در گزارش باکس آفیس این هفته علاوهبر بررسی فروش «واندروومن ۱۹۸۴» و «روح»، دربارهی صدرنشین جدید تاریخ گیشهی ژاپن هم صحبت میکنیم. همراه میدونی باشید.
«واندروومن ۱۹۸۴»، جدیدترین محصول دنیای سینمایی دیسی، اکرانش را با کسب ۱۶ میلیون و ۷۰۰ هزار دلار به عنوان افتتاحیه آغاز کرد؛ رقمی که اگر هماکنون در شرایط دنیاگیری ویروس کرونا نبودیم، به معنی یک فاجعهی بیسابقه که در تاریخ باکس آفیس ثبت میشد میبود. ساختهی خانم پتی جنکینز که در ابتدا قرار بود در ماه ژوئنِ ۲۰۲۰ اکران شود، مدعی تبدیل شدن به پُرفروشترین فیلم تابستان (و شاید حتی کل سال) بود. حالا که فیلم را دیدهایم و شاهد واکنش اکثرا منفی منتقدان و طرفداران به فیلم هستیم، به اندازهی گذشته از اینکه آیا این فیلم واقعا میتوانست به پُرفروشترین فیلم تابستان تبدیل شود مطمئن نیستیم، اما با وجود این، داریم دربارهی دنبالهی بسیار موردانتظار فیلم محبوبی صحبت میکنیم که میزبان زوج ستارهی قسمت اول (گل گدوت و کریس پاین) و بازگشت فیلمسازان کلیدی قسمت اول (پتی جنکینز و جف جانز) است؛ بنابراین تحلیلگران پیش از شیوع کرونا پیشبینی میکردند که «واندروومن ۱۹۸۴» در شرایط نُرمال بدونشک به افتتاحیهای بین ۱۳۰ میلیون دلار (۲۵ درصد بهتر از «مرد آهنی ۲») و ۱۶۰ میلیون دلار (۵۵ درصد بهتر از «نگهبانان کهکشان ۲») دست پیدا خواهد کرد.
قسمت نخست «واندروومن» اکرانش را سوار بر امواج نقدهای قوی، لحظهشماری طرفداران و سروصدای رسانهای مثبتِ پیرامونش آغاز کرد؛ این فیلم در ماه ژوئن سال ۲۰۱۷ روی پرده رفت و به افتتاحیهی رکوردشکنانهی ۱۰۳ و نیم میلیون دلار دست پیدا کرد؛ رقمی که رکورد بزرگترین افتتاحیهی تاریخ باکس آفیس برای یک کارگردان زن را به نام پتی جنکینز ثبت کرد و این رکورد از آن زمان تاکنون دستنخورده باقی مانده است. «واندروومن» با تجربهی دوامی طولانیمدت، به ۴۱۲ و نیم میلیون دلار فروشِ خانگی دست یافت و لقبِ بادوامترین فیلمی که با افتتاحیهی ۱۰۰ میلیون دلار (و در روز جمعه) اکران شده است را به دست آورد؛ ردهی نخست بادوامترین فیلمی با ۱۰۰ میلیون دلار افتتاحیه که اکرانش را از روز جمعه شروع نکرده است به «شرک ۲» تعلق دارد که در سال ۲۰۰۴ به ۴۴۱ میلیون دلار فروش خانگی از ۱۲۸ میلیون دلار افتتاحیهی چهارشنبه تا یکشنبه دست یافته بود. پس از اینکه برندِ فیلمهای دیسی، شرایطش را در دوران پسا-«جاستیس لیگ» با کمک «آکوآمن» (یک میلیارد و ۱۴۸ میلیون دلار)، «شزم» (۳۶۶ میلیون دلار)، «جوکر» (یک میلیارد و ۷۳ میلیون دلار) و «پرندگان شکاری» (نقدهای نسبتا خوب اما با فقط ۲۰۳ میلیون دلار) تغییر داد، به نظر میرسید که «واندروومن ۱۹۸۴» قرار است پیروزیشان را تکمیل کند. اما ظاهرا تضمینشدهترین موفقیت آنها پیش از اکران، فعلا با «جوخهی انتحار» سر تصاحب لقب منفورترین فیلم دیسی رقابت میکند.
