۱۹ شایعه بی‌اساس درباره سرطان سینه و واقعیت‌هایی که باید بدانید

هیچ پژوهشی ارتباط استرس با سرطان سینه را اثبات نکرده است. شماری از پژوهش‌ها ارتباط استرس با سرطان سینه را بررسی کرده‌اند اما شواهد کافی برای اثبات وجود رابطه‌ای بین آنها نیافته‌اند. استرس ممکن است باعث بروز عادات اشتباه در سبک زندگی، مثل مصرف دخانیات یا الکل باشد که می‌توانند به‌نوبه خود خطر سرطان را افزایش دهند.

۸. پیرسینگ (سوراخ‌کاری) نوک سینه به سرطان می‌انجامد

واقعیت: هیچ رابطه‌ای بین پیرسینگ و سرطان سینه پیدا نشده است

هیچ رابطه‌ای بین پیرسینگ نوک پستان و سرطان سینه پیدا نشده است. با‌این‌حال، ممکن است خطر عفونت در ناحیهٔ پیرسینگ‌شده وجود داشته باشد که در صورت استفاده از جواهرات شاید بیشتر طول بکشد.

۹. لقاح مصنوعی موجب سرطان سینه می‌شود

واقعیت: پژوهشی وجود ندارد که اثبات کند لقاح مصنوعی موجب سرطان سینه می‌شود

درمورد لقاح مصنوعی و خطر سرطان سینه هم، مانند موارد قبلی، هیچ پژوهشی وجود ارتباط میان این‌دو را اثبات نکرده است. پژوهش‌های اخیر نشان می‌دهند خطر ابتلا به سرطان سینه در زنانی که لقاح مصنوعی انجام داده‌اند و آن دسته از زنانی که این کار را نکرده‌اند یکسان است. با‌این‌حال، چون لقاح مصنوعی یک عمل تقریبا جدید است، باید ارتباط آن با سرطان سینه و دیگر عوارض جانبی بلند‌مدت آن بیشتر بررسی و پژوهش شود.

۱۰. سقط جنین خطر ابتلا به سرطان سینه را افزایش می‌دهد

واقعیت: پژوهش‌های جدید نشان داده‌اند که هیچ رابطه‌ای بین سقط جنین و خطر ابتلا به سرطان سینه وجود ندارد

پژوهش‌هایی در گذشته انجام شدند که می‌گفتند سقط جنین می‌تواند خطر ابتلا به سرطان سینه را افزایش دهد؛ اما پژوهش‌های جدیدی که دقیق‌تر انجام شده‌اند هیچ ارتباطی بین این‌دو پیدا نکرده‌اند.

۱۱. مواد شیمیایی موجود در محیط‌زیست به سرطان سینه می‌انجامند

واقعیت: پژوهش‌ها هیچ رابطه‌ای بین مواد شیمیایی موجود در محیط‌زیست و سرطان سینه نیافته‌اند

پژوهش‌های زیادی ارتباط بین سرطان سینه و مواد شیمیایی موجود در محیط زیست، مانند آفت‌کش‌ها، دود خودروها و پلاستیک را بررسی کرده‌اند اما هیچ ارتباطی نیافته‌اند. یافتن اثر مواد شیمیایی به‌شکل مجزا بسیار دشوار است، زیرا ما در طول زندگی‌مان در معرض میزان کمی از هزاران ماده شیمیایی هستیم.

بعضی از پژوهش‌ها نشان می‌دهند که احتمال سرطان سینه در زنانی که در محیط کار خود، برای نمونه در کارخانه‌ها، در معرض مواد شیمیایی هستند بیشتر است. اما این پژوهش‌ها دقیق نیستند و در این زمینه پژوهش‌های بیشتری نیاز است. به‌هر‌حال، کارفرمایان قانوناً باید تلاش کنند تاحدامکان کارمندان‌شان را دور از مواد شیمیایی نگه دارند.

