ریشههای ادبیات در سرزمین ماتادورها با قصیدههای حماسی و غنایی آغاز میشود که از روزگاران باستان سینهبهسینه نقل شدهاند.
میتوان برسیو را نخستین شاعر اسپانیایی دانست که در قرن سیزدهم، تعدادی قصیدهی دینی سرود و اکنون این قصاید در زمرهی میراثهای ماندگار ادبی این سرزمیناند.
در سالهای اول قرن پانزدهم، تأثیر ادبیات ایتالیایی زبان بر سرزمین اسپانیا، انکارناپذیر است و ظهور دو شاعر مهم در این دوره، که هر دو متأثر از ادبیات ایتالیایی هستند، یکی از نقاط عطف ادبیات اسپانیاست: خوان دی مینا و مارکز سانتیلیانا.
درست در اواخر قرن پانزدهم، در سرزمین اسپانیا، لهجهها و زبانهای محلی گوناگونی رواج دارد: از جمله کاتالونی، والنسیایی و آندولسی.
زبان گالیسی نیز در زیر مجموعه زبان پرتغالی و همچنین لهجهی کاستیلی در مناسبات رسمی به کار میرفت. از همان زمان است که زبان اسپانیایی بر پایهی لهجه کاستیلی، پیشرفت کرد و بعدها شاعران و نویسندگان این سرزمین، آثار شگرفی را به این زبان خلق کردند.
مضمون اصلی آثار اسپانیایی در این دوران، سرودهها و نغمههایی است که مضامینی چون عشق، جنگ، دین، داستانهای پهلوانی و حماسی درونمایههای غالب آنهاست.
دنکیشوت شاهکار سروانتس را میتوان سرآمد این داستانهای حماسی، البته با مایههای طنز خاص سروانتس، دانست که داستان توهمات دنکیشوت را، که با سانچو پانزا رهسپار سفری نامعلوماند، پی میگیرد.
همچنین عاشقانهای همچون «دیانا در دام عشق»، که در سال ۱۵۴۲ و به قلم خورخه مونتمایور نگاشته شد، ازجمله متونی است که بستر روایتی خود را روی یک ماجرای عاشقانه پیریزی میکند.
هر چند که ممکن است بتوان آن را تقلید آشکاری از کتاب آرکادیا دانست که در سال ۱۵۰۴ و به قلم سانازارو شاعری نیمهایتالیایی-نیمهاسپانیایی سروده شده بود.
در قرن شانزدهم، گونۀ ادبی دیگری آهسته آهسته، جای پای خود را در میان آثار ادبی باز کرد: نمایشنامهنویسی.
در این برهه نمایشنامههایی تکپردهای نگاشته و در جلو سرسراها، میدانها یا در کاخهای امیران و اعیان اجرا میشد. لوپ دروئدا مهمترین نمایشنامهنویسی است که در این برهه نمایشنامههای تکپردهای مینگاشت.
جامعترین تاریخ اسپانیا و همچنین معروفترین رمان اسپانیایی در قرن شانزدهم، بهوسیله دیگو مندوزا نوشته شد. مندوزا در زمینه فرهنگ سرزمینی، زبانهای لاتین، یونانی و عربی و همچنین حقوق و فلسفه تسلط داشت و از پسِ این دانش توانست متون کلاسیک زیادی را برای شاهزادگان دوره رنسانس جمعآوری کند.
رمان مندوزا، شرح رخدادهای زندگیِ لازاریلو دترس، دزد بیسروپایی است که در دوران کودکی بیسرپرست بوده و ابتدا به استخدام گدایی کور درمیآید تا عصاکش او شود، اما کمکم جیببری و دلهدزدی را میآموزد و به اعمال قبیح! مشغول میشود.
این رمان نقادانه با زبان هجوآلود خود، به شکل تیزهوشانهای نقد اجتماعی را در زیر لایههای خود مطرح میکند. از رمان مندوزا، بارها گرتهبرداری شد که مهمترین آنها ژیل بلاس، نوشته الن لوساژ، است.
