تأمین مایعات بدن نقش مهمی در درمان سرماخوردگی و تسریع بهبودی دارد. مصرف انواع دمنوش‌های گرم به کاهش احتقان و تسکین گلودرد کمک می‌کند. بر اساس تحقیقات، هیچ دمنوش یا نوشیدنی‌ای نمی‌تواند به‌طور قطعی موجب درمان سرماخوردگی‌تان بشود؛ اما برخی دمنوش ها با خواص خود به کاهش علائم و کوتاه‌ترکردن دوره درمان کمک می‌کنند. در این مطلب، با ۱۲ دمنوش برای سرماخوردگی آشنا می‌شویم.
خواص ضدویروسی چای نه‌تنها در درمان سرماخوردگی مؤثر است، بلکه نوشیدن چای گرم تسکین‌دهنده خشکی و درد گلو نیز هست. اکنون و در فصل سرما، خوب است گوشه‌چشمی به این ۱۲ دمنوش های گیاهی برای سرماخوردگی داشته باشید.
۱. دمنوش گزنه
شاید گیاه گزنه باعث سوزش و خارش شود، اما دمنوش آن فواید بسیاری دارد. دمنوش یا چای گزنه درد را تسکین می‌دهد. همچنین این دمنوش دارای ویتامین C و کاروتن است که در نتیجه، سیستم ایمنی را نیز تقویت می‌کند.
طرز تهیه دمنوش گزنه
برای تهیه دمنوش گزنه به ازای هر ۲ پیمانه آب، ۱ پیمانه برگ گزنه اضافه کنید. ابتدا آب را جوش بیاورید. سپس آب جوش را از روی حرارت بردارید و برگ گزنه را داخل آن بریزید. بگذارید ۵ تا ۷ دقیقه برگ گزنه در داخل آب باقی بماند. سپس آن را سرو بکنید. اگر طعم این دمنوش برایتان خوشایند نبود، کمی عسل به آن اضافه کنید.
هرآنچه برای خرید فرنچ پرس (دمنوش‌ساز) باید بدانید
۲. دمنوش شیرین‌بیان
ریشه گیاه شیرین بیان ضدویروس و ضدباکتری است و در مبارزه با سرماخوردگی و آنفولانزا مؤثر است. از شیرین‌بیان در طب سنتی چین بسیار استفاده می‌شود. شیرین‌بیان محتوی فلاونوئیدهایی (نوعی رنگدانه‌های مفید گیاهی) است که دستگاه ایمنی را تقویت می‌کند. تحقیقات نشان داده‌اند که ریشه شیرین‌بیان در جلوگیری از تکثیر عوامل بیماری‌زا مؤثر است. همچنین مصرف ریشه این گیاه برخی عوامل عفونت‌زای ویروسی و باکتریایی را از بین می‌برد.
طرز تهیه دمنوش شیرین‌بیان
برای تهیه این دمنوش، به یک قاشق چای‌خوری ریشه خشک‌شده شیرین‌بیان و حدود ۲۳۰ میلی‌لیتر آب جوش نیاز دارید. ابتدا آب را جوش بیاورید. سپس ریشه شیرین‌بیان را به آب جوش بیفزایید و بگذارید ۵ دقیقه باقی بماند. در نهایت به دمنوشتان مقداری دارچین، عسل و لیمو ترش اضافه و آن را سرو کنید.
۳. چای ترش
چای ترش از گیاهی با همین نام یا گل جامائیکا تهیه می‌شود. چای ترش سرشار از ویتامین C است. مصرف روزانه ۳ فنجان چای ترش ویتامین C موردنیازتان را تأمین می‌کند. چون چای ترش دارای کافئین نیست، می‌توانید با خیال راحت و بدون نگرانی از خراب‌شدن چرخه خوابتان، روزانه ۳ فنجان از آن را میل کنید. چای ترش در بهبود سریع‌تر آنفولانزا و سرماخوردگی مؤثر است.
طرز تهیه چای ترش
برای تهیه این دمنوش به ۸ تا ۱۰ گل از این گیاه یا یک قاشق چای‌خوری از برگ آن نیاز دارید. ابتدا آب را جوش بیاورید. سپس گلبرگ‌های چای ترش را به آن بیفزایید. بگذارید ۲ تا ۵ دقیقه در داخل آب جوش باقی بمانند. سپس آن را صاف کنید و در فنجان بریزید. نوش جان.
۴. دمنوش آقطی سیاه
آقطی سیاه سرشار از فلاونوئیدها (نوعی رنگدانه مفید گیاهی) و آنتی اکسیدان هاست که دستگاه ایمنی بدن را تقویت می‌کند. بر اساس تحقیقات، مصرف مکمل‌های آقطی سیاه شدت و علائم سرماخوردگی و نیز طول دوره آن را کاهش می‌دهد.