۱۲. کار در شیفت شب باعث سرطان سینه می‌شود

واقعیت: پژوهش‌های جدید هیچ شاهدی پیدا نکرده‌اند که نشان دهد بین کار در شیفت شب و سرطان سینه ارتباطی وجود ندارد

شاید قبلا تصور می‌شد که کار در شیفت شب خطر ابتلا به سرطان سینه را افزایش می‌دهد، اما پژوهش‌های اخیر هیچ ارتباطی را میان این‌دو به اثبات نرسانده‌اند.

۱۳. مصرف بیش‌از‌اندازه شکر می‌تواند به سرطان سینه بینجامد

واقعیت: هیچ شاهدی وجود ندارد که اثبات کند مصرف شکر زیاد موجب سرطان سینه می‌شود

این شایعه فقط درمورد سرطان سینه نیست، بلکه گفته می‌شود که شکر سلول‌های سرطانی را تغذیه می‌کند و باعث رشدشان می‌شود. همهٔ سلول‌ها، چه سلول‌های سرطانی و چه سلول‌های سالم، از قند خون (گلوکز) به‌عنوان سوخت استفاده می‌کنند. این حقیقت دارد که سلول‌های سرطانی سریع‌تر از سلول‌های عادی شکر مصرف می‌کنند اما هیچ پژوهشی اثبات نکرده است که مصرف زیاد شکر می‌تواند به سرطان سینه بینجامد.

پژوهشی که درمورد موش‌ها انجام شد نشان داد که احتمال دارد مصرف افراطی شکر خطر سرطان سینه را افزایش دهد. اما برای اثبات ارتباط مصرف شکر با سرطان سینه در حیوانات و انسان‌ها نیاز به تحقیقات بیشتری است.

باوجوداین، می‌دانیم که مصرف بیش‌از‌اندازه شکر باعث اضافه وزن می‌شود و چاقی از عوامل خطر در سرطان سینه است. به‌علاوه، پژوهش‌هایی وجود دارند که ارتباطی بین دیابت و خطر سرطان سینه، به‌خصوص سرطان‌های تهاجمی‌تر و پیشرفته‌تر، پیدا کرده‌اند. پژوهشگران مطمئن نیستند که آیا این ارتباط به‌دلیل اضافه‌وزن افراد دیابتی است یا به‌خاطر بالابودن میزان قند خون آنها.

برای حفظ سلامتی، همیشه بهتر است مصرف دسرها، شکلات، کیک‌ و شیرینی، نوشیدنی‌های شیرین و غذاهای فرآوری‌شده‌ای را که حاوی شکر هستند کاهش دهید. توصیه می‌کنیم همیشه برچسب مواد غذایی را بخوانید، زیرا بعضی از مواد غذایی شکر افزوده «پنهانی»، مانند شربت ذرت، دارند.

۱۴. ماموگرافی سالانه تشخیص زودهنگام سرطان سینه را تضمین می‌کند

واقعیت: بااینکه ماموگرافی بهترین ابزار تشخیص زودهنگام است، اما همیشه سرطان سینه را در مراحل ابتدایی پیدا نمی‌کند

طبیعی است که بعد از گرفتن جواب منفی ماموگرافی نفسی راحت بکشیم و فکر کنیم تا ۱ سال دیگر خیال‌مان از بابت سرطان سینه راحت است.

بااینکه ماموگرافی ابزار خوبی برای غربالگری است، اما عاری از خطا نیست. ممکن است گاهی نتایج منفی کاذب داشته باشد، یعنی حتی باوجود سلول‌های سرطانی چیزی در تصاویر دیده نشود. تخمین زده می‌شود ماموگرافی حدود ۲۰ درصد از سرطان‌های سینه را در هنگام غربالگری نشان ندهد. نتایج منفی کاذب در زنانی که تراکم بافت‌های سینهٔ بالایی دارند بیشتر دیده می‌شود. بافت متراکم در سینه‌هایی وجود دارد که بافت‌های هم‌بند و غده‌ای در آنها بیشتر از بافت چربی است. احتمال داشتن سینه‌های متراکم در زنان جوان بیشتر است.