نخست اینکه «واندروومن ۱۹۸۴» در شرایطی اکران میشود که نه تنها وضعیتش از لحاظ تعداد سینماهای قابلدسترس، بهتر از زمان اکران «تنت» در اواخر آگوست و اوایل سپتامبر نیست، بلکه بدتر است. دوم اینکه نقدهای «واندروومن ۱۹۸۴» در بهترین حالت متوسط و در بدترین حالت به سمت تنفر و خشم و ناباوری نسبت به کیفیت نازلِ فیلم میل میکنند. این فیلم که فُرم و لحن داستانگوییاش با دنبالههای «سوپرمن»های کلاسیک مقایسه میشود، میانگین امتیاز B مثبت را از تماشاگرانش دریافت کرده است؛ این همان امتیازی است که تماشاگران با آن از «جنگ ستارگان: ظهور اسکایواکر» در کریسمس سال گذشته استقبال کردند. قابلذکر است که «ظهور اسکایواکر» فارغ از همهی جنجالهای پیرامونش، به ۵۱۵ میلیون دلار فروش خانگی و یک میلیارد و ۷۳ میلیون دلار فروش جهانی دست پیدا کرد. اما تنها فاکتوری که روی فروش «واندروومن ۱۹۸۴» در گیشه تاثیرگذار بوده، به دنیاگیری کرونا خلاصه نمیشود. حقیقت این است که این فیلم همزمان با سینماهای آمریکای شمالی، بهوسیلهی سرویس استریمینگ اچبیاُ مکس نیز قابلتماشا است؛ در واقع، «واندروومن ۱۹۸۴» نخستین فیلم از سلسله بلاکباسترهایی از جمله «ماتریکس ۴» و «تلماسه» است که برادران وارنر (فعلا) قول نمایش آنها در اچبیاُ مکس را همزمان با اکران سینماییشان داده است.
بسیاری از کسانی که «واندروومن ۱۹۸۴» را دوست داشتند یا از آن متنفر بودند، آن را نه در سینماها، بلکه روی تلویزیونِ اچدیشان در فضای راحت خانه تماشا کردهاند. اما «واندروومن ۱۹۸۴» که سکانس افتتاحیهاش کاملا توسط دوربینهای آیمکس ضبط شده است، درست مثل «اخبار جهان» (News of the World) و «مولان» (Mulan) برای دیده شدن روی صفحهی کوچک تلویزیون ساخته نشده است. خلاصه اینکه پیشبینی سرنوشت این فیلم چالشبرانگیز است. اما میتوانیم از دو فیلم بزرگ دیگری که در شرایط مشابه اکران شدهاند، کمک بگیریم؛ در حالی «تنت» به ۵۸ میلیون دلار فروش خانگی از ۹ میلیون و ۴۰۰ هزار دلار افتتاحیهی جمعه تا یکشنبه دست پیدا کرد که انیمیشن «کرودها: عصر جدید» (که در شبکهی نمایش خانگی نیز قابلدسترس است) هم تاکنون ۳۰ میلیون دلار در آمریکای شمالی فروخته است. اگر «واندروومن ۱۹۸۴» دوامی شبیه به امثال «شرلوک هولمز» یا «بابا اومده» (Daddy's Home) داشته باشد (فیلمهایی که در زمانی که کریسمس در روز جمعه اُفتاده بود، در روز کریسمس اکران شدند)، آن وقت درآمد نهایی ۵۵ تا ۶۵ میلیون دلاریاش پیشبینی میشود. اما اگر فیلم با دوامِ قویتری مواجه شود و عملکردی شبیه به «خانوادهی پچ» (۱۳۵ میلیون از ۲۵ میلیون افتتاحیه در سال ۱۹۹۸) یا «پیچیده است» (۱۱۳ میلیون از ۲۲ میلیون افتتاحیه در سال ۲۰۰۹) داشته باشد، میتواند به چیزی حدود ۸۵ تا ۹۰ میلیون دلار نیز دست پیدا کند.
