برای اینکه پول خود را در بازار بورس سرمایه‌گذاری کنید، به یک کارگزار بورس نیاز دارید تا سهام را برای شما خرید و فروش کند. هرچند بعضی سهام را می‌توانید مستقیما از خود شرکت‌های صاحب سهام خریداری کنید، ولی خرید و فروش اکثر سهام شرکت‌ها فقط از طریق کارگزار بورس یا شرکت‌های کارگزاری بورس امکان‌پذیر است.
بیشتر مردم فکر می‌کنند درست مانند بازار بورس نیویورک (NYSE)، کارگزاران بورس کسانی هستند که در بازار بورس با عجله این طرف و آن طرف می‌دوند، ولی در واقع کارگزاران ممکن است شرکت‌های کارگزاری مانند چارلز شواب (Charls Schwab) یا مریل لینچ (Merrill Lynch) باشند یا افرادی که برای این شرکت‌های کارگزاری کار می‌کنند. این نوشته را بخوانید تا ببینید کارگزار بورس کیست و چه وظایفی دارد.
نکته: شرکت کارگزاری یک شرکت رسمی است که دلالی خرید و فروش سهام، یا کارهای اقتصادی دیگری را برای خریدار و فروشنده انجام می‌دهد.
کارگزار بورس اساسا به عنوان فروشنده کار خرید و فروش اوراق بهادار را انجام می‌دهد. در اصطلاحات اقتصادی، اوراق بهادار، اسناد سرمایه‌گذاری مالی یا قراردادی هستند که سهام بخش کوچکی از آن است.
در کل، دو نوع کارگزار وجود دارد که می‌توانید برای خریدوفروش سهام از آنها کمک بگیرید: کارگزار ارائه دهنده‌ی خدمات کامل و کارگزار تخفیفی. اکنون به بررسی هریک از این موارد می‌پردازیم.
کارگزار ارائه دهنده‌ی خدمات کامل، که به آنها کارگزاران مشاور هم می‌گویند، گران‌ترین نوع کارگزاران هستند. زیرا این افراد علاوه بر خرید و فروش سهام، می‌توانند به شما در مورد سرمایه‌گذاری هم مشاوره بدهند (این کار خدمات مشاوره برای تجارت نامیده می‌شود).
این برای افرادی مناسب است که تمایل دارند هنگام تحقیق اطلاعات بیشتری در دست داشته باشند یا افرادی که در بازار بورس بی‌تجربه هستند و می‌خواهند در تجارت خود از افراد حرفه‌ای بهره‌مند باشند.
برخی از خدمات کارگزار ارائه دهنده‌ی خدمات کامل
کمک و مشاوره
وقتی می‌خواهید تصمیماتی برای سرمایه‌گذاری بگیرید نماینده‌ی حساب به شما کمک و مشاوره می‌دهد. به‌طور معمول، ارتباط نزدیک و راحتی بین سرمایه‌گذار و نماینده‌ی حساب سهام در کارگزاری شکل می‌گیرد و در خصوص مسائل جاری اقتصادی و اهداف مالی گفت‌وگوهای مشورتی صورت می‌گیرد.
بر اساس اطلاعاتی که در اختیار نماینده می‌گذارید، او می‌تواند در مورد بهترین سهام و تخصیص منابع مالی که برای شما مناسب است، به شما مشاوره دهد.
تحقیق
وقتی که در بازار بورس سرمایه‌گذاری می‌کنید باید تحقیقات کاملی انجام دهید تا بتوانید بهترین تصمیم را بگیرید. کارگزار تمام وقت می‌تواند در این کار به شما کمک کند.
برای مثال، کارگزار تمام وقت با در اختیار گذاشتن اطلاعات مناسب از شرکت‌هایی که قصد سرمایه‌گذاری در آن را دارید، تجربیات مالی ارزشمندی را در قالب خدمات مالی مربوط به سهام با شما به اشتراک می‌گذارد.
البته از آنجایی که ممکن است این اطلاعات درست و کامل نباشند، بنابراین باید از هر اقدامی به منظور سرمایه‌گذاری، بدون تحقیق و فقط براساس پیشنهاد نماینده دوری کرد.
