۱۳ عادتی که سلامت دندان‌ها را تهدید می‌کنند

بعضی افراد زبان یا لب خود را سوراخ می‌کنند و به آنها پیرسینگ و حلقه‌های مختلف می‌آویزند. شاید این حلقه‌ها زیبا باشند، اما خطرات زیادی نیز به همراه دارند، از جمله:

• شکستن مینای دندان اگر به‌طور اتفاقی آن را گاز بگیرید؛
• آسیب به دندان و افزایش خطر شکستگی و آسیب؛
• آسیب به لثه با خراشیدن آن؛
• افزایش خطر عفونت که در بعضی موارد می‌تواند شدید باشد.

اگر می‌خواهید پیرسینگ داشته باشید، بهتر است مکانی خارج از دهان خود را انتخاب کنید. پیرسینگ‌ها به مراقبت زیادی نیاز دارند و باید مکانشان را همیشه تمیز نگه دارید تا دچار عفونت نشوید. اگر در حال حاضر پیرسینگی روی زبان یا لب خود دارید، بهتر است از دندان‌پزشک خود درباره روش‌های نگهداری آن سؤال کنید.

۶. ساییدن دندان‌ها به هم

ساییدن دندان‌ها به هم دلایل زیادی دارد، از استرس گرفته تا انحراف دندان‌ها. بسیاری از افراد در خواب و ناخودآگاه دندان‌های خود را به هم می‌سایند. ساییدن دندان یا دندان‌قروچه آسیب زیادی به دندان می‌زند. این کار به‌مرور زمان مینای دندان را تحلیل می‌برد و می‌تواند باعث شکستن یا لب‌پرشدن دندان شود. همچنین می‌تواند باعث سردرد و درد فک شود.

اگر فکر می‌کنید که شب‌ها دندان‌های خود را به هم می‌سایید یا از آن مطمئن هستید، می‌توانید به دندان‌پزشک مراجعه کنید و یک محافظ دندان برای خواب، به اندازه دهان خود بگیرید. این محافظ لایه‌ای نرم بین دندان‌های بالا و پایین فراهم می‌کند و فشار وارده به دندان را کاهش می‌دهد.

همچنین روش‌های آرامش‌بخشی باعث کاهش تنش بدن شما می‌شوند و احتمال ساییدن یا فشاردادن دندان را کاهش می‌دهند. روش‌های کنترل تنفس، مدیتیشن و ورزش می‌توانند استرس را کاهش دهند. دندان‌پزشک شما می‌تواند برای شل‌کردن عضله فک آرام‌بخش عضله تجویز کند.

۷. خوردن غذاهای پرشکر و پرنشاسته

رژیم غذایی نقش بسیاری مهمی در سلامت دندان، لثه و دهان دارد. خوردن غذاهایی که شکر و نشاسته زیادی دارند، مثلا آب‌نبات و چیپس، می‌تواند خطر پوسیدگی دندان را افزایش دهد. همچنین نوشیدن نوشیدنی‌های شیرین خطر ابتلا به ورم و التهاب لثه را بیشتر می‌کند.

هنگامی که نوشیدنی‌های شیرین و غذاهای پرنشاسته می‌خورید، باکتری‌هایی که در دهان و روی دندان‌های شما زندگی می‌کنند باقی‌مانده این غذاها و نوشیدنی‌ها را می‌خورند. با خوردن این مواد، این باکتری‌ها اسیدهایی تولید می‌کنند که به مینای دندان آسیب می‌رسانند. غذاهایی که می‌خورید و تکرر آنها بر وضعیت دندان شما تأثیر دارند. اگر تمام طول روز مشغول خوردن غذاهای ناسالم هستید، باکتری‌ها فرصت بیشتری برای تولید اسید و آسیب به مینای دندان شما دارند.

برای محافظت از دندان‌های خود در برابر پوسیدگی، سعی کنید مقدار غذاهای پرشکر و پرنشاسته را محدود کنید. همیشه پس از غذا مسواک بزنید تا باقی‌مانده‌های غذا را از دندان خود پاک کنید. اگر نمی‌توانید در آن‌ لحظه مسواک بزنید، دهان خود را با آب تمیز کنید. همچنین بهتر است فقط هنگام وعده‌های اصلی بخورید و بنوشید تا باکتری‌ها فرصت زیادی برای آسیب‌رساندن به دندان شما نداشته باشند.

۸. جویدن مداد

اگر عادت دارید هنگام اضطراب یا فکرکردن ته مداد یا خودکار خود را بجویید، باید برای سلامت دهان و دندانتان این کار را ترک کنید. جویدن مداد نیز مانند جویدن یخ فشار زیادی به دندان شما وارد می‌کند و می‌تواند باعث ترک‌خوردن یا شکستن دندان شود. همچنین هنگامی که مداد یا خودکار خود را می‌جوید، باکتری‌ها و آلودگی‌های دیگر را به دهانتان منتقل می‌کنید.

