گزارش باکس آفیس: دو فیلم چینی از Avengers: Endgame و Avatar پیشی گرفتند

تنها فیلم‌هایی که فعلا بالاتر از سلام، مامان جای دارند، گرگ جنگجوی ۲ (۸۵۴ میلیون دلار در چین)، اونجرز: پایان بازی (۸۶۷ میلیون دلار در آمریکای شمالی) و جنگ ستارگان: نیرو برمی‌خیزد (۹۳۷ میلیون دلار در آمریکای شمالی) هستند. رکوردِ جنون‌آمیز بعدیِ سلام، مامان، پیوستن به باشگاهِ فیلم‌های ۸۰۰ میلیون دلاری است که گرچه تا حالا غیرممکن به نظر می‌رسید، اما حالا اصلا دور از ذهن نیست. سلام، مامان به زن جوانی می‌پردازد که پس از تصادفِ مرگبار مادرش، طی اتفاقاتی در زمان به سال ۱۹۸۱ بازمی‌گردد و به دوست صمیمی مادرش تبدیل می‌شود. او که فکر می‌کند در زمان حال دختر خوبی برای مادرش نبوده است، در گذشته هر کاری از دستش برمی‌آید برای اطمینان حاصل کردن از خوشبختی مادرش انجام می‌دهد؛ از جمله جوش دادن رابطه‌ی عاشقانه‌ی مادرش با پسر مدیر یک کارخانه به اُمید اینکه او در آینده همسر بهتر، دختر بهتر و زندگی بهتری داشته باشد. در همین حین، کاراگاه محله چینی‌ها ۳ نیز ۶ میلیون و ۷۰۰ هزار دلار در روز جمعه‌ی گذشته فروخت که به معنی ۶۱ درصد اُفت فروش در مقایسه با درآمد ۱۷ میلیون و ۴۰۰ هزار دلاری‌اش از جمعه‌ی هفته‌ی قبل بود.

این اکشن/کمدی که با افتتاحیه‌ی خیره‌کننده‌ی ۳۹۸ و نیم میلیون دلاری‌اش، رکورد بزرگ‌ترین افتتاحیه‌ی تک‌منطقه‌ای اونجرز: پایان بازی (۳۵۷ میلیون دلار خانگی) را شکسته بود، در دومین آخرهفته‌ی نمایشش فقط ۴۵ و نیم میلیون دلار فروخت؛ رقمی که به معنی ۸۸ درصد اُفت فروش در مقایسه با درآمد افتتاحیه‌اش بود. در نتیجه، کاراگاه محله چینی‌ها ۳ به نخستین فیلمی که اختلافِ درآمد اولین و دومین آخرهفته‌اش، ۳۵۰ میلیون دلار است تبدیل شد. به هر حال، این بلاک‌باسترِ ۱۱۷ میلیون دلاری که با دوربین‌های آیمکس فیلم‌برداری شده است، با کسب ۷ میلیون و ۴۴۰ هزار دلار در سومین شنبه‌ی نمایشش، ۵ میلیون و ۴۸۰ هزار دلار در سومین یکشنبه‌اش و ۲ میلیون و ۲۰۰ هزار دلار در سومین دوشنبه‌اش، به مجموعِ فروشِ ۱۸ روزه‌ی خارق‌العاده‌ی ۶۷۳ میلیون و ۶۸۰ هزار دلار دست یافت.

رقمی که آن را بالاتر از دنیای ژوراسیک (۶۵۲ میلیون دلار خانگی) و تایتانیک (۶۵۹ میلیون دلار خانگی) و پایین‌تر از اونجرز: جنگ اینفینیتی (۶۷۹ میلیون دلار خانگی)، زمین سرگردان (۶۹۹ میلیون دلار در چین)، بلک پنتر (۷۰۰ میلیون دلار)، نژا (۷۲۳ میلیون دلار در چین)، آواتار (۷۶۰ میلیون دلار)، سلام، مامان‌ (۷۵۳ میلیون دلار)، گرگ جنگجوی ۲ (۸۵۴ میلیون دلار در چین)، اونجرز: پایان بازی (۸۶۷ میلیون دلار) و جنگ ستارگان: نیرو برمی‌خیزد (۹۳۷ میلیون دلار) در رده‌ی پنجمِ پُرفروش‌ترین فیلم‌های تاریخ چین و رده‌ی دهم پُرفروش‌ترین فیلم‌های تک‌منطقه‌ای دنیا جای می‌دهد.

