با شنیدن کلمه «نویسندگی» چه تصویری به ذهن شما خطور میکند؟ برخی از افراد بلافاصله به یاد یک داستاننویس میافتند که پشت ماشینتحریرش نشسته و روی شاهکار ادبی خود کار میکند، مانند همینگوی یا سلینجر.
برخی دیگر یاد وبلاگنویسانی میافتند که هر روز مطلبی جدید در حوزه تخصصی خود بر روی وبسایتشان منتشر میکنند. دیگران هم ممکن است روزنامهنگار بیباکی را تصور کنند که در حال نوشتن اخبار یا داستانهای ورزشی برای مردم است.
یک عده هم ممکن است زندگینامهنویسی را تصویر کنند که با دقت بسیار دربارهی زندگی یک شخصیت مشهور تحقیق میکند و سپس حقایق تکاندهندهای را درباره او در قالب یک کتاب پرفروش منتشر میکند.
واقعیت این است که هیچ شغل واحد و مشخصی تحت عنوان «نویسنده» وجود ندارد. در حقیقت دهها حرفهی مرتبط با نوشتن وجود دارد که فرصتهای زیادی را برای کسانی که دوست دارند افکار خود را در قالب کلمات بیان کنند، فراهم میکند. نویسندگان در حوزههای متنوع و با سبکهای بیانی مختلف مشغول به فعالیت میباشند. مشاغل نوشتاری هم برای هر شخصیتی و هر نوع علاقهای وجود دارد.
برخی از نویسندگان ممکن است بهعنوان فریلنسر و در منزل خود کار کنند، برخی دیگر بهعنوان کارمند در یک اداره دولتی یا دفتر یک روزنامه.
برخی از نویسندهها آثارشان را به نام خودشان منتشر میکنند، برخی دیگر هم بهعنوان «سایهنویس» برای شخصیتها و چهرههای شناخته شده مطلب مینویسند و آن افراد آثار را با نام خودشان منتشر میکنند.
این مقاله از میدونی مگ به شما کمک میکند تا با مشاغل مختلف و جالب حوزه نویسندگی آشنا شوید. در صورت تمایل میتوانید هر کدام از این مشاغل را که با شرایط و تواناییهای شما انطباق بیشتری دارد، به صورت جدیتر دنبال کرده و بهعنوان یک شغل پارهوقت یا دورکاری از آن کسب درآمد کنید. با ما همراه باشید.
۱- داستاننویس (Novelist)
بیایید با بارزترین و جذابترین کار نویسندگی شروع کنیم. داستاننویسان بیشترین شهرت و شکوه را در حوزهی نویسندگی از آن خود میکنند. حداقل برخی از آنها یا اگر بخواهیم دقیقتر بگوییم در واقع، تعداد بسیار کمی از داستاننویسان در زندگی حرفهای خود افتخاری را کسب میکنند. افراد انگشتشماری مثل همینگوی، رولینگ و تالکین.
اگرچه برخی از این نویسندگان به موفقیت رسیدهاند و تعداد معدودی از بین آنها به شهرت رسیدهاند. اما باید توجه داشت که بیشتر داستاننویسان در سایهها و به دور از هرگونه شهرت و شکوهی، بیصدا دست و پنجه نرم میکنند و داستانهای خود را برای طرفداران گاه و بیگاهشان مینویسند. بیشتر اوقات، این نوع از نویسندگان به یک کار تمام وقت غیر از نویسندگی هم نیاز دارند تا صاحبخانهشان مجبور نشود سر هر برج وسایل آنها را وسط کوچه بگذارد.
باید توجه داشت که بسیاری از داستاننویسانی که هرگز «معروف» نخواهند شد هم از این کار درآمد کسب میکنند، برخی از آنها بهعنوان شغل دوم به این کار نگاه میکنند و حتی برخی به اندازهای درآمد کسب میکنند که میتوانند داستاننویسی را به یک حرفه تمام وقت دنبال کنند.
بعضی از این نویسندگان از همان ابتدا نوشتن رمان را آغاز میکنند، بعضی داستان کوتاه مینویسند و تخصص برخی دیگر از این داستاننویسان هم ایدهپردازی و داستاننویسی برای کارهای تبلیغاتی است. برخی دیگر روی حوزه ادبیات کودک و داستانهای کودکانه کار میکنند و بسیاری چیزهای دیگر.
