آیا اخراج جانی دپ روی فروش «جانوران شگفت‌انگیز ۳» تأثیرگذار خواهد بود؟ و چرا برادران وارنر باید تاریخ اکران «واندر وومن ۱۹۸۴» را تا تابستان ۲۰۲۱ عقب بیاندازد؟ همراه میدونی باشید.
شاید مهم‌ترین خبر باکس آفیسی هفته‌ی گذشته اخراج محترمانه‌ی جانی دپ از مجموعه‌ی «جانوران شگفت‌انگیز» بود؛ نه صرفا به خاطر اینکه دیگر جانی دپ ایفاگر نقش گریندل‌والد در فیلم سوم مجموعه نخواهد بود، بلکه به خاطر اینکه یک دردسر دیگر آخرین چیزی بود که این مجموعه در شرایطی که همین الانش به اندازه‌ی کافی بحرانی است به آن نیاز داشت. پس، سوالی که ذهن طرفداران را مشغول کرده این است که جدایی دپ از این مجموعه چقدر در عملکرد آن در گیشه تأثیرگذار خواهد بود؟ آیا غیبت دپ به‌دلیل از دست دادن یکی از ستارگانش به ضررش تمام می‌شود؟ تقریبا چهار سال پیش در چنین هفته‌ای بود که «جانوران شگفت‌انگیز و زیستگاه آن‌ها» با نقدهای نه چندان عالی اما قابل‌قبول و عملکرد امیدوارکننده و آینده‌داری در گیشه، اکران شد. این فیلم با وجود رقابت سنگینی که با «دکتر استرنج»، «ترول‌ها» و «موآنا» داشت، به ۲۳۴ میلیون دلار درآمد خانگی از ۷۴ میلیون دلار فروش افتتاحیه و ۸۱۲ و نیم میلیون دلار درآمد جهانی از ۱۸۰ میلیون دلار بودجه دست پیدا کرد. در آن زمان، «جانوران شگفت‌انگیز و زیستگاه آن‌ها» در مقایسه با خرده‌مدیریت‌های آسیب‌زننده‌ی برادران وارنر روی فیلم‌هایی مثل «بتمن علیه سوپرمن» و «جوخه‌ی انتحار»، به مثال خوبی از هدایت درست یک مجموعه تبدیل شده بود.
درحالی‌که فیلمهای ابرقهرمانی وارنر در حد انتظارات ظاهر نمی‌شدند، «جانوران شگفت‌انگیز» خبر از مجموعه‌ی قوی تازه‌ای می‌داد که جور آن‌ها را خواهد کشید. اما اوضاع در جریان این چهار سال کاملا ازاین‌رو به آن رو شده است. اکنون در حالی فیلمهای ابرقهرمانی دی‌سی با وجود امثال «واندر وومن»، «آکوآمن» و «جوکر»، وضعیت متزلزل و منفورشان را پشت سر گذاشته‌اند که برند دنیای جادوگری رولینگ در دردسر اُفتاده است. حالا هم که برادران وارنر استفعای جانی دپ را درخواست کرده و آن را دریافت کرده است. وقتی برای نخستین بار خبر استخدام جانی دپ برای ایفای نقش گلرت گریندل‌والد، آنتاگونیست اصلی این مجموعه اعلام شد، حدود پنج ماه از زمانی‌که اَمبر هرد، همسر سابق دپ، او را به خشونت خانگی متهم کرده بود گذشته بود. بنابراین، انتخابِ دپ برای این نقش کم و بیش جنجال‌برانگیز شد. تا اینکه اَمبر هرد در ماه مِی سال ۲۰۱۶، فقط چند روز پیش از اکران «آلیس درون آینه»، محصول والت دیزنی، از اتهاماتی که به دپ وارد کرده بود عقب‌نشینی کرد؛ ظاهرا آن‌ها برای طلاق به توافق رسیده بودند. گرچه «آلیس درون آینه» با کله شکست خورد (۲۹۹ میلیون از ۱۷۰ میلیون بودجه در مقایسه با درآمد یک میلیارد و ۲۵ میلیونی قسمت اول از ۲۰۰ میلیون بودجه)، اما تقریبا هیچ مدرکی برای اثبات اینکه اتهامات وارد شده به جانی دپ به شکست این فیلم منجر شد وجود ندارد.
این مسئله درباره‌ی درآمد خانگی ۱۷۷ میلیون دلاری و درآمد جهانی ۷۹۵ میلیون دلاری «دزدان دریایی کاراییب: مردان مُرده قصه نمی‌گویند» در تابستان سال بعد نیز صدق می‌کند (بزرگ‌ترین فیلم هالیوودی که از مرز ۲۰۰ میلیون دلار فروش خانگی عبور نکرد). حقیقت این است که جانی دپ تا پیش از قسمت نخست «دزدان دریایی کاراییب» در سال ۲۰۰۳، ستاره‌ای که قادر به کشیدن مردم به سینماها باشد نبود؛ او که از بازیگران محبوب منتقدان بود، حتی بعد از ایفای نقش کاپیتان جک اسپارو، خارج از دنباله‌های «دزدان دریایی کاراییب» و فانتزی‌های تیم برتون مثل «اسلیپی هالو»، «چارلی و کارخانه‌ی شکلات‌سازی» و «آلیس در سرزمین عجایب»، کماکان در زمینه‌ی کشیدن مردم به سینماها شامل قدرت ستاره‌ای نبود. قابل‌ذکر است که امثال «چه چیزی گیلبرت گریپ را آزار می‌دهد؟» (What's Eating Gilbert Grape)، «مرد مُرده» (Dead Man) یا «دون خوان دی‌مارکو» (Don Juan DeMarco) فیلم‌هایی نبودند که کسی انتظار تبدیل شدن آن‌ها به موفقیت‌های غول‌آسای تجاری را داشته باشد. اما در مجموع، اگر از «دشمنان ملت» به کارگردانی مایکل مان (۲۱۴ میلیون دلار از ۱۰۰ میلیون دلار بودجه در سال ۲۰۰۹) فاکتور بگیریم، فیلمهای ستاره‌محور جانی دپ از جمله «موردکای» (Mortdecai)، «عشای ربانی سیاه» (Black Mass)، «رنجر تنها» (The Lone Ranger)، «تعالی» (Transcendence) و غیره، همه از دم فاجعه‌های تجاری از آب در آمده‌اند.