اما خوشبینانهترین و راستش، نامحتملترین سناریوی ممکن این است که «واندروومن ۱۹۸۴» دوامی شبیه به «چند مرد خوب» (۱۴۱ میلیون دلار از ۱۵ و نیم میلیون دلار افتتاحیه در سال ۱۹۹۲) داشته باشد؛ در آن صورت، این فیلم میتواند به ۱۵۲ میلیون دلار فروش خانگی هم برسد. اما همزمان، بدبینانهترین و تاریکترین سناریوی ممکن این است که «واندروومن ۱۹۸۴» تحتتاثیر تبلیغات دهان به دهان ضعیفش و جذابیت اچبیاُ مکس به عملکردی شبیه به ریبوت «نقطهی شکست» (۲۸ میلیون دلار از ۱۰ میلیون دلار افتتاحیه در سال ۲۰۱۵) رضایت بدهد و کارش را با کسب فقط ۴۸ میلیون دلار در خانه به اتمام برساند. از یک طرف، «واندروومن ۱۹۸۴» میتواند به تنهایی از هفتهی تعطیلات کریسمس که هرکدام از روزهایش ارزشی به اندازهی یک آخرهفتهی معمولی دارند استفاده کند، اما از طرف دیگر حدود ۶۰ درصد از سینماهای ایالات متحده تعطیل هستند. همچنین، قابلتماشا بودن این فیلم در سرویس اچبیاُ مکس نیز شانس دوام بلندمدتش در سینماها را از بین میبرد.
با وجود همهی اینها، «واندروومن ۱۹۸۴» از حالا تا زمان اکران انیمیشن «رایا و آخرین اژدها» در دوازدهم مارس (۲۲ اسفند ۱۳۹۹) تنها بلاکباستر بزرگ سینماها باقی خواهد ماند. در حال حاضر، بهترین چیزی که «واندروومن ۱۹۸۴» میتواند به آن بنازد، ماهیتش به عنوان صاحب رکورد بزرگترین افتتاحیهی دوران کرونا است. افتتاحیهی جمعه تا یکشنبهی ۱۶ میلیون و ۷۰۰ هزار دلاری این فیلم خیلی بزرگتر از افتتاحیهی جمعه تا یکشنبهی ۹ و نیم میلیون دلاری «کرودها: عصر جدید» و افتتاحیهی ۹ میلیون و ۴۰۰ هزار دلاری «تنت» است. همچنین، «واندروومن ۱۹۸۴» نخستین افتتاحیهی بیش از ۱۰ میلیون دلاری سینما از زمان انیمیشن «بهپیش» (Onward) در اوایل ماه مارس ۲۰۲۰ حساب میشود. قابلذکر است که این فیلم به درآمد کم و بیش قابلقبولِ ۸۵ میلیون دلار در سراسر دنیا دست پیدا کرده است که شامل ۲۳ میلیون و ۹۰۰ هزار دلار از بازار چین میشود و ۸ میلیون و ۲۰۰ هزار دلارش نیز به سینماهای آیمکس تعلق دارد.
اما از «واندروومن ۱۹۸۴» که بگذریم، به انیمیشن «روح» (Soul)، دومین اکران مهم این روزها میرسیم؛ جدیدترین محصول پیکسار همزمان با نمایش در سرویس استریمینگ دیزنیپلاس، در سالنهای سینمای کشورهای خارج از آمریکای شمالی روی پرده رفت؛ یکی از این کشورها چین است که «روح» موفق به کسب ۵ میلیون و ۵۰۰ هزار دلار از آن شده است. گرچه این رقم کمتر از افتتاحیهی «کرودها: عصر جدید» (۱۹ میلیون دلار در چین) یا «واندروومن ۱۹۸۴» (۱۸ میلیون و ۸۰۰ هزار دلار که خیلی کمتر از افتتاحیهی ۳۸ میلیونی قسمت اول در چین است) است، اما سروصدای رسانهای مثبت و تبلیغات دهان به دهان بسیار قوی فیلم به این معنی است که دیزنی به دوام طولانیمدتِ انیمیشنش امیدوار است. از یک طرف، «روح» دقیقا همان فیلم بسیار هالیوودی و شدیدا آمریکایی که معمولا در بازار چین با استقبال ویژهای مواجه میشوند حساب میشود؛ برای مثال، نه تنها «کوکو» در سال ۲۰۱۷ به ۱۸۹ میلیون دلار فروش در چین دست یافت، بلکه در سال ۲۰۱۶ هم «زوتوپیا» ۲۳۵ میلیون دلار از فروش جهانیاش را از این کشور به دست آورد. اما از طرف دیگر، افتتاحیهی ۵ و نیم میلیون دلاریِ ناچیزِ «روح» باعث میشود تا عملکردی شبیه به بازسازی «علاالدین» (۵۳ میلیون دلار در سال ۲۰۱۹) را برای آن پیشبینی کنیم.