اهداف سرمایه گذاری
نماینده‌ی حساب شما باید دقیقا بداند اهداف سرمایه‌گذاری شما چه هستند تا بتواند به شما کمک کند به این اهداف برسید.
آنها احتمالا استراتژی‌های سرمایه‌گذاری را با شما مرور می‌کنند و به شما می‌گویند چقدر طول می‌کشد تا با استفاده از این راهکارها به اهداف خود برسید.
تصمیمات سرمایه گذاری
اگر رابطه‌ی خوبی با یک کارگزار تمام وقت برقرار کنید ممکن است آن‌قدر به او اعتماد کنید که اجازه بدهید به جای شما تصمیمات سرمایه‌گذاری بگیرد. این کار در زمان صرفه‌جویی می‌کند و اگر کارگزار شما سابقه‌ی خوبی داشته باشد می‌توانید سرمایه‌گذاری موفقی داشته باشید.
باید مراقب این نکات باشید
اگر کارگزار خوبی داشته باشید کارتان در بازار بورس خیلی آسان‌تر می‌شود، اما باید به این نکات هم توجه کنید:
کارگزاران کمیسیون می‌گیرند
کارگزاران در اصل فروشنده هستند، این یعنی آنها مزد می‌گیرند که با رفتار خوب رضایت‌مندی شما را حاصل کنند. آنها در عین حال که از شما کمیسیون می‌گیرند، باید برای شرکتی که کار می‌کنند نیز درآمدزایی داشته باشند. بنابراین، هر اندازه که اسباب رضایت شما را فراهم آورند، ولی در نهایت حقیقت این است که آنها برای شرکت‌شان کار می‌کنند و نه شما.
انتخاب‌های خود را داشته باشید
کارگزار به شما مشاوره می‌دهد، و فقط خودتان باید تصمیم نهایی را بگیرید. همیشه خودتان تصمیم بگیرید که در کجا سرمایه گذاری کنید، و سعی کنید از نیت واقعی کارگزار از پیشنهاد به سرمایه‌گذاری روی سهام هر شرکتی به مرور زمان آگاهی و تجربه کسب کنید.
هزینه
اگر می‌خواهید یک کارگزار تمام وقت داشته باشید، هزینه‌ی شما بیشتر می‌شود.
کارگزار تخقیقی فقط خرید و فروش سهام را برای شما انجام می‌دهد. درصورتی که نقش کارگزار تمام وقت فرای این است و جایگاه مشورتی ایشان برای سرمایه‌گذار دارای اهمیت و ارزش است. پس اگر کارگزار تمام وقت شما پیشنهادات سودمندی به شما ارائه نمی‌دهد بهتر است هر چه سریع‌تر برای جلوگیری از هزینه‌های اضافی تصمیم بگیرید.
نظارت
باید آگاه باشید که با اعطای اختیار تام به کارگزار جهت سرمایه‌گذاری، در حقیقت ایشان صاحب اختیار پول و سرمایه‌گذاری شما می‌شود. و این یعنی اینکه اگر کارگزار سرمایه‌گذاری مناسبی را انجام ندهد، در واقع شما با این کار نه‌تنها سرمایه‌ی خود را از دست داده‌اید بلکه باید کمیسیون او را نیز بپردازید.
پس اگر کاملا به کارگزار خود اعتماد ندارید، به او اجازه ندهید که به جای شما تصمیمات سرمایه‌گذاری بگیرد.
چرخه‌ی کاذب خریدوفروش سهام
از آنجایی که کارگزاران از سرمایه‌گذار برای خریدوفروش سهام‌اش، مزد می‌گیرند، بعضی از آنها تلاش می‌کنند تا آنجایی که می‌توانند سهام بیشتری را خریدوفروش کنند تا حق‌العمل‌کاری یا کمیسیون بیشتری عایدشان شود.
