شروع یک رابطهی جدید، چه شخصی باشد چه کاری، مثل خریدن یک ماشین جدید است. تا زمانی که مشکلی رخ نداده، همه چیز بسیار لذتبخش به نظر میآید. ولی مانند ماشین، هنگامی که رابطه خراب میشود، همه چیز خیلی گیجکننده به نظر میآید. شخص باتجربه میتواند بگوید که چه زمان ماشین دچار مشکل شده است و ایرادش از کجاست. در مورد روابط نیز همینطور است و شما میتوانید با یادگیری تکنیکهای کاربردی، مکانیک رابطهی خود باشید. در این مقاله درباره ۴ دلیلی که باعث میشوند رابطهها با شکست روبرو شوند، بیشتر میخوانید.
دکتر جان گاتمن (John Gottman) و همکارانش در دانشگاه واشنگتن، چهار علامت واضح را که نشاندهندهی وجود مشکل در رابطه است، کشف نمودهاند و به آنها لقب «چهار سوار آخرالزمان» را دادهاند. چهار سوار آخرالزمان چنان مهم و جدی هستند که اگر در رابطهای وجود داشته باشند، با دقت ۹۳ درصد احتمال نابودی رابطه میرود.
برای اینکه با این ۴ عامل آشنا شوید و ببینید وضعیت روابط شما چگونه است، به جای خواندن این مقاله میتوانید ویدیوی زیر را نیز ببینید.
محققان در دانشگاه واشنگتن برای بررسی صحت تحقیقات خود، زوجهای متاهل را مورد بررسی قرار دادهاند، با این حال این رفتارها میتوانند در محیط کار نیز ویرانی به بار آورند.
طی آزمایشی، وبسایت TalentSmart بیش از یک میلیون نفر را مورد بررسی قرار داده است و کیفیت روابط کاری و عملکرد آنها در محیط کار را مقایسه کرده است. نتایج نشان میدهد ۹۰ درصد افرادی که دارای بهترین عملکرد میباشند در مدیریت کردن روابطشان نیز مهارت زیادی دارند و از چهار سوار آخرالزمان به شدت پرهیز میکنند. همچنین متوجه شدیم که چهار سوار در محل کار اغلب دیده میشوند و هنگامی که نقاب از چهرهی خود میکشند، ارتباطات، کار گروهی و شاخص عملکرد همگی دچار لطمه و آسیب میشوند.
چهار سوار آخرالزمان
چهار سوار نماد چهار کاری هستند که به جای بهبود رابطه، آن را خرابتر میکنند و چنانچه ما احساسات خود را کنترل نکنیم، ممکن است در دام آنها بیفتیم. همچنان که مشخصات هر یک از سواران را میخوانید و ارتباط آنها را در روابط خود بررسی میکنید، به این نکته نیز توجه کنید که اختلاف و مناقشه به خودی خود یک مشکل محسوب نمیشود. اختلاف جزء طبیعی و (در حالت ایدهآل) ثمربخشِ رابطهی بین دو نفر با نیازها و سلائق مختلف است. میزان اختلاف و تضاد بین دو نفر مانعی در برابر موفقیت رابطهی آنها نیست. بلکه نحوهی مواجهه با اختلاف است که میزان موفقیت یک رابطه را تعیین میکند و حضور چهار سوار به این معناست که اختلاف به شکل سازنده و ثمربخشی مدیریت نمیشود. پس از معرفی هر سوار، راهکارهایی برای غلبه بر هر یک از آنها آورده شده که اگر از آنها پیروی کنید، قطعا خواهید توانست روابط موفقیتآمیزی داشته باشید.
اولین سوار: انتقاد
انتقاد را نباید با بازخورد دادن سازنده به منظور ارتقا و یا تغییر یک فرد، اشتباه گرفت. انتقاد زمانی که سازنده نباشد، انتقاد محسوب میشود (مثلا: این گزارش فاجعه است!). بدترین شکل انتقاد زمانی است که به جای آنکه روی عمل یا رفتار مشخصی که میخواهید تغییر کند تاکید کنید، انگشت اتهام را به سوی خصوصیات شخصیتی، سرشت و علائقِ شخص نشانه روید (مثلا: نگارشت افتضاح است! خیلی شلخته و بینظم هستی!). انتقاد غیرسازنده یک چیز است، اینکه دست روی چیزهایی بگذاریم که شخص قادر به تغییرشان نیست یک چیز دیگر!
غلبه بر انتقاد
اگر میبینید اغلب به جای آنکه نظرات سازنده بدهید، از دیگران انتقاد میکنید بهتر این است پیش از اینکه خوب دربارهی آن فکر نکردهاید از دادن هرگونه نظر و بازخورد خودداری کنید. شما باید به طور کامل بیندیشید چه میخواهید بگویید و برای آنکه بتوانید لحن سازندهی گفتار خود را حفظ کرده و از انتقاد دور بمانید، باید عینا مطابق همان متنی که از قبل آماده کردهاید عمل کنید. همچنین بهتر است فقط در مورد یک رفتار خاص نظر خود را اعلام کنید، زیرا زمانی که نسبت به چند رفتار در آن واحد واکنش نشان میدهید، خیلی راحت رفتار شما با انتقاد اشتباه گرفته میشود. اگر میبینید نمیتوانید بدون آنکه پای خصوصیات شخصیِ فرد را به میان بکشید بازخورد بدهید، بهتر است اصلا چیزی نگویید.