اگرچه کاراگاه محله چینی‌ها ۳ در بین فیلم‌هایی با بیش از ۱۰۰ میلیون دلار افتتاحیه، لقبِ کم‌دوام‌ترین فیلم تاریخ باکس آفیس را از شکار هیولا ۲ (۳۵۶ میلیون دلار فروش نهایی از ۱۸۷ میلیون دلار افتتاحیه در چین) و بتمن علیه سوپرمن (۳۳۰ میلیون دلار از ۱۶۶ میلیون دلار افتتاحیه‌ی خانگی) گرفته است، اما کماکان موفقیت بسیار بزرگی حساب می‌شود. اما سوالی که در این نقطه مطرح می‌شود این است که شکوفایی بازار چین به معنایی برای گودزیلا علیه کونگ (Godzilla vs. Kong) خواهد داشت؟ همان‌طور که برادران وارنر به تازگی اعلام کرد، کراس‌اُور کایجویی این شرکت با هدف دور زدنِ تاثیر منفی دانلودهای غیرقانونی روی فروشش در چین، پنج روز زودتر از پخشش در آمریکای شمالی روی سرویس اچ‌بی‌اُ مکس، روی پرده‌ی سینماهای چین خواهد رفت.

همان‌طور که در گزارش باکس آفیس هفته‌ی گذشته صحبت کردیم، حتی اگر بلک‌ویدو (Black Widow) طبق برنامه‌ی فعلی دیزنی در اوایل ماه می (اردیبهشت ۱۴۰۰) اکران شود، به احتمال قریب به یقین در بازار چین موفق خواهد بود؛ موفقیت بزرگِ سریع و خشن ۹ (Fast & Furious 9) در چین نیز تضمین‌شده است. هر دوی دنیای سینمایی مارول و مجموعه‌ی سریع و خشن، دوتا از بزرگ‌ترین آی‌پی‌های هالیوود در چین هستند؛ مخصوصا در چند سال اخیر. اما فیلم‌های کایجویی هالیوود مثل سری دنیای ژوراسیک، مِگ (The Meg) و دنیای هیولایی لجندری نیز از لحاظ میزبان محبوبیتشان در چین، با فاصله‌ی اندکی پشت سر آنها قرار می‌گیرند.

هرچه فیلم‌های مارول با انت‌من و وسپ (۱۲۵ میلیون دلار) در سال ۲۰۱۸ و کاپیتان مارول (۱۵۴ میلیون دلار) در سال ۲۰۱۹، در چین پُرطرفدارتر از گذشته شدند، در مقایسه، مجموعه‌های هالیوودیِ رقیب عملکرد دلسردکننده‌تری را در چین تجربه کردند. منهای هابز و شاو که ۲۰۰ میلیون دلار از درآمد جهانی ۷۵۹ میلیون دلاری‌اش را از چین به دست آورد، تنها فیلم هالیوودیِ غیرمارولی که توانست در سال ۲۰۱۹ به ۱۳۵ میلیون دلار فروش در چین دست پیدا کند، گودزیلا: پادشاه هیولاها بود. گرچه پادشاه هیولاها عملکرد بسیار ناامیدکننده‌ای در سراسر دنیا داشت (۳۸۵ میلیون دلار در مقایسه با درآمد ۵۲۹ میلیون دلار قسمت اول گودزیلا)، اما این فیلم بزرگ‌ترین اُفت فروشش را در آمریکای شمالی تجربه کرد (۱۰۶ میلیون در برابر ۲۰۰ میلیون).