اما سرنوشت زندگی مندوزا نیز عجیبوغریب بود. پس از یک واقعه شمشیرکشی، از دربار فیلیپ دوم اخراج و در شهر گرانادا منزوی شد. مندوزا در دوران انزوا، ایام خود را به سرودن شعر سپری میکرد، اشعاری که البته هیچیک اجازه چاپ پیدا نکردند.
در میانههای قرن شانزدهم در اسپانیا، شور و اشتیاق به تحصیلات در بین عموم مردم فراوانی یافته بود، بهگونهای که در سال ۱۵۵۱، فقط در سالامانکا ۵۸۵۰ دانشجو به تحصیل مشغول بودند. همچنین در این دوران، تاریخنویسی اهمیت وافری یافت و تاریخنویسی به نام دوماریانا، تاریخ اسپانیا را با لحنی جالب به نگارش درآورد، تاریخی که از نظر امانت و فصاحت قابل اعتماد است.
اما اهمیتِ قصههای چوپانی و عاشقانه در فرهنگ عمومی و مردم اسپانیا چنان پررنگ بود که مردم، از عالِم و عامی، بهشدت مشتاق شنیدن آنها بودند. همین توجه مردمی سبب شد تا گامبهگام کار قصهنویسی رو به ترقی رود، که این امر به شکل خودکار، توجه به رمان را در ادبیات پررنگ کرد.
در سال ۱۵۵۳، رمانی به نام لازاریلوی تورمسی به چاپ رسید که اولین رمان به سبک بذلهگویی است و در آن تعدادی از فرومایگان، قهرمانان داستاناند و فقر در این رمان با عصیان و بذلهگویی در هم میآمیزد و اثری خواندنی است.
سال ۱۵۹۹ بود که نویسندهای به نام ماتئو آلمان، با دستمایه قرار دادن زندگی شخصی فرومایه و نیمه دیوانه و نسبتاً شوخ و شنگ با نام کوزمان دوالفراچه، رمانی را به مرحلۀ نگارش درآورد. چندین سال بعد، سروانتس با درهمآمیزی فضاها و جنس مالیخولیای موجود در این دو رمان، اثر سترگ ادبیات اسپانیا، یعنی دنکیشوت، را خلق کرد.
میگل دو سروانتس، خالق دنکیشوت، در خانوادهای از طبقه متوسط به دنیا آمد. پدرش پزشک بود اما چون هیچ جوازی نداشت مجبور بود که به شیوه دورهگردی طبابت کند.
میگل شهربهشهر با پدر میرفت و چون بیشتر زمانِ آنها در سفر میگذشت، این مسئله باعث شد که سروانتس نوجوان حتی تحصیلات منظمی هم نداشته باشد؛ اما با همۀ این اوصاف، او خالق اثری است که بر تارک ادبیات جهان و اسپانیا میدرخشد: دونکیشوت.
البته درنهایت باید توجه داشت که ادبیات اسپانیایی محدود به چهارچوب مرزهای کشورهای اسپانیا نمیشود و کشورهای اسپانیایی زبانی همچون مکزیک، پرو، شیلی، کلمبیا، آرژانتین و… را نیز در بر میگیرد.
از این رو، نویسندگانی چون ایزابل آلنده، اوکتاویو پاز، کارلوس فوئنتس، پابلو نرودا، گارسیا مارکز، خاویر ماریاس، خورخه بوکای، انریکه ویلا ماتاس، خولیو کورتاسار و روبرتو سانتیاگو میراثداران ادبیات اسپانیاییاند.