به‌دلیل وجود نتایج منفی کاذب، ممکن است خانمی بعد از گذشت چند ماه از نتیجه منفی ماموگرافی به سرطان سینه مبتلا شود. ممکن است در بعضی از زنان، بعد از چند بار ماموگرافی عادی، سرطان سینه پیشرفته تشخیص داده شود. حتی بعد از نتایج منفی واقعی ماموگرافی هم ممکن است در عرض چند ماه سرطان سینه ایجاد شود، به‌سرعت رشد کند و به سرطان پیشرفته تبدیل شود.

ماموگرافی در بیشتر موارد سرطان‌ سینه را تشخیص می‌دهد و غربالگری منظم ضروری است. اما باید به هر تغییر کوچکی در سینه دقت کنیم و خودآزمایی و معاینه سینه توسط متخصص را فراموش نکنیم.

یکی از خانم‌های مبتلا به سرطان سینه می‌گوید: «به‌نظر من باید به همه آموزش دهیم که ماموگرافی، خودآزمایی و آگاهی درمورد علائم بیماری را جدی بگیرند تا سرطان را در همان مراحل ابتدایی تشخیص دهند. من به‌اشتباه فکر می‌کردم اگر به‌صورت سالیانه ماموگرافی کنم و تحت معاینهٔ پزشک قرار بگیرم مشکلی نخواهم داشت. تصویربرداری چیزی نشان نداد ولی غریزه‌ام و حسی که داشتم کمکم کردند تا بیماری را زود تشخیص دهم. اگر فقط به ماموگرافی تکیه می‌کردم شاید خیلی دیر شده بود و نتایج کاملا متفاوتی به‌ دست می‌آوردم».

یکی دیگر از بیماران می‌گوید، دو بار به سرطان سینه مبتلا شده اما ماموگرافی فقط یکی از آن دو مورد را نشان داده است. او می‌گوید: «ماموگرافی واقعا وسیلهٔ خوبی برای غربالگری است و سرطان سینه من را در ۴۶سالگی نشان داد اما دومین بار خیلی خوب عمل نکرد. هر دو بار غده‌ای احساس نکردم. بار اول توده در عمق سینه قرار داشت و بار دوم پشت نوک پستان بود. بار دوم غده را، که در حال رشد بود، احساس کردم».

یکی دیگر از بیماران، بااینکه ماموگرافی درمورد او تشخیص سرطان نداده بود، خودش غده را حس کرد. او می‌گوید: «ماموگرافی همه‌چیز را نشان نمی‌دهد. روزی که برای بیوپسی فراصوت رفتم، ماموگرافی سه‌بعدی‌ام کاملا تمیز بود.»

۱۵. سرطان سینه همیشه با غده‌ای قابل‌لمس همراه است

واقعیت: سرطان سینه ممکن است غده‌ای ایجاد نکند، به‌خصوص اگر در مراحل ابتدایی باشد

مردم اغلب تصور می‌کنند سرطان سینه همیشه غده‌ای ایجاد می‌کند که با خودآزمایی قابل‌لمس است. به همین دلیل، گاهی اوقات ممکن است چون غده‌ای احساس نمی‌کنند ماموگرافی انجام ندهند. ولی سرطان سینه همیشه با ایجاد غده همراه نیست. زمانی که غده ظاهر می‌شود، ممکن است سرطان به پشت سینه حرکت‌ کرده‌ و به گره‌های لنفی رسیده باشد. بااینکه انجام خودآزمایی قطعا مفید است، اما نمی‌تواند جایگزین ماموگرافی منظم شود.

