بیشتر مردم معتقدند که فحشدادن نشانه هوش و تحصیلات پایین است. وقتی میتوانیم از کلمات زیبا و ارزشمند استفاده کنیم، چرا فحش و ناسزا به کار ببریم؟ این عقیده تا حدی درست است و ما هم با آن موافقیم، اما همه اینطور فکر نمیکنند. بعضی از دانشمندان میگویند فحشدادن ممکن است نشانه برتری کلامی افراد باشد و فواید بسیاری هم دارد. بهعقیده این گروه از محققان، فحشدادن بر مغز و احساساتمان تأثیرات مثبتی میگذارد. عجیب به نظر میرسد، نه؟ در این مقاله ویژگیها و تأثیراتی را با هم مرور میکنیم که این گروه برای فحشدادن برشمردهاند.
چه کسی میگوید فحشدادن بد نیست؟
فحشدادن در همهجای دنیا توهین تلقی میشود، اما همه با این مسئله موافق نیستند. برخی از کارشناسان معتقدند که ناسزاگویی فوایدی هم دارد. خانم اِما برن یکی از این کارشناسان است که در کتابش بهنام «فحشدادن برایتان خوب است؛ علم شگفتانگیز بدزبانی» از فواید بدزبانی گفته است. نویسنده در این کتاب به مطالعاتی اشاره کرده است که نشان میدهند فحشدادن مزایای بسیاری دارد، از افزایش اعتمادبهنفس و مشارکت گروهی در محل کار گرفته تا افزایش قدرت تحمل دردهای جسمی.
نویسنده در این کتاب توضیح داده است که چرا انسانها تنها موجوداتی نیستند که میتوانند فحش بدهند و چرا با اینکه امروزه زنان بیشتر از گذشته فحش میدهند، هنوز هم بسیاری از مردم ناسزاگویی را کاری غیرزنانه میدانند.
در ادامه، بعضی از ویژگیهای عجیب فحشدادن را با هم مرور میکنیم که کارشناسانی مانند اما برن به آنها اشاره کردهاند.
۱. ممکن است فحشدادن نشانه هوش بالا باشد
پژوهشی که در سال ۲۰۱۵ در آمریکا انجام شد، نشان میدهد که تحصیلکردهها دایره لغات گستردهتری دارند، در نتیجه میتوانند بهتر از کسانی فحش بدهند که تسلط کلامی کمتری دارند. محققان با این پژوهش اثبات کردهاند که فحشدادن نشانه هوش افراد است.
در این پژوهش، از شرکتکنندگان خواسته شد ظرف مدت ۱ دقیقه کلماتی را نام ببرند که با حروف A ،F یا S شروع میشوند و در ۱ دقیقه بعدی فحشهایی را بگویند که با این حروف شروع میشوند. کسانی که توانسته بودند کلمات بیشتری بگویند، ناسزاهای بیشتری گفته بودند. بر اساس این پژوهش، کسانی که مهارتهای کلامی و فن بیان بهتری دارند، بهتر از بقیه میتوانند کلمات توهینآمیز تولید کنند، چون هوش بیشتری دارند.
با وجود این، فحشدادن به هوش اجتماعی بالا هم نیاز دارد. اینکه بدانیم کجا و چه موقعی برای فحشدادن مناسب است نوعی مهارت شناختیاجتماعی محسوب میشود. همانطور که در موقعیتهایی مثل انتخاب لباس مناسب برای شرایط مختلف باید از هوشمان کمک بگیریم، در استفاده از کلمات برای موقعیتهای مختلف هم باید هوش اجتماعی بالایی داشته باشیم.
۲. فحشدادن میتواند نشانه صداقت باشد
تحقیقات گروهی از دانشمندان در سال ۲۰۱۷ حاکی از این بود که میان ناسزاگفتن و صداقت ارتباطی مستقیم وجود دارد. این محققان اثبات کردهاند افرادی که فحش میدهند کمتر دروغ میگویند و با اطرافیانشان روراستترند. زمانی که آدم احساساتش را با کلمات قاطع بیان میکند، صداقت بیشتر دارد.
البته از این تحقیقات نباید اینطور نتیجه بگیریم که هرکس بیشتر فحاشی میکند کمتر از دیگران مرتکب رفتارهای زشت و غیراخلاقی میشود.