اگر در حال حاضر اینقدر روی فروش این فیلم در چین تاکید میکنیم به خاطر شرایط استثنایی دوران کرونا است. اگر «روح» در دنیای بدون کرونا اکران میشد، فروشش در بازار چین در مقایسه با درآمدهای غولآسایش در گیشهی خانگی و گیشهی خارجی اصلا به چشم نمیآمد. اما سومین اکران مهم این روزها درام وسترنِ «اخبار جهان» (News of the World)، محصول یونیورسال است که به ۲ میلیون و ۴۰۰ هزار دلار فروش خانگی دست یافت؛ این فیلم تحسینشده که تام هنکس را به عنوان ستارهی اصلیاش دارد، به مسافری میپردازد که در سراسر کشور سفر میکند و اخبار تحولاتِ دنیا را برای علاقهمندان میخواند. تام هنکس «اخبار جهان» را به عنوان «مندلورین اما بدون لایتسیبر» توصیف کرده بود. کسانی که فیلم را دیدهاند با توصیف هنکس موافقت کردهاند. اما توصیف هنکس باز دوباره بحثِ بلعیده شدن ژانرهای اولداسکول توسط نمونههای آیپیمحورشان را وسط کشیده است. در حالی در گذشته چیزی مثل «اخبار جهان» به تنهایی مورد توجه قرار میگرفت، که امروزه مردم فقط در صورتی به تماشای یک وسترن علاقهمند هستند که آن در قالب یک آیپی شناختهشده مثل «جنگ ستارگان» یا «لوگان» بستهبندی شده باشد.
اما دیگر تازهاکران این آخرهفته «زنِ جوانِ امیدوارکننده» (Promising Young Woman)، محصول تحسینشدهی استودیوی فوکسفیچرز بود؛ این کمدی سیاه که در یک هزار و ۳۰۰ سینما روی پرده رفت، به فقط ۶۸۰ هزار دلار فروش دست پیدا کرد. در نهایت، به «کرودها: عصر جدید» (The Croods 2: A New Age) میرسیم که تاکنون ۳۰ میلیون دلار در گیشهی خانگی فروخته است که منهای «تنت»، پُرفروشترین فیلم دوران کرونا حساب میشود. همچنین این فیلم ۹۸ و نیم میلیون دلار هم در سراسر دنیا فروخته است؛ رقمی که باز منهای درآمد جهانی ۳۶۳ میلیونی «تنت»، آن را از زمان مارس ۲۰۲۰ تاکنون به پُرفروشترین فیلم گیشهی دنیا تبدیل میکند. «عصر جدید» در حالی فروش خیلی خوبی را در شبکهی نمایش خانگی تجربه میکند که بودجهی ۶۵ میلیون دلاریاش (در مقایسه با بودجهی ۹۰ میلیونی «ترولها: تور جهانی») نیز به این معناست که به محصول سودآوری برای شرکت کامکست تبدیل خواهد شد. همهی اینها از صدقهسری بودجهی مناسب فیلم است. اگر «عصر جدید» چیزی نزدیک به قسمت اول «کرودها» (۱۳۵ میلیون دلار) یا «گیسوکمند» (۲۶۰ میلیون دلار) خرج برمیداشت، در آن صورت عملکردش معنای کاملا متفاوت دیگری میداشت. اگر سرویسهای استریمینگ واقعا آیندهی سینما حساب میشوند، در آن صورت هالیوود باید به فکر راهی برای فراهم کردن پروداکشنهای درجهیک با بودجههای درجهدو باشد.