بنا بر برخی از باورهای دیگر، بعضی از غده‌ها چندان نگران‌کننده نیستند. به‌عنوان‌مثال، تصور می‌شود «اگر غده دردناک باشد سرطانی نیست» و «اگر احساس کنید غده‌ای نرم باشد یا به‌راحتی زیر پوست حرکت کند، آن غده سرطانی نیست». هر غده یا تودهٔ غیرعادی را که در زیر پوست حس شود باید متخصص بررسی کند. بااینکه خیلی از غده‌ها خوش‌خیم هستند (سرطانی نیستند)، اما همیشه باید احتمال سرطان را در نظر گرفت.

یکی دیگر از بیماران مبتلا به سرطان می‌گوید: «مردم تصور می‌کنند فقط غده‌های سفت و غیرمتحرک خطرناک هستند. همه پزشکانی که سینه‌های من را، که همیشه غده داشتند، معاینه می‌کردند می‌گفتند هرگز فکر نمی‌کردند غده‌ها مشکوک باشند. من متوجه یک غده جدید روی یکی از غده‌های قدیمی شدم. نرم و متحرک بود، مثل انگوری که از وسط نصف شده باشد. خدا را شکر که، بااینکه ماموگرافی چند ماه پیشم چیزی نشان نداده بود، پزشک متخصص زنان موضوع را جدی گرفت.»

۱۶. سرطان‌های سینه‌ای که در مراحل ابتدایی باشند به‌ندرت برمی‌گردند

واقعیت: حتی در سرطان‌های سینه مراحل ابتدایی همیشه خطر برگشت وجود دارد

خیلی از افراد فکر می‌کنند احتمال برگشت سرطان‌های سینه‌ای که در مراحل ابتدایی هستند، یعنی سرطانی که به پشت سینه و گره‌های لنفی زیربغل حرکت نکرده، صفر است. بااینکه این موضوع در بیشتر افراد صادق است اما خطر هرگز کاملا رفع نمی‌شود.

باور اشتباه دیگر این است که اگر سرطان سینه در عرض ۵ سال برنگردد، دیگر هرگز برنخواهد گشت. درست است که خطر برگشت‌پذیری سرطان سینه در ۲ تا ۵ سال ابتدایی بیشتر است، اما احتمال برگشت‌پذیری دیرتر هم وجود دارد. به‌دلیل وجود این باورهای اشتباه، خیلی از زنانی که در مراحل ابتدایی در آنها سرطان سینه دیده می‌شود، بعد از برگشت‌پذیری، کاملا غافل‌گیر می‌شوند. حتی ۲۰ سال بعد از اولین تشخیصِ سرطان‌های مراحل ابتداییِ کم‌خطر و گیرندهٔ استروژن مثبت نیز ۱۵ تا ۲۰ درصد احتمال برگشت وجود دارد.

برگشت سرطان سینه ممکن است محلی یا منطقه‌ای باشد؛ یعنی ممکن است به پستان یا قفسهٔ سینه، یعنی به محل اولین سرطان، برگردد یا دورتر از آن باشد، یعنی در قسمت دیگری از بدن مثل استخوان، کبد یا ریه‌ها ظاهر شود. این نوع برگشت‌پذیری را دگرنشینی (متاستاز) یا مرحله چهارم سرطان سینه نامیده‌اند.

اگر سرطان سینه مراحل ابتدایی در شما تشخیص داده شده است، پزشک‌تان می‌تواند دربارهٔ خطر برگشت‌پذیری آن آگاهی‌های لازم را به شما بدهد. عوامل گوناگونی که در برگشت‌پذیری نقش دارند عبارت‌اند از:

• اندازهٔ تومور اصلی؛
• تعداد گره‌های لنفی دچار سرطان؛
• درجهٔ سلول‌ها (اینکه ظاهرشان چقدر غیرعادی بوده)؛
• مثبت یا منفی‌بودن تست سرطان برای هورمون‌های گیرنده یا نسخه‌های اضافهٔ ژن‌های HER2 (گیرندهٔ شمارهٔ ۲ فلکتور رشد اپیدرمی)؛
• ویژگی‌های برنامه درمانی شما.