به بیان دیگر، جانی دپ به‌عنوان ستاره‌ای که مردم با دیدن اسمش به‌تنهایی به سینماها هجوم می‌آورند برای ایفای نقش در «جانوران شگفت‌انگیز» استخدام نشده بود؛ جانی دپ در چارچوب «جانوران شگفت‌انگیز» حکم یک عنصر ارزشمند اضافه را داشت؛ جانی دپ در افزایش ارزش تجاری و پرستیژ این مجموعه تأثیرگذار است، اما او در جمع مهم‌ترین عناصر معرف موفقیت این مجموعه جای نمی‌گیرد. برخلاف رابرت داونی جونیور در فیلمهای «مرد آهنی»، تام کروز در فیلمهای «مأموریت غیرممکن» یا حتی خود جانی دپ در سری «دزدان دریایی کاراییب»، سری «جانوران شگفت‌انگیز» بیش از هر چیز دیگری به خاطر ارتباطش با هشت‌گانه‌ی «هری پاتر» شناخته می‌شود، نه به‌عنوان فیلمی با محوریت جانی دپ. عملکرد قوی‌تر فیلمهای «جانوران شگفت‌انگیز» و «دزدان دریایی کاراییب» در کشورهای خارجی نشان می‌دهد که ارزش تجاری جانی دپ در خارج از آمریکای شمالی بیشتر از گیشه‌ی خانگی است. بنابراین سؤال این است که آیا امکان دارد غیبت دپ تاثیر منفی قابل‌توجه‌ای روی استقبال جهانی از «جانوران شگفت‌انگیز ۳» بگذارد؟ شاید، اما راستش، بعد از اینکه دادگاه بریتانیا علیه جانی دپ رای داد، برادران وارنر برای جلوگیری از کابوس روابط عمومی ناشی از آن، چاره‌ی دیگری به جز اخراج او نداشت.
اما مسئله‌ی اصلی این نیست که فقدان جانی دپ چقدر روی عملکرد تجاری فیلم بعد تأثیرگذار است؛ مسئله‌ی اصلی این است که عنصر تعیین‌کننده در موفقیت «جانوران شگفت‌انگیز ۳» بازیگر نقش گریندل‌والد نخواهد بود. ماجرا از این قرار است که «جانوران شگفت‌انگیز: جنایات گریندل‌والد» با اُفت فروش شدیدی در آمریکای شمالی مواجه شد و با کسب فقط ۱۵۵ میلیون دلار در خانه، به فروش جهانی ۶۵۵ میلیون دلار از ۲۰۰ میلیون دلار بودجه دست یافت. اگر نقدها و استقبال طرفداران از این فیلم کمی مثبت‌تر بودند، این رقم این‌قدر به چشم نمی‌آمد. اما حقیقت این است که «جنایات گریندل‌والد» بیش از اینکه حکم «شوالیه‌ی تاریکی» را برای «بتمن آغاز می‌کند» را داشته باشد، «مرد عنکبوتی شگفت‌انگیز ۲» برای «مرد عنکبوتی شگفت‌انگیز» بود. با این تفاوت که نیوت اِسکمندر، پیتر پارکر نیست. گرچه سونی می‌توانست شکست «مرد عنکبوتی شگفت‌انگیز ۲» را چند سال بعد با ریبوت مجموعه با تام هالند به موفقیت تبدیل کند، اما برادران وارنر از چنین قابلیتی در رابطه با «جانوران شگفت‌انگیز» بهره نمی‌برد. از همین رو، وضعیت فعلی این مجموعه در مقایسه با نمونه‌های مشابه در تاریخ باکس آفیس، خبر از سرنوشت ناگوار آن می‌دهد.
«جانوران شگفت‌انگیز» در این لحظه خودش را در همان بحرانی پیدا کرده که مجموعه‌های «افراد ایکس» و «واگرا» به آن دچار شده بودند و هرگز از آن نجات پیدا نکردند؛ هر دو مجموعه پس از دنباله‌ی ناامیدکننده‌ای که در قالب «افراد ایکس: آپوکالیپس» و «واگرا: شورشی» دریافت کردند، با فیلم بعدی («دارک فینیکس» و «هم‌پیمان») به‌طرز جبران‌ناپذیری سقوط کردند و کاملا نابود شدند. مخصوصا باتوجه‌به اینکه در رابطه با «جانوران شگفت‌انگیز»، به‌جای یک سه‌گانه، با یک پنچ‌گانه سر و کار داریم. مقایسه کردن «جانوران شگفت‌انگیز» با پیش‌درآمدهای «جنگ ستارگان» و فیلمهای «هابیت» خیلی وسوسه‌کننده است، ولی هر دوی آن‌ها سه‌گانه بودند. «هابیت: سفری غیرمنتظره»، «هابیت: برهوت اسماگ» و «هابیت: نبرد پنج ارتش» در مجموع به ۲ میلیارد و ۹۳۵ میلیون دلار فروش جهانی از مجموع ۶۱۰ میلیون دلار بودجه دست پیدا کردند. و پیش‌درآمدهای «جنگ ستارگان» هم که از آن به‌عنوان نابودکننده‌ی خاطرات کودکی آمریکا یاد می‌کنند، در مجموع ۲ میلیارد و ۴۲۲ میلیون دلار از ۳۴۵ میلیون دلار بودجه به‌دست آوردند. این دو مجموعه با وجود اینکه نسبت به سری اصلی «جنگ ستارگان» و «ارباب حلقه‌ها» بین طرفداران محبوب نیستند، ولی به خاطر سه‌گانه بودنشان در گیشه دوام آوردند.
