گیاه کاوا کاوا که به‌اختصار کاوا نامیده می‌شود، درختچه‌ای بلند از خانواده فلفل است که در جزایر اقیانوس آرام می‌روید. kava در زبان تونگایی به‌معنی تلخ است. ساکنان جزایر اقیانوس آرام از ریشه این گیاه نوشیدنی‌های آرامبخش درست می‌کنند. در این مقاله درباره فواید و عوارض، تداخلات دارویی و نکات مهم مصرف گیاه کاوا صحبت می‌کنیم. با ما همراه باشید.
فواید گیاه کاوا
۱. کاهش اضطراب
طبق تحقیقات، گیاه کاوا می‌تواند اضطراب را کاهش بدهد. البته درباره میزان اثرگذاری آن اختلاف‌نظر وجود دارد. بر اساس ۷ کارآزمایی بالینی و ارزیابی ۶۴۵ نفر، کاوا گزینه درمانی مؤثری برای کاهش اضطراب است.
در سال ۲۰۱۱، در استرالیا پژوهشی انجام شد و یافته‌های قبلی را تأیید کرد. بر اساس این پژوهش، کاوا برای درمان اختلال اضطراب فراگیر (GAD) مؤثرتر از دارونما بود. با توجه به این نتایج، مصرف نوشیدنی سنتی کاوا توصیه می‌شود البته به‌شرطی که برای جلوگیری از مسمومیت، آنزیم‌های کبدی منظم بررسی شوند.
۲. بهبود خواب
بیشتر تحقیقات درباره تأثیرات کاوا بر بی‌خوابی، آزمایش‌های حیوانی بوده‌اند. محققان معتقدند که احتمالا نوع خاصی از کاوالاکتون به‌نام کوئین این اثر آرامبخش را ایجاد می‌کند. طبق پژوهش انسانی کوچکی در آلمان، افرادی که روزانه ۲۰۰ میلی‌گرم عصاره کاوا مصرف می‌کردند بی‌خوابی‌‌شان پس از ۱۴ روز کاهش چشمگیری یافت.
به‌رغم یافته‌های امیدوارکننده، پاسخ‌های پرسش‌نامه «کیفیت خواب» این نتایج را کم‌اعتبار کردند. بر اساس نتایج حاصل از این پرسش‌نامه، حتی افرادی که دارونما مصرف کرده بودند هم وضعیت خوابشان بهبود چشمگیری یافته بود.
عوارض احتمالی گیاه کاوا
مفید یا مضربودن مصرف کاوا همچنان بحث‌برانگیز است. در حالی که طرف‌داران کاوا می‌گویند این گیاه برای درمان کوتاه‌مدت اضطراب خطری ندارد، دیگران ادعا می‌کنند عوارضش بسیار بیشتر از فوایدش است.
رایج‌ترین عوارض گیاه کاوا عبارت‌اند از:
- آسیب کبدی؛
- سردرد؛
- سرگیجه؛
- خستگی؛
- اسهال؛
- مشکلات پوستی؛
- پوسته‌پوسته‌شدن یا خشکی پوست (در افرادی که مقدار زیادی کاوا مصرف می‌کنند).
آسیب کبدی
در مارس ۲۰۰۲، سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) به مصرف‌کنندگان و متخصصان سلامت درباره خطر آسیب کبدی مرتبط با مصرف کاوا هشدار داد. گزارش‌های موردی مصرف گیاه کاوا را با مسمومیت کبدی از جمله هپاتیت، سیروز، نارسایی کبد و حتی مرگ مرتبط دانسته‌اند.
بسیاری از این موارد با سابقه بیماری کبدی، مصرف بیش از حد کاوا و مصرف زیاد الکل مرتبط بودند. هنوز مشخص نیست مسمومیت کبدی ناشی از مصرف کاوا به‌خاطر آلاینده‌های موجود در عصاره‌های بی‌کیفیت بوده است یا حلال‌های آلی (مانند استون یا اتانول) که برای درست‌کردن عصاره‌ها و مکمل‌های کاوا استفاده می‌شوند.
اگرچه سازمان بهداشت جهانی می‌گوید نوشیدنی‌های کاوا بر پایه آب ایمن‌ترند، تأکید می‌کند مصرف زیاد این نوشیدنی‌ها می‌تواند آنزیم‌های کبدی را به‌شدت افزایش دهد. همچنین طبق هشدار سازمان بهداشت جهانی، مسمومیت ناشی از گیاه کاوا به عوامل دیگری هم بستگی دارد، از جمله:
- کیفیت ریشه خام؛
- آلودگی ریشه؛
- استفاده هم‌زمان این گیاه با داروهای گیاهی دیگر.