می‌توانید با انجام‌دادن آزمایش ژنتیکی مانند اُنکوتایپ دی.ایکس اطلاعات بیشتری به دست آورید. در این آزمایش، آن گروه از ژن‌ها تجزیه‌وتحلیل می‌شوند که خطر برگشت‌پذیری سرطان را پیش‌بینی می‌کنند.

۱۷. روش درمان همه سرطان‌های سینه تقریبا یکسان است

واقعیت: برنامه‌های درمانی بسته به ویژگی‌های سرطان و ترجیحات بیماران تفاوت‌های زیادی دارند

یکی از بیماران می‌گوید: «تا وقتی خودم به سرطان سینه مبتلا نشده بودم نمی‌دانستم انواع بسیاری از این سرطان وجود دارد. درمورد انواع مختلف درمان هم چیزی نمی‌دانستم.»

مردم معمولا این‌طور فکر می‌کنند: اگر خودمان یا اطرافیان‌مان سرطان سینه نداشته باشیم، نیازی نیست دربارهٔ انواع مختلف و روش‌های درمان آن چیزی بدانیم. بعضی افراد تصور می‌کنند درمان سرطان سینه ترکیبی است از جراحی، پرتو درمانی و شاید شیمی‌درمانی. معمولا چیزی بیشتر از این نمی‌دانند. شاید ندانند اگر با ۵ فرد مبتلا به این بیماری صحبت کنند با ۵ روش مختلف درمانی مواجه خواهند شد، زیرا برنامه درمانی هر فرد، بر مبنای نیازهایش، به‌شکل سفارشی‌شده برای خود او طراحی می‌شود. پس برای انتخاب روش درمانی عوامل مختلفی می‌توانند نقش داشته باشند:

• اندازه، درجه و مرحله سرطان و مکان آن (داکت‌ها یا لوب‌ها)؛
• اینکه آیا سرطان با جهش ژنی ارثی مانند BRCA1 یا BRCA2 ارتباط دارد یا خیر؛
• اینکه آیا آزمایش سرطان برای گیرنده‌های استروژن یا پروژسترون مثبت بوده است یا خیر (یعنی هورمون‌ها رشد آن را تغذیه کرده‌اند یا خیر)؛
• اینکه آیا آزمایش‌های سرطان برای نسخه‌های اضافه ژن‌های HER2 مثبت بوده‌اند یا خیر؛
• نتایج آزمایش‌هایی مثل اُنکوتایپ دی.ایکس یا ماماپرینت که می‌توانند احتمال بازگشت‌پذیری را پیش‌بینی کنند؛
• ترجیح بیمار در اجتناب از اثرات جانبی یا زمان‌بندی جلسات درمانی.

۱۸. فقط خانم‌های میان‌سال یا مسن به سرطان سینه مبتلا می‌شوند

واقعیت: زنان جوان و حتی مردان نیز ممکن است به سرطان سینه مبتلا شوند

به‌درستی گفته شده است که زن‌بودن و بالارفتن سن دو عامل اصلی خطر در سرطان سینه هستند. در سال ۲۰۱۷، حدود ۴ درصد سرطان‌های سینه مهاجم در زنان زیر ۴۰ سال دیده شدند، ۲۳ درصد در زنانی که ۵۰ساله بودند و ۲۷ درصد در زنان ۶۰ تا ۶۹ساله. بااینکه ۴ درصد شاید به نظر کم بیاید، اما صفر نیست: این درصد نشان می‌دهد که از هر ۲۵ مورد سرطان سینه مهاجم ۱ مورد در زنان زیر ۴۰ سال رخ می‌دهد.

زنان در همه سنین باید مراقب سینه‌های‌شان باشند، خودآزمایی انجام دهند و تغییرات غیرعادی را به پزشک گزارش دهند و اگر علائم نگران‌کننده‌ای وجود داشت، حتما بر درمان پافشاری کنند. حتی بعضی از پزشکان هم این شایعه را باور می‌کنند که زنان زیر ۴۰ سال از سرطان سینه مصون هستند. زنانی که سابقه خانوادگی دارند، به‌خصوص اگر سرطان در اعضای خانواده آنها در سنین زیر ۴۰ سال گزارش شده باشد، باید غربالگری را زودتر شروع کنند.