این کار «چرخه‌ی کاذب خریدوفروش سهام» یا همان (churning) نام دارد، و کارگزاران این کار را با هدفِ سود مالی بیشتر برای خود انجام می‌دهند، نه برای منافع شما. پس اگر دیدید که حساب شما زیادی فعال است و گردش مالی بالایی را تجربه می‌کنید، حتما آن را بررسی کنید و از کارگزار خود در این خصوص توضیح بخواهید.
کارگزاران تخفیفی
کارگزاران تخفیفی، که کارگزاران غیر مشاوره‌ای هم نامیده می‌شوند، ارزان‌تر از کارگزاران تمام وقت هستند، چون که معمولا فقط بابت خدمات خریدوفروش سهام از شما مزد می‌گیرند و خدمات آنها شامل مشاوره در امر سرمایه‌گذاری نمی شود (فقط خدمات اجرایی).
این کارگزارها بیشتر برای سرمایه‌گذاران با تجربه مناسب هستند که به کمک حرفه‌ای نیازی ندارند یا اینکه مشاوره و کمک خود را از افراد دیگری می‌گیرند.
نکته: وقتی کارگزار این اجازه را دارد که به جای سرمایه‌گذار تصمیم بگیرد، به آن خدمات تجاری اختیاری می‌گویند. سرمایه‌گذاران ناظر و غیر‌فعال معمولا از این نوع خدمات استفاده می‌کنند تا بتوانند با حداقل درگیری در روند کار به توسعه‌ی سرمایه‌گذاری خود بپردازند.
دو نوع کارگزار تخفیفی وجود دارد: کارگزاران سنتی که از یک دفتر و فقط با تلفن کار خود را انجام می‌دهند، و کارگزاران اینترنتی که از طریق وبسایت‌ها کار می‌کنند.
اما از آنجایی که این روزها بیشتر سرمایه گزاران وبسایت دارند، تفاوت زیادی بین کارگزاران سنتی و اینترنتی وجود ندارد.
کارهایی که کارگزاران تخفیفی برای شما انجام می‌دهند
کاهش هزینه‌ها
کارگزاران تخفیفی ارزان‌تر از کارگزاران معمولی هستند. پس اگر پول زیادی ندارید، ممکن است این نوع کارگزار برای شما بهتر باشد.
عرضه‌ی خدمات تجاری
از آنجایی که کارگزاران تخفیفی فقط خریدوفروش سهام را برای شما انجام می‌دهند، و هیچ مشاوره‌ای ارائه نمی‌دهند، فروش یک سهام به‌خصوص به شما سود خاصی برای آنها ندارد؛ این یعنی، خدمات آنها معمولا تحت تأثیر سود و زیان احتمالی برای ایشان نخواهد بود و می‌توان روی خدمات آنها حساب کرد.
ارائه‌ی اطلاعات
کارگزاران بزرگ و معروف می‌توانند از طریق دفتر یا وبسایت خود اطلاعات زیادی را برای کمک به شما برای کسب اطلاعات بیشتر ارائه دهند.
آگاهی از موارد زیر به هنگام همکاری با کارگزاران تخفیفی ضروری است
خدمات غیر‌مشاوره‌ای
کارگزاران تخفیفی فقط سهام را خریدوفروش می‌کنند، ولی در مورد تصمیمات سرمایه‌گذاری به شما مشاوره‌ای نمی‌دهند. این یعنی باید از قبل تحقیقات خود را انجام دهید تا دقیقا بدانید کدام سهام را باید خریدوفروش کنید.
برای کسانی که در بازار سهام تجربه‌ای ندارند، این ممکن است مشکلاتی را ایجاد کند. پس اگر در این زمینه بی‌تجربه هستید، بهتر است از یک کارگزار تمام وقت استفاده کنید.
هزینه‌های پنهان
بیشتر کارگزاران تخفیفی کمیسیون کمی دریافت می‌کنند، ولی، در واقع می‌توانند از طریق دریافت اجرت نیز کسب درآمد داشته باشند.
برای مثال، ممکن است مجبور شوید برای خدماتی مانند صدور سند سهام یا پست کردن صورت‌حساب هم مبالغی را پرداخت کنید. بنابراین ممکن است با هزینه‌های پنهانی روبرو شوید که معمولا از ابتدا مشخص نمی‌شوند.