عموم سینماروها و طرفداران هاردکور بعد از ناامید شدن از «تهدید شبح» و «سفری غیرمنتظره»، بخشنده ظاهر شدند و بعد از ناامید شدن توسط «حمله‌ی کلون‌ها» و «برهوت اسماگ» هم با خودشان می‌گفتند: «خب، ما که با این فیلم‌ها زیاد حال نکردیم، ولی حداقل بذار قسمت آخر رو هم ببینیم چی میشه!» و بعد سر از سالن‌های نمایش‌دهنده‌ی «انتقام سیث» و «نبرد پنج ارتش» در آوردند. «جانوران شگفت‌انگیز و زیستگاه آن‌ها» شاید با استقبال نسبی مواجه شد، اما آن فیلم به چیزی شبیه به «ایکس ۲: اتحاد افراد ایکس» (X2: X-Men United) نیاز داشت تا به نسخه‌ی تکامل‌یافته‌تر و قوی‌تری از فیلم امیدوارکننده‌ی اول تبدیل شود. ولی «جنایات گریندل‌والد» به‌جای «ایکس ۲»، «مرد عنکبوتی شگفت‌انگیز ۲» از آب در آمد. تازه مسئله این است که حتی اگر «جانوران شگفت‌انگیز» یک سه‌گانه بود هم باید نگرانِ آینده‌اش می‌بود. بالاخره هیچکس سرنوشتِ ناگوارِ «ماتریکس: انقلاب‌ها» بعد از استقبال ضعیف‌تر مردم از «ماتریکس: بارگذاری مجدد» را فراموش نکرده است. «بارگذاری مجدد» به ۲۸۱ میلیون دلار در خانه و ۷۴۲ میلیون دلار در دنیا دست پیدا کرد، ولی «انقلاب‌ها» فقط ۱۳۸ میلیون دلار در خانه و ۴۲۷ میلیون دلار در دنیا فروخت.
اما حتی با وجود این، از آنجایی که «ماتریکس» یک سه‌گانه بود، برادران وارنر و شرکایش می‌توانستند قبل از اینکه اوضاع به جاهای باریک‌تر کشیده شود، کنار بکشند. خوشبختانه «ماتریکس: بارگذاری مجدد»، قسمت دوم یک مجموعه‌ی چهار یا پنج قسمتی نبود. بدترین اتفاقی که برای «جانوران شگفت‌انگیز» می‌تواند بیافتد این است که مسیرِ مجموعه‌ی «واگرا» (Divergent) را پیش بگیرد. قسمت اول این مجموعه که چندان خوب نبود به ۱۵۰ میلیون دلار در خانه و ۲۸۸ میلیون دلار در دنیا دست پیدا کرد و «شورشی» (Insurgent) به‌عنوان قسمت دوم هم که باز چندان خوب نبود، به ۱۳۰ میلیون دلار در خانه و ۲۹۷ میلیون دلار در دنیا دست یافت. اما «هم‌پیمان» (Allegiant) با کسب فقط ۶۶ میلیون دلار در خانه و ۱۷۹ میلیون دلار در دنیا سقوط آزادِ وحشتناکی را تجربه کرد. این باعث شد تا ساخت قسمت چهارم به‌طور کلی منتفی شود و از سال ۲۰۱۶ تاکنون هم به ساخت سریال تلویزیونی این مجموعه نزدیک‌تر نشده‌ایم. حتی مجموعه‌ی «ترنسفورمرها» هم از فیلم‌هایی که با هر قسمتشان میلیاردی می‌فروختند، یک شبه با قسمت پنجم که ۶۰۰ میلیون دلار فروخت، به پایان راهش رسید و پارامونت دنباله‌های بعدی را برای ریبوت مجموعه کنسل کرد. حتی سری اصلی «بتمن» هم از «بتمن برای همیشه» (۳۳۶ میلیون در دنیا)، به «بتمن و رابین» (۲۳۷ میلیون در دنیا) سقوط کرد.
ما قبلا بارها دیده‌ایم که مخاطبان بعد از قسمت‌های ضعیف یک مجموعه، ناگهان آن را نادیده می‌گیرند. این موضوع را بعد از کیفیت پایین «اره ۴» و «اره ۵»، با سری «اره» دیده‌ایم. این را بعد از «فعالیت فراطبیعی ۳» با سری «فعالیت فراطبیعی» دیده‌ایم. «رزیدنت ایول ۶» در کل دوران اکرانش در آمریکای شمالی همان‌قدر فروخت (۲۶ میلیون) که دو قسمت قبلی در آخرهفتهی افتتاحیه‌شان کسب کرده بودند. کیفیت بد «بتمن علیه سوپرمن» آن‌قدر به «جاستیس لیگ» ضربه زد که باعث شد کراس‌اور دی‌سی فقط ۲۲۶ میلیون در خانه و ۶۵۹ میلیون در دنیا بفروشد. جدیدترین نمونه‌اش «ترمیناتور» است؛ «ترمیناتور: رستگاری» در تابستان سال ۲۰۰۹ به ۱۲۵ میلیون دلار فروش خانگی و ۳۷۱ میلیون دلار فروش جهانی از ۲۰۰ میلیون دلار بودجه دست پیدا کرد. شش سال بعد، استودیوهای اسکای‌دنس و پارامونت برای ساخت «ترمیناتور: جنسیس» به هم پیوستند؛ این فیلم که با گروه بازیگران جدیدش و روایتی که خط‌های زمانی مجموعه را دستکاری می‌کرد از ریبوت «استار ترک» توسط جی. جی. آبرامز الهام گرفته بود، با استقبال اسفناکی مواجه شد. «جنسیس» که با ۱۵۵ میلیون دلار بودجه تهیه شده بود، فقط ۸۹ میلیون دلار در گیشه‌ی خانگی فروخت، اما درآمد جهانی ۴۴۱ میلیون دلاری‌اش باعث شد که استودیو همچنان به این برند امیدوار باقی بماند.
