شاید کارآفرینان یا صاحبان کسب‌وکارهای کوچک در خط مقدم توسعه فناوری نباشند، ولی فناوری در رشد کسب‌وکار آنها نقش مهمی ایفا می‌کند. صاحبان مشاغل، مدیران فناوری اطلاعات و مدیران باید فناوری‌های رایج مرتبط با تمام بخش‌های کسب‌وکارهای کوچک را بشناسند. در ادامه، ۱۰ فناوری مرتبط با کسب‌وکارهای کوچک در سال ۲۰۲۲ را بررسی می‌کنیم.
۱. هوش مصنوعی (AI)
سال‌هاست که هوش مصنوعی و یادگیری ماشین (machine learning) از موضوعات جنجالی فناوری هستند. مثلا هوش مصنوعی با رفع بعضی از مشکلات خدمت‌رسانی بیمه‌گران و ایجاد تجربه کاربری بهتر، صنعت بیمه را تغییر داده است.
با ارائه راه‌حل‌های بیشتر برای یکپارچه‌سازی فناوری‌های هوشمند، صاحبان کسب‌وکارهای کوچک نیز به استفاده از آنها ترغیب می‌شوند. طیف گسترده‌ای از سناریوها برای اجرای این راه‌حل‌ها لازم‌اند، از دستیارهای صوتی گرفته تا تجربیات شخصی‌سازی‌شده مشتری. در حال حاضر استفاده از هوش مصنوعی در کسب‌وکار شامل استفاده بیشتر از هوش مصنوعی در امنیت سایبری، سیستم‌های مدیریت ارتباط با مشتری (CRM) و مطالعات بازار (Market research) می‌شود.
مردیت اشمیت، معاون اجرایی و مدیرکل برنامه اسنشالز (Essentials) برای کسب‌وکارهای کوچک در شرکت رایانش ابری سیلزفورس (Salesforce)، می‌گوید: «شاید به نظر برسد که فقط شرکت‌های بزرگ از هوش مصنوعی استفاده می‌کنند، ولی به‌زودی کسب‌وکارهای کوچک نیز استفاده‌ای گسترده‌تر از هوش مصنوعی خواهند کرد. هوش مصنوعی به کسب‌وکارهای کوچک کمک می‌کند با حداکثرکردن زمان خود و خودکارکردن کارهای دستی، تجربه‌های شخصی‌سازی‌شده‌تری را به مشتریان ارائه دهند. اگر همان‌طور که تحقیق ما نشان داده است تقریبا یک‌چهارم روزتان را صرف انجام کارهای دستی مانند واردکردن داده کنید، هوش مصنوعی و اتوماسیون می‌توانند سرمایه ارزشمندی باشند.»
۲. اینترنت 5G
عرضه 5G مزایای تجاری بسیار زیادی دارد. استفاده از فناوری 5G در سال ۲۰۱۹ شروع شد، ولی همه‌گیری کرونا عرضه عمومی آن را بسیار به تأخیر انداخت. مهم‌ترین مزیت نسل پنجم شبکه تلفن همراه، انتقال بسیار سریع‌تر داده در مقایسه با شبکه نسل چهارم است. به‌گفته شرکت هوآوی، استفاده از 5G موجب کاهش چشمگیر تأخیر (latency) یا حذف کامل آن هنگام انتقال داده می‌شود.
حذف‌کردن این تأخیر اقدامی بسیار مهم برای توسعه اینترنت اشیا (Internet of Things) است، زیرا شبکه 5G بیشتر از 4G یا وای‌فای توانایی پشتیبانی از تعداد زیادی دستگاه هوشمند متصل به هم را دارد. با افزایش سرعت اینترنت اشیا، برای متخصصان فناوری اطلاعات فرصت‌های شغلی بیشتری در حوزه اینترنت اشیا ایجاد خواهد شد.
۳. نرم‌افزارهای نظارت بر کارکنان
پس از دو سال دورکاری اجباری و پُرشدن رسانه‌ها از اخبار مربوط به آمار ابتلا و مرگ‌ومیر کرونا، طبیعی است که همه کارکنان برای بازگشت به اداره‌ها صف نمی‌کشند و دورکاری هنوز هم ادامه دارد. کار ترکیبی (یعنی بعضی روزهای هفته در محل کار حاضر شویم و سایر روزها دورکاری کنیم) هم بیش از پیش مورد توجه قرار گرفته است.
