نام بیماری آلزایمر را بارها شنیدهایم و اگر کمی روراست باشیم همه ما از ابتلا به آن میترسیم اما به جای نگران شدن بهتر است اول علائم بیماری آلزایمر را بشناسیم تا در صورت مواجه با این شرایط بهترین راه را انتخاب کنیم. بیماری فراموشی بیماری است که در آن فرد به تدریج تواناییهای عالی ذهنی خود را از دست داده و دچار آسیب در زندگی فردی و اجتماعی میشود. آلزایمر یک نوع اختلال عملکرد مغزی است که بتدریج تواناییهای ذهنی بیمار تحلیل میرود. بارزترین نوع از انواع مختلف زوال عقل، اختلال حافظهاست. اختلال حافظه معمولاً بتدریج ایجاد شده و پیشرفت میکند. با ما همراه باشید تا به معرفی کتاب درباره آلزایمر بپردازیم تا بیشتر با شیوههای مراقبت از سالمندان آلزایمری آشنا شوید.
عوامل خطرزای بیماری آلزایمر
عوامل خطرزای بیماری آلزایمر به طور دقیق مشخص نگردیده است. اما در بررسی های صورت گرفته عوامل ژنتیک و محیطی متعددی شناخته شدهاست. البته وجود این عوامل صد در صد دلیل ابتلا به بیماری آلزایمر نیست بلکه در اوضاع خاصی به تنهایی یا در کنار یکدیگر هم میتوانند زمینه ابتلا به آلزایمر را فراهم کند.
عوامل خطرزای بیماری آلزایمر عبارتند از:
- سن بالا
- سابقه خانوادگی
- اختلالات عروقی مغز (سکته مغزی)
- سابقه ضربه مغزی
- بیماریهای عروق و افزایش فشارخون
- رژیم غذایی
- کمبود فعالیتهای بدنی و ورزش
- سابقه افسردگی
- استرسهای روانی اجتماعی
- مصرف دخانیات
گاهی افراد به این علائم توجهی نمیکنند و تشخیص نمیدهند که چنین اختلالی وجود دارد. از آنجا که علائم بتدریج ظاهر میشود ممکن است که مدت طولانی علامت هشدار دهنده جلب توجه ننماید و اشتباهاً تصور شود این رفتارها بخشی از روند پیری است. هنوز راه ثابت شدهای برای جلوگیری از ابتلاء به آلزایمر وجود ندارد، چراکه عامل و یا عوامل اصلی این بیماری ناشناخته است. اما با تشخیص زود هنگام بیماری آلزایمـر، میتوان سیر پیشرفت بیماری را کند نموده و معلولیتهای ناشـی از بیمـاری را ۵ سـال به تعـویق انداخت. در حال حاضر درمان بیماری آلزایمر بیشتر شامل درمانهای علامتی، درمان اختلالات رفتاری و داروهای کاهنده سیر پیشرفت بیماری است.
مراقبت کردن از یک فرد مبتلا به آلزایمر میتوان بسیار طاقتفرسا باشد و احتیاج به وقت و نیروی بسیار دارد. حتی با داشتن نیروی جوانی و سلامتی کامل برای تداوم در این امر واجب است که در درجه اول از خود مراقبت کنید. پس اول باید علایم فشارهای عصبی بر خود و بیمار را شناسایی کنید و راهکارهایی پیدا کرد تا فشار عصبی را تقلیل دهد و ضربههایی که در این مسیر بر جسم و عواطف مراقبت کننده وارد میشود را کاهش دهد. یک مراقبت کننده باید اول از خود مراقبت نماید زیرا که او مهمترین شخص در زندگی یک بیمار مبتلا به آلزایمر است.
فهرست زیر شامل علایم فشارهای عصبی است که در افراد مراقبتکننده به طور شایع دیده میشود:
۱.عدم پذیرش
راجع به بیماری و اثرات آن روی بیمار
۲.خشم
خشم شما شامل فرد مبتلا به بیماری و دیگران میشود.
۳.دوری از جمع
شما دیگر مایل نیستید با دوستان خود تماس حاصل نمایید و یا در کارهاییکه قبلا از انجام آن لذت میبردید شرکت نمایید.