۲۰ رمان اسپانیایی برجسته
۱. رمان «صد سال تنهایی»
- نویسنده: گابریل گارسیا مارکز، سال: ۱۹۶۷
- مترجم: محمدرضا سحابی
- ناشر: انتشارات جامی
این رمان برجسته گابریل گارسیا مارکز، نویسنده کلمبیایی، معمولاً اولین رمانی است که وقتی از ادبیات اسپانیایی زبان نام می برید، به ذهنتان خطور می کند. این رمان، داستان نسلهای مختلف خانواده بوئندیا را روایت میکند که در شهر خیالی ماکوندو اتفاق میافتد و نماد داستان کلمبیا، جنگهای داخلی و سرنوشت آن به عنوان یک ملت است. این اثر متاثر از مدرنیسم و جنبش ونگاردیا کوبا است و اثری نمادین از رئالیسم جادویی آمریکای لاتین است. این کتاب به ۳۷ زبان مختلف ترجمه شده و بیش از ۳۰ میلیون نسخه از آن در سراسر جهان فروخته شده است.
۲. رمان «سایهی باد»
- نویسنده: کارلوس رویز زافون، سال: ۲۰۰۱
- مترجم : سهیل سمی
- انتشارات: ققنوس ققنوس
این کتاب که پرفروشترین اثر نویسنده اسپانیایی کارلوس لوئیس زافون در سراسر جهان است یک رمان هیجانانگیز رمانتیک است که در بارسلون اتفاق میافتد. این کتاب داستان یک نویسنده جوان را دنبال می کند که یک شخصیت ناشناخته مرموز به او نزدیک می شود و از او می خواهد کتابی بنویسد که از انقلاب صنعتی شروع می شود و به پایان جنگ داخلی اسپانیا منتهی می شود. رمان سایه باد موفق به فروش ۱۵ میلیون نسخه در سراسر جهان به زبان های مختلف شده است که آن را به یکی از محبوب ترین کتاب های منتشر شده در جهان تبدیل کرده است.
- کتاب زندگینامه ایران درودی؛ «در فاصله دو نقطه…!» تصویرگری آزادی در میان کلمات
۳. رمان «قلب یخ زده»
نویسنده: آلمودنا گراندز، سال: ۲۰۰۷
آلمودنا گراندز یکی از بزرگترین و محبوب ترین نویسندگان زن اسپانیایی بود که پدرو سانچز، نخست وزیر اسپانیا، او را «یکی از مهمترین نویسندگان زمان ما» نامید. مرگ او در نوامبر ۲۰۲۱ سراسر کشور را در ماتم فرو برد. کتاب قلب یخ زده یکی از بهترین کتابهای اوست که در آن به تمرین حافظه تاریخی میپردازد و در گذشته ناخوشایند جنگ داخلی اسپانیا میکاود.
۴. رمان «وقایعنگاری یک مرگ از پیش اعلام شده»
- نویسنده: گابریل گارسیا مارکز، سال: ۱۹۸۱
- مترجم: لیلی گلستان
- انتشارات: مرکز مرکز
چهارمین کتاب در این فهرست توسط غول ادبی کلمبیایی گابریل گارسیا مارکز به دلیل سبک بسیار بدیعش در اینجا آمده است. وقایعنگاری یک مرگ از پیش اعلام شده از آخر به اول نوشته شده است. یعنی کتاب از پایان شروع می شود و سپس به سمت اول پیش می رود. خط آغازین آن این است: «روزی که او را کشتند، سانتیاگو نسار ساعت ۵ صبح از خواب برخاست.» شما می دانید که او کشته شده است، اما در طول کتاب خواهید فهمید که چه کسی این کار را انجام داده است و مهمتر از همه، چرا.