اما در حالی که باکس آفیس آمریکای شمالی در بزرگترین دوران رکود اقتصادیاش به سر میبرد، در آنسوی اقیانوس آرام حتی دنیاگیری کرونا هم نتوانسته جلوی باکس آفیس ژاپن را از رکوردشکنی بگیرد؛ در حالی که باکس آفیس آمریکای شمالی در کسالتبارترین دوران خودش به سر میبرد، ژاپن میزبان بهیادماندنیترین رویداد حوزهی بیزینسِ سینما در یک سال گذشته است؛ تازه آن هم چه رکوردی! پایان دادن به صدرنشینی هایائو میازاکی بر جدول پُرفروشترین فیلمهای این کشور پس از دو دهه فرمانروایی بیوقفهی شاهکار کارنامهی او. فیلمی که موفق به انجام این کار شده یک انیمه به اسم «قاتل شیاطین» (Demon Slayer) است؛ «قاتل شیاطین» از زمان آغاز نمایشش از اواسط ماه اُکتبر تاکنون، حدود ۳۱۳ میلیون دلار کسب کرده است. این انیمه که براساس مجموعه مانگای بسیار پُرفروشی (۱۲۰ میلیون نسخه) به همین نام ساخته شده و در واقع دنبالهی سینمایی یک سریال ۲۶ اپیزودی حساب میشود، به فقط ۴۵ روز نیاز داشت تا راه خودش را با پشت سر گذاشتن رکوردداران باکس آفیس ژاپن به سمتِ صدر جدول باز کند.
فیلمهایی که به قربانی قتلعام دستهجمعی «قاتل شیاطین» تبدیل شدهاند عبارتند از: «بوهمین رپسدی» (۱۱۵ میلیارد و ۱۰۰ میلیون یِن / ۱۳ میلیون و ۶۹۳ هزار دلار)، «فروزن ۲» (۱۳ میلیارد و ۳۵۰ میلیون یِن / ۱۲۲ میلیون و ۶۱۳ هزار دلار)، «هری پاتر و زندانی آزکابان» (۱۳ میلیارد و ۵۰۰ میلیون یِن / ۱۲۱ میلیون و ۶۰۰ هزار دلار)، «آرماگدون» (۱۳ میلیارد و ۵۰۰ میلیون یِن)، «ای.تی.» (۱۳ میلیارد و ۵۰۰ میلیون یِن)، «آخرین سامورایی» (۱۳ میلیارد و ۷۰۰ میلیون یِن / ۱۱۹ میلیون دلار)، «آبوهوای تو» (۱۴ میلیارد و ۱۹۰ میلیون یِن / ۱۳۱ میلیون و ۵۶۱ هزار دلار)، «پونیو» (۱۵ میلیارد و ۵۰۰ میلیون یِن / ۱۶۴ میلیون و ۵۶۵ هزار دلار)، «آواتار» (۱۷۰ میلیون و ۶۴۰ هزار دلار)، «هری پاتر و تالار اسرار» (۱۷ میلیارد و ۳۰۰ میلیون ین / ۱۴۲ میلیون و ۷۸۶ هزار دلار)، «اخاذی ساحلی ۲» (۱۵۵ میلیون و ۱۳۸ هزار دلار، پُرفروشترین فیلم لایواکشن بومی ژاپن)، «قلعهی متحرک هاول» (۱۹۰ میلیون دلار)، «پرنسس مونونوکه» (۲۰ میلیارد و ۱۸۰ میلیون ین / ۱۶۹ میلیون و ۷۰۰ هزار دلار)، «هری پاتر و سنگ جادو» (۲۰ میلیارد و ۳۰۰ ین / ۱۵۲ میلیون و ۹۹۳ هزار دلار)، «نام تو» (۲۵ میلیارد و ۳۰ میلیون ین / ۲۳۳ میلیون و ۷۹۴ هزار دلار)، «فروزن» (۲۴۹ میلیون و ۳۶ هزار دلار)، «تایتانیک» (۲۶ میلیارد و ۲۰۰ میلیون ین / ۲۵۰ میلیون دلار) و بالاخره «شهر اشباح» (۳۱ میلیارد و ۶۸۰ میلیو ین / ۳۰۴ میلیون دلار).
