کار داوطلبانه و کمک به دیگران در مواقع نیاز، روشی فوق‌العاده برای برقراری ارتباطات اجتماعی است. انجام‌دادن کارهای داوطلبانه بر همه مردم اثر می‌گذارد و تلاشی پربار با مزایای بی‌شمار است. کار داوطلبانه اَشکال مختلفی دارد از جمله باغبانی، دیجیتال مارکتینگ، آشپزی، نظافت، مراقب از دیگران و آموزش. بعضی از مردم فکر می‌کنند انجام کارهای داوطلبانه یعنی صرف چندین ساعت در مرکزی اجتماعی، اما همیشه هم این‌طور نیست. در حال حاضر فرصت کار رایگان به‌قدری زیاد است که می‌توانید از هر جای دنیا داوطلب شوید و کار دلخواهتان را انجام بدهید.
چرا مردم داوطلب می‌شوند؟
اگر می‌خواهید بدانید چرا انجام‌دادن کار داوطلبانه اهمیت دارد، باید ابتدا دلیل داوطلب‌شدن مردم را توضیح بدهیم. تابه‌حال برایتان پیش آمده است که حس کنید سردرگم شده‌اید؟ مثلا وقتی در جست‌وجوی معنای زندگی هستید. هنگامی که مردم به چنین موضوعاتی فکر می‌کنند، به چیزی نیاز دارند که به آنها هدف بدهد و برای هدف‌دارشدن چه راهی بهتر از داوطلب‌شدن؟
آیا تابه‌حال برایتان پیش آمده است که هنگام ناراحتی دوست‌تان، سنگ صبورش شوید و او در ازای این کار به شما هدیه‌ای بدهد؟ شما کار بسیار ساده‌ای انجام داده‌اید، اما حس قدردانی او به اندازه‌ای بوده که لطف شما را جبران کرده است. ممکن است قضیه کاملا این‌طور نبوده باشد، اما احتمالا با همین مثال متوجه منظورمان شده‌اید.
شاید با داوطلب‌شدن هر هفته مقداری از زمان خود را صرف انجام کارهای رایگان کنید، اما این‌طوری به رشد و بهبود جامعه کمک کرده‌اید و همین به‌تنهایی برای ایجاد احساس رضایت در شما کافی است، البته قضیه به همین‌جا ختم نمی‌شود.
آنچه با داوطلب‌شدن به دست می‌آورید بسیار ارزشمند است. با انجام کارهای داوطلبانه می‌توانید با افراد جدید ملاقات و در شغلتان پیشرفت کنید یا حتی مهم‌تر از آن، سلامت جسمی و روانی‌تان را بهبود بخشید. فرقی نمی‌کند در محله خود داوطلب شوید یا برای این کار به خارج از کشور سفر کنید، به‌هرحال قطعا زمانتان به بهترین شکل سپری خواهد شد. در پایان نیز احساس می‌کنید که مزد زحمات‌تان را گرفته‌اید.
فواید شخصی کار داوطلبانه
تابه‌حال توجه کرده‌اید که معمولا حس انجام‌دادن کاری برای دیگران بدون اینکه درخواست کنند بسیار بهتر از حس انجام‌دادن آن کار برای کسب سود و منفعت است؟ دلیلش این است که در حالت اول، شما از روی مهربانی و خوش‌قلبی ابتکار عمل را به دست گرفته‌اید و به دیگران کمک کرده‌اید. انجام‌دادن کارهای داوطلبانه و کمک به دیگران در وهله اول برای خودمان فواید بی‌شماری دارد. ۴ مزیت انجام‌دادن این کارها را در ادامه می‌خوانید.
۱. داوطلب‌شدن سلامتی شما را بهبود می‌بخشد
انجام‌دادن کارهای داوطلبانه در حفظ سلامت جسمی و روانی افراد نقش دارد. فردی که داوطلب می‌شود، اعتماد به نفس بالایی پیدا می‌کند چون کمک به دیگران به او احساس موفقیت می‌دهد. در ضمن، داوطلب‌شدن سبب کاهش خطر افسردگی می‌شود، چراکه انجام‌دادن کارهای داوطلبانه شما را با دیگران مرتبط می‌کند و فرصت خوبی برای تعاملات اجتماعی پیش پایتان می‌گذارد.
کار داوطلبانه برای حفظ سلامت جسمی فرد نیز مفید است، چون احتمالا باید وسایل مختلفی را جابه‌جا کند یا حداقل بدن خود را حرکت دهد و به‌نوعی ورزش کند.
۲. کارهای داوطلبانه مهارت‌های ارتباطی را تقویت می‌کنند
داوطلب‌شدن برای انجام کار مهارت‌های ارتباطی شما را تقویت می‌کند، زیرا این‌طوری مجبور می‌شوید با دیگران ارتباط برقرار کنید. اگر فردی خجالتی یا درون‌گرا هستید، با داوطلب‌شدن برای کارهای خیریه فرصت ارتباط با دیگران و جامعه را پیدا می‌کنید. در نتیجه مهارت‌های ارتباطی‌تان تقویت می‌شوند.