۵. رمان «دختر بد»
نویسنده: ماریو بارگاس یوسا، سال: ۲۰۰۶
این داستان عاشقانه نویسندهی پرویی ماریو بارگاس یوسا، که در سال ۲۰۱۰ جایزه نوبل ادبیات را دریافت کرد، مطمئناً مورد علاقه دوستداران ادبیات اسپانیایی زبان خواهد بود. قهرمان داستان یک مترجم دیپلماتیک است که در شهرهای مختلف جهان مستقر میشود. او در دهه ۴۰ و ۵۰ از لیما، پرو شروع می کند، سپس به پاریس، لندن می رود، سپس مدتی را در توکیو می گذراند و سپس به مادرید می رسد. وارگاس یوسا از این فرصت استفاده می کند و تاریخ های مختلف این شهرها را به تصویر می کشد و چگونگی آنها را در آن زمان به تصویر می کشد. او هیپی ها و اپیدمی ایدز را در لندن در دهه ۷۰ و در مادرید دهه ۸۰، رونق هنری در پاریس و بدترین انقلاب و جنگ چریکی را در پرو به تصویر میکشد.
۶. رمان «مثل آب برای شکلات»
- نویسنده: لورا اسکویول، سال: ۱۹۸۹
- مترجم: مریم بیات
- انتشارات: روشنگران و مطالعات زنان
رمان محبوب لورا اسکویول، نویسنده مکزیکی، به نام مثل آب برای شکلات، یک رمان کلاسیک در ژانر رئالیسم جادویی است. یک خانواده سنتی مکزیکی از آشپزی و عرفان اسرارآمیزی که آنها را احاطه کرده است برای فرار از زندگی کسل کننده خود استفاده می کنند که در آن توسط انتظارات جامعه و نقش های تعیین شده جنسیتی محدود شده اند. آنها سعی میکنند تا احساسات خود را به طور واقعی بیان کنند و رویاهای خود را برآورده کنند. لورا اسکویول در ابتدا این رمان را به صورت ماهانه در یک مجله منتشر کرد و هر فصل با دستور پخت متفاوتی همراه بود. بنابراین با خواندن این کتاب، طرز تهیه غذاهای خوشمزه مکزیکی را نیز یاد خواهید گرفت! رمان مثل آب برای شکلات حتی در سال ۱۹۹۲ به یک فیلم محبوب تبدیل شد.
۷. کتاب «بیست شعر عاشقانه و یک سرود ناامیدی»
- نویسنده: پابلو نرودا، سال: ۱۹۲۴
- مترجم:فرود خسروانی
- انتشارات: مروارید مروارید
پابلو نرودا شاعر شیلیایی این مجموعه اشعار عاشقانه را در سال ۱۹۲۴ منتشر کرد، زمانی که تنها ۱۹ سال داشت. این مجموعه به دلیل تصویرسازی قوی، به ویژه با توجه به سن کم نویسنده، بحث برانگیز است، اما تا به امروز پرفروش ترین کتاب شعر در تاریخ ادبیات اسپانیایی باقی مانده است. با بیش از ۲۰ میلیون نسخه فروش. این کتاب همچنین توسط شاعر انگلیسی دابلیو اس مروین به انگلیسی نیز ترجمه شده است. اشعار به یاد ماندنی نرودا در این کتاب مرتباً توسط اسپانیاییها نقل میشود، مانند: «من میخواهم همان کاری را انجام دهم که بهار با درختان گیلاس میکند.»
۸. رمان «قلبی به این سپیدی»
- نویسنده: خاویر ماریا، سال : ۱۹۹۲
- مترجم : مهسا ملک مرزبان
- انتشارات: نشر چشمه
در اینجا یکی دیگر از آثار مورد علاقه دوستداران ادبیات اسپانیانی آمده است! خاویر ماریا، نویسنده اسپانیایی، داستان این را روایت میکند که چگونه راوی، یعنی مترجمی به نام خوان، سعی میکند از همسر تازه ازدواجکردهاش لوئیزا استفاده کند تا به دو ازدواج قبلی پدرش و گذشته مبهم آنها بپردازد. این رمان از موقعیت خود در هاوانای منحط و کوبا استفاده میکند و موضوعاتی مانند سیاست، عشق و – البته – زندگی مترجمان را مورد بررسی قرار میدهد.