پس از این هشدار، چندین کشور فروش کاوا را محدود کردند. تا به امروز آلمان، کانادا، لهستان و سوئیس فروش کاوا را به‌کلی ممنوع کرده‌اند. در آمریکا، کاوا نوعی مکمل غذایی طبقه‌بندی شده است و مردم می‌توانند آن را برای مصرف شخصی بخرند.
نکات مهم درباره مصرف گیاه کاوا
- تأثیر این گیاه بر سیستم عصبی هنوز به‌درستی مشخص نشده است، به همین دلیل افراد مبتلا به افسردگی بالینی، اختلال دوقطبی یا اسکیزوفرنی نباید آن را مصرف کنند.
- افراد مبتلا به بیماری پارکینسون نباید کاوا مصرف کنند، چون مصرف این گیاه باعث می‌شود علائمشان شدیدتر شود.
- کاوا ممکن است لخته‌شدن خون را دچار اختلال کند. افراد مبتلا به اختلالات خون‌ریزی نباید کاوا مصرف کننند. همچنین مصرف آن باید حداقل ۲ هفته قبل از جراحی متوقف شود.
- کاوا می‌تواند باعث خواب‌آلودگی و اختلال هوشیاری و بینایی شود. اگر قصد رانندگی یا کار با ماشین‌آلات حساس را دارید، کاوا مصرف نکنید.
- افراد مبتلا به بیماری کبدی، فشار خون ریوی، فشار خون پایین و بیماری کلیوی نباید کاوا مصرف کنند.
- به‌دلیل ناکافی‌بودن تحقیقات، کودکان، زنان باردار یا مادران شیرده نباید کاوا مصرف کنند. بر اساس برخی تحقیقات، کاوا به‌راحتی وارد شیر مادر شود.
در صورتی که کاوا مصرف کردید و دچار علائم آسیب کبدی شدید، به پزشک مراجعه کنید. این علائم عبارت‌اند از:
- خستگی؛
- حالت تهوع؛
- استفراغ؛
- زردی پوست و سفیدی چشم (یرقان)؛
- دل‌درد؛
- ازدست‌دادن اشتها.
تداخلات دارویی گیاه کاوا
ممکن است کاوا با برخی داروها و مکمل‌ها تداخل داشته باشد و گاهی اثرات داروی همراه را افزایش دهد. اگر می‌خواهید کاوا را هم‌زمان با داروهای زیر مصرف کنید، با پزشک مشورت کنید:
- آرام‌بخش‌ها و داروهای خواب‌آور بدون نسخه؛
- داروهای ضدافسردگی سه‌‌حلقه‌ای مانند توفرانیل (ایمی پرامین)؛
- مهارکننده‌های مونوآمین اکسیداز (MAOI)؛
- داروهای ضداضطراب مانند دیازپام یا لورازپام؛
- دیورتیک‌ها (قرص‌های آب) مانند فوروزماید؛
- رقیق‌کننده‌های خون مانند وارفارین یا کلوپیدوگرل؛
- لوودوپا (برای درمان بیماری پارکینسون)؛
- مهارکننده‌های پمپ پروتون مانند لانزوپرازول و امپرازول؛
- داروهای ضدروان‌پریشی مانند آریپی پرازول، کلوزاپین و کوئتیاپین.
دوز مناسب برای مصرف گیاه کاوا
هیچ دستورالعمل تأییدشده‌ای برای مصرف کاوا وجود ندارد. به‌طور کلی کاوا به‌شکل کپسول، پودر و شربت فروخته می‌شود. از ریشه خشک‌شده آن هم برای تهیه نوشیدنی و دمنوش کاوا استفاده می‌شود.
کپسول کاوا در دوزهای مختلف از ۵۰ تا ۱۰۰ میلی‌گرم موجود است. بیشتر متخصصان توصیه می‌کنند روزانه بیش از ۲۵۰ میلی‌گرم کاوا مصرف نکنید و مصرفتان را به کمتر از ۳ ماه محدود کنید.
چطور چای یا دمنوش کاوا درست کنیم؟
معمولا ریشه تازه کاوا به‌راحتی در دسترس نیست، پس می‌توانید دمنوش یا چای کاوا را با کاوای خشک‌شده درست کنید.
- یک‌چهارم پیمانه ریشه خشک‌شده کاوا را داخل تکه‌ای پارچه تمیز بریزید و سر پارچه را با نخ ببندید.
- بسته کاوا را داخل قوری بیندازید و سپس ۱ پیمانه آب داغ بریزید.
- ۱۰ تا ۱۵ دقیقه بسته کاوا را با قاشق داخل آب داغ فشار بدهید.
- وقتی این زمان سپری شد، مایع را با چای‌صاف‌کن صاف کنید و بنوشید.
شما بگویید
تا‌به‌حال گیاه کاوا را مصرف کرده‌اید یا تجربیات دیگران درباره این گیاه را شنیده‌اید؟ خوشحال می‌شویم نظرات ارزشمندتان را با ما و کاربران عزیزمان در میان بگذارید.