در عوض، مجموع فروش این فیلم در کشورهای خارجی فقط ۱۵ درصد (۲۷۴ میلیون دلار) کمتر از فروش خارجی گودزیلای گرت اِدواردز (۳۲۴ میلیون دلار) بود. همچنین، درآمد پادشاه هیولاها در چین (۱۳۵ میلیون دلار) ۷۱ درصد بهتر از قسمت اول (۷۸ میلیون دلار) بود. یکی از بزرگ‌ترین سوالات بی‌جوابِ باکس آفیسِ پسا-۲۰۱۹ این بود: آیا فیلم‌های مارول و سریع و خشن کماکان به حدی در اولویتِ سینماروهای چینی خواهند بود که مجموعه‌های هالیوودی رقیب مورد بی‌اعتنایی آنها قرار خواهند گرفت؟

این سوال محصول رویدادهای اخیر بازار چین است. حقیقت این است که تا همین سال ۲۰۱۷، ایده‌ی محبوبیت فوق‌العاده‌ی فیلم‌های مارول و سریع و خشن در چین به قیمت قربانی‌شدنِ دیگر مجموعه‌ها غیرقابل‌تصور بود؛ اتفاقا برعکسش حقیقت داشت. سال ۲۰۱۷ میزبان فیلم‌هایی مثل کونگ: جزیره‌ی جمجمه، سه‌ایکس: بازگشت زندر کیج، رزیدنت ایول: آخرین فصل و دزدان دریایی کاراییب: مردان مُرده قصه نمی‌گویند بود که هرکدام چیزی بین ۱۵۹ تا ۱۷۲ میلیون دلار در چین فروختند. این رقم خیلی بزرگ‌تر از میانگین درآمد ۱۰۵ تا ۱۲۰ میلیون دلاری فیلم‌های ابرقهرمانی در چین بود. اما ناگهان در سال ۲۰۱۸، ونوم (۲۶۲ میلیون دلار) و آکوآمن (۲۹۲ میلیون دلار)، استاندارد سابقِ درآمد فیلم‌های ابرقهرمانی غیرتیمی در چین را درهم‌شکستند. با وجود این، هنوز فیلم‌های ابرقهرمانی فرمانروایانِ تک و تنهای چین نبودند. در همان سالی که ونوم و آکوآمن غیرمنتظره ظاهر شدند، امثال رمپیج (۱۵۵ میلیون دلار)، مِگ (۱۵۵ میلیون دلار)، بامبلبی (۱۷۱ میلیون دلار)، ماموریت غیرممکن: فال‌اوت (۱۸۱ میلیون دلار) و دنیای ژوراسیک: پادشاهی سقوط‌کرده (۲۲۷ میلیون دلار)، جبهه‌ی فیلم‌های غیرابرقهرمانی در چین را کماکان حفظ کردند.

اما وقتی به سال ۲۰۱۹ رسیدیم، ورق به کل برگشته بود؛ در حالی فیلم‌های ابرقهرمانی بازار چین را قبضه کردند که اکثر فیلم‌های هالیوودیِ غیرابرقهرمانی با استقبالِ دلسردکننده‌ای مواجه شدند. در حالی کاپیتان مارول به ۱۵۴ میلیون دلار فروش در چین صعود کرد که آلیتا: فرشته‌ی جنگ با کسب ۱۳۳ میلیون دلار سقوط کرد؛ اونجرز: پایان بازی با تجربه‌ی ۷۱ درصد رشد فروش در مقایسه با اونجرز: جنگ اینفینیتی (۳۵۶ میلیون دلار)، پوکمون: کاراگاه پیکاچو (۹۳ میلیون دلار) را در گرد و خاک به جا مانده از خودش پشت سر گذاشت. بنابراین در آغاز سال ۲۰۲۰، پیش از اینکه شیوع کرونا کار و کاسبی سینما را خراب کند، سوال این بود: آیا فیلم‌های غیرسریع و خشن/غیرابرقهرمانیِ هالیوود مثل تاپ گان: موریک، مولان، زمانی برای مُردن نیست، شکارچیان ارواح: دنیای پس از مرگ و غیره می‌توانند جبهه‌ی خودشان در چین را در برابر بلک‌ویدو، واندروومن ۱۹۸۴ و سریع و خشن ۹ حفظ کنند؟ هنوز پاسخ این سوال را دریافت نکرده‌ایم. با استناد به عملکرد ضعیفِ واندروومن ۱۹۸۴ (۲۵ میلیون دلار)، مولان (۴۱ میلیون دلار) و همچنین درآمد ۳ تا ۲۰ میلیون دلاری سونیکِ خارپشت، پسران بد تا ابد، زنان کوچک، ۱۹۱۷ و دولیتل در چین، درآمد امثال تنت (۶۶ میلیون دلار)، روح (۵۸ میلیون دلار) و کرودها: عصر جدید (۵۳ میلیون دلار) شگفت‌انگیزتر از چیزی که هستند به نظر می‌رسند.