۳. ناسزاگفتن آستانه تحمل درد را بالا میبرد
دانشمندان معتقدند که فحشدادن مدیریت درد و تحمل آن را راحتتر میکند. بر اساس مطالعاتی که گروهی از دانشمندان انجام دادهاند، دوچرخهسوارانی که هنگام رکابزدن فحش میدهند در مقایسه با کسانی که در این مواقع سکوت میکنند یا از کلمات عادی استفاده میکنند قدرت بیشتری دارند.
برای اثبات این مسئله میتوانید آزمایشی ساده انجام بدهید. انگشت خود را به در بکوبید و بهجای آهکشیدن، فحش بدهید. دردتان کمتر نشد؟
در سال ۲۰۱۱، در دانشگاه کیلِ آلمان آزمایشی انجام شد. در این آزمایش از شرکتکنندگان خواستند دستشان را در وان آب یخ فرو کنند و همانجا نگه دارند. به گروهی از شرکتکنندگان گفته شد که میتوانند در طول آزمایش فحش بدهند و این افراد توانستند درد را بهتر از کسانی تحمل کنند که مجاز به استفاده از کلمات توهینآمیز نبودند و دستشان را بیشتر در آب سرد نگه داشتند.
در واقع فحشدادن به ما کمک میکند که با دردهایمان راحتتر کنار بیاییم. ناسزاگفتن باعث ترشح آدرنالین میشود. همچنین ضربان قلب را افزایش میدهد و تنفس را سریعتر میکند. همه اینها موجب میشوند که ماهیچههایمان برای مقاومت در برابر درد قویتر شوند. علاوه بر این، واکنش فیزیولوژیکی دیگری بهنام «واکنش ضددرد» هم اتفاق میافتد که بدن را در برابر درد مقاومتر میکند.
بنابراین به نظر میرسد که با فحشدادن در خودمان واکنشی عاطفی ایجاد میکنیم که باعث واکنش استرسی خفیفی میشود و در نهایت همه این واکنشها باعث میشوند استرس ناشی از درد کم شود.
با وجود این، باید به زمان فحشدادن هم توجه کنید. درست است که بهکاربردن چنین کلماتی درد را کمتر میکند، اما استفاده بیش از حد از این نوع کلمات ممکن است بهمرور زمان اثرشان را از بین ببرد.
۴. فحشدادن نشانه خلاقیت است
بخش راست مغز انسان مسئول خلاقیت است و هنگام ناسزاگفتن از این قسمت از مغزمان استفاده میکنیم. بررسیهای دانشمندان نشان داده است کسانی که دچار سکته مغزی شدهاند و فعالیت بخش راست مغزشان مختل شده است، کمتر از بقیه احساساتی میشوند. این بیماران نمیتوانند مثل گذشته جوک بگویند یا طنز کلامی را درک کنند. همچنین کمتر از گذشته فحش میدهند.
۵. با فحشدادن خودمان را از آسیبهای جسمی حفظ میکنیم
بهعقیده برخی از دانشمندان، یکی از دلایل ناسزاگفتن این است که خودمان را از آسیبهای جسمی حفظ کنیم. حیواناتی مثل سگ یا گربه وقتی میترسند یا عصبانی میشوند بقیه را زخمی میکنند یا گاز میگیرند، اما انسانها در این شرایط میتوانند از زبانشان مانند سلاحی بُرنده استفاده کنند. در واقع فحشدادن ما را قادر میسازد که احساساتمان را نمادین و بدون استفاده از زور یا قدرت فیزیکی بیان کنیم.
فحشدادن هم نوعی پرخاشگری است، اما به ما فرصت ابراز احساسات سریع را میدهد و ما را از واکنشهای خشونتآمیز فیزیکی در امان نگه میدارد. اگر هنگام عصبانیت به کسی ناسزا بگوییم، احساسات منفی را تخلیه میکنیم و به خودمان این فرصت را میدهیم که با چنین احساساتی راحتتر کنار بیاییم و در عین حال احتمال برخورد فیزیکی کمتر خواهد شد. در واقع میتوانیم از فحشدادن برای کنترل خشم استفاده کنیم.
