تبخال تاولی پر از مایع است که در اثر ویروس هرپس سیمپلکس رخ می‌دهد. این عارضه معمولا فقط در یک طرف از لب‌ها یا کنار دهان ظاهر می‌شود. زمانی که تاول بترکد، پوسته‌ای در اطراف آن شکل می‌گیرد. تبخال می‌تواند از طریق تماس نزدیک (مثل بوسیدن) از فرد آلوده به فرد دیگر منتقل شود.
تبخال ناشی از عفونت ویروس هرپس سیمپلکس (HSV) است. این ویروس می‌تواند باعث ایجاد زخم یا تاول در داخل، اطراف دهان یا اندام تناسلی شود. امروزه دو نوع از این ویروس شناسایی شده است که نوع ۱ (HSV-1) آن باعث ایجاد تبخال دهانی می‌شود و دهان و پوست اطراف آن را درگیر می‌کند، اما همچنان می‌تواند ناحیه‌ی تناسلی را نیز تحت تاثیر قرار دهد. نوع ۲ (HSV-2) ویروس هرپس معمولا از راه جنسی انتقال می‌یابد و به آن تبخال تناسلی گفته می‌شود.
در حال حاضر هیچ درمانی برای تبخال وجود ندارد، اما با استفاده‌های از شیوه‌های درمانی می‌توان به مدیریت علایم آن و کاهش انتقال این ویروس به شریک زندگی کمک کرد. در بیشتر مواقع تبخال طی دو تا چهار هفته خودبه‌خود برطرف می‌شود. اما اگر می‌خواهید زودتر از این زمان از شر تبخال خود رها شوید، می‌توانید از روش‌های خانگی کمک بگیرید. در مقاله‌ای که امروز در میدونی مگ برایتان آماده کرده‌ایم، قصد داریم روش‌های خانگی درمان تبخال، همچنین علائم، علل و عوامل خطر این عارضه را در اختیارتان قرار دهیم. در پایان هم روش‌های پیشگیری و زمان مراجعه به پزشک را می‌گوییم. تا پایان این مقاله ما را همراهی کنید.
علائم تبخال
در ادامه علائم تبخال آورده شده‌اند.
- احساس خارش یا سوزش روی پوست قبل از بروز تبخال
- تاول‌های کوچک پر از مایع
زمانی که اولین تبخال بروز می‌کند، ممکن است علائم زیر را تجربه کنید.
- تب
- زخم و درد لثه‌ها
- گلو درد
- سردرد
- گرفتگی عضلانی
- التهاب غدد لنفاوی
همه‌ی افراد ممکن است در طول زندگیشان تبخال را تجربه کنند. کودکان زیر ۵ سال ممکن است داخل دهان یا سوراخ بینی خود دچار تبخال شوند.
علل و عوامل خطر تبخال
بسیاری از عوامل می‌توانند نقش مهمی در بروز تبخال داشته باشند. مهم‌ترین علت تبخال، بعضی از انواع ویروس هرپس سیمپلکس (HSV) است. هرپس نوع ۱ (HSV_1) معمولا با شروع تبخال در ارتباط است و هرپس نوع ۲ (HSV_2) منجر به تبخال تناسلی می‌شود. دو نوع ویروس ذکر شده می‌توانند به ترتیب باعث درد در ناحیه‌ی صورت و ناحیه‌ی تناسلی شوند. بعضی از عوامل رایج می‌توانند منجر به بروز دوباره‌ی تبخال شوند که در ادامه آورده شده‌اند.
- تب
- عفونت‌های ویروسی
- عدم تعادل هورمونی
- خستگی و استرس
- قرار گرفتن مستقیم در معرض نور خورشید و باد
- ضعیف شدن سیستم ایمنی بدن
بعضی از عوامل ممکن است خطر ابتلا به تبخال را افزایش دهند. به این عوامل در ادامه اشاره کرده‌ایم.