در نهایت باید به این نکته هم توجه داشته باشید که یک داستاننویس واقعی فقط برای پول رمان نمینویسد. او این کار را برای دلجویی از شخصیتهای موجود در ذهن خود انجام میدهد، بنابراین آن شخصیتهای خیالی با این کار آرام میشوند و دیگر در جمجمهاش رژه نمیروند.
یک داستاننویس این کار را برای سلامت روحی و روانی خود انجام میدهد. اگر به اندازه کافی درآمد کسب کند تا بتواند آن را یک حرفه و شغل بنامد، چه بهتر. در غیر این صورت، حداقل در هزینه مراجعه به روانکاو و رواندرمانگر صرفهجویی کرده است.
۲- وبلاگنویس (Blogger)
احتمالا دومین شغل شناخته شده در حوزه نویسندگی، شغل وبلاگنویسی است. هزاران وبلاگنویس در سراسر جهان وجود دارد که بسیاری از آنها از این راه کسب درآمد میکنند.
تعدادی از این وبلاگنویسان که بازاریابان خوبی هم هستند و یاد گرفتهاند که چگونه از وبلاگ خود کسب درآمد کنند؛ آنها در واقع به اندازهای از این راه درآمد کسب میکنند که بسیاری از آنها بعد از مدتی کار اداری یا ثابت خود را رها میکنند و فقط به وبلاگنویسی مشغول میشوند.
در مجموع بیشتر وبلاگنویسان درآمد کافی برای تأمین زندگی خود را از طریق وبلاگنویسی کسب نمیکنند، بنابراین اگر میخواهید یک وبلاگنویس باشید، بهتر است به دید فعالیتی تفریحی و لذتبخش به آن نگاه کنید و تا وقتی که به درآمد ثابت از این راه نرسیدهاید بهتر است در کنار وبلاگنویسی یک شغل دیگر هم داشته باشید.
در حقیقت، وبلاگهای نویسی برای شرکتهای کوچک و متوسط میتواند یکی از سودآورترین روشهای وبلاگنویسی در ایران باشد.
۳- روزنامهنگاری (Journalist)
روزنامهنگاری در واقع مجموعهای از مهارتهای خاص است. این مهارتها شامل پژوهش، نگارش، ارزیابی و قضاوت درست است.
شما با یک هدف مشخص شروع به نوشتن میکنید و سعی میکنید اطمینان حاصل کنید که در تمام مراحل کار بیطرف و با صداقت هستید؛ از نظر تئوری در واقع باید بی طرف باشید، مگر اینکه بهعنوان یک کارشناس یا صاحبنظر، بخواهید نظر خودتان را در روزنامه یا وبسایت خبری درج کنید.
روزنامهنگاران خود را بسیار جدی میگیرند و در عین حال شما اجازه ندارید داستانها و شخصیتهای موجود در ذهنتان را در قالب نوشتههای خبری منتشر کنید.
۴- ستوننویس (Columnist)
ستوننویس کارش تا حدودی شبیه روزنامهنگار است اما تفاوتهایی اساسی هم باهم دارند. به طور معمول یک ستوننویس در یک حوزه مشخص دارای تخصص و صاحب دیدگاه است.
ستوننویس هم همانند یک روزنامهنگار باید برای فرایند نگارش خود، تحقیقاتی مستحکم و اساسی انجام دهد و بر اساس واقعیتها بنویسد.
برخلاف یک روزنامهنگار، از یک ستوننویس انتظار نمیرود که در گزارش خود خنثی و بی طرف باشد. گزارش ستوننویسان معمولا شامل اظهار نظرهای شخصی و کارشناسی است و گاهی اوقات هم این نوع نوشتهها شامل جبههگیری است. ضمنا به خاطر داشته باشید که این کار هم نوعی هم نویسندگی حرفهای است.
۵- نویسندهی سخنرانی (Speechwriter)
یک نویسندهی سخنرانی باید بتواند علاوه بر نوشتن متن سخنرانی، لحن و سبک بیان گوینده را هم انتخاب کند و در عین حال مخاطبان و واکنشهای آنها را هم تجسم کند.