۹. نمایشنامه «خانه برناردا آلبا»
- نویسنده: فدریکو گارسیا لورکا، سال: ۱۹۴۵
- مترجم: نجف دریابندری
- انتشارات: قطره قطره
اگر ترجیح می دهید یک نمایشنامه بخوانید تا یک رمان، اثر برجسته فدریکو گارسیا لورکا به نام خانه برناردا آلبا کتابی عالی برای شروع است. این نمایشنامه درباره خانواده ای از زنان مادرسالار و رهبر آنها (برناردا آلبا) است. پدر خانواده به تازگی فوت کرده است و تمام خانه در گرانادا، اندلس در ماتم است. این نمایشنامه پس از جنگ داخلی اسپانیا اتفاق می افتد، و بنابراین به عنوان استعاره ای از اسپانیا پس از جنگ عمل می کند. به تصویر کشیدن ریاضت و سرکوب کاتولیک ها که مشخصه دوران پس از جنگ بود، بستر مناسبی برای بیان این داستان در مورد زنان و نحوه واکنش دختران مختلف به سرکوب شخصیت های زن خود است. برخی معتقدند که خانه برناردا آلبا پیشگویی لورکا از مرگ خود بود.
۱۰. رمان «خانه ارواح»
- نویسنده: ایزابل آلنده، سال: ۱۹۸۲
- مترجم: حشمت کامرانی
- انتشارات: قطره قطره
خانه ارواح کتابی درباره عشق، مرگ و ارواح (ارواح) است که توسط یک دختر و پدربزرگش گفته شده است. این رمان در سال ۱۹۸۲ به عنوان بهترین رمان سال در شیلی انتخاب شد و به بیش از ۲۰ زبان ترجمه شده است (البته بهترین رمان خوانده شده به زبان اسپانیایی!). این رمان همچنین در سال ۱۹۹۴ با بازی مریل استریپ و آنتونیو باندراس برای سینما اقتباس شد.
۱۱. رمان «دن کیشوت»
- اثر میگل دو سروانتس
- مترجم: کیومرث پارسای از زبان اسپانیایی
- انتشارات: نشر ثالث
دُن کیشوت نام حماسه ای جاودان از میگل دو سروانتس است که قسمت اول آن در سال ۱۶۰۵ و قسمت دوم آن در سال ۱۶۱۵، درست یک سال قبل از مرگ نویسنده چاپ شد. این رمان بزرگ به عقیده بسیاری از منتقدان از بزرگ ترین و بهترین رمان های ماجراجویانه تاریخ ادبیات جهان به شمار می رود و اولین کتاب مدرن تاریخ است.
دن کیشوت (با نام آلونسو کیشانو) نجیب زاده ی پیری است که بعد از خواندن داستان های پهلوانی، با شور و هیجان بسیار، زره و کلاه خود می پوشد و شمشیر به دست می گیرد و سوار بر اسب می شود. او در راه جستجوی وقایع و اتفاقات پهلوانی، سر به دشت و بیابان می گذارد. در این حین، خدمتکار همیشه همراه و بداخلاقش، سانکوپانزا، را با خود به این جستجو می برد. سانکوپانزا علارغم ساده لوح بودنش، و بر خلاف ارباب اش، در دنیای واقعیت ها زندگی میکند. سروانتس نیز به طرز بی نظیری، این تضاد را در بحث ها و اعمال این دو شخصیت نشان داده است و در جای جای کتاب، شروع به فسلفه بافی و تحلیل دنیا از دید متضاد این دو نفر کرده است.
رمان دُن کیشوت را می توان اثری حماسی و پهلوانی، طنز و هجو، عاشقانه و اخلاقی دانست. راوی این رمان نیز سوم شخص و خود سروانتس است اما در مواقع سخنوری دُن کیشوت، زاویه دید رمان به اول شخص تغییر می کند.