با این تفاوت که «جنسیس» ۱۱۳ میلیون دلار از درآمدش را از بازار چین به‌دست آورده بود. به عبارت دیگر، درآمد «جنسیس» منهای فروشش در بازار چین (۳۲۸ میلیون دلار)، کمتر از «ترمیناتور: رستگاری» بود. اما از آنجایی که فروش خوب فیلمهای شکست‌‌خورده در چین، به سازندگانشان اعتمادبه‌نفس کاذب می‌دهد، «ترمیناتور ۶» چراغ سبز گرفت. برخلاف «جنسیس» که دنباله‌روی الگوی «استار ترک» بود، این یکی حکم یک دنباله‌ی نوستالژیک «نیرو برمی‌خیزد»گونه را داشت. «ترمیناتور: سرنوشت تاریک» با کسب ۵۰ میلیون دلار در چین، ۶۲ میلیون دلار در خانه و ۲۶۱ میلیون دلار در دنیا، بیش از ۱۲۲ میلیون دلار ضرر به سرمایه‌گذارانش وارد کرد. درنهایت، اگر مخاطبان هنوز علاقه‌ای به دیدن قسمت بعدی این مجموعه که برای اکران در تابستان ۲۰۲۲ برنامه‌ریزی شده است علاقه‌مند باشند، آن‌ها بدون توجه به بازیگر آنتاگونیستش به دیدن آن خواهند رفت. اما تاریخ باکس آفیس با امثال «واگرا»، «افراد ایکس» و «ترمیناتور» نشان می‌دهد که وقتی فیلمی با استقبالی شبیه به «جنایات گریندل‌والد» در گیشه مواجه می‌شود (اُفت فروش در گیشه، نقدهای بسیار منفی، خشم طرفداران و سروصدای رسانه‌ای ضعیف)، کاری از دست «جانوران شگفت‌انگیز ۳» برای بازگرداندن مجموعه به شکوه گذشته‌اش برنمی‌آید. شکست فیلم بعدی تا وقتی که خلافش ثابت شود تضمین شده به نظر می‌رسد. اینکه دلیلش غیبت جانی دپ و حرف‌های جنجال‌برانگیز جی. کی. رولینگ خواهد بود یا دلسردی طرفداران و عموم سینماروها از کیفیت اسفناک فیلم قبلی یا شاید مجموع هر دوی اینها مهم نیست؛ مهم این است که «جانوران شگفت‌انگیز ۳» حتی پیش از اخراج جانی دپ نیز در وضعیت ایده‌آلی قرار نداشت و در بهترین حالت، سرنوشت احتمالا سیاهش با اخراج جانی دپ نسبت به گذشته نه سیاه‌تر شده است و نه روشن‌تر. اما اخراج جانی دپ تنها خبر مرتبط به «جانوران شگفت‌انگیز» که می‌تواند تاثیر قابل‌توجه‌ای روی عملکردش در گیشه بگذارد نبود.
در لابه‌لای ماجرای کنار گذاشتن جانی دپ از این مجموعه، خبر رسید که «جانوران شگفت‌انگیز ۳» به‌جای دوازدهم نوامبر سال ۲۰۲۱، در زمان نامشخصی در تابستان ۲۰۲۲ روی پرده‌ی سینماها خواهد رفت. این خبر به این معنی است که «جانوران شگفت‌انگیز ۳» دیگر در آخرهفتهی پیش از عید شکرگذاری که زمان ایده‌آل و پُرطرفدار اکران فیلمهای فانتزی نوجوان‌محور است اکران نخواهد شد. بخش قابل‌توجه‌ای از تقویم سینمایی تابستان ۲۰۲۱ شبیه تکرار تقویم تابستان ۲۰۲۰ به نظر می‌رسد: «احضار: شیطان مرا به انجامش وادار کرد»، «زمانی برای مُردن نیست»، «بلک ویدو»، «تاپ گان: موریک»، «سریع و خشن ۹»، «مینیون‌ها ۲»، «گشت‌و‌گذار در جنگل»، «مارپیچ: از کتاب اره»، «بر فراز ارتفاعات»، «پاکسازی برای همیشه» و «بادی‌گاردِ همسر آدمکش»، همه فیلم‌هایی هستند که تقریبا یک سال بعد از تاریخ اکران سابقشان در سال ۲۰۲۰ به نمایش در خواهند آمد؛ تاریخ اکران جدید آن‌ها دقیقا با تاریخ اکران قبلی‌شان یکسان نیست. مثلا «شکارچیان ارواح: دنیای باقی» به‌جای ماه ژوئیه ۲۰۲۰ در ماه ژوئن ۲۰۲۱ اکران می‌شود، «ونوم ۲» و «شنگ‌چی و افسانه‌ی ده حلقه» اکنون به فیلمهای تابستانی تبدیل شده‌اند و ریبوت «کندی‌من» هم به‌جای ماه ژوئن گذشته، در ماه آگِست ۲۰۲۱ روی پرده خواهد رفت. در بین تمام فیلم‌هایی که برای تابستان ۲۰۲۱ برنامه‌ریزی شده‌اند، «کروئلا» (Cruella)، «اسپیس جم: یک میراث جدید» (Space Jam: A New Legacy) و «جوخه‌ی انتحار» (The Suicide Squad) تنها فیلمهای بزرگ تابستان ۲۰۲۱ هستند که با تأخیر مواجه نشده‌اند و پیش از شیوع کرونا برای اکران در تابستان ۲۰۲۱ کنار گذاشته شده بودند. این در حالی است که چهارتا از بزرگ‌ترین فیلم‌هایی که از ابتدا برای تابستان ۲۰۲۱ برنامه‌ریزی شده بودند، «ماتریکس ۴»، «بتمن»، «دنیای ژوراسیک: قلمرو» و «مرد عنکبوتی ۳» هستند که حالا تاریخ نمایششان به اواخر سال ۲۰۲۱ یا بهار/تابستانِ ۲۰۲۲ عقب اُفتاده است.