- HIV/ AIDS
- سوختگی
- ابتلا به بعضی عارضه‌ها مثل اگزما
- بعضی از روش‌های درمانی مثل شیمی‌درمانی
- فرآیندهای زیبایی مثل تزریق ژل در اطراف لب‌ها
تبخال چگونه درمان می‌شود؟
متخصصان هنوز راهی برای درمان تبخال پیدا نکرده‌اند. اما درمان‌های مختلف می‌تواند به تسکین علایم در افراد کمک کند. آسیب‌های ناشی از تبخال به خصوص اثرات منفی آن بر زیبایی افراد باعث می‌شود که بعضا بیماران به دنبال درمان سریع تبخال باشند.
دارو
تاول‌ها معمولا خودبه‌خود و بدون درمان‌های دارویی بهبود می‌یابند. اما اگر شیوع آن شدید باشد یا بهطور مکرر تبخال می‌زنید، با مراجعه و مشورت با پزشک می‌توانید از داروهای ضدویروسی استفاده کنید. این داروها به کاهش علایم و تعداد دفعاتی که ممکن است تبخال را تجربه کنید، کمک خواهند کرد. در زیر به برخی از داروهای ضدویروسی که برای درمان تبخال‌های تناسلی و دهان استفاده می‌شوند، اشاره شده است:
- آسیکلوویر
- فامسیکلوویر
- والاسیکلوویر
- فوسکارنت یا سیدوفوویر
داروهای ضدویروسی همچنین می‌توانند به کاهش انتقال ویروس نیز کمک کنند.
درمان خانگی تبخال
تبخال یک شبه برطرف نمی‌شود. با این حال می‌توانید با استفاده از داروها و راهکارهای خانگی در مدت زمان کم آن را درمان کنید. زمانی که دچار تبخال شدید، باید بلافاصله اقدام به درمان آن کنید تا سریع‌تر برطرف شود. برای درمان تبخال می‌توانید از روش‌های خانگی زیر کمک بگیرید.
قبل از هر چیز توجه داشته باشید که این روش‌ها ممکن است برای همه‌ی افراد مفید نباشند. توصیه می‌کنیم قبل از استفاده از این روش‌ها با پزشک مشورت کنید و در صورت موافقت او داروهای ضدویروس مصرف کنید تا سریع‌تر نتیجه بگیرید.
۱. روغن درخت چای
روغن درخت چای خواص ضدویروس قوی دارد و می‌تواند ویروس ایجادکننده‌ی عفونت (ویروس هرپس سیمپلکس) را از بین ببرد و به فرآیند بهبودی سرعت ببخشد.
مواد لازم
- روغن درخت چای
- گوش پاککن
طرز استفاده
- مقدار مناسبی از روغن درخت چای را روی گوش پاککن بریزید.
- گوش پاککن را به‌آرامی روی تبخال خود بمالید.
هر چند وقت یک بار؟
این روش درمانی را چند بار در روز و همچنین قبل از اینکه بخوابید، تکرار کنید.
۲. یخ
یخ می‌تواند تورم را کاهش دهد و ممکن است التهاب ناشی از تبخال را تسکین دهد.
مواد لازم
- یخ: یک تکه
طرز استفاده
- یک تکه یخ بردارید و آن را روی تبخال قرار دهید.
- یخ را برای چند دقیقه روی تبخال نگه دارید تا تورم و خارش کاهش پیدا کند.
هر چند وقت یک بار؟
برای درمان تبخال این ترفند خانگی را چند بار در روز به کار بگیرید.
۳. سرکه‌ی سیب
سرکه‌ی سیب خواص ضدمیکروبی و ضدباکتریایی دارد. این ترکیب می‌تواند به پیشگیری از بروز عفونت در ناحیه‌ی مدنظر و برطرف کردن تبخال کمک کند.
مواد لازم
- سرکه‌ی سیب
- گوش پاککن
طرز استفاده
- گوش پاککن را در مقداری سرکه‌ی سیب بزنید.
- گوش پاککن را چند دقیقه روی تبخال قرار دهید.
هر چند وقت یک بار؟
سه بار در روز برای استفاده از این روش درمانی کافی است.
۴. روغن نعناع
روغن نعناع هم یک ترکیب مفید برای درمان تبخال به شمار می‌رود. یک مطالعه به این نتیجه رسید که استفاده‌ی موضعی از روغن نعناع ممکن است در پیشگیری از بروز دوباره‌ی عفونت هرپس اثربخش باشد. گفته می‌شود که مصرف منظم این روغن بهترین روش برای رها شدن از تبخال است.
