سفر ترکیبی از ترس، امید، هیجان و سرشار از تجربههای جدید است. بیراه نیست که حتی علم هم میگوید تمام پولهایتان را خرج سفر کنید! من در اولین سفرم موجی از عواطف و هیجانات متضاد را تجربه کردم. وقتی خانه را بهقصد سفر دور دنیا ترک کردم نمیدانستم چه چیزی انتظارم را میکشد. خام بودم و امیدوار که سفر پختهام کند. در بین افرادی که میشناختم هیچکس اینکار را نکرده بود. برای اینکه آماده نبودنم را جبران کنم، کتابهای راهنما را مطالعه کردم. جوان بودم و بیتجربه و خیلی از اشتباهات را در سفرهایم مرتکب شدم. انگار روی پیشانیام نوشته شده بود «نمیدانم چه کار دارم انجام میدهم.» حالا که ده سال تجربه در سفر کسب کردهام، اوضاع خیلی فرق کرده است. اگر قرار بود آن فرد ده سال پیشم را روبهروی خودم مینشاندم تا توصیهها و نصیحتهایی به او بکنم، میگفتم:
۱. نترس
ترس دستوپایت را میبندد. میدانم که شیرجهزدن در ناشناختهها ترسناک است اما تو اولین کسی نیستی که دور دنیا سفر کرده و بر مناطق ناشناخته قدم گذاشته است. آدمهای زیادی هستند که در مسیر به تو کمک میکنند و راهنماییات میکنند. اگر میلیونها آدم میتوانند هر ساله دور دنیا سفر کنند، تو هم حتما میتوانی. شاید ترس برت دارد اما مثل بقیه این توانایی را داری که سفر کنی.
۲. طبق کتابچه راهنما زندگی نکن
کتابچههای راهنما برای کسب اطلاعات کلی راجعبه یک مقصد خوب هستند اما در آنها جاذبهها، رستورانها و کافههایی که هیچکس پایش را در آنجا نگذاشته پیدا نمیشود. برای پیدا کردن جذابترین مقصدها با آدمهای محلی حرف بزن. از سایر مسافران یا کارکنان هتل توصیه و پیشنهاد بخواه.
آدمها بهترین منبع برای کسب جدیدترین اطلاعات هستند. اطلاعات کتابهایی که در این زمینه نوشته شدهاند، معمولا منسوخ و قدیمی میشوند مگر اینکه کتاب دیجیتال باشد و اطلاعات را هر از چندگاهی بهروزرسانی کند.
۳. آهسته سفر کن
ممکن است وسوسه شوی که همه جا را زود ببینی. میدانم که وقت کم داری و ممکن است ۲۰ شهر را طی ۲۰ روز ببینی، اما یادت نرود آنچه که در آخر کار برایت میماند چند عکس، کلی استرس و تجربه خواهد بود و درعوض راجعبه شهرهایی که دیدهای هیچ دانشی نخواهی داشت. وقتیکه در برابر وسوسهی بازدید از کل استرالیا تسلیم شدی خواهی فهمید که تمام انرژیات از بین رفت و هیچچیز هم ندیدی. با خود خواهی گفت ای کاش آهستهتر رفته بودم.
پس در سفرت عجله نکن. از وقتی که داری برای استراحت در یک پارک یا کافه و تماشای مردم استفاده کن. اینگونه تصویری شفاف از فرهنگ و مردم و شهر در ذهنت ثبت خواهد شد.
۴. اطلاعات تماس مردم را بگیر
در طول سفر با افراد زیادی آشنا خواهی شد. برخی از آنها به دوستان همیشگی تو تبدیل خواهند شد. اما برخی اوقات هم اطلاعات تماس آنها را نمیگیری و تا آخر عمر از این بابت پشیمان خواهی بود. شاید بعد از گذشت چند سال با خودت فکر کنی که چه بر سر آن دوستی که در پاناما با او آشنا شدی آمده است؟ با وجود فیسبوک و ایمیل میتوانی با آدمهایی که با آنها آشنا میشوی درتماس باشی. پس اطلاعات تماس آنها را بگیر! نگذار دوستان جدیدت به خاطرات بپیوندند.
۵. به خرتوپرت زیادی نیاز نداری
یادت هست در سال ۲۰۰۳ به کاستا ریکا رفتی؟ یک ساک با خودت برداشته بودی و هرچه را دم دستت بود در آن جا کرده بودی! لباسهای اضافی، ژاکت و بوت و شلوارهای یدک و کلی لوازم بهداشتی. نباید فراموش کنی که هرچه ساک و چمدانت سبکتر باشد بهتر است. ساک کوچکی بخر تا وسوسه نشوی وسایل غیرضروری را بهزور در آن بچپانی. اگر واقعا به چیزی نیاز داری میتوانی با خودت ببری. باور کن به این همه وسایل نیاز نخواهی داشت!
۶. تلفن با خودت ببر
با خیلی از افراد آشنا خواهی شد که دوست داری دوباره آنها را ببینی. با اینکه فیسبوک برای تماس خوب است اما برای قرار گذاشتن با افرادی که پیوسته در سفر هستند چندان خوب نیست. با فیسبوک نمیدانی آیا دوستانت پیامت را دریافت کردند یا نه.