از همین رو، تصمیم برادران وارنر برای اکران «جانوران شگفت‌انگیز ۳» در تابستان ۲۰۲۲، آن را به یکی از بزرگ‌ترین فیلمهای تابستان آن سال که تاکنون برنامه‌ریزی شده‌اند تبدیل می‌کند. اینکه آیا این فیلم در آخرهفتهی سوم ژوئن ۲۰۲۲ (آخرهفتهی افتتاحیه‌ی «هری پاتر و زندانی آزکابان» در سال ۲۰۰۴) یا آخرهفتهی پانزدهم ژوئیه ۲۰۲۲ (آخرهفتهی افتتاحیه‌ی «محفل ققنوس»، «شاهزاده‌ی دورگه» و «یادگاران مرگبار قسمت دوم») اکران می‌شود مهم نیست؛ مهم این است که منتقل کردن «جانوران شگفت‌انگیز ۳» از نوامبر ۲۰۲۱ به تابستان ۲۰۲۲، این فیلم را از آخرهفتهی پیش از عید شکرگذاری خارج می‌کند. آخرهفتهی سوم ماه نوامبر که آخرهفتهی پیش از عید شکرگذاری حساب می‌شود، در جریان دو دهه‌ی اخیر به یک آخرهفتهی بسیار کلیدی در باکس آفیس تبدیل شده است. از زمانی‌که فیلم لایواکشن «گرینچ» به کارگردانی ران هاوارد و بازی جیم کری در سال ۲۰۰۰ در این آخرهفته اکران شد و به درآمد شگفت‌انگیز ۲۶۰ میلیون دلار در گیشه‌ی خانگی دست پیدا کرد، این آخرهفته به چارچوب زمانی محبوب استودیوها برای نمایش بلاک‌باسترهای فانتزی نوجوان‌محورشان تبدیل شده است.
مقالات مرتبط
- پرفروش‌ترین مجموعه‌های ترسناک اسلشررده‌بندی پرفروش‌ترین مجموعه‌های انیمیشنرده‌بندی بازسازی‌های لایواکشن دیزنیآیا «بتمن» نخستین بلاک‌باستر قاتل سریالی‌محور سینما از زمان «هفت» خواهد بود؟رده‌بندی پرفروش‌ترین فیلمهای کریستوفر نولان رده‌بندی پرفروش‌ترین فیلمهای راسل کرومجموعه The Expendables چگونه باعث مرگ خودش شد؟ رده‌بندی فیلمهای «هری پاتر»؛ از کم‌درآمدترین تا پرفروش‌تریناز «آرواره‌ها» تا «اونجرز ۴»؛ رده‌بندی افتتاحیه‌های رکوردشکن تاریخرده‌بندی سودآورترین مجموعه‌های اکشن هالیوودمحاسبه سود و زیان خالص بزرگ‌ترین فیلمهای ۲۰۱۹
از سال ۲۰۰۰ تاکنون، چهار فیلم «هری پاتر»، چهار فیلم «گرگ و میش»، سه دنباله‌ی «هانگر گیمز»، دو فیلم «جانوران شگفت‌انگیز» و انیمیشن «فروزن ۲» با آغاز نماییشان از آخرهفتهی پیش از عید شکرگذاری، خودشان را به‌عنوان بزرگ‌ترین فانتزی‌های نوجوان‌محور و خانواده‌پسند سال معرفی کرده‌اند. نقشه‌ی اورجینال برادران وارنر این بود که «جانوران شگفت‌انگیز ۳» را در بیستم نوامبر ۲۰۲۰ اکران کرده و سپس، «جانوران شگفت‌انگیز ۴» را در نوامبر ۲۰۲۲ و «جانوران شگفت‌انگیز ۵» را در نوامبر ۲۰۲۴ پشت سر یکدیگر راهی سینماها کند. انتقال «جانوران شگفت‌انگیز ۳» به تابستان، خطرات خودش را دارد. مهم‌ترینش این است که در حالت فعلی «جانوران شگفت‌انگیز ۳» دیگر نه به‌عنوان بزرگ‌ترین رویداد فانتزی آخر سال، بلکه فقط به‌عنوان یکی از بلاک‌باسترهای فانتزی تابستان دیده خواهد شد. «جانوران شگفت‌انگیز ۳» در آخرهفتهی پیش از عید شکرگذاری در جایگاه منحصربه‌فردی قرار خواهد داشت، اما در تابستان به‌عنوان تایتانی در میان تایتان‌ها گم می‌شود. البته قابل‌ذکر است که سابقه‌ی اکران فیلمهای دنیای جادوگری رولینگ در تابستان کاملا سیاه نیست؛ گرچه «هری پاتر و زندانی آزکابان» عموما به‌عنوان محبوب‌ترین فیلم مجموعه در بین طرفداران شناخته می‌شود، اما در آن واحد، با کسب ۲۴۹ میلیون دلار در خانه و ۷۹۶ میلیون دلار در دنیا، کم‌درآمدترین فیلم هشت‌گانه‌ی «هری پاتر» است.
در مقابل، «یادگاران مرگبار ۲» (یک میلیارد و ۳۴۲ میلیون دلار در ژوئیه ۲۰۱۱)، «شاهزاده‌ی دورگه» (۹۳۴ میلیون دلار در ژوئیه ۲۰۰۹) و «محفل ققنوس» (۹۴۲ میلیون دلار در ژوئیه ۲۰۰۷) با وجود اکرانشان در تابستان، جزو سه‌تا از چهار فیلم پُرفروش مجموعه هستند («یادگاران مرگبار قسمت اول» با ۹۷۶ میلیون دلار فروش در نوامبر ۲۰۱۰ اکران شد). در حالت عادی باید با نگاهی به این آمار به این نتیجه برسیم که اکران «جانوران شگفت‌انگیز ۳» در تابستان بی‌خطر خواهد بود. بالاخره موفقیت‌های دنیای جادوگری رولینگ در تابستان بیشتر از شکست‌هایش است. اما نکته این است که ما هم‌اکنون در حالت عادی قرار نداریم. وضعیت باکس آفیس از دوران اوج «هری پاتر» تاکنون زمین تا آسمان تغییر کرده است. موفقیت برند «هری پاتر» در تابستان متعلق به دورانی است که این مجموعه درکنار «ترنسفورمرها»، «شرک» و «دزدان دریایی کاراییب»، یکی از بزرگ‌ترین فرنچایزهای سینمایی دنیا شناخته می‌شد. اما از آن زمان تاکنون سلسله‌مراتبِ قدرت باکس آفیس متحول شده است. پیش‌درآمدهای «جانوران شگفت‌انگیز» در بین بزرگ‌ترین فرنچایزهای روز جای نمی‌گیرند.