مواد لازم
- روغن نعناع
- پنبه
طرز استفاده
- مقداری از روغن نعناع را روی پنبه بریزید و آن را بهطور مستقیم روی تبخال قرار دهید.
- اجازه دهید به مدت ۱۵ تا ۲۰ دقیقه بماند. سپس ناحیه‌ی مدنظر را با آب بشویید.
هر چند وقت یک بار؟
می‌توانید از این ترفند درمانی سه بار در روز استفاده کنید.
۵. عسل
عسل خواص ضدویروس و بهبوددهنده‌ی زخم دارد. این ترکیب نه تنها زخم عفونی را درمان می‌کند، بلکه پوست ملتهب و تحریک شده را هم تسکین می‌دهد.
مواد لازم
- عسل: نصف قاشق چای‌خوری
طرز استفاده
- دستان خود را با آب و صابون بشویید و خشک کنید.
- عسل را با نوک انگشتانتان خود روی تبخال بمالید.
- اجازه دهید به مدت ۵ تا ۷ دقیقه بماند. سپس ناحیه‌ی مدنظر را با آب بشویید.
هر چند وقت یک بار؟
برای درمان تبخال دو بار در روز از عسل استفاده کنید.
۶. روغن نارگیل
روغن نارگیل یک ترکیب ضدباکتری قوی است.
این روغن حاوی تریگلیسیریدهایی مثل لوریک اسید است که می‌توانند ویروس‌ها را از بین ببرند و تبخال را برطرف کنند. توجه کنید که روغن نارگیل به‌تنهایی نمی‌تواند تبخال را درمان کند. برای رفع تبخال باید از داروهای مؤثرتر استفاده کنید.
مواد لازم
- روغن نارگیل
- گوش پاککن
طرز استفاده
- گوش پاککن را در مقدار مناسبی از روغن نارگیل بزنید.
- گوش پاککن را روی تبخال قرار دهید.
هر چند وقت یک بار؟
می‌توانید این روش را هر یک ساعت تکرار کنید.
۷. هیدروژن پراکسید
هیدروژن پراکسید می‌تواند به غیرفعال کردن ویروس‌های مختلف کمک کند. این ترکیب خونریزی را متوقف کرده و زخم را خشک و کوچک می‌کند.
مواد لازم
- هیدروژن پراکسید
- پنبه
طرز استفاده
یک تکه پنبه را در هیدروژن پراکسید بزنید و آن را روی تبخال خود بگذارید.
هر چند وقت یک بار؟
هر دو تا سه ساعت یک بار از این روش استفاده کنید.
۸. سیر
نشان داده شده که عصارهی سیر روی ویروس هرپس سیمپلکس نوع ۱ اثرات ضدویروسی دارد. این روش درمانی یک روش مقرون‌به‌صرفه و اثربخش برای رها شدن از تبخال به شمار می‌رود.
مواد لازم
- سیر کوچک: یک حبه
طرز استفاده
- سیر را له کنید و بهطور مستقیم روی تبخال قرار دهید.
- همچنین می‌توانید صبح با شکم خالی سیر خام بخورید تا بهترین نتیجه را بگیرید.
هر چند وقت یک بار؟
دو تا سه بار در روز از این روش درمانی استفاده کنید.
۹. فندق افسونگر
فندق افسونگر گیاهی با خواص فراوان است. این گیاه خواص ضدالتهابی، ضدباکتریایی و قابض دارد و به همین دلیل ممکن است به درمان تبخال و کاهش تورم و درد کمک کند.
احتیاط
فندق افسونگر می‌تواند باعث تحریک پوست حساس شود. بنابراین توصیه می‌کنیم قبل از استفاده از آن روی صورت، مقداری از آن را نزدیک آرنج خود تست کنید تا از بی‌خطر بودن آن اطمینان حاصل کنید.
مواد لازم
- فندق افسونگر
- پنبه
طرز استفاده
- مقداری از محلول فندق افسونگر را روی پنبه‌ی تمیز بریزید.