او باید آهنگ و ریتم و چگونگی اَدای کلمات روی زبان گوینده را درک و پیشبینی کند. یک نویسنده سخنرانی تقریبا همیشه یک نویسنده در سایه (سایهنویس) است، در غیر این صورت مردم او را بهعنوان «سخنران» خواهند شناخت.
اکثر سیاستمداران، دیپلماتها و رهبران دنیای تجارت نویسندگانی را در تیم خود دارند که سخنرانیهای آنها را برایشان تنظیم میکنند.
اغلب اوقات افرادی که جوایز مهمی را دریافت میکنند یا در موقعیت مهمی برای یک بار باید سخنرانی کنند، یک نویسندهی سخنرانی پارهوقت یا دور کار (فریلنس) استخدام میکنند. سخنرانیهای مربوط به مراسم عروسی که توسط داماد، عروس یا دیگر بستگان خوانده میشود هم گاهی توسط نویسندگان حرفهای نوشته میشود.
در نهایت اینکه اگر خودتان از قبل تجربه سخنرانی داشته باشید، میتوانید یک نویسندهی سخنرانی بسیار موفقتر باشید.
۶- فیلمنامهنویس (Scriptwriter)
یک فیلمنامهنویس برای فیلمها، کارتونها و نمایشهای تلویزیونی فیلمنامه و سناریو مینویسد.
همانند یک نویسندهی سخنرانی، شما باید کاملا از نحوه ادای کلمات هنگام گفتن آنها آگاهی داشته باشید. و گاهی اوقات هم سختتر از کار یک نویسندهی سخنرانی؛ شما باید بتوانید روایت، کنش بازیگران و جلوههای صوتی را هم بنویسید.
مانند یک داستاننویس، شما باید بدانید که چگونه ساختار روایی یک داستان را پیش ببرید. یادگیری و تسلط بر این مهارتها کاری دشوار است اما اگر تجربه قبلی کار در حوزه فیلمسازی یا ادبیات داشته باشید، مطمئنا به شما کمک خواهد کرد.
یکی از بهترین زمینههای کاری برای یک فیلمنامهنویس نگارش فیلمنامههای تبلیغاتی و انیمیشنهای آموزشی و اطلاعرسانی است که به صورت دورکاری و فریلنس هم قابل انجام است.
۷- نویسندهی بازیهای ویدیویی (Video Game Writer)
تابهحال دقت کردهاید که بازیهای ویدیویی در حالت کلی دارای یک ساختار روایی و داستانی هستند که شما در جریان بازی در واقع آن ساختار را کشف میکنید و اینکه بخشهایی از بازیها شامل تکگویی یا گفتوگو است؟ به نظرتان داستان بازی و این دیالوگها و متنهای مربوط به بازی را چه کسی نوشته؟ یک نویسنده بازیهای ویدیویی.
نویسندگی بازیهای ویدیویی در واقع هنر نوشتن متن و روایت برای بازیهای ویدیویی است.
این حرفه همانند فیلمنامهنویسی، به طور معمول یک شغل فریلنس محسوب میشود. به دلیل ساختار روایی غیرخطی و تعاملی بودن فضای بازیهای ویدیویی و ضرورت همکاری نزدیک با طراحان بازی و صداپیشگان، این نوع نویسندگی تفاوتهای زیادی با نوشتن فیلمنامه دارد.
متنهای مختلفی برای یک بازی ویدیویی باید تولید شود، از جمله متن نوشتاری روایی و گفتوگوها، متونی به زبانهای خارجی، اسامی و زبانهای ساختگی و اطلاعات مختلفی برای هر موقعیت موجود. در هنگام توسعه بازیهای پیشرفته، معمولا به بیش از یک نویسنده برای تولید بازی نیاز است که وظایف هر یک از آنها به نقشهای مختلف تقسیم میشود.
۸- ترانهسرا (Lyricist)
با پیشرفت تکنولوژیهای جدید و فراهم شدن امکان آهنگسازی و ضبط صدا برای همه، این روزها تقریبا همه آواز میخوانند، بنابراین در واقع تقاضای ترانه و شعر هم از سوی این خوانندگان زیاد است.
ترانهسرا در حقیقت شاعری است که روی ملودی آهنگهای مختلف شعر مینویسد. مطمئنا اگر بهعنوان یک ترانهسرا خودتان بتوانید موسیقی را هم بنویسید و تنظیم کنید، نتیجه خیلی بهتر خواهد بود، اما امروزه معمولا بسیاری از آهنگها به صورت مشترک توسط یک ترانهسرا و یک آهنگساز ساخته میشوند.