۱۲. رمان «شیفتگیها»
- اثر خابیر ماریاس
- مترجم: مهسا ملک مرزبان
- انتشارات: نشر چشمه
رمان «شیفتگیها»، در کنار رمان قلبی به این سپیدی، معروف ترین اثر خابیر ماریاس است که در سال ۲۰۱۱ منتشر شد. ماریاس بابت نوشتن این رمان، موفق به دریافت جایزه ی بین المللی ادبیات دوبلین و نامزدی جایزه ی حلقه ی منتقدین ادبیات آمریکا شده است.
رمان «شیفتگیها» روایتی است اول شخص از زبان زنی به نام ماریا دولز که داستانی غیرخطی و چند سبکی دارد. ماریا دولز روزی در کافه ای که در آنجا صبحانه می خورد، زوجی را مشاهده می کند که در نظرش بی نقص می آیند و شیفته ی آن ها می شود. در ادامه ی داستان و پس از ایجاد این ارتباط دورادور و عجیب میان ماریا و این زن و مرد، آن مرد به طرز عجیبی با ضربات چاقو کشته می شود. ماریا در صدد است تا به زن جوان دلداری بدهد و به دنبال قاتل بگردد اما تا انتهای رمان، ماریا به طور مرتب نظر خواننده را در انتخاب شخص قاتل تغییر می دهد و خابیر ماریاس یک رمان معمایی تمام عیار را به مخاطب عرضه می کند.
۱۳. رمان «خانواده پاسکوآل دوآرته»
- اثر کامیلو خوسه سلا
- مترجم: فرهاد غبرائی
- انتشارات: ماهی ماهی
خانواده پاسکوآل دوآرته رمانی کوتاه از کامیلو خوسه سلا است که در سال ۱۹۴۲ منتشر شد و از همان ابتدا در کشور اسپانیا توقیف شد! سلا موفق به دریافت جوایز بسیاری از جمله نوبل ادبیات در سال ۱۸۹۸، جایزه ی استوریاس در سال ۱۹۸۷ و جایزه ی میگل دو سروانتس در سال ۱۹۹۵ شده است. خانواده ی پاسکوآل دوآرته را می توان نسخه ای گوتیک، خون آلود و بسیار سیاه تر از رمان بیگانه اثر آلبر کامو دانست!
محوریت اصلی رمان را فردی به نام پاسکوآل دوآرته تشکیل می دهد که در وضعی اسفناک در خانواده ای خشن و بدبخت بزرگ شده است. رمان به طور کلی شامل فجایع زندگی پاسکوآل و خانواده اش است که گویا تمامی ندارد! پاسکوآل در خلال روایت گذشته و سرنوشت خانواده اش، از قتل های متعددی که مرتکب شده است پرده برداری می کند. اما این همه ی ماجرا نیست! این رمان در لابه لای صحنه های سیاه و دلهره آورش، موضوعات فلسفی و روان شناسانه ی بسیاری را مورد واکاوی قرار می دهد. همچنین، می توان رمان خانواده پاسکوآل دوآرته را یکی از رمان های برتر مکتب ادبی اگزیستانسیالیسم در نظر گرفت.
۱۴. رمان «سربازان سالامیس»
- اثر خاویر سرکاس
- مترجم: محمد جوادی
- انتشارات: نیلوفر
رمان سربازان سالامیس بهترین رمان خاویر سرکاس است که در سال ۲۰۰۱ منتشر شد. نام این رمان کنایه ای است به جنگ سالامیس که در آن، سپاه آتن ایرانیان را شکست می دهند. این کتاب نیمه داستانی و نیمه گزارشی است تاریخی که در بعضی مواقع، مرز میان رویا و واقعیت در آن از بین می رود.