- پنبه را روی تبخال قرار دهید. بعد از مدتی ناحیه‌ی مدنظر را بشویید.
هر چند وقت یک بار؟
یک تا دو بار در روز از فندق افسونگر استفاده کنید.
۱۰. وانیل
عصارهی وانیل خالص حاوی ۳۵ درصد الکل است. این ترکیب رشد میکروب‌ها را دشوار می‌کند.
مواد لازم
- عصارهی وانیل خالص
- گوش پاککن
طرز استفاده
- گوش پاککن را در عصارهی وانیل بزنید و آن را روی تبخال قرار دهید.
- اجازه دهید چند دقیقه بماند. سپس ناحیه‌ی مدنظر را بشویید.
هر چند وقت یک بار؟
عصارهی وانیل را چهار تا پنج بار در روز روی تبخال بزنید.
۱۱. نمک دریا
نمک خواص ضدمیکروبی دارد و ویروس‌ها را غیرفعال می‌کند. این موضوع ممکن است در درمان تبخال اثربخش باشد.
مواد لازم
- نمک دریا: نوک قاشق چای‌خوری
طرز استفاده
- با استفاده از انگشتان تمیز خود نمک دریا را بهطور مستقیم روی تبخال قرار دهید.
- اجازه دهید نمک به مدت ۳۰ ثانیه روی تبخال بماند. سپس ناحیه‌ی مدنظر را بشویید.
هر چند وقت یک بار؟
دو تا سه بار در روز این روش را تکرار کنید.
۱۲. چای کیسهای
چای می‌تواند سیستم ایمنی بدن را تقویت کرده و به بدن در مبارزه با عفونت‌های ویروسی کمک کند.
مواد لازم
- چای کیسهای: یک عدد
- آب جوش: یک فنجان
طرز استفاده
- یک عدد چای کیسهای را به مدت ۱۰ دقیقه درون آب جوش قرار دهید تا رنگ دهد.
- چای را همان‌طور که گرم است، بنوشید.
هر چند وقت یک بار؟
می‌توانید دو تا سه فنجان چای کیسهای در روز بنوشید.
۱۳. ریشه‌ی شیرین‌بیان
ریشه‌ی شیرین‌بیان حاوی ترکیبی است که می‌تواند از رشد و بروز مجدد ویروس جلوگیری کند. این ترکیب به همراه وازلین می‌تواند به فرآیند درمان تبخال سرعت ببخشد.
مواد لازم
- پودر ریشه‌ی شیرین‌بیان: یک قاشق غذاخوری
- وازلین: یک تا دو قاشق غذاخوری
طرز استفاده
- یک کاسه بردارید و در آن پودر ریشه‌ی شیرین‌بیان و وازلین را با هم مخلوط کنید.
- مخلوط به دست آمده را روی تبخال قرار دهید و بگذارید خشک شود.
هر چند وقت یک بار؟
هر چند ساعت یک بار این ترفند خانگی را تکرار کنید تا بهترین نتیجه را بگیرید.
۱۴. پروپولیس
پروپولیس یا بره‌موم یک ترکیب صمغ‌مانند است که توسط زنبورها تولید می‌شود. از این ماده برای کاهش تورم و زخم داخل دهان استفاده می‌شود. پروپولیس غنی از آنتی‌اکسیدان‌ها است و به داشتن خواص ضدویروسی شناخته می‌شود. این ترکیب می‌تواند به جلوگیری از تکثیر ویروس هرپس سیمپلکس کمک کند. پروپولیس با غلظت ۳ درصد به شکل مایع یا کپسول در دسترس است.
۱۵. روغن اکالیپتوس
روغن اکالیپتوس می‌تواند ویروس هرپس سیمپلکس را به‌طرز مؤثری از بین ببرد و به درمان سریع‌تر تبخال کمک کند.
مواد لازم
- روغن اکالیپتوس
- گوش پاککن
طرز استفاده
گوش پاککن را در مقداری روغن اکالیپتوس بزنید و آن را تا زمانی که خشک شود، روی تبخال خود قرار دهید.
