دوران پیری و بازنشستگی یکی از تجربه‌های مشترک میان انسان‌ها است و دیر یا زود هم فرا می‌رسد. وقتی رو به پیری بگذاریم، پیداکردن دوست‌های جدید و شکل‌دادن به روابط تازه کمی دشوار می‌شود. علت آن هم مشخص است. در این سنین کمتر برای بیرون‌رفتن و ارتباط برقرارکردن حوصله خواهیم داشت. پس با اوقات فراغتی که در این دوران نصیبمان می‌شود چه باید بکنیم؟ در این مطلب جواب‌های درخوری برای این سؤال به شما خواهیم داد. همراه ما باشید تا به شما پیشنهادهای جالبی برای دوران بازنشستگی بدهیم.
کارهایی که بعد از بازنشستگی می‌توان انجام داد
۱. انجام‌دادن کارهایی که خوشحال‌تان می‌کنند
عضو سازمان خیریه‌ای شوید و به دیگران کمک کنید. کاری برای یکی از عزیزانتان کنید و با این کار، خوشحالش کنید. سرمایه‌ای جفت‌وجور کنید و به‌سراغ کاری بروید که همیشه آرزویش را داشتید. کارهایی که پیش از این، به‌خاطر مشغله‌های کاری و شخصی هیچ‌وقت فرصت دنبال‌کردنشان را نداشتید.
۲. مسافرت‌کردن
مسافرت‌کردن تقریبا در فهرست کارها یا آرزوهای تمامی بازنشستگان پیدا می‌شود. تجربه خوشایندی است: دیدن جاهای جدید، معاشرت با مردمانی با فرهنگ‌ها و گویش‌های متفاوت و مسائل دیگری از این دست. حتما نباید خارج از کشور سفر کنید. البته درست است که حالا به‌خاطر شیوع ویروس کرونا با محدودیت‌هایی از این حیث مواجه هستیم، اما بعد از رهایی از همه‌گیری می‌توان با خودرو شهرهای مختلف ایران را گشت و از طبیعت زیبای آن لذت برد.
اگر قصد سفر به خارج از کشور را دارید پیشنهادی برای شما داریم: اپلیکیشن‌هایی در دسترس هستند که با استفاده از آنها، می‌توانید خانه‌تان را با شهروند کشوری دیگر برای مدتی مبادله کنید. این‌طور دیگر نگران هزینه هتل و اسکان نخواهید بود.
۳. پیشنهاد کارآفرینی برای بازنشستگان
حالا که دوران کار رسمی‌تان تمام شده است، به این معنا نیست که حتما باید گوشه خانه بنشینید یا وقت‌تان را صرف کارهای دیگر کنید. بعد از این همه سال کار، حتما سرمایه‌ای دارید که با آن کسب‌وکاری، هرچند کوچک، راه بیندازید. این هم ایده خوب دیگری است برای کارهایی که بعد از بازنشستگی می‌توانید انجام دهید.
۴. عضویت در گروه‌ها و انجمن‌های مختلف
ایده خوب دیگر برای دوران بازنشستگی عضویت در گروه‌ها و انجمن‌های مختلف است. مثلا برخی انجمن‌ها برنامه‌های چندهفته‌ای یا حتی چندماهه برای سفر به نقاط مختلف ایران و جهان دارند. می‌توانید به اینها بپیوندید.
اگر به رشته یا فعالیت خاصی علاقه دارید، دنبال گروه‌هایی بگردید که مخصوصا برای چنین افرادی تشکیل شده‌اند و کارهای مختلفی مثل سوارکاری یا سواری با موتور چهارچرخ و نظایر اینها را دور هم انجام می‌دهند.