ریانون استیپلز، مدیر ارشد بازاریابی شرکت هایباب (Hibob) می‌گوید: «تمرکز زیاد بر فناوری‌های منابع انسانی از روی‌آوردن به دورکاری سرچشمه می‌گیرد. روی‌آوردن به دورکاری کسب‌وکارها را از نظر بهره‌وری، تعامل، فرهنگ، ارتباطات دوطرفه و آموزش کارکنان دچار تحول کرده و نیاز به فناوری مؤثر برای کمک به عبور از این چالش‌ها را برجسته کرده است. بنابراین سیستم‌های اطلاعاتی منابع انسانی متمرکز، حیاتی شده‌اند.»
می‌توان از بهترین نرم‌افزار نظارتی برای نظارت دقیق بر کارکنان دورکار و افزایش بهره‌وری آنها استفاده کرد. هنگام انتخاب نرم‌افزار نظارت بر کارکنان، دنبال ویژگی‌هایی مانند پوشش دستگاه تلفن همراه و توانایی تشخیص شیوه‌های کاری ناکارآمد باشید. اگر سخت‌کوشی کارکنان دیده شود و از دستاوردهایشان قدردانی شود، نرم‌افزار نظارت به‌چشم آنها نیز مفید خواهد بود.
۴. پذیرش سازمانی از راه دور (Remote onboarding)
کار ترکیبی سبب کاهش نیاز به فضای اداری و زمان رفت‌وآمد کارکنان و استفاده از این زمان برای انجام‌دادن کار بیشتر می‌شود، بنابراین محبوب بسیاری از کسب‌وکارهاست. این کسب‌وکارها برای پذیرش سازمانی موفقیت‌آمیز کارکنان دورکار بر فناوری تکیه می‌کنند.
پذیرش سازمانی برای استخدام کارکنان جدید ضروری است، زیرا آنها را با مسئولیت‌هایشان و فرهنگ شرکت آشنا می‌کند. بدون ارتباط حضوری، چه به‌دلیل همه‌گیری و چه به‌دلیل موقعیت مکانی افراد، شرکت‌ها باید برای پذیرش سازمانی از نرم‌افزارها بهره ببرند.
استیپلز با استناد به پژوهشی که نشان داده است تجربه بد پذیرش سازمانی باعث می‌شود تقریبا دوسوم کارکنان دنبال شغل دیگری بگردند، می‌گوید: «فناوری موجب می‌شود برنامه‌ریزی و اجرای هر مرحله از پذیرش سازمانی به‌خوبی صورت پذیرد و شرکت‌ها اطمینان یابند که اعضای جدیدشان حس می‌کنند پذیرفته شده‌اند. شرکت‌ها بیشتر روی فناوری‌هایی سرمایه‌گذاری می‌کنند که به افراد کمک می‌کنند بفهمند هر فرد در شرکت چه نقشی دارد و خارج از تیم خود باید با چه کسانی ارتباط ایجاد کنند.»
۵. خرید با کمک فناوری
کسب‌وکارهای بزرگ برای مواجهه با قرنطینه و مشکلات مربوطه به آن، سفارش با تلفن همراه و شبکه‌های اجتماعی را توسعه دادند تا امکان خرید بدون تماس فیزیکی را برای مشتریان خود ایجاد کنند، اما خرده‌فروشان بیشترین ضربه را از همه‌گیری کرونا خوردند.
به‌گفته استیپلز، استفاده از فناوری پیشرفته برای ایمن نگه‌داشتن مردم موجب گسترش فناوری‌هایی مانند پرداخت با تلفن همراه و پایانه موبایلی (mobile terminal) شده و دیگر به خدماتی مانند تحویل سواره (curbside pickup) محدود نیست.
استیپلز می‌گوید: «پرداخت با تلفن همراه در گذشته روش خوبی بود که موجب می‌شد که خریداران مجبور نباشند در فروشگاه‌های شلوغ برای پرداخت پول در صف‌های طولانی بایستند، ولی اکنون در نتیجه همه‌گیری کرونا، پرداخت با تلفن همراه به یکی از نیازهای اساسی بیشتر خرده‌فروشان تبدیل شده است و بسیاری از آنها در حال بازنگری شیوه‌های فروش خود هستند.»