هر چند وقت یک بار؟
هر یک ساعت این ترفند درمانی را تکرار کنید.
۱۶. ژل آلوئه‌ورا
خواص ضدویروسی ژل آلوئه‌ورا آن را تبدیل به یک ترکیب طبیعی اثربخش برای درمان تبخال کرده است.
مواد لازم
- ژل آلوئه‌ورا: به مقدار لازم
- گوش پاککن
طرز استفاده
- مقداری از ژل آلوئه‌ورا را روی گوش پاککن قرار دهید.
- گوش پاککن را به‌آرامی روی تبخال بگذارید. اجازه دهید تا زمانی که خشک شود، روی تبخال بماند.
هر چند وقت یک بار؟
دو تا سه بار در روز ژل آلوئه‌ورا را روی تبخال قرار دهید.
۱۷. ویتامین E
خاصیت ضدالتهابی ویتامین E می‌تواند به تسکین تورم، التهاب و درد ناشی از تبخال کمک کند. مصرف خوراکی این ویتامین می‌تواند در پیشگیری از بروز دوباره‌ی عفونت‌های ویروسی اثرگذار باشد.
مواد لازم
- روغن یا کپسول ویتامین E
- گوش پاککن
طرز استفاده
- گوش پاککن را در روغن ویتامین E غوطه‌ور کنید و آن را روی تبخال قرار دهید.
- می‌توانید مایع داخل کپسول ویتامین E را خارج کنید و با استفاده از گوش پاککن آن را روی تبخال قرار دهید.
- همچنین می‌توانید مصرف مواد غذایی غنی از ویتامین E را در رژیم غذایی خود افزایش دهید.
هر چند وقت یک بار؟
این روش درمانی را چند بار در روز به کار بگیرید.
۱۸. شیر
شیر خواص ضدویروسی و ضدباکتریایی دارد. این ترکیب نه تنها می‌تواند عفونت‌ها را پاکسازی کند، بلکه به تسکین پوست هم کمک می‌کند.
مواد لازم
- شیر: یک قاشق غذاخوری
- پنبه
طرز استفاده
- پنبه را در شیر غوطه‌ور کنید و آن را روی تبخال بگذارید.
- اجازه دهید پنبه‌ی آغشته شده به شیر چند دقیقه روی تبخال بماند.
هر چند وقت یک بار؟
هر دو ساعت یک بار شیر را روی تبخال بمالید.
۱۹. وازلین
وازلین ضرورتا باعث درمان تبخال نمی‌شود، اما به جلوگیری از ترک خوردن پوست و تسکین هرگونه ناراحتی ناشی از تبخال کمک می‌کند.
مواد لازم
- وازلین: به مقدار لازم
طرز استفاده
مقداری از وازلین را روی لب‌های خود بمالید و اجازه دهید برای چند ساعت بماند.
هر چند وقت یک بار؟
هر دو تا سه ساعت یک بار استفاده از وازلین را تکرار کنید.
۲۰. ضدآفتاب
ضدآفتاب نه تنها هنگام درمان تبخال از لب‌ها محافظت می‌کند، بلکه درصورت استفاده‌ی روزانه، از بروز مجدد تبخال پیشگیری می‌کند. از ضدآفتابی استفاده کنید که SPF آن دست‌کم ۳۰ باشد. از ضدآفتاب هر زمان که قرار است در معرض نور خورشید قرار بگیرید، استفاده کنید.
۲۱. استرس خود را کاهش دهید
خوب می‌دانیم که استرس مسؤول بسیاری از بیماری‌های جسمی و روحی است. استرس می‌تواند ویروس هرپس را فعال کند؛ به همین دلیل کاهش سطح استرس می‌تواند یک روش اثربخش برای پیشگیری و درمان تبخال باشد. مدیتیشن، ورزش منظم و دوری از موقعیت‌های استرس‌زا همگی می‌توانند در کاهش استرس مفید باشند. پیشنهاد می‌کنیم مقاله‌های زیر درباره‌ی استرس را حتما مطالعه کنید.