ترانهسرایی به طور معمول یک شغل فریلنس و دورکاری محسوب میشود که در صورت موفقیت آثارتان در این کار جزء پردرآمدترین و پرافتخارترین مشاغل مرتبط با حوزه نویسندگی است.
۹- نویسندهی نامه و کارت تبریک (Greeting Card Writer)
این حرفه احتمالا آسانترین حوزه کاری برای ورود یک نویسندهی تازهکار به نظر میرسد. اما بعد از اینکه سومین نامهای که نوشتهاید رد شد، متوجه خواهید شد که کاری است که باید جدی گرفته شود.
در این حوزه کاری از نویسندگی رقابت زیادی برای فتح کردن قلب مخاطبین و مشتریها وجود دارد و فقط به این دلیل که شما چیزی مینویسید و فکر میکنید که هوشمندانه است، لزوما به این معنی نیست که یک شرکت چاپ کارت تبریک آن را خریداری میکند.
مشتریان شما در این حرفه علاوه بر چاپخانهها و شرکتهای تبلیغاتی، افراد شخصی هم هستند که قصد دارند برای عزیزان خود نامه یا کارت تبریکی ارسال کنند اما توانایی و دانش کافی برای نگارش یک متن تأثیرگذار و روحانگیز را ندارند. ضمنا این کار بیشتر به صورت فریلنس و دورکاری انجام میشود.
۱۰- نویسندهی فنی (Technical Writer)
در نظر داشته باشید که هر رایانه، هر ابزار، هر دستگاه اندازهگیری، هر اپلیکیشن یا برنامه نرمافزاری که امروزه تولید میشود به یک کتابچه راهنما نیاز دارد. نویسندگان فنی افرادی هستند که میتوانند این چنین دستورالعملها و توضیحات پیچیدهای را برای کاربران توضیح دهند، به شکلی که برای هر نوع کاربری و با هر سطح دانشی قابل درک باشد.
اگر تا به حال سعی کردهاید که یکی از وسایل الکترونیکی منزل را که بهتازگی خریداری کردهاید، راهاندازی کنید و متوجه شدهاید که دستورالعملهای دفترچه راهنمای آن وسیله چقدر گیجکننده است و آرزو کردهاید کهای کاش نویسندهی مطالب را شفافتر و روشنتر مینوشت، این نشانه روشنی است که جهان چقدر به نویسندگان فنی بهتر و بیشتری نیاز دارد.
نویسندگان فنی معمولا بهعنوان یک کارمند تمام وقت یا بهعنوان یک فریلنسر با شرکتهای تولیدی در حوزههای مختلف همکاری میکنند.
۱۱- کپیرایتر یا نویسنده تبلیغاتی (Copywriter)
وظیفه کپیرایتر نوشتن مطالب تبلیغاتی و مرتبط با فروش است همانند متنهای لازم برای انواع تبلیغات محیطی، چاپی، ویدیویی و صوتی، نامهها و ایمیلهای بازاریابی، بروشور و کاتالوگ محصولات، متن روی بستهبندی محصولات، توضیحات ویژگیهای محصولات در کاتالوگ و متون موجود در وبسایت شرکتها یا مؤسسات مختلف.
شاید کار پر زرق و برقی به نظر نرسد، اما اگر آن را بهخوبی انجام دهید، مطمئنا درآمد خوبی برای شما مهیا میکند. این نوع نویسندگی به شما کمک میکند تا دربارهی چندین حوزه کاری مختلف اطلاعات نسبتا خوبی را بیاموزید، بنابراین بعد از مدتی میتوانید با اقتدار دربارهی آن موضوعات حتی برای شرکتهایی با حوزه فعالیت مشابه هم بنویسید
نویسندگان تبلیغاتی و کپیرایترها معمولا هم بهعنوان کارمند تمام وقت و هم بهعنوان یک فریلنسر با یک یا چند کارفرما در حوزههای مختلف همکاری میکنند.
