ویروس کرونا دغدغه اصلی این روزهای ماست. همه تلاش می‌کنیم با رعایت توصیه‌های بهداشتی متخصصان، سلامت خود و جامعه را حفظ کنیم؛ اما افرادی که دچار بیماری‌های زمینه‌ای‌اند ممکن است سؤالات و نگرانی‌های بیشتری داشته باشند. بیماری‌های زمینه‌ای ممکن است احتمال ابتلا به کرونا را افزایش دهد. سرطان یکی از همین بیماری‌هاست؛ اما سرطان چطور احتمال ابتلا را افزایش می‌دهد؟ افراد مبتلا به سرطان برای پیشگیری از ابتلا چه کاری می‌توانند انجام دهند؟ اگر مبتلا به سرطان هستید یا بوده‌اید، این مطلب برخی از نگرانی‌هایتان را برطرف می‌کند. در ادامه این مطلب، به مهم‌ترین سؤالات درمورد کرونا و سرطان پاسخ می‌دهیم.
منظور از ویروس کرونا یا کووید ۱۹ چیست؟
کروناویروس‌ها خانواده بزرگی از ویروس‌ها هستند که بین انسان و گونه‌های مختلفی از حیوانات مشترک‌اند. انتشار شکل جدیدی از این ویروس باعث همهگیری جهانی آن شده است. همهگیری جهانی یعنی این بیماری در سطح وسیعی در جوامع و در همه کشورهای دنیا شیوع پیدا کرده است. برای این ویروس جدید نام SARS-CoV-2 را انتخاب کردند و بیماریِ ناشی از آن را به‌اختصار «کووید ۱۹» می‌نامند.
نحوه انتقال ویروس کرونا
این ویروس از فردی به فرد دیگر و از طریق ذرات تولید‌شده در دستگاه تنفسی منتقل می‌شود. مهم‌ترین شکل انتقال آن از طریق قطراتی است که هنگام عطسه و سرفه از بینی و دهان فرد مبتلا خارج می‌شود و ممکن است با لمس یا تنفس، وارد بدن فرد دیگری شود. لمس‌کردن سطوح آلوده و زدن دست‌ها به صورت، چشم، دهان و بینی نیز یک راه دیگر انتقال ویروس است.
انتقال این ویروس بین افرادی رایج‌تر است که فاصله‌شان از یکدیگر کمتر از ۲ متر است؛ باوجود این، در محیط‌های بسته، ویروس می‌تواند چند دقیقه تا چند ساعت در هوا باقی بماند و حتی افرادی را که فاصله بیشتر از ۲ متر دارند مبتلا کند.
۴ وسیله برای پیشگیری از ابتلا به ویروس کرونا
علائم کرونا
علائم کرونا ممکن است شدید یا ملایم باشد. نشانه‌های بیماری بین ۲ تا ۱۴ روز بعد از ابتلا بروز می‌کنند. نشانه‌ها ممکن است شامل تب، سرفه، تنگی نفس، لرز، سردرد، گلودرد و ازدست‌دادن یا کاهش حس بویایی یا چشایی باشد. از علائم احتمالی دیگر می‌توان به بدن درد، خستگی، گرفتگی بینی، آبریزش بینی یا اسهال اشاره کرد. در برخی افراد، این بیماری ممکن است به ذات‌الریه شدید، بیماری های قلبی و شاید مرگ منجر شود. برخی افراد مبتلا هم ممکن است هیچ نشانه‌ای نداشته باشند.
آیا سرطان احتمال ابتلا به کووید ۱۹ را بیشتر می‌کند؟
امسال به‌دلیل شیوع کووید ۱۹، تزریق واکسن آنفولانزا (پس از مشورت با پزشک) نسبت به سال‌های گذشته اهمیت بیشتری دارد. این موضوع در افراد مبتلا به سرطان اهمیت دوچندانی دارد، چون برخی از روش‌های درمانی سرطان باعث ضعیف‌شدن سیستم ایمنی فرد می‌شوند.