اولین قسمت رمان به شخصیت خیالی و خود دیگر نویسنده به نام خاویر سرکاس اختصاص داده شده است که در حال مصاحبه با پسران «مازاس» است. سرکاس در خلال این مصاحبه ها، از فرار مازاس از حکم اعدام توسط جمهوری خواه ها و پس از جنگ داخلی اسپانیا، به کمک یک سرباز گمنام سخن می گوید. این روایت به قدری برای سرکاس جذاب می شود که به طور وسواسی به دنبال پیدا کردن این سرباز می رود. قسمت دوم رمان به زمان گذشته و در حین جنگ داخلی آمریکا می رویم و زندگی نامه ای نفس گیر از مازاس را می خوانیم. در قسمت سوم رمان، پس از نوشتن زندگی نامه ی مازاس توسط سرکارس، باز هم شاهد جستجوی جذاب سرکاس برای فهمیدن تمامی رازهای فرار مازاس هستیم که در این راه، به رازهای تاریخی زیادی در مورد خود جنگ داخلی اسپانیا پی می برد.
۱۵. عشق سالهای وبا
- نویسنده: گابریل گارسیا مارکز
- مترجم: اسماعیل قهرمانیپور
- نشر روزگار
«عشق سالهای وبا»، در سال ۱۹۸۵ منتشر شد تا گابریل گارسیا مارکز که سالی پیش از آن نوبل گرفته بود، این بار برای عاشقانش، عاشقانهای جذاب به ارمغان آورد. داستانی که در اواخر قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم میگذرد و بهجز دو ضلع اصلی یعنی فرمینا و فلورنتینو، در اواسط ضلع دیگری نیز پیدا میکند. عاشقانه به سبک مارکز طبیعتا شبیه به هیچ نمونهی دیگری نیست؛ مخاطب در دنیای او نهتنها گذر از جادههای پیچاپیچ را ناگوار نمیبیند، که در هر لحظهاش میلی دوچندان برای ادامه مییابد و خود را رها به قلم مارکز میسپارد تا با چالشهایی تازه و شگفت روبهرو شود. در سال ۲۰۰۷ اقتباسی سینمایی نیز از این اثر بینظیر ادبیات اسپانیایی اکران شد.
۱۶. کتابخانه بابل: داستانهای تخیلی
- نویسنده: خورخه لوئیس بورخس
- مترجم: مانی صالحی علامه
- بنگاه ترجمه و نشر کتاب پارسه
کتابخانهی بابل داستانی کوتاه از خورخه لوئیس بورخس نویسندهی بزرگ آرژانتینی و از مهمترین چهرههای ادبیات مدرن دنیا و ادبیات اسپانیایی است. این داستان اولینبار ذیل مجموعه داستانی بهنام باغ گذرگاههای هزارپیچ در سال۱۹۴۱ به انتشار رسید. راوی این داستان از جهانی با اتاقهای ششضلعی سخن میگوید که بهجز یک ضلعش که در ورودی است و یک دیوار که وسایل ضروری برای بقاء در آن قرار دارد، چهار دیوار دیگرش قفسههای کتاب است، کتابخانهای که هر کتاب منسجم موجود را در خود داشته و اتفاقهای عجیبی نیز در آن جریان دارد. کتابخانهی بابل واجد خصوصیاتی بینظیر و جذاب است تا آنجا که برخی اهل علم را نیز به خود جذب کرده، شاهد این مدعا ویلیام گلدبلوم بلوخ است که در کتاب «ریاضیات غیرقابل تصور کتابخانهی بابل بورخس»، تحلیلی جالب توجه از این داستان ارائه داده است.