مقالات مرتبط
- چگونه نقدهای بسیار مثبت «کینگ کونگ» به ضررش تمام شدند؟سهگانهی «هابیت» چگونه با وجود کیفیت ضعیفش به موفقیت تجاری رسید؟اخراج جانی دپ چه تاثیری روی فروش «جانوران شگفتانگیز ۳» خواهد گذاشت؟آیا «بتمن» نخستین بلاکباستر قاتل سریالیمحور سینما از زمان «هفت» خواهد بود؟ردهبندی پرفروشترین فیلمهای کریستوفر نولان ردهبندی فیلمهای «هری پاتر»؛ از کمدرآمدترین تا پرفروشترین
همچنین، «قاتل شیاطین» نه تنها رکورد بزرگترین فروش یک روزه (۱۱ میلیون و ۳۰۰ هزار دلار) و رکورد بزرگترین افتتاحیهی سه روزه (۴۴ میلیون دلار) را به نام خودش ثبت کرده است، بلکه به سریعترین فیلم ۱۰۰ میلیون دلاری تاریخ ژاپن (۱۰ روز) تبدیل شده است و به خاطر سکانسهای اکشن پُرزق و برق و خیرهکنندهاش، پُرفروشترین فیلم آیمکس در این کشور هم نام گرفته است (۲۱ میلیون دلار). بخشی از موفقیت «قاتل شیاطین» به خط داستانی درگیرکنندهاش مربوط میشود؛ یک داستان اولداسکول با محوریتِ نیروهای نیکی علیه شر که پیرامون پسر نوجوانی به اسم تانجیرو جریان دارد؛ کسی که به گروهی از مبارزان شیاطین میپیوندد تا انتقام قتلعام خانوادهاش توسط آنها را بگیرد و در این میان، خواهرش را که خود به یک شیطان تبدیل شده است نجات بدهد.
اما فاکتور دیگری که موفقیت غولآسای این انیمه را توضیح میدهد، اکرانش در سینماهای خلوت و غیررقابتی دوران کرونا است؛ تصمیم استودیوهای سراسر دنیا برای عقب انداختن تاریخ اکران بزرگترین بلاکباسترهایشان باعث شده تا «قاتل شیاطین» کل سینماهای ژاپن را در اختیار خودش داشته باشد.
اما تنها تاثیر مثبتی که دوران کرونا روی درآمد «قاتل شیاطین» گذاشته به عقب اُفتادنِ تاریخ اکران رقیبهای هالیوودیاش خلاصه نمیشود. در عوض، تماشای قهرمان این فیلم که با استقامت و پُشتکار تحسینآمیزی علیه هیولاهای گوشتخوار سفرش که خیلی قویتر از او هستند به مبارزه میپردازد، خیلی با ژاپنیها در دوران سخت کرونا ارتباط برقرار کرده است. یوکا ایجیما، استاد یکی از دانشگاههای توکیو در این باره به گاردین گفته است: «در گذشته، کانسپت شیطان به عنوان استعارهای برای متجسم کردن تهدیدهای ترسناکِ نامرئی مثل بیماریها و اپیدمیهایی از جمله آبله استفاده میشد».
اما از طرف دیگر، طبق گزارش گاردین، برخی طرفداران اعتقاد دارند که موفقیت این فیلم بیش از ارتباط ویژهی مردم با آن در دوران کرونا، از وقت آزاد بیشتر مردم برای سینما رفتن سرچشمه میگیرد. جدا از فیلم، طرفداران در اوایل ماه دسامبر صفهای طویلی را از خارج از مغازهها برای خرید بیست و سومین و آخرین جلد از مجموعه مانگای «قاتل شیاطین» تشکیل داده بودند؛ مانگایی که بیش از ۱۲۰ نسخه فروخته است و به ۱۴ زبان مختلف ترجمه شده است. رویداد «قاتل شیاطین» یکی از اندک نقاط درخشان اقتصاد ژاپن در جریان رکود دوران کرونا بوده است؛ اثر این رویداد روی اقتصاد این کشور، حداقل ۲ میلیارد و ۶۰۰ میلیون دلار تخمین زده میشود.