سرطان سینه در مردان نادر است اما وجود دارد. مردم اغلب تصور می‌کنند مردان به سرطان سینه مبتلا نمی‌شوند زیرا پستان ندارند، اما بافت‌های سینه در مردان نیز وجود دارد. کمتر از ۱ درصد از تمام سرطان‌های سینه در ایالات متحده در مردان گزارش داده شده است. انتظار می‌رود در سال ۲۰۱۹، ۲۶۷۰ مرد در ایالات متحده به سرطان سینه مبتلا شوند. بااینکه این بیماری در مردان نادر است، اما معمولا در مراحل پیشرفته تشخیص داده می‌شود، زیرا معمولا تغییرات در غده‌های سینه برای آنها و پزشکان‌شان خطر سرطان سینه محسوب نمی‌شود. تغییرات در سینه مردان را نیز باید جدی گرفت و بررسی کرد.

۱۹. وقتی درمان تمام شود دیگر کاری با سرطان سینه نداریم

واقعیت: سرطان سینه می‌تواند بر سلامت جسمی و روحی افراد عوارض بلندمدت داشته باشد

بیماران مبتلا به سرطان سینه اغلب گزارش می‌دهند که خانواده و دوستان‌شان از آنها انتظار دارند بعد از پایان مراحل درمانی مثل جراحی، پرتودرمانی یا شیمی‌درمانی به زندگی عادی برگردند. درواقع، درمان‌های هدف مانند هرسِپتین (نام شیمیایی: تراستوزومَب) شاید تا یک یا چند سال بعد از بهبودی هم تجویز شوند. هورمون درمانی مانند استفاده از داروهای مانند بازدارنده‌های تاموکسیفن و آروماتاس تا ۱۰ سال بعد هم تجویز می‌شود. اگر بیماری بخواهد سینه‌اش را بازسازی کند، ممکن است تا چند ماه به جراحی‌های مکرر نیاز داشته باشد و درمورد بیمارانی که سینه‌شان را تخلیه می‌کنند یا به سرطان سینه مرحله چهارم مبتلا هستند، درمان تا آخر عمر ادامه می‌یابد.

حتی بعد از اینکه درمان‌های اصلی پایان یافتند، شاید افراد اثرات جانبی بلندمدت آنها را حس کنند. ممکن است بعضی از این اثرات جانبی جسمی باشند: درد، خستگی، تغییرات پوستی، التهابات عصبی (خارش و کرختی دست‌ها و پاها)، علایم یائسگی و علائم دیگر با توجه به نوع درمان. بعضی از اثرات جانبی ممکن است روحی یا ذهنی باشند: اظطراب، ترس از برگشت سرطان و تغییرات در رابطه. اثرات سرطان سینه در بعضی افراد سال‌ها و حتی تا آخر عمر باقی می‌ماند. اما، شاید اطرافیان بیمار این اثرات را درک نکنند.

یکی از بیماران می‌گوید: «مردم فکر می کنند بعد از پایان درمان باید به زندگی برگردیم، آن‌چنان‌که انگار هیچ اتفاقی نیفتاده است».

بیمار دیگر تجربه‌اش را به این شکل با ما در میان می‌گذارد: «همه فکر می‌کنند جراحی یا شیمی‌درمانی یا پرتودرمانی به پایان رسیده است و دیگر خوب شده‌ایم. اما کسی نمی‌داند که بعضی از ما، حتی آن دسته از بیمارانی که سرطان مراحل ابتدایی داشته‌اند، باید ۵ تا حتی ۱۰ سال دارو مصرف کنیم. این داروها عوارض جانبی مختلفی بر سلامت جسمی و روحی ما دارند.»