۱۲- نمونهخوان (Proofreader)
شاید بتوان گفت که کار نمونهخوان نسبت به سایر مشاغل مرتبط با نویسندگی زیاد پر زرق و برق نیست، در واقع نمونهخوان در اعماق سایهها کار میکند، هر چند که نقش بسیار مهمی دارد. تا زمانی که نویسندگی وجود داشته باشد، نیاز به تصحیح وجود دارد. اگر توجه زیادی به جزئیات داشته باشید و عاشق کلمات و دستور زبان هم باشید، این کار میتواند برای شما یک شغل فریلنس یا کارمندی با درآمد ثابت و خوب باشد.
۱۳- مقالهنویس (Article Writer)
وقتی مقالات یک مجله اینترنتی را میخوانید، فکر میکنید که این مقالهها از کجا آمدهاند؟ در واقع در بیشتر مواقع این مطالب توسط مقالهنویسان فریلنس نوشته شدهاند. این واقعیت دربارهی بیشتر مجلات اینترنتی صدق میکند.
برخی از نویسندگان آنها ممکن است به صورت حضوری و تمام وقت در دفتر مجله حضور داشته باشند، اما با تکیه بر مقالهنویسان فریلنس، آنها میتوانند مقالات بسیار بهتری تولید کنند و روند کلی تولید محتوا را خیلی بهتر کنترل کنند.
امروزه بازار کاری بسیار خوبی برای مقالهنویسانی وجود دارد که میتوانند خلاقانه و آموزنده بنویسند و در عین حال مخاطبان هدف را هم مد نظر داشته باشند.
۱۴- مدیر شبکههای اجتماعی (Social Media Manager)
در این حرفه، شما باید برای رسانههای اجتماعی محتوا تولید کنید، که شامل پاسخگویی سریع به تعاملات رسانههای اجتماعی و همچنین زمانبندی انتشار مطالب شبکههای اجتماعی هم میباشد.
شما همچنین مسؤولیت جذب مخاطب را هم بر عهده دارید، بنابراین آنچه که مینویسید نه تنها برای تعامل با خوانندگان فعلی است بلکه برای جذب خوانندگان جدید هم حیاتی است.
۱۵- مترجم (Translator)
اگر به دو یا چند زبان تسلط کامل دارید، میتوانید با ترجمه، درآمد خوبی کسب کنید.
در این حرفه به طور معمول، شما از زبان دوم یا سومی که به آن تسلط دارید به زبان مادری خود ترجمه میکنید. اما اگر به صورت دوزبانه بزرگ شده باشید، ممکن است بتوانید بهراحتی به هر دو زبان ترجمه کنید.
بسیاری از مشاغل مربوط به ترجمه به آموزش رسمی، شرکت در آزمون و گواهینامه نیازی دارند. از همه مهمتر اینکه فرصتهای کاری زیادی به صورت فریلنس و دورکاری برای مترجمین وجود دارد که نیازی به مدرک دانشگاهی و تحصیلات آکادمیک ندارند.
۱۶- کارشناس ارتباط با رسانه (Media Relations Specialist)
این موقعیت کاری از ترکیب سه عملکرد اصلی در کنار هم هم شکل گرفته است. اولین آنها مدیریت استراتژیک است که شامل تدوین و توسعه استراتژیهای لازم برای دستیابی به پوشش رسانهای بیشتر و بهتر است. وظیفه دوم کارشناس ارتباط با رسانه تولید محتوا برای رسانهها است، مانند بیانیههای مطبوعاتی، سرمقالهها و انعکاس اخبار داخلی سازمان. وظیفه سوم کارشناس ارتباط با رسانه فعالیت بهعنوان سخنگوی سازمان است.
بسیاری از سازمانها از کارشناس ارتباط با رسانه خود انتظار ایفای نقش سخنگو را ندارند، اما همهی آنها انتظارات نگارشی سنگینی از این فرد دارند، که اغلب شامل انجام تحقیقات زیادی هم میشود. سازمانهای بزرگ معمولا کارمندان ثابتی را برای انجام این کار دارند. شرکتهای کوچکتر هم معمولا برای انجام وظایف مرتبط به این نقش به فریلنسرها اعتماد میکنند.
۱۷- گِرنتنویسی (Grant Writer)
برای افرادی که توانایی گرنتنویسی برای سازمانهای و مؤسسات مختلف را دارند، بازار کار بسیار خوبی وجود دارد. سازمانهای غیرانتفاعی، خیریهها و سازمانهای غیردولتی غالبا از دولت و بنیادهای مختلف کمکهزینه میگیرند. نوشتن پروپوزال برای دریافت گرنت یا بودجه، یک نوع نگارش تخصصی است.