۶. فحش و ناسزا زبانی جهانی است
تقریبا به تمام زبانهای زنده دنیا میتوان فحش داد و ناسزاگفتن مختص کشور یا زبانی خاص نیست. تقریبا در تمام زبانهای دنیا کلماتی وجود دارند که بهکاربردن آنها نوعی تابوشکنی است.
۷. ناسزاگویی مختص انسانها نیست
انسانها تنها موجوداتی نیستند که فحش میدهند و بیشتر پستانداران از هر فرصتی برای ناسزاگفتن استفاده میکنند. مثلا شامپانزهها از مدفوعشان همچون سیگنال اجتماعی استفاده میکنند. آنها این سیگنال را برای دورنگهداشتن بقیه از قلمروشان یا نشاندادن احساساتشان به کار میگیرند.
در آزمایشی به شامپانزهها آموزش دادند که هر زمان به توالت نیاز دارند، از علامت «مدفوع» استفاده کنند. آنها بهمحض اینکه این علامت را یاد گرفتند و معنایش را فهمیدند، از آن بهعنوان علامتی برای ابراز احساساتشان استفاده کردند، یعنی در مواقع عصبانیت همانطور که انسانها فحش میدهند، این شامپانزهها هم علامت «مدفوع» را نشان میدادند.
۸. فحشدادن در قالب شوخی، ما را قویتر میکند
یافتههای محققان حاکی از این است که اگر فحشدادن در قالب شوخی باشد، به ما کمک میکند ترسها و نگرانیهای روزمرهمان را کماهمیت جلوه بدهیم و با شرایط دشوار راحتتر کنار بیاییم. با وجود این، باید مثل بقیه شوخیها زمان و مکان مناسب را انتخاب کنیم.
۹. ناسزاگفتن به ما کمک میکند با شرایط سخت کنار بیاییم
تا به حال به این فکر کردهاید که چرا در شرایط سخت فحش میدهیم؟ کارشناسان معتقدند که فحشدادن باعث افزایش سرعت کاهش استرس میشود. مطالعات این کارشناسان نشان میدهد که اگر افراد را در موقعیتهای استرسزا قرار بدهیم و آنها را از فحشدادن منع کنیم، نهتنها استرس آنها افزایش مییابد، بلکه بر عملکردهایشان هم تأثیر منفی میگذارد. در واقع با ناسزاگفتن در شرایط سخت، حس میکنیم که تابوشکنی کردهایم و این تابوشکنی باعث میشود که تا حدی به آرامش برسیم.
۱۰. فحشدادن راهی برای تقویت پیوندهای اجتماعی است
پژوهشی در سال ۲۰۰۴ در نیوزیلند انجام شد که نشان میدهد گاهی ناسزاگفتن در محل کار باعث ایجاد حس همبستگی میان همکاران میشود. در واقع این پژوهشگران معتقدند که اگر زمان و مکان مناسب برای این کار را بدانیم و از آن همچون شوخی استفاده کنیم، حس اعتماد به دیگران و همبستگی گروهی در محل کارمان را افزایش میدهیم.
فحشدادن یا فحشندادن، مسئله این است!
فحشدادن بیشتر مواقع بیادبانه، توهینآمیز و نامناسب تلقی میشود و این مسئله در همهجای دنیا پذیرفته شده است. مثلا همگی دیدهایم که وقتی کسی در رادیو یا تلویزیون دشنام میدهد، صحبتش سانسور میشود. در زندگی روزمره هم ناسزاگفتن نوعی توهین تلقی میشود و ممکن است به عواطف و احساسات دیگران آسیب بزند. با وجود این، بعضیها معتقدند که بهکاربردن فحش و ناسزا همیشه هم زیانآور یا نفرتانگیز نیست. این گروه معتقدند که بعضی مواقع فحشدادن بامزه است و حتی میتوانیم از آن مثل شوخی استفاده کنیم.
بهرغم فواید بیشماری که این گروه برای فحشدادن برشمردهاند، باید زمان و مکان مناسب برای این نوع شوخیها را بدانیم. ممکن است ناسزاگفتن باعث شود که شرایط دشوار برایمان راحتتر شود، اما همیشه و همهجا نباید از این روش استفاده کنیم. شما چه فکر میکنید؟ آیا با این گروه از کارشناسان موافقید و فکر میکنید فحشدادن در برخی شرایط مفید است یا نه؟
منابع دیگر: cnn و psychologytoday