می‌توانید برای ترک این عادت، به‌جای مداد، آدامس‌های بدون شکر را بجوید. همچنین می‌توانید یادداشتی برای خود بنویسید و به خود یادآوری کنید که نباید مدادتان را بجوید.

۹. محکم مسواک‌زدن

باید حداقل ۲ بار در روز به‌مدت ۲ دقیقه مسواک بزنید. مسواک‌زدن بیش‌ از حد می‌تواند ضرر داشته باشد، زیرا بعضی افراد با زور زیادی مسواک می‌زنند. این کار می‌تواند باعث تحلیل‌رفتن مینای دندان و عقب‌رفتن لثه شود و دندان‌های شما را حساس کند. هنگام مسواک‌زدن، دست خود را سبک بگیرید و با ملایمت این کار را انجام دهید. اگر فکر می‌کنید بیش‌ از حد زور می‌زنید، هنگام معاینه بعدی از دندان‌پزشک خود سؤال کنید. دندان‌پزشک بهترین روش برای مسواک‌زدن را به شما پیشنهاد می‌کند.

۱۰. سیگارکشیدن

یکی از دلایل ترک سیگار و دخانیات، تأثیر بسیار مخرب آنها بر سلامت دندان و لثه است. هنگامی که سیگار می‌کشید، بدنتان باید بیشتر برای مبارزه با عفونت‌ها مبارزه کند و خطر ابتلا به بیماری لثه بیشتر می‌شود. همچنین سیگارکشیدن روند التیام را کند می‌کند، یعنی اگر به بیماری لثه یا بیماری‌های دهانی دیگر مبتلا شوید، دیرتر بهبود می‌یابید. سیگار دندان‌های شما را لکه می‌کند و ظاهری زرد به آنها می‌دهد. دود سیگار نیز دهان را بدبو می‌کند.

۱۱. فشاردادن زبان روی دندان

بعضی افراد عادت دارند به‌جای فشاردادن زبان به لثه پشت دندان‌های بالایی هنگام قورت‌دادن غذا، زبان خود را بین دندان‌های بالا و پایین فشار دهند. بنا بر نظر متخصصان دندان‌پزشکی، این کار می‌تواند آسیب زیادی به دندان وارد کند. همچنین این عادت می‌تواند باعث سردرد، خروپف، آپنه حین خواب (قطع‌شدن موقت تنفس)، بیماری دندان و لثه و نیاز به ارتودنسی شود. خوب است از این به‌بعد به قورت‌دادن غذای خود توجه کنید و در صورت انجام این کار، برای ترک آن تلاش کنید.

۱۲. نادیده‌گرفتن بهداشت دهان

نباید هیچ‌یک از اقدامات لازم برای بهداشت دهان خود را نادیده بگیرید. این یعنی باید نخ‌دندان استفاده کنید، مسواک بزنید، زبان خود را تمیز کنید و دهانشویه به کار ببرید. البته بعضی دندان‌پزشک‌ها پیشنهاد می‌کنند که از دهانشویه‌های ضدباکتری استفاده نکنید، زیرا همه باکتری‌های دهان را نابود می‌کنند و در طولانی‌مدت می‌توانند باعث بوی بد دهان شوند.

۱۳. استفاده از مسواکی با پرزهای سفت

بعضی‌ها فکر می‌کنند که هرچقدر مسواک محکم‌تر باشد، بهتر است. اما واقعا این‌طور نیست، مخصوصا برای افراد مسن‌تر. هرچه فرد سن بیشتری داشته باشد، لثه‌های او بیشتر عقب می‌روند و ریشه دندان را آشکار می‌کنند که حساسیت را افزایش می‌دهد. ریشه دندان با سمنتوم (cementum) پوشیده شده است که آسان‌تر از مینای دندان تخریب می‌شود. مسواکی که پرزهای محکم دارد، به‌راحتی لثه‌ها را تحریک می‌کند و باعث حساسیت دندان می‌شود.

سخن پایانی

مهم است که بخشی از روز خود را به حفظ سلامت دهان و دندان‌هایتان اختصاص دهید، زیرا آسیب‌دیدن دندان عواقب زیادی دارد. بعضی عادت‌های روزانه که بدون فکر انجام می‌دهیم، مانند نوشیدن نوشابه‌های شیرین با غذا یا جویدن سر مدادها، می‌توانند باعث آسیب شدید دندان شوند. آگاهی به این عادت‌ها به شما کمک می‌کند بیشتر به آنها توجه کنید و بهتر از دندان‌های خود مراقبت کنید.