۴.اضطراب
نگرانی درمورد روبهرو شدن با آینده
۵.افسردگی
بسیاری از اوقات شما نگران و افسرده و غمگین هستید.
۶.خستگی مفرط
شما دیگر نیروی لازم برای انجام کارها را ندارید.
۷.بی خوابی
نصفه شب بیدار میشوید و خوابهای آشفته و کابوس میبیند.
۸.عکسالعمل های احساسی
با کوچکترین چیز ناراحت میشوید و خیلی وقتها عصبی هستید.
۹.عدم تمرکز
شما قادر نیستید تمرکز کنید و برای کارها دچار مشکل میشوید.
۱۰.مشکلات سلامتی
شما ممکن است چاق یا لاغر شوید. بیشتر مریض شوید و دچار ناراحتیهای مزمن شوید.
هدف از نگارش کتاب درباره آلزایمر، پرداختن به راهکارهای خاصی است که به مبتلایان به آلزایمر، مراقبتکنندگان از آنها، اعضای خانواده و دوستانشان کمک میکنند تا مهارتها، استعدادها، و توانمندیهای باقیمانده در جریان این بیماری را بیشازپیش تقویت کنند. شما در هر مرحله از بیماری آلزایمر یا تحلیل قوای ذهنی به راهکارهای مختلفی دست پیدا میکنید. چنانچه پزشکان تشخیص بدهند که به این بیماری مبتلا شدهاید، مسلماً میخواهید بدانید که مغز شما بهلحاظ فیزیکی دستخوش چه تغییراتی میشود، ضمناینکه میخواهید از چگونگی تقویت مهارتها و استعدادهای منحصربهفردتان در جریان پیشرفت بیماری آگاه شوید.
در این کتاب همچنین راهکارهایی برای مراقبتکنندگان، اعضای خانواده، و دوستان مبتلایان ارایه شده است تا آنها نیز دریابند که مغز مبتلایان به بیماری آلزایمر بهلحاظ فیزیکی دستخوش چه تغییراتی میشود. بنابراین با استفاده از این مجموعه اطلاعات میتوانند به بیمارانشان کمک کنند تا در هر مرحله از بیماری خواستههایشان را به زبان بیاورند و کارهایی را که میخواهند انجام بدهند.
در بخش اول این کتاب، روند پیشرفت بیماری را به مراحل مختلفی تقسیم کردهایم: مرحله پیش آلزایمر، که در این مرحله مغز سالم بوده و عملکرد درستی دارد؛ مرحله ابتدایی تا خفیف که نقطه شروع بیماری است؛ مرحله متوسط؛ و مرحله حاد. آغازگر هر فصل یک سناریو است. شخصیت اصلی آن دختری است که همراه با پدرش برای خوردن غذا به رستوران میرود. هدف از این سناریوها کمک به مراقبتکننده برای درک هرچهبهتر تغییراتی است که میتوانند در نتیجه پیشرفت بیماری احساس کنند. لذا خواننده به یک چشمانداز اولیه از زندگی روزمره مراقبتکننده و بیمار مبتلا به آلزایمر دست پیدا میکند.
در ادامه این سناریو، شرح مختصری از آن مرحله خاص از بیماری ارایه شده و توضیح داده میشود که بیماری در این مرحله چگونه مغز را تحتتأثیر قرار میدهد. نمودار دایرهای که در فصل اول آورده شده مهارتها یا توانمندیهای کلیدی مغز را به شرح زیر نمایش میدهد: حافظه، زبان، فعالیتهای پیچیده، مهارتهای اجتماعی، قضاوت و استدلال، تحرک، و حواس. در ادامه راهکارهای کلی برای مراقبتکننده، راهکارهای خاصی ارایه شدهاند تا مراقبت کننده بتواند به بیمار مبتلا به آلزایمر کمک کند که تغییرات ایجادشده را بهنوعی جبران کرده و با آنها به مقابله درست بپردازد. این راهکارها حاصل تجربیات مراقبتکنندگان و نیز متخصصانی است که هرروز از مبتلایان به آلزایمر یا تحلیل قوای ذهنی مراقبت میکنند.