کتاب حسرت؛ معرفی اثری تازه در حوزه‌ی خودشناسی از انتشارات بیدگل

«همه‌ی ما دو زندگی موازی داریم: یکی همین زندگی کنونی‌مان و دیگری همان که حس می‌کنیم باید می‌داشتیم یا هنوز هم ممکن است داشته باشیم‌اش. باوجود تمام تلاشی که صَرف زیستن در لحظه می‌کنیم، آن زندگیِ نازیسته به حضوری گریزناپذیر می‌ماند، به سایه‌ای که گویی قدم‌به‌قدم ما را دنبال می‌کند؛ و همین ممکن است تبدیل شود به داستان زندگی ما: مرثیه‌ای در سوگ نیازهای برآورده نشده و میل‌های قربانی شده.

افسانه‌ی استعدادهایمان ما را افسون می‌کند؛ این افسانه که می‌توانیم چه‌جور آدمی شویم و چه‌ها کنیم. و این می‌تواند زندگی ما را به یک ناکامی همیشگی و بی‌پایان تبدیل کند.

اما اگر شکست را از این معامله کنار بگذاریم چه؟ از دید آدام فیلیپس، روان‌کاو مطرح و شناخته‌شده، که دلبستگی ویژه‌ای هم به پارادوکس‌های ظریف دارد، اگر بتوانیم سرخوردگی‌های خود را سرنخی ببینیم برای پیدا کردن آنچه واقعاً می‌خواهیم، آن‌وقت است که رضایتمندی می‌تواند به شکل غیرمنتظره‌ای محقق شود.

به بیانی دیگر، سودای زندگی بدون سرخوردگی به این می‌ماند که زندگی‌ای عاری از امکان شناخت امیالمان و تحقق آن‌ها را طلب کنیم.

فیلیپس در کتاب حسرت، با بهره جستن از تجربه‌های بالینی خود در زمینه‌ی روان‌کاوی و تحلیل آثار فروید، دی. دبلیو، وینیکات، ویلیام جیمز و شکسپیر نشان می‌دهد که «سرخوردگی»، «نگرفتن مطلب»، و «قسر دررفتن»، همگی فصل‌هایی از زندگی نازیسته‌ی ما هستند؛ و شاید هم بخشی جدانشدنی و اساسی از یک زندگی زیسته.

آدام فیلیپس (متولد ۱۹ سپتامبر ۱۹۵۴) روانکاو و مقاله‌نویس انگلیسی است. از سال ۲۰۰۳ او مسئولیت سردبیری مجموعۀ زیگموند فروید در انتشارات پنگوئن را دارد. برخی از منتقدین او را «برجسته‌ترین نویسندۀ روانکاوی انگلیس» توصیف می‌کنند. او مقالات زیادی در حوزۀ روان و ادبیات در نشریات مهم به چاپ رسانده است.حسرتاز جمله آثار اوست که به فارسی ترجمه شده.

معرفی کتاب حسرت اثر آدام فیلیپس

شکست‌ها، افتراق‌ها و انشقاق‌ها، چنان زندگی ما را در برگرفته‌اند که از لحظه‌ای، به یقین می‌دانیم که دیگر آن آدم پیشین نیستیم. به‌واقع ما بنا به عمق درونیاتمان و ژرفای تجربه‌های زیسته‌مان، از لحظه‌هایی، یک زندگی زندگی‌نشده را به چشم می‌بینیم که حسرت را برای ما معنا می‌کنند.

عشقی به‌غایت در کمال و اکمل که ازدست می‌شود، یا با مرگ یا با بی‌وفایی معشوق، ازدواجی که به جدایی منجر می‌شود و خانواده‌ای که فرومی‌پاشد، فرزندی که به‌سرعت و پیش از ما، از بودن درمی‌‎گذرد و …، همه‌ی اینها حسرت‌ را از برای زندگی نازیسته برایمان به ارمغان می‌آورند و ردشان از ما بیرون نمی‌رود.

پرسش اینجاست که با این زندگی حسرت‌آلود، با این سرخوردگی‌های ورای تحمل چه باید کرد؟ آدام فیلیپس در کتاب «حسرت؛ در ستایش زندگی نازیسته» فلسفه، ادبیات و هنر را پیش رو گذاشته و با حضور هرآنچه در مقام یک روانکاو از مواجهه با بیماران سرخورده فراگرفته، عبور از سودازدگی زندگی‌های موازی شخصی‌مان را طریقتی می‌داند که باید فهمش کنیم.

اینکه شکست عاشقانه‌ی عمیق، شما را از رجعت به عشق و ایمان به حضور و نیازش بر حذر می‌دارد، اینکه یک خانواده‌ی ازهم‌پاشیده شما را از ازدواج دوباره ترسان کرده و… و بسیاری از سرخوردگی‌های گونه‌گونی که در زندگی داشته و داریم، به‌واقع نمی‌توانند دلیلی باشند بر این نظر که عشق، ازدواج و… فقط همانی بود که می‌توانست باشد و دیگر نیست؛ حسرت، به همه‌ی آن شکاف‌های عظیمی که ما را دوشقه کرده‌اند، از منظر بخشی از طریقت شناخت خویشتنمان نگاه کرده و هرآنچه زندگی‌ نشده‌ است را بخشی از مسیر زندگی شده و درجریان می‌بیند که باید در پی‌اش بود.