برای موفقیت در حرفهی گرنتنویسی شما باید بدانید افرادی که قرار است پیشنهادات شما را بررسی میکنند به دنبال چه چیزهایی هستند تا بر اساس آنها شانس مشتری خود را برای کسب امتیاز به حداکثر برسانید. به همین دلیل ورود به این حوزه کاری پردرآمد تا حدودی سخت است، اما کاری است که میتوانید آن را از راه دور و بهعنوان یک فریلنسر انجام دهید.
۱۸- رزومهنویسی (Resume Writer)
همانند حرفه گرنتنویسی، نوشتن رزومه هم یک حوزه کاملا تخصصی است. بعد از مدتی که در این حرفه مشغول بودید و به اندازه کافی تجربه کسب کردید، قدرت تشخیص این را پیدا میکنید که وجود چه عواملی در رزومه نتیجه مثبت به همراه دارد و چه چیزهایی، از قدرت و تأثیرگذاری یک رزومه میکاهد.
همانند گرنتنویسی، هدف یک رزومهنویس به حداکثر رساندن شانس مشتری خود برای کسب بیشترین امتیاز و پذیرفته شدن از طرف کارفرما با یک بار مطالعه است. با توجه به میزان فعلی تغییر شغل افراد که بیش از دو بار در یک دهه است، رزومه و نامههای پوششی زیادی برای نوشتن وجود دارد. خوشبختانه برای این حرفه هم موقعیتهای فریلنس وجود دارد و هم فرصتهای شغلی ثابت.
۱۹- نوشتن طرح کسب و کار (Business Plan Writer)
نوشتن طرح کسب و کار از جهاتی شبیه به نوشتن رزومه و گرنتنویسی است. نویسنده طرح کسب و کار با داشتن تعداد مخاطبین بسیار کم در ذهنش، هدفش اقناع یک جمع چند نفره دربارهی پذیرش طرح مشتری و تخصیص اعتبارات لازم با یکبار مطالعه متن ارسالی است.
ممکن است دربارهی یک مشتری لازم باشد که چندین بار طرح پیشنهادی ارائه و اصلاح شود و همچنین حجم عظیم کارهایی که برای نوشتن هر یک از این طرحها لازم است انجام شود. نکته دیگر دربارهی این نوع نویسندگی این است که نوشتههای شما را هرگز مخاطبان پرشماری نخواهند دید. این حرفه هم به طور معمول یک شغل فریلنس و دورکاری محسوب میشود.
۲۰- نوشتن نقد و بازبینی (Reviewer)
این یک کار تخصصی خوب در حوزه نویسندگی است برای افرادی که علاقه زیادی به یک موضوع دارند و دربارهی آن اطلاعات کافی هم دارند. بررسی رستوران و غذاهای آنها، بررسی نمایشگاههای هنری و آثار آنها، نقد و بررسی تیاتر، کنسرت و آثار سینمایی، همه اینها این حرفه را به شغلی لذتبخش، پردرآمد و بسیار سرگرمکننده تبدیل میکند.
ضمنا روزنامهها و مجلههای مختلف آنلاین و چاپی برای چاپ نوشتههای شما در این حوزه حاضرند هزینه خوبی به شما بپردازند. ورود به این حوزه کاری آسانی نیست. این کار اغلب به صورت فریلنس و مستقل انجام میشود، اما برخی از نشریات، کارمندانی را به صورت اختصاصی برای نوشتن چنین نظراتی اختصاص دادهاند.
۲۱- سفرنامهنویسی (Travel Writer)
یک سفرنامهنویس درباره مکانهایی که به آنها سفر کرده است مینویسد و همچنین مسائل مختلفی که کسی در صورت سفر به آنجا ممکن است با آنها روبهرو شود.
به طور معمول، دو مهارتی که یک سفرنامهنویس به آنها نیاز دارد، توانایی ایجاد حس شگفتی و تعجب در مخاطبینش هست و خسته نشدن از سفرهای پیاپی و متوالی. ضمنا این حرفه به شما کمک میکند تا مهارتهای عکاسی خود را هم ارتقا بدهید.