فعلا نمی‌دانیم عملکرد ضعیف فیلم‌های هالیوودیِ به تاخیر اُفتاده دقیقا به خاطر چه بوده است: آیا دلیلش این است که آنها چندین ماه بعد از اکران خانگی‌شان، در چین پخش شده‌اند (که شامل مشکلات ناشی از دانلودهای غیرقانونی هم می‌شود) یا آیا دلیلش این است که بلاک‌باسترهای وطنی در بین سینماروهای چینی بر نمونه‌های هالیوودی‌شان اولویت پیدا کرده‌اند؟ اما این اتفاق یک دلیل ترسناک‌تر دیگر هم می‌تواند داشته باشد: اینکه ترندی که در سال ۲۰۱۹ آغاز شده بود همچنان ادامه‌دار باقی مانده است؛ اینکه سینماروهای چینی کماکان منهای فیلم‌های ابرقهرمانی و مجموعه‌ی سریع و خشن، اهمیتی به دیگر بلاک‌باسترهای هالیوودی نمی‌دهند. ترسناک از این جهت که فیلم‌های هالیوودی غیرابرقهرمانی حالا یکی از تکیه‌گاه‌هایشان را از دست داده‌اند. بازار چین در جریان سال‌های ۲۰۱۷ و ۲۰۱۸ به فیلم‌های غیرابرقهرمانیِ کم و بیش موفق کمک می‌کرد تا با فیلم‌های مارول و دی‌سی رقابت کنند. اما حالا که ابرقهرمانان بر بازار چین هم سلطه‌ی پیدا کرده‌اند، آنها بزرگ‌تر از گذشته و فیلم‌های غیرابرقهرمانی کوچک‌تر از گذشته شده‌اند. در چنین شرایطی است که اکران گودزیلا علیه کونگ در چین از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.

عملکرد این فیلم در فراهم کردن پاسخی برای این سوال که آیا سینماروهای چینی کماکان فیلم‌های هالیوودیِ غیرابرقهرمانی را نادیده خواهند گرفت یا نه، نقش تعیین‌کننده‌ای ایفا خواهد کرد. از این طرف، سابقه‌ی این مجموعه در چین باعث می‌شود که آینده‌ی درخشانی را برای این فیلم در این کشور پیش‌بینی کنیم؛ نه تنها رشد ۷۱ درصدی درآمد پادشاه هیولاها در چین در مقایسه با گودزیلای گرت اِدواردز تقریبا برابر با رشد فروش پایان بازی در مقایسه با جنگ اینفینیتی و مرد عنکبوتی: دور از خانه در مقایسه با مرد عنکبوتی: بازگشت به خانه است، بلکه کونگ: جزیره‌ی جمجمه هم ۱۶۸ میلیون دلار در چین فروخته بود. از این موضوع ممکن است به این نتیجه برسیم که فیلم‌های هیولایی لجندری، مجموعه‌ی محبوبی در بین سینماروهای چینی هستند. اما از طرف دیگر، تاریخ اخیر باکس آفیس میزبان مجموعه‌های بزرگی است (مثل ترنسفورمرها: عصر انقراض، ترمیناتور: جنسیس و افراد ایکس: آپوکالیپس) که گرچه عملکرد فوق‌العاده‌ای در چین داشتند، اما قسمت‌های بعدی مجموعه (آخرین شوالیه، سرنوشت تاریک و دارک فینیکس) با اُفت فروش شدیدی در چین مواجه شدند و ثابت کردند که تصورِ جایگاه استثنایی و موفقیت دنباله‌دار آنها در چین، توهمی بیش نبوده است.