انجام امور متفرقه
اگرچه کار اصلی کارگزار بورس این است که خرید و فروش سهام را برای شما آسان‌تر کند، ولی کارهای دیگری هم هست که کارگزار می‌تواند برای شما انجام دهد.
امور دیگری که کارگزار بورس برای شما انجام می‌دهد
خدمات بانکی
کارگزاران می‌توانند خدمات محدود بانکی را هم ارائه دهند: ایجاد حساب‌های با سود ثابت یا متغیر، ظهرنویسی چک، تراکنش اینترنتی (سپرده مستقیم) و تهیه‌ی کارت‌های اعتباری.
دلالی کردن اوراق بهادار دیگر
کارگزاران همچنین می‌توانند در انواع دیگری از سرمایه گذاری مانند خرید اوراق قرضه و امور مربوط به صندوق‌های سرمایه‌گذاری به شما خدمت‌رسانی کنند.
کارگزار بورس چطور کسب درآمد می‌کند؟
کارگزاران خصوصی با کمک کردن به مردم برای سرمایه گذاری و بعد با دریافت دستمزد برای خدمات خود کسب درآمد می‌کنند. بخشی از اجرتی که کارگزار بورس از شما می‌گیرد شامل این موارد می‌شود:
کمیسیون کارگزاری
اگر یک کارگزار را برای خریدوفروش سهام و اوراق بهادار استخدام می‌کنید، برای خدماتی که دریافت می‌کنید باید اجرتی را بپردازید.
این اجرت به این بستگی دارد که از کارگزار تمام وقت استفاده می‌کنید یا تخفیفی. کارگزار تمام وقت گران‌تر است چون به عنوان مشاور مالی/سرمایه‌گذاری هم عمل می‌کند.
کارگزاران سود خود را از تفاوت بین بالاترین قیمتی که خریدار می‌خواهد پرداخت کند و کمترین قیمتی که فروشنده می‌خواهد بفروشد به دست می‌آورند.
این اختلاف، شکاف قیمت پیشنهادی خریدوفروش نام دارد. هرچقدر این شکاف کمتر باشد، یعنی اینکه خریدار معامله‌ی بهتری کرده است و هر اندازه که این شکاف بیشتر باشد، کارگزار سود بیشتری به دست می‌آورد.
نکته: گاهی اوقات کارگزاران دستمزد کمیسیون خریدی را به مشتریان خود پیشنهاد می‌دهند تا سهامی را معامله کنند که یک شرکت به‌خصوص قصد رد‌کردن آنها را دارد.
نرخ حاشیه‌ی سود
اگر از حساب کارگزاری خود پول قرض بگیرید تا سرمایه‌گذاری‌های دیگری را انجام دهید، بر اساس مبلغی که قرض گرفته‌اید باید سود پرداخت کنید.
هزینه‌های خدماتی
کارهای اداری مختلف، مانند پست کردن فرم سند سهام، معمولا هزینه‌های خدماتی کمی دارد.
مقدار اجرت
اجرتی که باید پرداخت کنید به اندازه، ارزش و شهرت تجارت شما، و تجربه‌ی کارگزاری که استخدام کرده‌اید، بستگی دارد.
معمولا، کارگزاران جوان‌تر و کم‌تجربه اجرت کمتری را دریافت می‌کنند چون که این افراد معمولا با دستمزدی ثابت کار خود را شروع می‌کنند، در حالی که کارگزاران باتجربه‌تر براساس کمیسیون یا حجم فروش کار می‌کنند.
نکته: کارگزاران تخفیفی معمولا بر اساس حقوق ثابت یا فروش کار می‌کنند، در حالی که کارگزاران تمام وقت معمولا برای کار خود کمیسیون می‌گیرند.
شنیدن توصیه‌ها و نظر‌های کارشناسی
برای خیلی از افراد، بخش مهمی از سرمایه‌گذاری در بازار بورس، شنیدن پیشنهادها و توصیه‌های کارگزار خود است.