۳. با کار داوطلبانه دوستان جدید پیدا می‌کنید
هنگام کارهای داوطلبانه فرصت پیدا می‌کنید که با افراد جدید ملاقات کنید و با آنها دوست شوید. این روابط از طریق منافع مشترکی شکل می‌گیرند که هر دوی شما در انجام‌دادن کار داوطلبانه دارید. علاوه بر این، انجام کارهای داوطلبانه روشی فوق‌العاده برای تعامل با جامعه و مشارکت گروهی در امور محله شماست.
۴. کار داوطلبانه برایتان شادی و نشاط به ارمغان می‌آورد
داوطلب‌شدن به شما این فرصت را می‌دهد که به افراد نیازمند کمک کنید و در عوض پرشورونشاط شوید. کارهای داوطلبانه فرصت‌های جدیدی برای تجربه‌های هیجان‌انگیز و جدید ایجاد می‌کنند و به شما این امکان را می‌دهند که کارهای موردعلاقه خودتان را کشف کنید.
فواید حرفه‌ای داوطلب‌شدن
انجام‌دادن کارهای داوطلبانه فقط بر زندگی شخصی شما اثر نمی‌گذارد. این کارها ممکن است مسیر شغلی و حرفه‌ای شما را نیز دگرگون کنند یا به شما در این راه کمک کنند.
۱. یافتن مسیر شغلی
انجام‌دادن کارهای داوطلبانه تجربیات جدیدی را به همراه دارد، پس به شما کمک می‌کند مسیر شغلی ایدئالتان را کشف کنید. اگر این کارها هم‌سو با علایقتان باشند، به شما کمک می‌کنند متوجه شوید شغلی در آن حوزه برایتان جالب خواهد بود یا خیر. علاوه بر این، داوطلب‌شدن به شما اطلاعات شغلی ارزشمندی درباره عادات کاری و ترجیحات شغلی‌تان می‌دهد. مثلا ممکن است از طریق انجام‌دادن این کارها متوجه شوید که کارهای اداری را به فروشندگی ترجیح می‌دهید.
در نهایت، داوطلب‌شدن به شما کمک می‌کند تصمیم بگیرید کدام مسیر شغلی برایتان مناسب است. کارهای داوطلبانه برای ارزیابی اهداف شغلی مفیدند. این‌طور نیست؟
۲. کسب مهارت‌های جدید
داوطلب‌شدن به شما این امکان را می‌دهد که از هرگونه تغییر در جامعه کاری آگاه شوید. داوطلبان می‌توانند مهارت‌های منحصر‌به‌فردشان را افزایش دهند و مهارت‌های جدیدی یاد بگیرند که برای انجام هر شغلی مفیدند. مثلا اگر در کتابخانه‌ای عمومی داوطلب کار شوید، می‌توانید نحوه استفاده از نرم‌افزارهای کاربردی و پیشرفته را یاد بگیرید. یادگیری این مهارت ممکن است بعدها برای انجام‌دادن وظایف شغلی‌تان مفید باشد.
۳. به‌چالش‌کشیده‌شدن
ممکن است بعضی از کارها، به‌ویژه در بخش صنایع، برایتان ناآشنا باشند. این‌طوری کار داوطلبانه چالش‌های مهیجی پیش رویتان می‌گذارد که سبب می‌شود مهارت‌های جدید بیاموزید و مهارت‌های فعلی‌تان را تقویت کنید. داوطلب‌شدن برای کارهای جدید، برای تقویت رزومه کاری شما هم بی‌نظیر است، چون به کارفرمایان احتمالی نشان می‌دهد که شما چقدر آماده پذیرفتن چالش‌های جدید هستید.
۴. پیداکردن شغل جدید
گاهی اوقات انجام‌دادن کارهای داوطلبانه منجر به استخدام‌شدن شما در سازمانی می‌شود که در آن داوطلبانه کار می‌کنید. زمانی که سازمانی در حال استخدام نیروست، مدیران منابع انسانی احتمالا پیش از همه موقعیت کسانی را بررسی می‌کنند که قبلا در آنجا داوطلبانه کار کرده‌اند. ممکن است این افراد در مقایسه با سایر افرادی که از خارج سازمان درخواست کار می‌کنند، در اولویت باشند. مثلا اگر فردی به‌مدت ۳ سال در سازمانی داوطلبانه کار کرده باشد، بهتر از سایرین قوانین، آیین‌نامه‌ها و فرهنگ آنجا را می‌داند.
