودرد؛
- تورم غدد لنفاوی؛
- جوش پوستی؛
- و خستگی.
معمولا یک هفته یا یک ماه زمان می‌برد تا این علائم و نشانه‌ها ظاهر شوند و بیشتر مواقع با سایر بیماری‌های عفونی اشتباه گرفته می‌شوند. در این دوره، عفونت در فرد زیاد می‌شود. علائم شدید عفونت HIV معمولا ۱۰ سال بعد از عفونت اولیه ظاهر می‌شود.
زمانی‌که ویروس گسترش می‌یابد و سیستم ایمنی را تخریب می‌کند، ممکن است علائم و نشانه‌های زیر به‌صورت خفیف یا شدید در فرد وجود داشته باشد:
- بزرگ‌شدن غدد لنفاوی ( معمولا یکی از نشانه‌های اولیه‌ی ابتلابه HIV است)؛
- اسهال؛
- کاهش وزن؛
- تب؛
- و سرفه و نفس‌های کوتاه.
علائم و نشانه‌های مرحله‌ی تأخیری عفونت HIV
- خستگی‌های بدون علت و مداوم؛
- عرق شبانه؛
- احساس سرمای بیش‌ازحد یا تب شدید (بالای ۳۸ درجه) به‌مدت چند هفته؛
- تورم گره‌های لنفاوی برای چند هفته؛
- اسهال شدید؛
- سردرد مداوم؛
- و ابتلا به عفونت‌های فرصت‌طلبِ غیرمعمول.
بااین‌حال بسیاری از افراد مبتلا می‌توانند با استفاده از روش‌های درمانی و مراقبت‌های مناسب به‌خوبی زندگی طبیعی خود را ادامه دهند.
یادتان باشد بیماری های مقاربتی ممکن است علائم مشخصی نداشته باشند، بنابراین مراقبت‌های دائمی برای زوجین بسیار ضروری است و در صورت ابتلا به بیماری، هر دو نفر باید تحت درمان قرار بگیرند. به‌یاد داشته باشید پیشگیری و تشخیص به‌موقع سبب صرفه‌جویی در زمان و هزینه خواهد شد.