در واقع، دیدگاه برخی از کارگزاران، یا تحلیل‌گران بازار بورس ممکن است باعث شود ارزش سهام افزایش یا کاهش پیدا کند؛ این مسئله به نظر این افراد در مورد یک شرکت به‌خصوص بستگی دارد. بنابراین هرگز خود را از شنیدن توصیه‌ها و نظر‌های کارشناسی ایشان محروم نکنید، حتی اگر نخواهید طبق نظر آنها عمل کنید.
کارگزاران بورس ممکن است به شما پیشنهاد‌های مختلفی بدهند
پیشنهاد مصرانه برای خرید
پیشنهاد مصرانه معمولا برای خرید سهامی داده می‌شود که ارزش آنها به احتمال زیاد بالا خواهد رفت.
اما باید این نکته را بدانید که پیشنهاد خرید معمول‌ترین نوع پیشنهاد یک کارگزار است، چون که کارگزاران فروشنده‌ی سهام هستند و می‌توانند به این صورت کمیسیون دریافت کنند.
عملکرد مبتنی بر انباشت بازار
تحلیل‌گری که این نوع پیشنهاد را می‌دهد، به‌طور معمول در مورد وضعیت یک سهام در بازار پیش‌بینی مثبتی دارد. هرچند پیشنهاد او محافظه‌کارانه هم هست زیرا که پیش‌بینی عملکرد و وضعیت آن سهام در بازار برای وی نیز به طور قطع مشخص نیست.
فروش سهام
در این شرایط معمولا پیشنهاد فروش سهام به سرمایه‌گذار داده می‌شود؛ وقتی کارگزار به شما می‌گوید که سهام خود را بفروشید، احتمالا باید به حرف او گوش بدهید چون ارزش آن سهام قرار است با افت مواجه شود.
پیشنهاد برای فروش معمولا آخرین انتخاب است چون که اوضاع خیلی خراب است. این پیشنهاد معمولا سرمایه‌گذاران را می‌ترساند و باعث می‌شود تلاش کنند قبل از اینکه همه چیز خراب شود آن را بفروشند.
استفاده از توصیه‌های تحلیل‌گران بازار بورس
وقتی در بازار بورس سرمایه گذاری می‌کنید، باید تا آنجایی که ممکن است اطلاعات به دست بیاورید تا بتوانید بهترین تصمیم را بگیرید.
پیشنهادات تحلیل‌گر بازار بورس فقط یکی از منابع این اطلاعات است، و نباید فقط روی این پیشنهاد برای گرفتن تصمیم خود تکیه کنید.
مثلا تحلیل‌گران بازار بورس معمولا متعصب هستند زیرا درآمد آنها به شرکت‌هایی که نمایندگی می‌کنند بستگی دارد. پس حتما این نکته را در نظر داشته باشید که چرا کارگزار در مورد سهام پیشنهاد خوب یا بدی می‌دهد.
بهترین روش برای استفاده از پیشنهاد تحلیل‌گر این است که اول تحقیقات خود را انجام دهید، و اگر به این نتیجه رسیدید که پیشنهاد تحلیل‌گر درست بوده است، آنوقت این احتمال وجود دارد که آن سهام عملکرد خوبی خواهد داشت.
برای اینکه در مورد پیشنهاد تحلیل‌گر نگاهی منتقدانه‌تر داشته باشید این نکته‌ها را مد نظر داشته باشید:
اتخاذ رویکرد منتقدانه
تحلیل‌گران بازار بورس از روش‌های مختلفی برای تحلیل بازار بورس استفاده می‌کنند. گاهی اوقات این روش‌ها نتایج خیلی متفاوتی را به آنها می‌دهد.
مثلا برخی تحلیل‌گران شرایط مالی کنونی شرکت را بررسی می‌کنند یا موقعیت آنها را در صنعت و بازار بورس به صورت کلی می‌بینند.
سایر تحلیل‌گران به این نگاه می‌کنند که سهام شرکت در بلند مدت چه عملکردی داشته است، و بعد از آن اطلاعات استفاده می‌کنند تا پیش‌بینی کنند سهام آنها در آینده چه عملکردی خواهد داشت.