البته عوامل زیادی می‌توانند احتمال ابتلا به نوع شدید کووید ۱۹ را افزایش دهند. برخی از این عوامل عبارت‌اند از:
- آسم؛
- دیابت؛
- اضافه‌وزن؛
- سابقه سیگارکشیدن؛
- سابقه پیوند عضو یا پیوند مغز استخوان؛
- بیماری های قلبی، بیماری های ریوی، بیمای های کلیوی و کبدی؛
- نقص در سیستم ایمنی (ابتلا به ایدز و…)؛
- مصرف طولانی‌‌مدت داروهایی نظیر کورتون که ضعف سیستم ایمنی یکی از عوارض آنهاست.
آیا احتمال ابتلا به نوع شدید کرونا در فرد بهبودیافته از سرطان بیشتر است؟
در افرادی که سرطان آنها درمان شده است، ممکن است ضعف سیستم ایمنی پس از بهبودی همچنان ادامه داشته باشد؛ اما هنوز رابطه بین سابقه ابتلا به سرطان و احتمال ابتلا به نوع شدید کووید ۱۹ مشخص نیست. بهتر است این افراد نگرانی‌های خود را با پزشک در میان بگذارند.
افراد دارای سابقه ابتلا و مبتلایان به سرطان چگونه از خودشان مراقبت کنند؟
در حال حاضر، واکسنی برای پیشگیری از ابتلا به کووید ۱۹ و درمان مشخصی برای این بیماری وجود ندارد. بهترین راه برای پیشگیری از ابتلا این است که در معرض این ویروس قرار نگیرید. به عموم افراد توصیه می‌شود برای پیشگیری از ابتلا نکات زیر را رعایت کنند:
- ماندن در خانه تا جایی که امکان دارد؛
- پرهیز از دست‌زدن به چشم، بینی و دهان؛
- تهیه دارو و مواد غذایی موردنیاز برای چند هفته؛
- نظافت و ضدعفونی‌کردن مکرر سطوحی که دائما لمس می‌شوند (دستگیره در، کلید برق، صفحه‌کلید رایانه، میزتحریر، گوشی، شیر آب و…)؛
- شست‌و‌شوی صحیح دست ها با آب و صابون و حداقل به‌مدت ۲۰ ثانیه (به‌ویژه پس از رفتن به دست‌شویی، قبل از غذا، پس از تخلیه مخاط بینی، پس از سرفه و عطسه، قبل و بعد از ارتباط با دیگران).
۹ محصول مهم برای جلوگیری از شیوع ویروس در خانه
به افرادی که مجبورند در جامعه تردد بیشتری داشته باشند توصیه می‌شود چند نکته دیگر را هم رعایت کنند:
- پرهیز از تردد و ماندن در اماکن شلوغ؛
- رعایت فاصله مناسب با دیگران (تقریبا ۲ متر)؛
- استفاده صحیح از ماسک (شست‌و‌شوی دست‌ها بلافاصله پس از برداشتن ماسک و پرهیز از دست‌زدن به چشم، بینی و دهان قبل از شستن دست‌ها).
مبتلایان به سرطان، در این روزها چگونه درمان خود را ادامه دهند؟
در شرایط کنونی، وضعیت شیوع کووید ۱۹ به‌صورت روزانه تغییر می‌کند؛ به همین دلیل، هر مجموعۀ درمانی برای ارائه خدمات ضروری خود و پیشگیری از شیوع بیشتر بیماری، تغییراتی در برنامه‌های خود ایجاد می‌کند؛ پس بهتر است در صورت نیاز، با مرکز درمانی خود مشورت کنید. اگر برای شما جلسه درمانی سرطان تنظیم شده است، با پزشک متخصص‌تان درمورد آن صحبت کنید. پزشک شما را از مزایا و خطراتِ ادامه درمان یا به‌تأخیرانداختن آن آگاه می‌کند. اگر جلسه درمانی ندارید و فقط قرار است معاینه شوید، سعی کنید این جلسه از راه دور و از طریق تماس ویدیویی انجام شود.
قبل از مراجعه برای نوبت بعدی، برای دریافت راهنمایی‌های لازم، با مرکز درمانی موردنظر تماس بگیرید. همان‌گونه که نحوه ارائه بسیاری از خدمات درمانی با شرایط فعلی تطبیق داده شده است، معاینه دوره‌ایِ بیماران سرطانی و درمان‌های حضوری سرطان نیز تغییراتی داشته‌اند. برای بیمار سرطانی، از طرفی پیگیری منظم درمان اهمیت دارد و از طرف دیگر، پیشگیری از ابتلا به بیماری جدید.