۲۲- مربی نویسندگی (Writing Coach)
در وجود همه افراد یک کتاب نهفته است، اما برخی از انسانها برای بیرون کشیدن این کتاب به کمک نیاز دارند. در واقع آنها برای حل مشکلات خود در زمینه نویسندگی به یک مربی روی میآورند، بهخصوص اگر دربارهی تبدیل شدن به یک نویسنده حرفهای جدی باشند.
اگر در زمینه نویسندگی اطلاعات کافی دارید و به تدریس هم علاقه دارید، تدریس نویسندگی به صورت حضوری و آنلاین میتواند یک گزینه شغلی عالی برای شما باشد که امکان کار کردن به صورت فریلنس و دورکاری را هم در این حرفه دارید.
۲۳- مدیر برنامه ادبی (Literary Agent)
همه نویسندهها برای گذران زندگی لزوما چیزی نمینویسند. مربیگری نویسندگی هم تنها راه استفاده از مهارتهای نوشتاری در یک سطح غیر نوشتاری نیست. یک مدیر برنامه ادبی نسخههای اولیه آثار نویسندهها را برایشان ارزیابی میکنند و سپس این آثار و نویسندگانشان را به متناسبترین ناشران معرفی میکند.
یکی از سختترین بخشهای این حرفه این است که باید از بین آثار مختلف تصمیم بگیرید کدام یک را قبول کنید و کدام را رد کنید. قسمت دیگر این حرفه ارائه و معرفی صحیح آثاری است که نمایندگی نویسندگانشان را پذیرفتهاید. به طور معمول، مدیر برنامههای ادبی به صورت فریلنس کار میکنند و تجربه چاپ و نشر کتاب را هم دارند.
۲۴- دبیر انتشارات (Acquisitions Editor)
در حالی که مدیر برنامهی ادبی نمایندهی نویسنده است، دبیر انتشارات برای ناشر کار میکند و به نوعی نماینده ناشر محسوب میشود. وظیفه دبیر انتشارات یافتن آثار ادبی ایدئال یا عقد قرارداد با نویسندهها برای خلق آثار ادبی شاخص است. به عبارت دیگر، کار او دربارهی انتخاب صحیح آثار بسیار سختتر از آن چیزی است که یک مدیر برنامه ادبی انجام میدهد.
۲۵- سردبیر (Editor)
سردبیر یک نشریه در واقع تمام ابعاد محتوایی آن نشریه را اداره میکند. مهمترین وظیفه او نظارت بر نویسندگان و گرافیستها، تصمیمگیری دربارهی محتوا، چیدمان و نحوهی انتشار مطالب است. در برخی شرایط هم مدیریت ابعاد تجاری کار. مجلات و روزنامهها سردبیر دارند و همینطور بسیاری از ناشران کتاب.
در برخی نشریات یا مجلههای بزرگ و پرمخاطب ممکن است وظایف سنگین سردبیر بین چند دبیر بخش مختلف تقسیم شود. مثلا دبیر تحریریه، دبیر بخش سیاسی، دبیر بخش نقد کتاب و چیزهایی از این قبلی که هر کدام بخش مشخصی از کار را پوشش میدهند.
برای اشتغال در این حرفه نیاز به تجربه کاری کافی و یک رزومه قوی در حوزههای کاری مختلف یک نشریه داشته باشید. ضمنا این کار هم به صورت حضوری و تمام وقت انجام میپذیرد و هم به صورت فریلنس و دورکاری که دربارهی مجلات و نشریات اینترنتی معمولا سردبیر به صورت فریلنس با مجموعه همکاری میکند.
۲۶- ویراستار (Copy Editor)
وظیفهی ویراستار بررسی نسخه اولیهی آثار ادبی و مقالات و ویرایش آنها از نظر دستوری، واژهگزینی و تناسب سبکی است.
وظیفهی دیگر یک ویراستار اطمینان از متناسب بودن آثار با سبک انتشاراتی است، گاهی اوقات هم بررسی حقایق موجود در متن و انجام هر کار دیگری است که برای آمادهسازی یک متن برای انتشار لازم است.
در بعضی از کتابهای خاص مثل فرهنگهای لغت و دایرهالمعارفها، ویراستار همچنین وظیفهی نظارت بر نویسندگان مختلف و تنظیم مدخلهای مختلف کتاب را بر عهده دارد.