دقیق‌ترین روش این است که از هر دوی این روش‌ها استفاده کنید. وقتی خودتان این تحقیقات را انجام می‌دهید، ببینید که این پژوهش تا چه اندازه با پیشنهاد تحلیل‌گر بازار بورس هم راستا یا در تضاد است.
حسن سابقه‌ی تحلیل‌گر
برای بهره جستن از نظرات تحلیل‌گر باید قبل از هر چیز از حسن سابقه‌ی وی در خصوص نتایج تحلیل‌های صورت گرفته اطمینان حاصل کنید. داشتن پیشینه‌ی مثبت و نتایج تحلیل بازار درخشان در گذشته، معیار بسیار مهمی برای انتخاب یک تحلیل‌گر بازار بورس شایسته است.
عملکرد شرکت
خیلی مهم است که نظر تحلیل‌گر را در مورد عملکرد شرکت بدانید. اینکه در مورد فروش و درآمد شرکت چه نظری دارد؟ ترازنامه شرکت و بدهی‌های آن کدام‌ها هستند؟
نکته مهم دیگری که باید مد نظر داشته باشید صنعتی است که شرکت در آن کار می‌کند. اگر شرکت موفق است ولی صنعتی که در آن کار می‌کند در حال سقوط است، این احتمال وجود دارد که در آینده نزدیک ارزش سهام آنها سقوط کند. تحلیل‌گر در این مورد چه اطلاعاتی را به شما می‌دهد؟
تحقیق
برای تحلیل کردن بازار بورس، تحلیل‌گر باید تحقیق کند. باید به این مسئله توجه داشته باشید که تحلیل‌گر چه نوع تحقیقاتی را انجام داده است و منابع اطلاعاتی او کدام‌‌اند.
مثلا برخی منایع ممکن است اطلاعاتی گمراه کننده، غلط یا جهت‌دار ارائه دهند؛ بی‌شک، این روی پیشنهادی که تحلیل‌گر به شما می‌دهد تأثیر نامطلوب می‌گذارد.
به نقطه اوج رسیدن سهام
اگر کسی به شما بگوید سهامی قرار است در ماه‌ها یا سال‌های آینده به نقطه‌ی اوج ارزش خود برسد، در دنبال کردن این پیشنهادات با احتیاط برخورد کنید.
پیش‌بینی کردن عملکرد سهام در آینده کار دشواری است، پس باید مطمئن باشید که دلایل محکمی برای دادن این پیشنهاد دارید.
اطلاعات جهت‌دار
باید به پیشنهاد سهام شرکتی که تحلیل‌گر در آن ذی‌نفع است به دیده‌ی تردید نگریست. پر واضح است که در بسیاری از این موارد، تحلیل و پیش‌بینی تحلیل‌گر درست از‌آب در نمی‌آید.
از طریق چه کارگزاری باید سرمایه‌گذاری کرد؟
با هر کارگزاری که کار می‌کنید حتما باید از سازمان‌های مربوطه مجوز داشته باشد.
برای حفظ مال و سرمایه‌ی خود، ضروری است سرمایه‌ی خود را در اختیار کارگزاری قرار دهید که پیش‌تر به عضویت مجمع محافظت از سرمایه‌گذاران اوراق بهادار در‌آمده باشد.
اما باید این را هم به یاد داشته باشید که عضویت در این سازمان از شما در مقابل زیان معامله در بازار محافظت نمی‌کند. این عضویت فقط وقتی از شما محافظت می‌کند که شرکت کارگزاری ورشکسته شود.
کارگزاران خصوصی یا شرکتی
کارگزاران شرکتی پول خود را از طریق سرمایه‌گذاری، بانک‌داری، خدمات مشاوره‌ای و سایر خدمات کارگزاری از شرکت‌ها و مؤسسات به دست می‌آورند.
کارگزاران خصوصی معمولا خدمات مشابهی را ارائه می‌دهند، ولی معمولا با افراد و شرکت‌های کوچک‌تر کار می‌کنند.
برگرفته از: www.eruptingmind.com