۶. یکپارچه‌سازی نرم‌افزاری (Software unification)
پیامدهای همه‌گیری کرونا را در یکپارچگی رو‌زافزون رابط‌های نرم‌افزاری که در گذشته متمایز بودند نیز می‌توان دید، مثل ادغام‌شدن مایکروسافت تیمز (Microsoft Teams) با ویندوز ۱۱.
علاوه بر این، شاهد افزایش ادغام نرم‌افزارهای شخص ثالث نیز هستیم. مثلا ممکن است یک شرکت از Slack برای اتصال تیم‌ها، از Outlook برای ارسال اسناد مهم، از Salesforce برای مدیریت مشتریان، از Basecamp برای برنامه‌ریزی پروژه‌ها و از Google Drive برای ذخیره اطلاعات شرکت استفاده کند. ایجاد سیلوهای داده (Data silos) مشکلی اساسی برای کسب‌وکارهاست که یکپارچه‌سازی سبب کاهش و به‌حداقل‌رساندن آن می‌شود.
روی مان، از بنیان‌گذاران سایت ماندی، می‌گوید: «اتصال یک نرم‌افزار به نرم‌افزار دیگر برای اینکه با هم کار کنند سخت است، ولی با وجود پلتفرم‌های یکپارچه‌ساز (integration platforms) پیشرفتی غیرمنتظره حاصل خواهد شد که امکان اتصال هر نرم‌افزار با هریک از نرم‌افزارهای دیگر را به‌خوبی فراهم می‌کند.»
مان پیش‌بینی می‌کند که چنین اتصالاتی چندین پلتفرم را به هم پیوند می‌دهند و امکان ارتباط یکپارچه را فراهم می‌کنند، مثلا اگر اطلاعات مشتری در یک پلتفرم اصلاح شود، اطلاعات او هم‌زمان در تمام پلتفرم‌ها تغییر می‌کند. این یکپارچه‌سازی موجب صرفه‌جویی در زمان کسب‌وکارها می‌شود.
۷. تمرکز بیشتر بر امنیت سایبری
استفاده از شیوه‌های کاری جدید، باعث ایجاد شیوه‌های جدید کلاهبرداری شده است. مثلا افزایش ارتباطات مجازی و استفاده شخصی از دستگاه‌های رایانه‌ای محل کار، موجب تکامل بدافزارها شده است.
البته این احساس خطر هنوز به کسب‌وکارها منتقل نشده است. بر اساس تحقیقات آنتی‌ویروس بول‌گارد، تقریبا ۶۰درصد کسب‌وکارهای کوچک فکر می‌کنند بعید است قربانی حمله سایبری شوند. با این حال، متخصصان شرکت امنیت سایبری IT Governance گزارش داده‌اند که حوادث امنیتی سال ۲۰۲۱ ۱۱درصد بیشتر از سال ۲۰۲۰ بوده‌اند.
جیم لیپی، مدیرکل سابق رایانش ابری شرکت نرم‌افزاری Kaseya، می‌گوید: «کسب‌وکارهای کوچک و متوسط باید همچون شرکت‌های بزرگ به امنیتشان توجه کنند و راهکاری جامع برای پشتیبان‌گیری و جبران بحران داشته باشند تا بتوانند از خود محافظت کنند و برای حفظ بهتر امنیت کسب‌وکار خود نیز برنامه‌های استاندارد جدیدی برای مسدودکردن حملات سایبری و مقابله با آنها داشته باشند.»
۸. توجه ویژه به اتوماسیون
مدت‌‌هاست که اتوماسیون واژه‌ای مطرح در محافل کسب‌وکارهای کوچک بوده است، ولی به‌اعتقاد عمری تراب (Omri Traub)، بنیان‌گذار شرکت تجارت الکترونیک پاپکارت (Popcart)، امروزه صاحبان کسب‌وکارها بیشتر به اتوماسیون بها می‌دهند، زیرا آن را راهی برای صرفه‌جویی در هزینه‌ها و رفع مشکلات اساسی می‌دانند.
تراب می‌گوید: «کمبود کارکنان در حوزه‌های خاص، سرمایه‌گذاری روی اتوماسیون را افزایش می‌دهد. دو نمونه از اتوماسیون در کسب‌وکارهای کوچک اتوماسیون قیمت‌گذاری آنلاین برای متعادل‌کردن سودآوری و رشد درآمد و سیستم‌های مدیریت موجودی هستند.»