«جانوران شگفت‌انگیز و زیستگاه آن‌ها» در سالی که فیلمهای ابرقهرمانی دی‌سی و مارول و انیمیشن‌های حیوانات سخنگو بر آن فرمانروایی می‌کردند، ۸۱۲ میلیون دلار در دنیا فروخت. «جانوران شگفت‌انگیز: جنایات گریندل‌والد» هم در سالی که شش‌تا از ۱۰ فیلم برتر باکس آفیس جهانی را فیلمهای ابرقهرمانی تشکیل می‌دادند، ۶۵۱ میلیون دلار در دنیا فروخت. همچنین، بعضی‌وقت‌ها منتقل کردن یک فیلم از تاریخ اکران اورجینالِ ایده‌آلش، به تابستان می‌تواند به این معنی باشد که استودیو از پتانسیل‌های تجاری ضعیف فیلم آگاه است. چون این دقیقا همان اتفاقی بود که با «دارک فینیکس» (از دوم نوامبر ۲۰۱۸ به چهارم ژوئن ۲۰۱۹) و فیلم آخر کنسل‌شده‌ی «واگرا» (از بیست و چهارم مارس ۲۰۱۷ به نهم ژوئن ۲۰۱۷) اُفتاد. در حال حاضر، «جانوران شگفت‌انگیز ۳» همچنان درکنار «بلک پنتر ۲»، «جان ویک ۴»، «دنیای ژوراسیک: قلمرو»، «کاپیتان مارول ۲» و احتمالا «ایندیانا جونز ۵»، به‌طور پیش‌فرض یکی از بزرگ‌ترین فیلمهای تابستان ۲۰۲۲ حساب می‌شود. از دست دادن جانی دپ اتفاق جالبی است که می‌تواند روی فروش این فیلم در گیشه‌ی خارجی تأثیرگذار باشد، اما احتمال اینکه تصمیم برادران وارنر برای اکران این فیلم در تابستان عواقب بزرگ‌تری در پی داشته باشد، بیشتر است.
چرا برادران وارنر باید تاریخ اکران «واندر وومن ۱۹۸۴» را تا تابستان ۲۰۲۱ عقب بیاندازد؟
در روزهای اخیر مقاله‌های مختلفی با محوریت احتمال تأخیر مجدد «واندر وومن ۱۹۸۴» (که هم‌اکنون برای اکران در بیست و پنجم دسامبر ۲۰۲۰ (پنجم دی ۱۳۹۹) برنامه‌ریزی شده است)، در سراسر اینترنت دیده می‌شوند. حرف حساب اکثر این مقاله‌ها این نیست که تاریخ اکران «واندر وومن ۱۹۸۴» حتما عقب خواهد اُفتاد؛ در عوض، حرف حسابشان این است که بدون‌شک برادران وارنر درحالی‌که فقط هشت هفته به اکران این فیلم باقی مانده است، مشغول سبک‌سنگین کردن تمام جنبه‌های اکران این فیلم در جریان فصل کریسمس ۲۰۲۰ است. اگر وارنر واقعا برای پخش این فیلم در تاریخ اکران فعلی‌اش جدی باشد، در آن صورت باید کمپین تبلیغاتی‌اش را تا پیش از عید شکرگذاری آغاز کند. آغاز کمپین تبلیغاتی یک فیلم حکم نقطه‌ی غیرقابل‌بازگشت استودیو را خواهد داشت؛ از اینجا به بعد فارغ از آغاز موج تازه‌ای از کرونا، استودیو برای هدر ندادن بودجه‌ی تبلیغاتی‌اش، چاره‌ی دیگری به جز اکران فیلم ندارد. در حال حاضر، اکران «واندر وومن ۱۹۸۴» در جریان کریسمس کاملا شانسی است؛ اصلا مشخص نیست که آیا این فیلم با درنظرگرفتن شرایط ویژه‌‌ی کرونا با استقبال موفقیت‌آمیزی مواجه خواهد شد یا با بی‌اعتنایی روبه‌رو خواهد شد.
اما یک چیز مشخص است و آن هم این است که برادران وارنر دیگر نباید خودش را بعد از شکست «تنت»، برای دومین بار قربانی کند. جالب است بدانید که همین هفته‌ی گذشته از یکم نوامبر عبور کردیم. تاریخ یکم نوامبر از این جهت مهم است که این تاریخ یادآور نخستین تغییری که در تاریخ اکران «واندر وومن ۱۹۸۴» ایجاد شد است (تاریخ نمایش این فیلم در مجموع شش‌بار جابه‌جا شده است). اگر یادتان باشد «واندر وومن ۱۹۸۴» در ابتدا برای نمایش در سیزدهم دسامبر ۲۰۱۹ برنامه‌ریزی شده بود. اما بعد از اینکه دیزنی تاریخ اکران «جنگ ستارگان: ظهور اسکایواکر» را از بیست و هفتم ماه می ۲۰۱۹، به بیستم دسامبر ۲۰۱۹ عقب انداخت، فینالِ حماسه‌ی اسکایواکر حاشیه‌ی امن فیلم ابرقهرمانی دی‌سی را تهدید کرد. بنابراین تاریخ اکران «واندر وومن ۱۹۸۴» برای فاصله گرفتن از «ظهور اسکایواکر» عقب نیافتاد، بلکه جلو اُفتاد: یکم نوامبر ۲۰۱۹ یا به عبارت دیگر، یک هفته پیش از اکران «زمانی برای مُردن نیست». با وجود این، تحلیلگران اعتقاد داشتند که «واندر وومن ۱۹۸۴» می‌تواند در تابستان به موفقیت غول‌آساتر و مطمئن‌تری دست پیدا کند. آن‌ها پیشنهاد می‌کردند که برادران وارنر بهتر است تاریخ اکران «واندر وومن ۱۹۸۴» را به پنجم ژوئن ۲۰۲۰ (۱۶ خرداد ۱۳۹۹) منتقل کند؛ در این صورت، این فیلم بدون نگرانی از رقبای سرسختی مثل «فروزن ۲» و «ظهور اسکایواکر» به‌راحتی می‌توانست بر باکس آفیسِ خانگی تابستان فرمانروایی کند.