یک تلفن و سیمکارت ارزانقیمت بگیر. این دو در همهجای دنیا پیدا میشوند. تلفنی بخر که بتوانی با آن با دوستان در ارتباط باشی.
۷. خودت را به جریان سفر بسپار
در سفر، وقتی هر روز برنامهای داشته باشی دچار اضطراب میشوی. عجله خواهی داشت و زمانی هم که زیاد برنامهریزی کنی وقتی برای لمس لحظات خوش سفر نخواهی داشت.
سعی کن جدول برنامههای سفرت انعطافپذیر باشد و خود را به جریان سفر بسپاری. برای یکی دو تا فعالیت برنامه ریزی کن و بگذار بقیهی روز خودش بگذرد. اینطور لذتبخشتر خواهد بود و استرس کمتری خواهی داشت. بگذار طومار زندگیات خودش برای خودش باز شود.
۸. پول اضافی ببر
سفر آنقدرها که فکر میکنی گران نیست؛ کل آسیا را میتوانی با روزی ۱۵ دلار ببینی. سفر در اروپا هم با روزی ۴۰ دلار شدنی است، اما در طول مسیر خواهی فهمید که مخارج غیرمترقبهای هم بهبار خواهند آمد. هرچه پول بیشتر ببری بهتر خواهد بود. مهم نیست بودجهی الانت چقدر است مهم این است که یادت باشد، مخارجی بهبار خواهند آمد که باید بتوانی پولشان را بپردازی. مثلا ممکن است بهطور اتفاقی به فیجی بروی و بخواهی غواصی اسکوبا یاد بگیری. هرچقدر هم بودجهبندی کنی باز هم اتفاقاتی خواهند افتاد که روی دستت خرج میگذارند.
۹. خجالت را بگذار کنار
میدانم درونگرا هستی. میدانم نگران این هستی که مردم راجعبه تو چه فکر میکنند. حرفزدن با غریبهها برایت سخت است و دل و جرئتش را نداری. اما در سفر همه مثل هم هستند. همه مثل تو دنبال دوست هستند. آنها میخواهند با آدمهای جدید آشنا شوند.
خجالت را کنار بگذار. فقط سلام کن؛ بقیهی چیزها خودش درست میشود. در هاستل که هستی با مردم گرم بگیر و حرف بزن. هیچکس رویش را آنور نخواهد کرد. حتما با تو حرف خواهند زد. قدم اول را بردار. هدفون موسیقیات را برای لحظاتی کنار بگذار. رو به بغلدستیات بکن و به او سلام کن.
باور کن اینطوری ضرر نمیکنی و چیزی از تو کم نخواهد شد. در ضمن خجالتت هم رفع خواهد شد، دوستان جدید پیدا خواهی کرد، و به چند تا عروسی هم دعوت خواهی شد. برای حرف زدنت هم خوب است.
۱۰. ماجراجو باش
میدانم از ارتفاع میترسی. میدانم ورزش دوست نداری. اما با اینکه ممکن است استخوان دنبالچهات ضرب ببیند، از شیرجهزدن در آب از یک قایق در جزایر گالاپاگوس پشیمان نخواهی شد. شاید مثل دخترها جیغ بزنی، اما از گرداب خوشت خواهد آمد.
خودت را به چالش بکش. ریسک کن. چیزهای جدید امتحان کن. شاید از بعضی از این چیزها بدت آمد، اما برای امتحانکردن هیچکدام از آنها پشیمان نخواهی شد. اعتمادبهنفست هم زیادتر خواهد شد.
۱۱. خودت را اسیر نکن
اگر از سفر بدت میآید و چندان به تو خوش نمیگذرد، دست نگه دار و استراحت کن. چند روز را در آمستردام یا سیدنی بگذران. استراحت کن. اگر باز هم از سفر بدت آمد برو خانه. هیچ عیبی هم ندارد.
اگر چیزی را امتحان کردی و به مذاقت خوش نیامد، بهتر از این است که هیچوقت آن را امتحان نکنی. همیشه یادت باشد که اگر در سفر به تو خوش نگذشت میتوانی به خانه برگردی. تو اسیر سفر نیستی. حق انتخاب داری.
۱۲. تو تنها نیستی
هرجا که رفتی مسافران زیادی هستند که میخواهند با تو دوست شوند، به تو راهنمایی بدهند و کمکت کنند. پس یادت باشد که تنها نیستی. مسافرها همهجا هستند. دوست پیدا خواهی کرد. حالت خوب خواهد بود. با اینکه بهتنهایی سفر میکنی، تنها نخواهی بود. میدانم که نگران ناشناختهها هستی. طبیعی است. طبیعت انسان طوری است که نسبتبه آینده و ناشناختهها نگران است، اما سفر خوبی خواهی داشت و بر اثر سفر پخته و باتجربه خواهی شد. پس نفسی عمیق بکش، استراحت کن و لذت ببر!