طرز تهیه دمنوش آقطی سیاه
این دمنوش را باید با میوه‌های سیاه یا گل‌های سفیدرنگ آقطی درست کنید. برای تهیه دمنوش آقطی سیاه باید ۸ تا ۱۲ عدد از میوه‌های آن را در آب جوش بریزید، شعله را کم کنید و بگذارید ۱۵ دقیقه دم بکشد. در پایان، آن را صاف و با مقداری عسل ترکیب کنید. نوش جان.
۵. دمنوش نعناع فلفلی (سوسنبر)
نعناع فلفلی یکی از رایج‌ترین ترکیبات موجود در شربت‌های سرفه است. رایحه نعناع فلفلی به رفع گرفتگی مسیرهای هوایی و تنفس بهتر کمک می‌کند. همچنین تحقیقات نشان داده‌اند نعناع فلفلی درد و التهاب را نیز کاهش می‌دهد. نوشیدن دمنوش نعناع فلفلی بدن‌دردِ ناشی از سرماخوردگی و آنفولانزا را تسکین می‌دهد. همچنین این دمنوش در کاهش احتقان و بهبود تنفس نیز مؤثر است.
دمنوش نعناع فلفلی خاصیت ضدویروس دارد و طول دوره سرماخوردگی و آنفولانزا را نیز کاهش می‌دهد. ترکیبات موجود در دمنوش نعناع فلفلی از تکثیر عوامل بیماری‌زا و گسترش عفونت‌ها جلوگیری می‌کند.
طرز تهیه دمنوش نعناع فلفلی
برای تهیه این دمنوش، نعناع فلفلی را داخل آب جوش بریزید و بگذارید ۵ تا ۱۰ دقیقه باقی بماند. از دمنوش نعناع فلفلی می‌توانید برای بخور هم استفاده کنید. برای این کار آب را جوش بیاورید و برگ‌های نعناع فلفلی را با آن مخلوط کنید. بگذارید روی حرارت متوسط ۵ دقیقه دم بکشد. سپس یک حوله روی سر و صورتتان بیندازید و بخار نعناع فلفلی را استشمام کنید. ۵ دقیقه بخور با دمنوش نعناع فلفلی گرفتگی بینی و آبریزش بینی را کاهش می‌دهد.
بررسی ۴ مدل دستگاه بخور گرم موجود در بازار ایران
۶. دمنوش‌های محتوی لیموترش
انواع مختلفی از دمنوش‌های دارای لیموترش وجود دارد. مصرف لیموترش دستگاه ایمنی بدن را تقویت می‌کند. لیموترش از مرکبات و سرشار از ویتامین C است؛ بنابراین بدن را در برابر بیماری‌هایی مانند سرماخوردگی مجهز می‌کند.
برای تهیه اغلب دمنوش‌های محتوی لیموترش باید لیموترش ۵ تا ۱۰ دقیقه در آب جوش باقی بماند.
۷. دمنوش زنجبیل
یکی از معروف‌ترین دمنوش‌های درمان سرماخوردگی دمنوش زنجبیل است. دمنوش زنجبیل به بازشدن سینوس‌ها و کاهش احتقان کمک می‌کند. ریشه زنجبیل نیز در دفع سریع سرماخوردگی و آنفولانزا مؤثر است. دمنوش زنجبیل برای بهبود حالت تهوع و استفراغ ناشی از سرماخوردگی، شیمی درمانی و نیز تهوع صبحگاهی کارایی دارد.
طرز تهیه دمنوش زنجبیل
برای تهیه این دمنوش یک تکه ۲٫۵سانتی‌متری ریشه زنجبیل را در آب جوش بریزید. درِ قوری را ۵ دقیقه بگذارید و در پایان، به آن عسل اضافه و آن را سرو کنید.
۸. دمنوش سرخارگل
تحقیقات مختلفی با نتایج متناقض درباره تأثیر سرخارگل بر سرماخوردگی انجام شده است. برخی تحقیقات حاکی از آن‌اند که دمنوش سرخارگل با تحریک دستگاه ایمنی، عفونت‌های باکتریایی و ویروسی را کاهش می‌دهد. دمنوش سرخارگل مانند چای سبز سرشار از آنتی‌اکسیدان‌هاست. پژوهشی کوچک روی ۲۰۰۰ نفر نشان داد دمنوش سرخارگل دوره عفونت دستگاه تنفسی فوقانی مانند آنفولانزا را کاهش می‌دهد.
۹. چای سبز
چای سبز یکی از سالم‌ترین نوشیدنی‌هاست. چای سبز سرشار از آنتی‌اکسیدان‌ها و پلی‌فنل‌هایی مانند اپی‌گالوستاچین گالت (EGCG) است که در سلامتی افراد مؤثرند. آنتی‌اکسیدان‌ها به نابودی باکتری‌های مضر و رادیکال های آزاد نیز کمک می‌کنند؛ عواملی که احتمال ابتلا به سرماخوردگی، آنفولانزا و بیماری های خودایمنی را افزایش می‌دهند. چای سبز خاصیت ضدالتهابی دارد و به تسکین التهاب و حساسیت‌هایی که باعث گلودرد می‌شوند کمک می‌کند. همچنین چای سبز التهاب قفسه سینه را کاهش می‌دهد و در نتیجه، در کاهش سرفه، گرفتگی و درد قفسه سینه نیز مؤثر است.