ویراستارها هم به صورت حضوری و تمام وقت با انتشاراتیها و دفاتر نشر همکاری میکنند، هم به صورت دورکاری و فریلنس.
۲۷- نویسنده کتابهای خودآموز (How-to Book Writer)
داستاننویسی فقط نیمی از دنیای کتاب و ادبیات است. امروزه مباحث خودیاری و خودآموزی با تقاضای زیادی از سوی مخاطبین و خوانندهها مواجه هستند و برخی از افرادی که توانایی نگارش را دارند اما مهارت روایتپردازی و ساخت داستان را ندارند، نوشتن این نوع کتابها را به همان اندازه رضایتبخش (و اغلب سودآورتر) میدانند.
ضمنا این نوع کتابها هم در غالب الکترونیکی قابل انتشار است هم در غالب چاپی. نویسندگان هم میتوانند به صورت فریلنس و خویشفرما اقدام به نگارش و چاپ آثار خود بکنند هم میتوانند ضمن عقد قرارداد با انتشاراتیهای مختلف کار خود را در این حوزه شروع کنند.
۲۸- زندگینامهنویسی (Biographer)
برخی از نویسندگان حرفهای هستند که فقط در زمینه نوشتن زندگینامه تخصص دارند. تعداد کمی از به واسطه نوشتن زندگینامه افراد مشهور و حتی کمک به اشخاص مشهور در نوشتن اتوبیوگرافی خودشان، ثروت هنگفتی را به دست میآورند.
این نوع نویسندگی اما متناسب افراد مبتدی و نویسندگان کم تجربه نیست. از طرف دیگر، برخی از افراد هم هستند که کارشان نوشتن شجرهنامه داستانی و زندگینامههای خانوادگی است که قرار نیست به صورت گسترده توزیع شوند و فقط بین اعضای همان خانواده پخش میشود. این کار معمولا برای افراد مبتدی و کم تجربه مناسب است و در عین حال نویسندگی حرفهای هم محسوب میشود.
ضمنا زندگینامهنویسی عموما یک کار فریلنس و مستقل محسوب میشود که طرف قراردادتان معمولا خود اشخاص یا خانوادههای آنها است. گاهی هم زندگینامهنویسان ضمن عقد قرارداد با یک انتشاراتی، اقدام به تحقیق و تألیف زندگینامه برای فردی میکنند که دفتر انتشارات از آنها خواسته است.
۲۹- سایهنویسی یا نویسنده در سایه (Ghostwriter)
این عنوان شغلی کمی فریبنده و گمراهکننده است، اما سایهنویس به شخصی اطلاق میشود که مخفیانه و به صورت گمنام به نام افراد حقیقی دیگر مطلب یا کتاب مینویسد و در مقابل از آنها دستمزد دریافت میکند ولی هیچ نام و نشانی از او در اثر منتشر شده درج نمیگردد.
اگر برای نویسنده یا یک ناشر بهعنوان یک سایهنویس اقدام به نوشتن داستان کنید، شما در عین حال هم یک رماننویس هستید هم یک سایهنویس یعنی یک رماننویس گمنام. اگر برای سیاستمداران یا شخصیتهای تجاری اقدام به نوشتن متن سخنرانی کنید، در آن صورت شما یک نویسنده سخنرانی ناشناس محسوب میشوید.
مهمترین ویژگی یک سایهنویس خوب چیست؟ رازداری! رازداری! و رازداری! ضمنا این کار عمدتا به صورت فریلنس و مستقل انجام میشود.
نکتهی پایانی
اگر به نویسندگی علاقه دارید، حرفهی نویسندگی بیشتر از اینکه یک کار محسوب شود، یک لذت، یک بازی و یک سرگرمی است. گزینههای شغلی شما دربارهی این شغل تقریبا بی حد و حصر است. راههای بکر و دست نخورده زیادی برای پیمودن در این حرفه وجود دارد و تنها محدودیت شما فقط قدرت تخیل شماست، که البته برای یک نویسنده، این مسأله چندان محدودیت محسوب نمیشود.
تجربههای کاری شما در حوزهی نویسندگی و نگارش چیست؟ و اینکه در حال حاضر در کدام یک از حرفههای مرتبط با نویسندگی مشغول به فعالیت هستید؟ از شما دعوت میکنیم که نظرات خود را با ما به اشتراک بگذارید.