تبخال تناسلی چیست؟
تبخال تناسلی یک عفونت شایع مقاربتی است که می‌تواند باعث ایجاد زخم در ناحیه‌ی تناسلی شود. همچنین برخی از افراد نیز بدون هیچ علایمی این ویروس را در بدن خود دارند.
موضوع دیگری که وجود دارد این است که زنان بیشتر از مردان به تبخال تناسلی مبتلا می‌شوند، زیرا بافت‌های واژن به راحتی پاره می‌شوند و به ویروس اجازه‌ی ورود به بدن را می‌دهند.
برآوردها حاکی از آن است که تبخال تناسلی ۱ نفر از هر ۵ زن و ۱ نفر از هر ۱۰ مرد ۱۴ تا ۴۹ ساله را درگیر می‌کند. معمولا افراد مبتلا به تبخال تناسلی با فشار روانی زیادی مواجه می‌شوند و با توجه به شایعاتی که پیرامون آن مطرح می‌شود و همچنین فشار اجتماعی ناشی از این بیماری بعضا افراد به دنبال راه‌های درمان تبخال تناسی در خانه هستند. بر این اساس به نظر می‌رسد دانش اولیه از علل وقوع و شیوع این ویروس در بدن لازم باشد.
علایم تبخال تناسلی چیست؟
به دلیل اینکه تبخال تناسلی همیشه با علایم همراه نیست، یک فرد ممکن است تا زمانی که آزمایش مربوط به بیماری‌های جنسی و مقاربتی را انجام ندهد، متوجه ابتلا به این ویروس نباشد. همچنین هنگامی که تبخال تناسلی همراه با علایم باشد، باعث ایجاد زخم‌های باز در ناحیه‌ی تناسلی و مقعد می‌شود.
در ابتدا، زخم‌ها معمولاً در قسمتی از بدن ایجاد می‌شوند که برای اولین بار در معرض ویروس قرار گرفته‌اند. این ضایعات بین ۲ روز تا ۳ هفته بعد از تماس جنسی با فردی که تبخال تناسلی دارد، روی بدن فرد ظاهر می‌شود.
مشخصه‌ی تبخال تناسلی تاول‌های کوچکی است که باز می‌شوند و زخم‌های دردناکی را به جا می‌گذارند که بهبود آن‌ها بین ۲ تا ۶ هفته طول می‌کشد. یک فرد ممکن است یک مورد خفیف تبخال را با چند جوش یا موهای رشد کرده اشتباه بگیرد. تبخال‌ها بهطور معمول با نشانه‌هایی نظیر سردرد، تب، خستگی، تورم غدد لنفاوی و درد عضلانی همراه هستند و در ابتدا فرد در اطراف اندام تناسلی خود احساس گزگز یا خارش می‌کند که می‌تواند تا یک روز ادامه داشته باشد. همچنین تبخال زمانی بیشتر مسری است که یک فرد زخم‌های باز تناسلی داشته باشد، اگرچه افراد می‌توانند ویروس را حتی در صورت عدم وجود زخم نیز منتقل کنند.
پزشک معمولا تبخال تناسلی را با سوال در مورد علایم فرد و بررسی ضایعات موجود تشخیص می‌دهد. آزمایش خون و خراش‌دادن پوست هم می‌تواند به تشخیص این بیماری کمک کند، گرچه خیلی ضروری نخواهد بود.
مردان بیشتر از زنان در معرض شیوع مجدد تبخال تناسلی هستند. آن‌ها ممکن است متوجه تاول یا زخم در آلت تناسلی، کیسه‌ی بیضه، مقعد یا ترشحات غیرمعمول از آلت تناسلی خود شوند.
تبخال تناسلی چگونه منتقل می‌شود؟
تبخال تناسلی می‌تواند به روش‌های زیر گسترش یابد:
- رابطه‌ی جنسی واژینال، رابطه‌ی مقعدی یا تماس جنسی با فرد مبتلا به ویروس
- دریافت رابطه‌ی جنسی دهانی از طرف شریک مبتلا به تبخال تناسلی
- لمس زخم تبخال، سپس دست زدن به اندام تناسلی
- سرایت از مادر مبتلا به ویروس به نوزاد خود در حین تولد
این نکته مهم و دارای اهمیت است که ابتلا به تبخال تناسلی از روی صندلی توالت، رختخواب، استخر یا دست‌زدن به اشیای دیگر امکان‌پذیر نیست. این ویروس فقط از تماس انسان به انسان می‌تواند منتقل شود.