دومین سوار: تحقیر
هرگونه بیاحترامی آشکار نسبت به دیگران به عنوان تحقیر تلقی میشود. تحقیر معمولا با شکستن غرورِ طرف مقابل و توهین آشکار همراه است. البته تحقیر به شکل غیرمستقیم و مستور نیز وجود دارد، مثل پشت چشم نازک کردن و پوشاندن تحقیر در لفافهی شوخی و ظنز.
غلبه بر تحقیر
منشأ تحقیر، عدم علاقه به طرف مقابل است. مثلا هنگامی که شخصی مورد تحسین شما نیست و از مصاحبت با او لذت نمیبرید، با اینکه ممکن است وی در گذشتهها ویژگی برجسته و جالبی داشته که اکنون رنگ باخته است، تحقیر به شکلی غیرمنتظره سر بر میآورد. اگر بیعلاقگی شما غیر قابل اجتناب است و رابطهی شما به نوعی است که نمیتوانید آن را به پایان برسانید، مثلا اگر طرف مقابل از اعضای خانواده و یا از همکارانتان است، باید روی برداشتن قدمهای کوچک تمرکز کنید. کسانی که خوب از پس ادارهی ارتباطات خود بر میآیند میدانند معاشرت با آدمهای مختلف چه مزایایی دارد، ولو اینکه چندان نیز از آنها خوششان نیاید. زمینههای مشترک، هرچند کوچک، دارایی ارزشمندی هستند که باید به دنبالشان گشت و قدرشان را دانست. به قول آبراهام لینکلن:
اگر من از کسی خوشم نمیآید، باید او را بهتر بشناسم.
سومین سوار: حالت تدافعی
از زیر بار مسئولیت شانه خالی کردن، بهانه تراشیدن، گِله را با گله جواب دادن و هرگونه واکنش تدافعی دیگری مشکلآفرین است، زیرا مانع از آن میشود که اختلافها در نهایت حل و فصل شوند. حالت تدافعی گرفتن تنها باعث بالا رفتن سطح اضطراب و تنش در هر دو طرف میشود و این موضوع مانع تمرکز روی مسائل مهمتری میشود که نیاز به حل و فصل دارند.
غلبه بر حالت تدافعی
اگر میخواهید حالت تدافعی به خود نگیرید، باید خود را راضی کنید با دقت به شکایت طرف مقابل گوش دهید، حتی اگر نظر شما با آنچه او میگوید، یکی نیست. این به معنی این نیست که حتما با او موافقت کنید. بلکه باید روی فهمیدن دیدگاه طرف مقابل تمرکز کنید تا بتوانید به یک راهحل برای حل اختلاف برسید. نکتهی کلیدی این است سعی کنید خونسردی خود را حفظ کنید. زمانی که متوجه شدید طرف مقابل از چه چیز ناراحت است، خیلی سادهتر میتوانید به یک توافق مشترک برسید تا اینکه مدام عقاید او را با بیتفاوتی انکار کنید و موضع تدافعی بگیرید.
چهارمین سوار: طفره رفتن
طفره رفتن یعنی شخص با خودداری از پاسخ دادن، بحث را ناتمام بگذارد. قهر کردن، فاصله گرفتنِ عاطفی، بیاحساس شدن و نادیده گرفتن طرف مقابل همگی از نمونههای طفره رفتن هستند. طفره رفتن دردسرساز است، زیرا کسی را که با او اینگونه رفتار میشود، خشمگین میکند و مانع از این میشود دو طرف بنشینند و اختلاف خود را حل کنند.
غلبه بر طفره رفتن
نکتهی کلیدی در غلبه بر طفره رفتن این است که در بحث شرکت کنید. اگر به این خاطر از ادامهی بحث طفره میروید که احساس میکنید شرایط گفتوگو شما را سردرگم و گیج کرده است، به طرف مقابل بگویید چه حسی دارید و از او بخواهید پیش از ادامهی بحث، کمی به شما زمان بدهد. حتی زمانی که حرفی برای گفتن ندارید، ارتباط چشمی را حفظ کنید و رو به طرف مقابل بایستید و سرتان را با حرفهای او تکان دهید، تا نشان دهید به او گوش میکنید و در جریان بحث قرار دارید. اگر طفره رفتن برای شما به شکل عادت درآمده است، باید توجه کنید که مشارکت در بحث و همکاری با یکدیگر برای حل اختلاف، تنها راه جلوگیری از زوال و نابودی یک رابطه است.
برگرفته از: linkedin.com