بخقذث
همین اتفاق هم اُفتاد. برادران وارنر متوجه شد که بهترین کاری که می‌تواند انجام بدهد این است که نمایش این فیلم را به پنجم ژوئن ۲۰۲۰ یا دقیقا سه سال بعد از آخرهفتهی افتتاحیه‌ی قسمت نخست «واندر وومن» موکول کند. در زمانی‌که «واندر وومن ۱۹۸۴» قرار بود در نوامبر ۲۰۱۹ اکران شود، کسی نمی‌دانست که «ترمیناتور: سرنوشت تاریک» شکست سنگینی را تجربه خواهد کرد، ریبوت «فرشتگان چارلی» حرفی برای گرفتن نخواهد داشت و تاریخ نمایش «جیمز باند ۲۵» به ماه آوریل ۲۰۲۰ منتقل خواهد شد، اما حتی با درنظرگرفتن این حقیقت که هیچکدام از آن‌ها به رقیب دردسرسازی برای «واندر وومن ۱۹۸۴» تبدیل نخواهند شد، باز باید منتقل شدن تاریخ اکران این فیلم به تابستان ۲۰۲۰ را پیش‌بینی کرد. «واندر وومن ۱۹۸۴» به‌عنوان فیلمی با محوریت یک قهرمان اکشن زن برای اطمینان از شکوفایی تمام پتانسیل‌های تجاری‌اش، باید تا آن‌جا که می‌توانست از «فروزن ۲» و «ظهور اسکایواکر» که آن‌ها نیز با قهرمانان اکشن زنشان شناخته می‌شوند فاصله می‌گرفت. راستش، خالی شدن نوامبر ۲۰۱۹ از «واندر وومن ۱۹۸۴» بلافاصله به نفع برادران وارنر تمام شد. کمبود فیلمهای بزرگ در اوایل ماه نوامبر به «جوکر» (که در چهارم اکتبر ۲۰۱۹ اکران شده بود) کمک کرد تا با عبور از ۳۳۵ میلیون دلار فروش خانگی و یک میلیارد و ۷۳ میلیون دلار فروش جهانی (پُرفروش‌تر از «ظهور اسکایواکر»)، به پُرفروش‌ترین فیلم تاریخ فیلمهای بزرگسالانه و پُرفروش‌ترین فیلم تاریخ سینما که در بازار چین اکران نشده است تبدیل شود.
اگر شیوع کرونا اتفاق نمی‌اُفتاد، «واندر وومن ۱۹۸۴» تقریبا بدون‌شک به پُرفروش‌ترین فیلم تابستان ۲۰۲۰ در گیشه‌ی خانگی (و شاید حتی کل سال) و «سریع و خشن ۹» هم به پُرفروش‌ترین فیلم گیشه‌ی جهانی تبدیل می‌شد. اما اوضاع طبق برنامه پیش نرفت. اکنون اگر «واندر وومن ۱۹۸۴» قصد داشته باشد از تاریخ فعلی‌اش (۲۵ دسامبر ۲۰۲۰) فرار کند، بهترین جایگزینی که می‌توان برای آن پیشنهاد کرد، چهارم ژوئن ۲۰۲۱ (چهاردهم خرداد ۱۴۰۰) است؛ این تاریخ چهار سال بعد از اکران قسمت نخست «واندر وومن» و یک سال بعد از تاریخ اکران اورجینالش خواهد بود. اگر این اتفاق بیافتد و «واندر وومن ۱۹۸۴» به تابستان ۲۰۲۱ بگریزد، در آن صورت، برادران وارنر می‌تواند نمایش «احضار: شیطان مرا به انجامش وادار کرد» (The Conjuring: The Devil Made Me Do It) را از چهارم ژوئن، به دهم دسامبر ۲۰۲۱ (نوزدهم آذر ۱۴۰۰) عقب بیاندازد؛ در این حالت، نه‌تنها «احضار ۳» یک سال بعد از تاریخ اورجینال اکران می‌شود، بلکه در همان آخرهفته‌ای اکران می‌شود که برادران وارنر با امثال «آن» (سال ۲۰۱۷)، «راهبه» (سال ۲۰۱۸) و «آن: فصل دوم» (سال ۲۰۱۹)، در زمینه‌ی اکران فیلمهای ترسناکش، خاطراتش خیلی خوبی از آن دارد.
اکران «واندر وومن ۱۹۸۴» در چهارم ژوئن ۲۰۲۱ به این معنی است که این فیلم حدود یک ماه بعد از «بلک ویدو» و حدود ۱۰ روز بعد از «سریع و خشن ۹» اکران خواهد شد و مدعی کسب مقام بزرگ‌ترین فیلم تابستان در گیشه‌ی آمریکای شمالی خواهد بود. اما اگر «واندر وومن ۱۹۸۴» به تابستان سال بعد فرار نکند، احتمال اینکه مثل «تنت» به یک فیلم پُرخرج دیگر از برادران وارنر که خودش را قربانی زنده نگه داشتن سینماها می‌کند تبدیل شود خیلی بالاست. اینکه آیا کریستوفر نولان واقعا برای اکران «تنت» در تابستان ۲۰۲۰ اصرار می‌کرد یا اینکه برادران وارنر از این داستان برای کمپین تبلیغاتی‌اش استفاده کرد مهم نیست؛ مهم این است که در نگاه نخست، اکران فیلمی با مقیاس بزرگ در زمانی‌که سینماهای دنیا به تدریج مشغول بازگشایی بودند، فکر بکری به نظر می‌رسید. هدف این بود که «تنت» به آغازگر موجی تبدیل شود که با «مرد پادشاه» (The King's Man) در دسامبر، «واندر وومن ۱۹۸۴»، «کندی‌من» و «مرگ روی نیل» در اُکتبر و «بلک ویدو»، «زمانی برای مُردن نیست» و «روح» در نوامبر ادامه پیدا می‌کند. اما عملکرد «تنت» در گیشه‌ی آمریکای شمالی اکثرا به خاطر تعطیلی سینماهای نیویورک و کالیفرنیا، عمیقا ناامیدکننده بود. این فیلم علمی‌تخیلی اورجینال گرچه به رقم قابل‌قبول ۳۰۰ میلیون دلار در کشورهای خارجی دست یافت، اما فروش ۵۵ میلیون دلاری‌اش در گیشه‌ی خانگی در یک کلام فاجعه‌‌بار بود.