تبخال تناسلی چگونه درمان می‌شود؟
تحقیقات تاکنون نشان داده که هیچ درمانی برای تبخال تناسلی وجود ندارد. این ویروس برای مدت طولانی در بدن نهفته است، سپس دوباره به صورت شیوع یک زخم ظاهر می‌شود. با این حال، پزشکان می‌توانند داروهایی را تجویز کنند که احتمال شیوع مجدد بیماری را کاهش دهد یا خطر انتقال ویروس را به حداقل برساند. همچنین با برخی از راهکارهای زیر نیز می‌توان از سرایت بیشتر تبخال جلوگیری کرد:
- پرهیز از تماس جنسی با شخصی دیگر تا زمان بهبودی زخم‌ها
- تمیز و خشک نگه‌داشتن زخم‌ها
- جلوگیری از دست‌زدن به زخم‌ها
- شستن دست‌ها بلافاصله پس از لمس زخم‌ها
- استفاده از کاندوم در طول رابطه‌ی جنسی
تبخال دهانی چیست؟
تبخال لب با نام علمی هرپس لبیالیس شناخته می‌شود و توسط ویروس هرپس سیمپلکس غیر تناسلی نوع ۱ ایجاد می‌شود. این نوع تبخال می‌تواند روی لب یا دهان فرد ایجاد شود.
انتقال ویروس هرپس سیمپلکس غیر تناسلی نوع ۱ (HSV-1) در دوران کودکی از طریق تماس غیرجنسی اتفاق میفتد، اما بزرگسالان می‌توانند از طریق فعالیت‌های جنسی نیز به این بیماری مبتلا شوند.
قبل از اینکه تبخال ظاهر شود، افراد ممکن است احساس سوزش یا خارش در لب‌های خود داشته باشند. برای بهترین نتیجه، پزشکان توصیه می‌کنند که به محض شروع علایم اولیه مانند سوزن‌سوزن شدن لب‌ها و قبل از ظاهر شدن تبخال، درمان را شروع کنید.
مراحل تبخال چگونه است؟
تبخال در پنج مرحله ایجاد می‌شود و معمولا بین ۹ تا ۱۲ روز طول می‌کشد.
مرحله‌ی ۱
در ابتدا، افراد احساس گزگز، خارش یا سوزش در زیر پوست اطراف دهان یا پایه‌ی بینی خواهند داشت. پزشکان به این مرحله «پرودروم» می‌گویند.
علایم دیگری که ممکن است در این مرحله رخ دهد عبارتند از: بی‌حالی، تب، غدد لنفاوی حساس یا متورم. در مرحله‌ی اول تبخال، افراد تاول نمی‌بینند، همچنین افراد مبتلا به تبخال‌های مکرر نیز، ممکن است علایم دیگری داشته باشند.
مرحله‌ی ۲
اگر فرد از هیچ دارویی استفاده نکند، احتمالا حدود ۱ تا ۲ روز پس از علایم اولیه تاول پر از مایع ایجاد می‌شود.
مرحله‌ی ۳
مرحله‌ی سوم، که در حدود روز چهارم اتفاق میفتد، شامل باز شدن تاول و آزاد شدن مایع آن است. پزشکان این مرحله را مرحله‌ی زخم می‌نامند. اگر فرد دیگری با مایع تاول تماس پیدا کند، ممکن است به تبخال مبتلا شود. تبخال مسری است و در این مرحله دردناک خواهد بود.
مرحله‌ی ۴
بین روزهای ۵ و ۸، تبخال خشک می‌شود و پوسته‌ای زرد یا قهوه‌ای به جا می‌گذارد. پوست در نهایت پوسته‌پوسته می‌شود. افراد باید در این مرحله از تبخال مراقبت کنند زیرا ممکن است ترک بخورد یا بشکند.
مرحله‌ی ۵
آخرین مرحله‌ی تبخال، مرحله‌ی بهبودی است.