۱۷. دختری از پرو
- نویسنده: ماریو بارگاس یوسا
- مترجم: خجسته کیهان
- بنگاه ترجمه و نشر کتاب پارسه
دختری از پرو رمان عاشقانهی ماریو بارگاس یوسا نویسندهی نوبلگرفته و یکی از نوابغ ادبیات آمریکای لاتین است. دختری از پرو فراتر از عاشقانههای کلیشهای است؛ داستان دلنشین عشقی چهلساله است که در نوجوانی جوانه میزند و مدتها در قلب ریکاردو، شخصیت اصلی داستان باقی میماند. معشوق ریکاردو، دختری به نام لیلی است که سری پرشر و شور و نگاهی متفاوت از ریکاردو به زندگی و عشق دارد. نگاه تاریخی و قلم قدرتمند نویسنده تجربهای متفاوت و چندوجهی را در اختیار مخاطبانش قرار داده، کاری که یوسا در آن استادی مسلم است.
۱۸. من و پلاترو
- نویسنده: خوان رامون خیمنس
- مترجم: عباس پژمان
- انتشارات نگاه
من و پلاترو شعری لطیف با داستانی جذاب از خوان راموس خیمنس شاعر اسپانیایی برندهی نوبل ادبیات است. قهرمان این کتاب که در سال ۱۹۱۴ چاپ شد، خری زیبا و دوستداشتنی به نام پلاترو است که صاحبش را از تنهایی درآورده و جای انسانها را بهخوبی برایش پر کرده است. من و پلاترو برای بزرگسالان نوشته شده بود اما به طور خارقالعادهای با استقبال کودکان مواجه شد.
من و پلاترو را پس از دن کیشوت محبوبترین کتاب ادبیات اسپانیایی خواندهاند و از تاثیر گستردهی آن بر ادبیات حوزهی اسپانیاییزبان سخنها گفتهاند. برخی قلم خیالانگیز خیمنس را یکی از الگوهای اولیهی ادبیات پررمزوراز و سحرانگیز آمریکای لاتین برشمردهاند.
۱۹. گلبرگ برافراخته دریا
- نویسنده: ایزابل آلنده
- مترجم: زهرا چفلکی
- نشر روزگار
گلبرگ برافراختهی دریا عاشقانهای است که در بستر جنگ و ناآرامی روایت میشود. رمانی از ایزابل آلنده نویسندهی محبوب و تاثیرگذار آمریکای لاتین که بیشتر با گرایشش به رئالیسم جادویی شناخته میشود. داستان گلبرگ برافراختهی دریا در دههی ۱۹۳۰ میلادی و در میانهی جنگ داخلی اسپانیا میگذرد. عاقبت این جنگ پیروزی ژنرال فرانکو و همدستان فاشیستش بود. جنگی خونبار که در پی آن بسیاری از مردم اسپانیا مجبور به فرار از کشور، بعضا از راههای سخت و صعبالعبور شدند. داستان این کتاب حول زوج روزر و ویکتور میگذرد که مانند بسیاری در آن دورهی تاریک مجبور به ترک وطن شدند و راه شیلی را در پیش گرفتند. پابلو نرودا و سالوادور آلنده دو شخصیت این رمان هستند که حضورشان بر جذابیتهای داستان افزوده است.
۲۰. کنستانسیا
- نویسنده: کارلوس فوئنتس
- مترجم: عبدالله کوثری
- نشر ماهی
«کنستانسیا» داستانی از کارلوس فوئنتس نویسندهی بزرگ مکزیکی و ادبیات اسپانیایی است که در مرز خیال و واقعیت میگذرد. داستانی پیچیده که خواننده را در حین مطالعه دچار چالشی شیرین میکند، زمانی که موقعیت خود را در میان خیال و واقعیت بازمیجوید. داستان خود از چالشی عجیب آغاز میشود که برای یک زوج پس از چهل سال زندگی مشترک عاشقانه اتفاق میافتد. فوئنتس در این اثر نهچندان طولانی، نشانههایی آشکار را از علاقهی خود به کافکا و والتر بنیامین بروز داده است. خواندن داستان کنستانسیا مانند بسیاری از آثار فوئنتس، تجربهای جذاب، شگفتانگیز، لذتبخش و ارزشمند خواهد بود.
منبع: Memrise