از وقتی شبکههای اجتماعی ادارهی اذهان عوام را در دست گرفتهاند چندی نمیگذرد؛ ولی در همین مدت کم توانستهاند به لطف ناآگاهی و کممطالعه بودن مخاطبان، مطالب نادرست و بعضا عکس واقعیت را در جامعه جا بیندازند. یکی از این موارد، خطرات اجاقهای مایکروویو است که از مسمومسازی غذا تا سرطانزایی را از مضرات آن بر میشمرند. در این مقاله بر آنیم چند مورد از این باورهای مرسوم را بهطور علمی بررسی و نتیجهگیری کنیم.
۱- باور عامیانه: اجاقهای مایکروویو عامل سرطاناند.
واقعیت: این یکی از آن اعتقادها است که از بس دهانبهدهان شده احتمالا مراجع علمی هم باورشان شده. اجاقهای مایکروویو با فرکانس رادیویی کار میکنند. ما شبانهروز در معرض این امواج هستیم، چه از اجاق مایکروویو استفاده بکنیم چه نکنیم. البته امواج تولیدی این اجاقها بسیار متمرکزتر از امواج دیگرند ولی بر اساس تحقیقات انجمن سرطان آمریکا، مادامی که از این دستگاه بهطور اصولی و طبق دستورالعمل استفاده شود هیچ خطری شما را تهدید نمیکند.
۲- باور عامیانه: غذاهایی که با اجاق مایکروویو پخته میشوند مضرند.
واقعیت: با یک جستوجوی ساده در وب میتوانید به حد نفوذ این ادعا در اذهان پی ببرید. بعضی میگویند غذاهای این نوع اجاقها رادیواکتیوی هستند و عدهی دیگر معتقدند مواد شیمیایی ظرف حین پخت به غذا منتقل میشود و آن را مسموم میکند.
اول خیلی روشن باید گفت پخت غذا با اجاق مایکروویو غذا را رادیواکتیوی نمیکند. مایکروویو، رادیواکتیو نیست؛ موج مغناطیسی سادهای است و هیچ ربطی هم به رادیواکتیو ندارد. فرآیند طبخ در این اجاقها بدینصورت است که ریزموجها به غذا نفوذ میکنند و مولکولهای آب و دیگر مولکولهای نامتقارن الکتریکی را به نوسان درمیآورند که درنهایت منجر به گرم شدن خوراک میشود.
این احتمال وجود دارد که پخت غذا به این شیوه به رسوخ مواد شیمیایی به آن بینجامد، ولی اگر از ظروف مختص اجاق مایکروویو که فاقد سرب، فتالات یا BPA است استفاده شود مشکلی پیش نمیآید. هرچند برخی رای به بدی انواع ظروف پلاستیکی میدهند ولی پژوهشهای مستند چنین نظری را تایید نمیکند.
۳- باور عامیانه: پخت خوراک با اجاق مایکروویو مواد مغذی و ویتامینهای آن را از بین میبرد.
واقعیت: از قضا این یکی چندان هم نادرست نیست، ولی موضوع را شفاف بیان نکرده. در واقع وقتی مواد مغذی در معرض حرارت قرار میگیرند شکسته میشوند و این ربطی به منشا حرارت ندارد. طبخ غذا در آب (آبپز)، روی آتش (کباب) یا هر روش دیگر منجر به از دست رفتن بسیاری از مغذیهای میشود.
بهعلاوه بر اساس دستاورد محققان دانشگاه هاروارد از آنجا که در اجاق مایکروویو عملیات پخت سریعتر و با مایع کمتری انجام میگیرد نسبت به روشهای دیگر مانند آبپز کردن، سرخ کردن و کباب کردن مواد مغذی کمتری از بین میرود.
۴- باور عامیانه: دیانای (DNA) آبی که در اجاق مایکروویو قرار گرفته تغییر میکند و موجب نابودی گیاهان میشود.
واقعیت: احتمالا در یکی از این نرمافزارهای پیامرسان برایتان آزمایش علمیای را فرستادهاند که در آن عدهای نتایج کاشفانهی خود را با عوامالناس به اشتراک میگذارند. در این آزمایشها مشخص میشود آبی که از اجاق مایکروویو خارج شده و پای گیاه ریخته میشود آن را میخشکاند. در نهایت هم میگوید مردم بهغلط از خطر امواج این اجاقها میترسند، خطر اصلی تغییراتی است که این دستگاه بر سر غذا میآورد و با دگرگونی ساختار آن گوارش را برای بدن دشوار میکند.
اما آیا واقعا پخت غذا با این امواج، DNA آن را تغییر میدهد؟ خیلی ساده، خیر. اصولا آب چیزی بهعنوان DNA ندارد. همانطور که پیشتر هم گفتیم ریزموجهای تابیده شده، به غذا نفوذ میکنند و مولکولهای آن را میلرزانند تا حرارت ایجاد شود؛ درست مثل وقتی در سرما دستان خود را به هم میمالید تا گرم شوند. این فرآیند ساختار مولکولی غذا را تغییر نمیدهد.
شما چه توصیفات دیگری از مضرات اجاقهای مایکروویو شنیدهاید؟ چقدر به آنها باور دارید؟ اگر باورهای نادرست دیگری میدانید با ما و خوانندگان در میان بگذارید.
منبع: CNET