به‌اعتقاد تراب، در آینده بسیاری از شرکت‌ها در پی بهره‌گیری از این راه‌حل‌های خودکار خواهند بود و با ارائه این راه‌حل‌ها، شرکت‌های زیادی از فضای ابری (cloud) استفاده خواهند کرد تا حرکت به‌سمت اتوماسیون شدت بگیرد.
۹. اینفلوئنسر مارکتینگ (Influencer marketing)
استفاده از اینفلوئنسرها در شبکه‌های اجتماعی و بازاریابی نفربه‌نفر در حال تبدیل‌شدن به روش‌هایی موفق برای ارتباط با مشتریان و نمایش محصولات‌اند. دیگر دوران افزایش فروش با تبلیغات چاپی سنتی گذشته است. امروزه تمام کسب‌وکارها باید برنامه بازاریابی پویا و راهبردی داشته باشند که به‌معنی کارکردن با اینفلوئنسرهاست.
الکس شوارتز، مدیرعامل فاندکایت (FundKite)، می‌گوید: «مصرف‌کنندگان می‌خواهند تبلیغات اصالت بیشتری داشته باشد که اغلب به‌صورت توصیه‌ای از سوی یکی از افراد معتمدشان است، افرادی مانند اینفلوئنسرها.»
بازاریابی در شبکه‌های اجتماعی می‌تواند به شما کمک کند با مشتریان خود ارتباط برقرار کنید و جاویژه‌ای (niche) در صنعت خود ایجاد کنید. کار با اینفلوئنسرهای واقعی یعنی نیازهای کسب‌وکارتان را درک و تحقیق کنید که چه کسی در حوزه فعالیت شما فردی تأثیرگذار است.
ممکن است اینفلوئنسرها به‌سرعت محبوبیت خود را از دست بدهند، زیرا گاهی مخاطبان دمدمی‌مزاج و بی‌ثبات می‌شوند. بنابراین دنبال افرادی باشید که اهل جنجال و هیاهو نیستند و چه بهتر که سابقه همکاری با کسب‌وکارهای کوچک و متوسط را هم داشته باشند.
۱۰. تبلیغات در شبکه‌های اجتماعی
کسب‌وکارهای کوچک در سال ۲۰۲۲ همچنان از تبلیغات در شبکه‌های اجتماعی استفاده می‌کنند. گرچه اینفلوئنسرها معمولا تبلیغ‌کنندگان شبکه‌های اجتماعی محسوب می‌شوند، تبلیغات در رسانه‌های اجتماعی حوزه‌هایی مانند بازاریابی پرداخت به‌ازای کلیک را نیز در بر می‌گیرد.
مت روزنبرگ، رئیس بخش ارتباطات شرکت اسکوتر برقی هلبیز (Helbiz)، می‌گوید: «هرچه کسب‌وکارهای خرد بیشتری شروع به فعالیت می‌کنند، تبلیغات در شبکه‌های اجتماعی هم بیشتر رشد می‌کند، زیرا روشی مقرون‌به‌صرفه و کارآمد برای جذب مخاطبان خاص است. توانایی ایجاد محتوایی منحصربه‌فرد و متمایز که مشتریان را از طریق شبکه‌های اجتماعی جذب کند، در چشم‌انداز دیجیتال روبه‌رشد امروزی بسیار مهم است.»
این روش بسیار مؤثر است. به‌گفته روزنبرگ، سه‌چهارم مصرف‌کنندگان آمریکایی محصولی را خریده‌اند که در فرسته شبکه‌های اجتماعی برندها دیده‌اند. بنابراین اگر در شبکه‌های اجتماعی فعال نیستید، بهتر است تجدیدنظر کنید و برند خود را به نمایش بگذارید.
سخن پایانی
این مقاله برای صاحبان مشاغل کوچکی است که می‌خواهند نگاهی جدی به فناوری‌های فراگیر نوین داشته باشند. فناوری می‌تواند در ایجاد تعادل، بازسازی و تقویت بنگاه‌های کوچک و متوسط نقش مهمی داشته باشد. اگر می‌خواهید در تحولات و پیشرفت‌های پرشتاب دنیای امروز از قافله عقب نمانید، بهتر است با این فناوری‌ها آشنا شوید و از آنها برای پیشرفت کسب‌وکار خود بهره بگیرید.