تأخیر در اجرای برخی از مراحل، خللی در درمان سرطان ایجاد نمی‌کند، ولی بعضی از مراحل درمانی را نمی‌شود به تعویق انداخت.
مراجعه به مراکز درمان سرطان در زمان همهگیری کرونا
مراکز درمانی و بیمارستان‌هایی که به بیماران سرطانی خدمات می‌دهند روش‌های مختلفی برای ایمنی بیشتر بیماران در شرایط کنونی دارند؛ برای نمونه، معاینات دوره‌ای بیماران به‌شکل غیرحضوری انجام می‌شود. اگر شرایط بیمار به‌گونه‌ای باشد که به‌تعویق‌انداختن معاینه دوره‌ای‌اش امکان‌پذیر نباشد، پزشک از طریق مکالمه تلفنی یا تماس تصویری با بیمار صحبت می‌کند.
اگر معاینه حضوری ضرورت داشته باشد، این کار با اقدامات پیشگیرانه همراه خواهد بود. ممکن است برخی درمانگاه‌ها و بیمارستان‌هایی که بیماران مبتلا به کووید ۱۹ را می‌پذیرند، برای ارائه خدمات به بیماران سرطانی خود مرکز درمانی دیگری را در نظر بگیرند. برخی دیگر از مراکز درمانی نیز شرایطی برای بیماران فراهم می‌کنند تا داروهای تجویزشده را به‌صورت غیرحضوری تهیه کنند.
بیماران سرطانی با مشاهده علائم کووید ۱۹ در خود چه کنند؟
اگر فکر می‌کنید در معرض این ویروس قرار گرفته‌اید یا علائم ابتلا به این بیماری را دارید، با پزشک یا مرکز درمانی تماس بگیرید.
کدام دسته از مبتلایان به سرطان در برابر کرونا آسیب‌پذیرترند؟
تمام بیماران باید برای حفظ سلامتی خود دستورالعمل‌های بهداشتی را رعایت کنند، اما برخی از بیماران مبتلا به سرطان در برابر کرونا آسیب‌پذیرترند و باید بیشتر از بقیه مراقب سلامتی خود باشند. این دسته عبارت‌اند از:
- بیمارانی که شیمی درمانی می‌شوند؛
- بیمارانی که رادیوتراپی رادیکال برای سرطان ریه انجام می‌دهند؛
- افرادی که ایمنی‌درمانی یا سایر درمان‌های مداوم با آنتی‌بادی دارند؛
- مبتلایان به سرطان های خون یا مغز استخوان (مانند لوسمی، لنفوم و میلوما، در هر مرحله از درمان که هستند)؛
- کسانی که در ۶ ماه گذشته پیوند مغز استخوان یا سلول‌های بنیادی انجام داده‌اند یا هنوز داروهای سرکوب سیستم ایمنی مصرف می‌کنند؛
- افرادی که درمان‌های هدفمند سرطان را می‌گذرانند که ممکن است بر سیستم ایمنی بدن تأثیر بگذارند، مانند مهارکننده‌های پروتئین کیناز یا مهارکننده‌های PARP (مهارکننده نوعی آنزیم).
زندگی ادامه دارد…
اگر مبتلا به سرطان هستید یا یکی از عزیزان شما از این بیماری رنج می‌برد، اجازه ندهید نگرانی‌های ناشی از همهگیری کرونا شما را از روند درمان دور یا بیش از پیش نگران کند. زندگی با تمام سختی‌ها ادامه دارد. با رعایت اصول بهداشتی می‌توانید از خودتان و سایر افراد خانواده حفاظت کنید.
اگر دوست یا عزیزی دارید که مبتلا به سرطان است، معرفی این مطلب به او کار بسیار مفیدی است.
شما اگر مبتلا به سرطان یا بیماری‌های زمینه‌ای هستید، چطور با این روزهای کرونایی کنار می‌آیید؟ به‌اشتراک‌گذاری تجاربتان با کسانی که شاید مشکلی مشابه داشته باشند باعث یادگیری بیشتر و حتی دلگرمی می‌شود.