بنابراین همیشه این احتمال وجود دارد که گودزیلا علیه کونگ به جای اثباتِ محبوبیتِ این مجموعه در چین، به اثبات‌کننده‌ی محبوبیت به پایان رسیده‌ی این مجموعه در چین تبدیل شود. با همه‌ی اینها، سرنوشت مبهم گودزیلا علیه کونگ در چین، بدون حداقل یک نقطه‌ی روشنِ امیدوارکننده هم نیست: تنها دنباله‌‌ی شکست‌خورده‌ای که جزو آخرین شوالیه، سرنوشت تاریک و دارک فینیکس قرار نمی‌گیرد، حاشیه‌ی اقیانوس آرام: طغیان (Pacific Rim: Uprising‎) است. این فیلم درست مثل پادشاه هیولاها به جز چین، در دیگر نقاط دنیا شکست خورد. اما نکته این است که طغیان به ۱۱۱ میلیون دلار فروش در چین در مقایسه با درآمد ۹۹ میلیون دلاری قسمت اول دست یافت.

بنابراین سوال این است: آیا عملکرد گودزیلا علیه کونگ در چین، به سه‌گانه‌ی آخرین دنباله‌های ترنسفورمرها، ترمیناتور و افراد ایکس نزدیک‌تر خواهد بود یا به حاشیه‌ی اقیانوس آرام: طغیان؟ گودزیلا علیه کونگ در حالی چند هفته دیگر در چین روی پرده خواهد رفت که نقش یک موش آزمایشگاهی را ایفا خواهد کرد. آیا موفقیت این فیلم نشان‌دهنده‌ی محبوبیتِ استثنایی این مجموعه در کنار فیلم‌های ابرقهرمانی و سری سریع و خشن در چین خواهد بود؟ آیا نادیده گرفتن آن نشان‌دهنده‌ی ترند ادامه‌دارِ بی‌اعتنایی مخاطبان چینی به فیلم‌های غیرسریع و خشن/غیرابرقهرمانیِ هالیوود خواهد بود؟ یا آیا موفقیت‌های فک‌انداز بلاک‌باسترهای چینی در شش ماه اخیر از جمله هشتصد نفر، مردم من، میهن من، کاراگاه محله چینی‌ها ۳ و سلام، مامان به این معنی هستند که بزرگ‌ترین بازار سینماروهای خارجی دیگر به محصولات وارداتی هالیوود نیاز ندارد؟ نبردِ مارمولکِ اتمی ژاپن و هشتمین شگفتی دنیا، همه‌چیز را مشخص خواهد بود.

اما از بازار چین و گودزیلا علیه کونگ که بگذریم، باید اشاره‌ی ویژه‌ای به فیلم جدید تام و جری (Tom and Jerry)، بزرگ‌ترین تازه‌اکران آخرهفته‌ی اخیرِ گیشه‌ی آمریکای شمالی کرد. محصول برادران وارنر اکرانش را با کسب ۱۴ میلیون و ۱۱۰ هزار دلار افتتاحیه‌ی سه روزه‌ آغاز کرد؛ این رقم به این معنی است که افتتاحیه‌ی سه روزه‌ی این فیلم ۳/۵ برابرِ درآمد ۴ میلیون دلاری روز جمعه‌اش است که آمار معرکه‌ای حساب می‌شود. ساخته‌ی تیم اِستوری که امتیاز A منفی را از تماشاگران دریافت کرده، گرچه نقدهای اسفناکی گرفته است، اما واقعیت این است که واکنش منفی منتقدان به این فیلم هیچ تفاوتی با دیگر فیلم‌هایی که پیرامونِ «حیوانات کارتونی در دنیای واقعی» جریان دارند از جمله اِسمورف‌ها (The Smurfs)، گارفیلد (Garfield) یا مارمادوک (Marmaduke) ندارد. تازه، کارنامه‌ی تیم اِستوری پُر از فیلم‌هایی مثل تاکسی (۷۱ میلیون دلار از ۲۵ میلیون دلار بودجه در سال ۲۰۰۴)، چهار شگفت‌انگیز (۳۳۰ میلیون از ۱۰۰ میلیون بودجه در سال ۲۰۰۵) و سواری با هم (۱۵۴ میلیون از ۲۵ میلیون بودجه در سال ۲۰۱۴) است که با وجودِ نقدهای منفی‌شان، فیلم‌های تجاری موفقی از آب در آمده‌اند.