کار داوطلبانه را از کجا شروع کنیم؟
برای داوطلب‌شدن، باید ابتدا مشخص کنید که به کدام رشته یا زمینه کاری علاقه دارید. کار داوطلبانه در موسسات خیریه انواع مختلفی دارد و بهتر است پیش از اقدام، بدانید چه کاری متناسب با استعدادها و توانایی‌های شماست.
در مرحله بعد، باید دنبال مراکز و سازمان‌هایی باشید که نیروی داوطلب استخدام می‌کنند. با این مراکز تماس بگیرید و درباره موقعیت‌های داوطلبانه آنها پرس‌وجو کنید. پس از آن می‌توانید کارتان را شروع کنید.
مراکز و مؤسسات برای کار داوطلبانه
برای اینکه با فرصت‌های کار داوطلبانه در تهران و سایر شهرها بیشتر آشنا شوید، در این بخش چند مؤسسه و مرکز را معرفی می‌کنیم.
۱. کار داوطلبانه در بهزیستی
سازمان بهزیستی کشور یکی از مراکزی است که در کل کشور شعبه دارد. در این مراکز و شعبه‌ها امکان کار رایگان در بهزیستی فراهم است. در این سازمان، فعالیت‌های مختلفی مانند دریافت کمک‌های مردمی، توزیع بسته‌های معیشتی و طرح‌های توان‌بخشی انجام می‌شود که می‌توانید با مراجعه به وب‌سایت این سازمان از آنها مطلع شوید.
۲. کمیته بین‌المللی صلیب سرخ
این کمیته در واقع یک سازمان بین‌المللی بشردوستانه است که تأسیس آن به سال ۱۸۶۳ میلادی بازمی‌گردد. این سازمان در بیش از ۸۰ کشور دنیا فعالیت می‌کند و شعبه دارد. کمیته صلیب سرخ موقعیتی برای کار داوطلبانه ندارد، اما جمعیت ملی صلیب سرخ یا همان هلال احمر همیشه آماده همکاری با کسانی است که داوطلب می‌شوند.
۳. مؤسسه خیریه حمایت از کودکان مبتلا به سرطان (محک)
این سازمان غیرانتفاعی و غیردولتی در سال ۱۳۷۰ تأسیس شده است و در طول سال‌های فعالیتش با کمک نیروهای داوطلب توانسته در زمینه امور خیریه، درمان و تحقیقات تأثیرگذار باشد. در مؤسسه محک می‌توانید برای کارهای مختلفی داوطلب شوید، از قبیل:
- مددکاری؛
- کار با بیماران؛
- طراحی و گرافیک؛
- ترجمه متون و ارتباط با سازمان‌های بین‌المللی؛
- برگزاری بازارهای خیریه؛
- امور اداری؛
- عکاسی و فیلم‌برداری.
۴. مؤسسه خیریه کودکان فرشته‌اند
در این مؤسسه که از سال ۱۳۸۸ تاکنون مشغول به کار است، می‌توانید انواع کارهای داوطلبانه را انجام بدهید، مانند:
- تدریس داوطلبانه در خیریه‌ها؛
- برگزاری بازارهای خیریه؛
- کمک به برگزاری جشن‌های شادی؛
- بازسازی مراکز مختلف خیریه.
۵. سامانه آنلاین به مهربانی
امروزه کار داوطلبانه فقط حضوری نیست و می‌توانید آنلاین نیز به دیگران کمک کنید. سامانه اینترنتی «معرفی و حمایت از تحصیل کودکان مستعد فاقد سرپرست مؤثر» یا همان «به مهربانی» یکی از وب‌سایت‌هایی است که می‌توانید برای فعالیت‌هایی مانند آموزش مهارت‌ها و مددکاری اجتماعی دانش‌آموزان نیازمند به آن مراجعه کنید.
۶. ایران والنتیر
یکی دیگر از سامانه‌های اینترنتی مخصوص کار داوطلبانه ایران والنتیر است که در آن می‌توانید فرصت کار یا پروژه داوطلبانه ایجاد کنید یا فرصت‌های موجود در سراسر کشور را ببینید. تمام این فرصت‌ها به تفکیک حوزه‌های فعالیت مشخص شده‌اند و امکان ثبت کار از همه‌جای کشور و حتی کشورهای دیگر وجود دارد.
سخن پایانی
کارهای داوطلبانه نه‌تنها سبب رشد و شکوفایی فردی ما می‌شوند، بلکه باری از دوش نیازمندان نیز برمی‌دارند. در این مقاله، از اهمیت و چرایی انجام‌دادن این کارها گفتیم. در نهایت نیز ۶ مرکز برای انجام کارهای خیر و داوطلبانه معرفی کردیم. شما تابه‌حال سراغ چنین کارهایی رفته‌اید؟ لطفا برای ما از تجربیات‌تان و مؤسسات دیگری که می‌شناسید بگویید.