نکات مهم برای خرید چای سبز
طرز تهیه چای سبز
چای سبز باید در دمایی کمتر از دمایی که مناسب اغلب دمنوش‌هاست تهیه شود. دمای مناسب برای تهیه چای سبز دمای حدودا ۸۰ تا ۸۵ سانتی‌گراد است. برگ‌های چای سبز را ۳ تا ۵ دقیقه در آب بریزید. سپس آن را با کمی عسل ترکیب و سرو کنید. نوش جان.
۱۰. چای سفید
چای سفید طعم ملایم و دلپذیری دارد. برگ‌های چای سفید بسیار کم فراوری می‌شوند. از این رو چای سفید گزینه‌ای سالم و طبیعی برای مبتلایان به سرماخوردگی و آنفولانزاست. چای سفید دارای آنتی‌اکسیدان‌ها و ترکیباتی است که با علائم سرماخوردگی می‌جنگند. چای سفید به‌دلیل داشتن ترکیبی به‌نام کاتچین و اسیدآمینۀ تیانین نقش چشمگیری در جلوگیری از تکثیر عوامل بیماری‌زا دارد.
بهترین برندهای چای ایرانی کدامند؟
طرز تهیه چای سفید
چای سفید طعم ملایمی دارد. از این رو باید آن را با آب گرم درست کرد. استفاده از آب جوش ممکن است طعم این چای را خراب کند. بهترین دما برای تهیه این چای ۶۵ تا ۷۵ سانتی‌گراد است.
۱۱. دمنوش بابونه
نوشیدن دمنوش بابونه و بخور با آن مشکلات تنفسی را کاهش می‌دهد. بر اساس تحقیقات، بابونه خواص ضدباکتریایی دارد و به درمان عفونت‌های مرتبط با سرماخوردگی کمک می‌کند.
طرز تهیه دمنوش بابونه
برای تهیه این دمنوش، آب را جوش بیاورید و سپس گل‌های بابونه را ۵ دقیقه با آب جوش ترکیب و سپس سرو بکنید.
۱۲. دمنوش‌های محتوی عسل
دمنوش‌ها را می‌توان با انواع میوه ها، ادویه‌ها و گیاهان درست کرد. دمنوش‌ها اغلب بدون کافئین‌اند و بنابراین، بدنتان را کم‌آب نمی‌کنند. آنها معمولا رایحه آرام‌بخشی دارند و با شیرین‌کننده‌های طبیعی مانند عسل طعم بهتری پیدا می‌کنند. دمنوش بابونه و دمنوش نعناع فلفلی از گذشته برای درمان سرماخوردگی مصرف می‌شدند.
تفاوت مصرف عسل با شکر و یک نکته مهم که باید قبل از خرید عسل بدانید
عسل سرفه‌های ناشی از سرماخوردگی را تسکین می‌بخشد. امروزه عسل به‌عنوان درمان طبیعی سرفه برای کودکان بالای یک سال توصیه می‌شود. نتیجه پژوهشی کوچک نشان داد عسل در بهبود سرفه‌های کودکانِ دارای عفونت‌های مزمنِ دستگاه تنفس فوقانی مؤثر است. همچنین حل‌کردن مقداری عسل در دمنوشِ موردعلاقه‌تان به شل‌شدن خلط و کاهش درد و سرفه نیز کمک می‌کند.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد
مدتی زمان نیاز است تا سرماخوردگی بهبود یابد. بیشترِ سرماخوردگی‌ها ناشی از فعالیت ویروس‌ها هستند. در نتیجه، پزشک نمی‌تواند کار خاصی انجام دهد و صرفا داروهای بدون نسخه را برای کاهش علائم تجویز می‌کند. با این حال، اگر علائم سرماخوردگی‌تان بیش از ۳ هفته باقی ماند یا علائم آن بعد از ۱۰ روز از شروع شدت یافت، بهتر است به پزشک مراجعه بکنید.
برخی از علائمی که با مشاهده آن باید به پزشک مراجعه کرد عبارت‌اند از:
- سختی در بلع؛
- تعریق و تب و لرز؛
- سختی در تنفس؛
- سرفه‌های عمیق و سخت؛
- احساس فشار زیاد در اطراف پیشانی؛
- تب ۳۸٫۳ سانتی‌گراد یا بیشتر که بیش از ۲۴ ساعت ادامه یابد.
سخن پایانی
خوددرمانی برای خیلی از بیماری‌های درست نیست، اما درمان‌های خانگی درمورد بیماری‌های رایجی مثل سرماخوردگی اغلب بسیار تأثیرگذارند. شما چقدر اهل درمان‌های خانگی هستید؟ چه تجربه‌ای از مصرف دمنوش برای سرماخوردگی دارید؟ چه دمنوش گیاهی یا دارویی را برای درمان سرماخوردگی پیشنهاد می‌کنید؟