بنابراین، فیلمی که قرار بود که به آغازگر جشن بازگشایی سینماها تبدیل شود، به‌شکلی کُشته شد که دنبال‌کنندگانش از وحشت عقب‌نشینی کردند. «مولان» که قرار بود پشت سر «تنت» قدم به میدان نبرد بگذارد، در آمریکای شمالی و دیگر کشورهایی که دیزنی‌پلاس در آن‌ها قابل‌دسترس است، سر از سرویس استریمینگ دیزنی در آورد. این فیلم با کسب ۴۰ میلیون دلار در چین، در این بازار و تمام بازارهای جهانی دیگری که در آن نمایش داشت شکست خورد. از آنجایی که هنوز بازارهای مهمی (از جمله نیویورک و کالیفرنیا) تا اطلاع بعدی تعطیل هستند، عملکرد ضعیف «تنت» در گیشه‌ی خانگی باعث شد تا تقریبا همه‌ی بلاک‌باسترهای بزرگ به سال ۲۰۲۱ فرار کنند. انیمیشن «روح»، جدیدترین فیلم پیکسار حالا به‌جای سینماها، روی سرویس دیزنی‌پلاس منتشر خواهد شد و استودیوی پارامونت نیز فیلم «سفر به آمریکا ۲» (Coming 2 America) به قیمت ۱۲۵ میلیون دلار به آمازون فروخت. برادران وارنر تاریخ اکران «تل‌ماسه» (Dune) را از هشتم دسامبر ۲۰۲۰ به هشتم اکتبر ۲۰۲۱ (آخرهفتهی افتتاحیه‌ی «بلید رانر ۲۰۴۹» در سال ۲۰۱۷) عقب انداخت و «واندر وومن ۱۹۸۴» را هم از نوامبر ۲۰۲۰ به دسامبر ۲۰۲۰ منتقل کرد.
به بیان دیگر، نه‌تنها برادران وارنر با اکران «تنت» در وسط تابستان، شانس تبدیل شدن این فیلم به یکی از بزرگ‌ترین موفقیت‌های تضمین‌شده‌شان را از دست داد، بلکه به‌جای استودیویی که به آغازگر بازگشایی سینماها معروف شود، به خاطر بدتر کردن بحران سینماها مورد سرزنش قرار گرفت. واقعیت این است که ایالات متحده هنوز اوضاع کرونا را به‌شکلی که مردم برای نشستن در سالن‌های سینما احساس امنیت کنند کنترل نکرده است و موج دوم بیماری در بخش‌هایی از اروپا نیز به تعطیلی سینماهای این مناطق منجر شده است. اگرچه «واندر وومن ۱۹۸۴» دنباله‌ی فیلمی است که در آمریکای شمالی با فروشی فراتر از انتظارات مواجه شد (۴۱۲ و نیم میلیون خانگی / ۸۲۱ میلیون جهانی)، اما اگر این فیلم در شرایط فعلی روی پرده برود، در خوش‌بینانه‌ترین حالت ممکن باید شانس بیاورد که از مرز ۶۰۰ میلیون دلار فروش جهانی عبور کند. در عوض اگر این فیلم در ماه ژوئن ۲۰۲۱ اکران شود (در صورتی که شرایط صنعت سینما در این مدت بهبود پیدا کرده باشد)، در آن صورت شانس بیشتری برای نزدیک شدن به درآمد جهانی قسمت نخست خواهد داشت.
برادران وارنر و کریس نولان به خاطر قربانی کردن «تنت» (فروش احتمالی ۵۵۰ تا ۷۵۰ میلیونی‌اش در مقایسه با فروش ۳۵۵ میلیونی فعلی‌اش)، چه درست و چه نادرست، مورد تعریف و تمجید قرار نگرفتند. بنابراین چرا برادران وارنر باید یکی دیگر از موفقیت‌های تضمین‌شده‌اش را برای دومین‌بار قربانی کند؟ تصمیم استودیوهای هالیوودی برای خارج کردن فیلم‌هایش از منطقه‌ی خطر و فرار به ۲۰۲۱ کاملا قابل‌درک است. برادران وارنر برای تست کردن بازار با «تنت» پیش‌قدم شد، اما بعد از اینکه «تنت» طبق انتظارات ظاهر نشد، طبیعتا دیگر استودیوها از دنبال کردن وارنر امتناع کردند. اگر وارنر «واندر وومن ۱۹۸۴» را برای تست کردن مجدد وضعیت سینماها در دسامبر ۲۰۲۰ اکران کند و دوباره شکست بخورد، آن وقت در جریان فقط چهار ماه، دوتا از بزرگ‌ترین فیلم‌هایش را قربانی کرده است. گرچه تأخیر مجدد «واندر وومن ۱۹۸۴» خبر وحشتناکی برای سینماها خواهد بود، اما واقعیت این است که برادران وارنر، مخصوصا بعد از «تنت»، وظیفه ندارد که جای خالی کمک دولت به سینماها را پُر کند. شاید واندر وومن یک ابرقهرمان باشد، اما نجات کل صنعت سینما وظیفه‌ی او نیست.