ممکن است در این مرحله چندین تبخال ایجاد شده و پوسته‌پوسته شوند. هر تبخال به مرور کوچک‌تر و کوچک‌تر می‌شود تا زمانی که زخم به طور کامل بهبود یابد. در اغلب موارد، جای زخم تبخال باقی نمی‌ماند.
آیا تبخال‌ها مسری هستند؟
هنگامی که تبخال وارد مرحله زخم می‌شود، حدود روز چهارم، تبخال مسری می‌شود. افرادی که با مایع تاول باز شخص دیگر تماس پیدا می‌کنند، بین ۲ تا ۲۰ روز پس از تماس ممکن است دچار تبخال شوند. افراد می‌توانند از طریق بوسیدن یا استفاده‌ی مشترک از ظروف، لوازم آرایشی و بهداشتی یا حوله‌ی آغشته به مایع تبخال دیگران مبتلا شوند.
روش‌های پیشگیری از تبخال
همه‌ی ما می‌دانیم که پیشگیری بهتر از درمان است. در ادامه روش‌های مفید برای پیشگیری از این عارضه‌ی آزاردهنده را در اختیارتان قرار داده‌ایم.
- اگر پزشک برایتان داروهای ضدویروس تجویز کرده است، آن‌ها را سر وقت مصرف کنید.
- هر روز، صرف‌نظر از اینکه هوا آفتابی است یا ابری، ضدآفتاب بزنید.
- از تماس پوستی با فرد مبتلا به تبخال خودداری کنید.
- از استفاده از وسایل مشترک مثل حوله، بالم لب و مواردی از این دست با فرد مبتلا اجتناب کنید.
- دستان خود را بهطور مرتب بشویید و از دستکاری کردن یا ترکاندن تاول خودداری کنید.
- اگر دچار تبخال شدید، مسواک خود را عوض کنید، چون می‌تواند باعث پخش شدن ویروس شود. بهتر است بعد از اینکه تبخال درمان شد، از یک مسواک جدید استفاده کنید.
زمان مراجعه به پزشک
در بیشتر مواقع، تبخال طی چند هفته خودبه‌خود برطرف می‌شود. اگر تبخال بیشتر از دو هفته باقی ماند، باید به پزشک مراجعه کنید. اگر فکر می‌کنید مدام (چند بار در سال) درگیر تبخال می‌شوید، باید با پزشک در این زمینه مشورت کنید. پزشک با تجویز داروهای ضدویروس قوی به شما در رفع این عارضه کمک می‌کند. اگر علائم زیر را تجربه کردید هم باید به پزشک مراجعه کنید.
- درد شدید
- بروز چند تبخال
- درد کنار چشم‌ها
- درد که به سایر قسمت‌های بدن سرایت کرده است.
اگر دچار اگزما یا درماتیت آتوپیک هستید، ممکن است در بعضی از نواحی پوست دچار خونریزی یا ترک‌خوردگی شوید. اگر ویروس هرپس سیمپلکس نوع ۱ به آن نواحی سرایت پیدا کرد، دچار بعضی عوارض می‌شوید. در چنین مواقعی با پزشک مشورت کنید.
کلام آخر
نباید به خاطر تبخال خجالت بکشید. بسیاری از افراد دچار این عارضه می‌شوند و شما تنها کسی نیستید که آن را تجربه می‌کنید. به جای خجالت کشیدن و ناراحت بودن، به فکر راهکارهای اساسی برای درمان و پیشگیری از تبخال باشید. در مقاله‌‌ی امروز میدونی مگ درباره‌ی روش‌های خانگی برای درمان تبخال صحبت کردیم. علاوه بر این علائم، علل و روش‌های اثربخش برای پیشگیری از این عارضه را در اختیارتان قرار دادیم.
شما چه راهکار خانگی مؤثری را برای درمان تبخال سراغ دارید که خودتان امتحان کرده باشید و نتیجه گرفته باشید؟ می‌توانید پیشنهادات خود را در بخش نظرات به اشتراک بگذارید تا مخاطبان دیگر از آن‌ها استفاده کنند.
منبع: health line, health line, style craze
