در دنیا از ۲۴ اکتبر تا ۳۰ اکتبر را به نام هفته‌ی «کتابهای ممنوعه» نام‌گذاری کرده‌اند. این اقدام در سال ۱۹۸۲ پیشنهاد شد و هدف آن، جلب توجه مردم به سوی آسیب‌هایی است که ممنوعیت چاپ کتاب‌ها به همراه دارد. اگر نگاهی به لیست آثاری که زمانی در بین لیست کتابهای ممنوعه بوده‌اند بیندازیم، به آثار پرفروشی بر‌می‌خوریم که احتمالا هیچکس فکرش را هم نمی‌کند که روزی این کتاب‌ها در لیست آثار ممنوعه بوده‌اند و حتی نام برخی از آن‌ها، هنوز هم از لیست کتابهای ممنوعه حذف نشده است. جالب‌تر از اسم کتاب‌ها دلیل ممنوعه بودن آن‌هاست که از زمان تا زمان و از کشور تا کشوری دیگر متفاوت بوده است.
در لیست زیر پنج کتاب مشهور این فهرست را معرفی می‌کنیم:
جادوگر شهر اُز
وقتی در سال ۱۹۲۸ کتابخانه عمومی شیکاگو، رمان پرفروش «ال. فرانک باوم» یعنی «جادوگر شهر اُز» را در فهرست کتابهای ممنوعه قرار داد، نسخه‌های این کتاب به یکباره، نایاب شد. دلیل این ممنوعیت تنها با یک جمله توضیح داده شد: «در این کتاب زنان شخصیت قوی دارند و به عنوان یک رهبر نشان داده شده‌اند!» جالب این‌جاست که این اتفاق در سال ۱۹۵۷در ایالات دیترویت هم تکرار شد اما با دلیلی غیر مشابه. مسئولین نشر کتاب در این ایالت، چاپ این کتاب را ممنوع اعلام کرده بودند چون معتقد بودند این کتاب در هر صورت ترویج جادوگری برای جامعه آمریکاست! جادوگر شهر اُز، داستان «دوروتی» و سگش «توتو» است که روزی به وسیله گردبادی در سرزمین زیبا و عجیب «اُز»، فرود می‌آیند و درگیر ماجراهایی عجیب می‌شوند.
هری پاتر
اولین جلد کتابهای هری پاتر در سال ۱۹۹۷ روانه‌ی بازار کتاب شد و سه سال طول کشید تا استقبال خوانندگان، از این کتاب و دنباله‌های آن، هری پاتر را به صدر جدول فروش برساند. بعد از آن و به مدت ۹ سال همواره جلدهای مختلف از هفت‌گانه‌ی هری پاتر به عنوان پرفروش‌ترین کتابهای داستانی جهان شناخته می‌شدند. مشکلی که برخی با مضمون این کتاب داشتند، مباحثی در مورد جادو بود که در این کتاب، وجود داشت. در واقع توصیفات موضوعات مربوط به جادوگری در این کتاب، به مذاق بعضی از گروه‌ها با عقاید مذهبی مختلف خوش نیامد. تعدادی از خوانندگان مسیحی در آمریکا نیز این رمان را «اثری شیطانی» نامیدند و حتی نسخه‌هایی از آن را سوزاندند! جالب این است که کیلومترها دورتر از آمریکا، یعنی در کشور امارات، هنوز تدریس این مجموعه رمان در مدارس، جزو ممنوعیت های دولتی به حساب می‌آید.
فرانکشتاین
معروفترین رمان «مری شلی» یعنی «فرانکشتاین یا پرومته مدرن» را باید یکی از تاثیرگذارترین رمان‌های جهان به حساب بیاوریم. قدرت تاثیرگذاری این کتاب به حدی بود که کلمه «فرانکشتاین» به صورت مدخلی جداگانه، در فرهنگ لغات آمده است. فرانکشتاین در واقع نام سازنده‌ی یک هیولا است که قدرت مافوق انسانی دارد. هیولا نامی ندارد و به مرور نام خالقش را به خود گرفته است. در سراسر دنیا هنوز هم بسیاری از نویسندگان از نام فرانکشتاین برای نام‌گذاری شخصیت‌های آثارشان استفاده می‌کنند. دلیل ممنوعیت این کتاب قدرت خالق‌گونه‌ای بود که فرانکشتاین در این رمان دارد. در این داستان او با به کنار هم قرار دادن اجزای بدن مردگان و اعمال نیروی الکتریکی به آن، موجودی هیولایی می‌سازد که قدرت مافوق انسانی دارد. جوامع مذهبی درآمریکا در زمان انتشار این اثر، این کتاب را رد کردند زیرا قدرت فرانکشتاین را طعنه‌ای به قدرت خدا می‌پنداشتند. در آفریقای جنوبی هم چاپ این کتاب با این توضیح که کتابی «موهن و مشکل‌دار» است، ممنوع اعلام شده بود!
مزرعه‌ی حیوانات
تصور این‌که یکی از مشهورترین آثار «جرج اورول»، به خاطر موضوعش جزو رمان‌های ممنوعه به حساب بیاید دور از ذهن نیست. رمان «مزرعه حیوانات» در سال ۱۹۴۵ منتشر شد. این رمان که در رده‌ی رمان‌های «ضد آرمان‌شهری» قرار می‌گیرد و نوعی هجو سیاسی از حکومت دوران استالین در روسیه است. داستان این اثر با توصیف خوکی به نام «میجر پیر» آغاز می‌شود که همه‌ی حیوانات مزرعه را دور خود جمع کرده است تا از ظلمی که انسان‌ها بر آن‌ها تحمیل می‌کنند، سخن بگوید و آن‌ها را به شورش علیه انسان‌ها دعوت کند. چاپ این رمان در شوروی ممنوع اعلام شد و در مقابل سازمان سیای آمریکا از انتشار این اثر حمایت کرد. این کتاب اکنون یکی از کتابهای درسی مدارس آمریکاست که تدریس آن در تمامی مدارس اجباری است!
دل تاریکی
هنگامی که در سال ۱۸۹۹رمان مشهور «جوزف کنراد» توسط مجله‌ای مشهور در آن دوره، منتشر می‌شد، او شاید هیچگاه فکرش را هم نمی‌کرد که رمانش به علت استفاده از واژه «کاکاسیاه» در بسیاری از مدارس آمریکایی ممنوع اعلام شود. داستان رمان در مورد ملوانی به نام «مارلو استر» که رهسپار منطقه ای دور افتاده در آفریقا می‌شود. این رمان دوران استعمار کنگو توسط بلژیک را روایت می‌کند و در خلال روایت داستان، موضوعاتی همچون، «نژاد‌پرستی» و «امپریالیسم» را مورد حمله قرار می‌دهد. از این رمان تاکنون اقتباس‌های زیادی شده است که فیلم «اینک آخرالزمان» اثر «فرانسیس فورد کاپولا»، مهمترین اقتباسی است که برداشتی آزاد از این رمان را به تصویر کشیده است.