اما بخشِ جالب افتتاحیه‌ی تام و جری این است که این افتتاحیه خیلی نُرمال به نظر می‌رسد. در جریان یک سال گذشته عادت کرده‌ایم که درآمد فیلم‌ها را با توجه به شرایط محدودکننده‌ی دوران کرونا بسنجیم؛ به شنیدن این جمله که درآمد فلان فیلم در دوران کرونا، یک سومِ درآمد واقعی‌اش در شرایط عادی است عادت کرده‌ایم. اما شاید تام و جری نخستین فیلمِ دوران کرونا است که میزان افتتاحیه‌اش کم و بیش برابر با همان مقداری است که در شرایط عادی به دست می‌آورد. در حالی کرودها: عصر جدید ۱۴ میلیون دلار افتتاحیه‌ کسب کرد که قسمت اول در سال ۲۰۱۳ به ۴۳ میلیون دلار افتتاحیه دست یافته بود.

همچنین، در حالی قسمت نخست واندروومن در سال ۲۰۱۷ به ۱۰۳ و نیم میلیون دلار افتتاحیه دست پیدا کرد که تحلیلگران افتتاحیه‌ی حدودا ۱۵۰ میلیون دلاری واندروومن ۱۹۸۴ را پیش از شیوع کرونا پیش‌بینی می‌کردند. اما اینکه فیلمی مثل تام و جری با نقدهای افتضاح اما ظاهری نسبتا سرزنده که از بازیگران محبوبی (کلویی گریس مورتز و مایکل پِنا) بهره می‌برد، به ۱۴ میلیون و ۱۰۰ هزار دلار افتتاحیه دست پیدا می‌کند کاملا عادی و درست به نظر می‌رسد.

در مقایسه می‌توان به افتتاحیه‌های ۱۱ تا ۱۸ میلیون دلاری امثال یوگی خرسه (Yogi Bear)، گربه‌ها و سگ‌ها: انتقام از کیتی گالور (Cats and Dogs: The Revenge of Kitty Galore)، مارمادوک (Marmaduke)، اسمورف‌ها ۲ (The Smurfs 2)، اسمورف‌ها: دهکده‌ی گم‌شده (The Smurgs: The Lost Village) و آلوین و سمورچه‌ها ۴ (Alvin and the Chipmunks 4) اشاره کرد. همین که تام و جری با وجود تعطیلی ۵۰ درصدی سینماها و پخش همزمانش روی اچ‌بی‌اُ مکس به افتتاحیه‌ای برابر با چیزی که در شرایط نرمال به دست می‌آورد دست یافته است، معجزه‌آسا است. تام و جری با ۱۴ میلیون و ۱۰۰ هزار دلاری که تا حالا در خانه و ۳۹ میلیون و ۷۰۰ هزار دلاری که در دنیا فروخته است (۱۲ میلیون دلارش متعلق به چین است)، برادران وارنر را به احتمالِ تکرار کرودها: عصر جدید اُمیدوار کرده است. عصر جدید، جدیدترین انیمیشن استودیوی دریم‌ورکس با وجود اینکه از دسامبر ۲۰۲۰ تاکنون در صدر جدول همه‌ی پلتفرم‌های اجاره‌ی فیلم بوده است، اما کماکان به ۵۳ میلیون دلار درآمد خانگی و ۱۵۶ میلیون دلار درآمد جهانی از ۶۵ میلیون دلار بودجه دست یافت.