۵. استراحت و بازگشت دوباره به کار
اگر به کارتان علاقه دارید و فکر می‌کنید جای پیشرفت بیشتری در آن دارید و حتی با وجود آنکه ۵۰ یا ۶۰ سال از سن‌تان گذشته، هنوز هم قدرت ایده‌پردازی و کارهای خلاقانه را در خود می‌بینید، می‌توانید چند ماه تا چند سالی را در دوران بازنشستگی استراحت کنید، به هر نحو و شکلی که خودتان دوست دارید، و بعد از گذشت این مدت‌زمان، با انرژی مضاعف سر کارتان برگردید.
۶. باغبانی
باغبانی هم کار خوب و نشاط‌بخش دیگری است که می‌توانید بعد از بازنشستگی انجام دهید. برخی تحقیقات نشان داده باغبانی طول عمر را بیشتر می‌کند.
وقتی میان باغ و گل و دشت قدم می‌زنیم، واقعا گاهی حس می‌کنیم زندگی ارزش زندگی‌کردن دارد.
باغبانی انواع و اشکال گوناگونی دارد. از کاشت سبزیجات یا تهیه گلدان‌های گل و گیاه گرفته تا درست‌کردن باغچه یا گلخانه، انتخاب از میانشان با شما است. ببینید به کدام‌یک بیشتر علاقه دارید و راجع‌به آن اطلاعات بیشتری کسب کنید و تحقیق کنید.
۷. نوشتن کتاب
حتما نباید دانشمندی فرهیخته باشید که بتوانید کتاب بنویسید. تجربه‌های شما هم می‌تواند برای دیگران جالب و جذاب باشد. مثلا خالد حسینی را به ذهن بیاورید که توانست از خرابه‌های افغانستان به بهترین نقاط دنیا مهاجرت کند. فقط با چاپ چند اثر که شامل تجربیاتش می‌شد.
پس اگر ایده و علاقه داشته باشید، نوشتن کتاب هم می‌تواند سرگرمی خوبی برای دوران بازنشستگی باشد.
۸. تدریس
تدریس ایده خوب دیگری است برای دوران بعد از بازنشستگی برای آنکه سرتان گرم بشود و کلافه نشوید. سال‌ها کار کرده‌اید؛ حالا، اگر کمی حوصله به خرج دهید، خواهید توانست تا تجربه‌هایتان را به نسل‌های بعدی منتقل کنید.
اگر بخواهید در دانشگاه، مراکز آموزشی یا مدارس تدریس کنید، نیاز به مدرک خواهید داشت که کمی دوندگی و دردسر دارد.
اما این تنها راهکار نیست: می‌توانید کلاس‌های آموزشی ویدئویی درست کنید و بفروشید. یا آنکه شاگرد خصوصی قبول کنید. این راهکارها هم دایره ارتباط شما با نسل جوان را حفظ می‌کند و هم آنکه می‌توانید اندوخته بیشتری برای خود کنار بگذارید.
۹. بازسازی یا فروش خانه
اگر قصد بازسازی یا فروش خانه‌تان را دارید، دوران بازنشستگی بهترین موقعیت برای انجام این کار است. اگر نمی‌خواهید به جای دیگری نقل‌مکان کنید، می‌توانید دستی به سر و روی خانه بکشید و در دکوراسیون داخلی آن تغییراتی ایجاد کنید. به این شکل هم ظاهر خانه زیباتر خواهد شد و هم ارزش ملکتان بالاتر می‌رود.
۱۰. ارائه مشاوره کاری به تازه‌کاران
بسیاری از کسانی که تازه وارد محیط کار می‌شوند معمولا دست‌پاچه و سردرگم‌اند. کمی طول می‌کشد تا بدانند دقیقا چه باید بکنند و وظایفشان چیست. کمک و تجربه کسانی که سال‌ها در این کار فعالیت داشته‌اند می‌تواند به‌ویژه برای این تازه‌کاران مفید باشد.
۱۱. پرهیز از انزوا و گوشه‌گیری
این‌طرف و آن‌طرف بروید، با دوستانتان دور هم جمع شوید و گپ بزنید، به حیوان خانگی برسید و غیره و غیره. سن فقط یک عدد است و حتی در سنین پیری و بازنشستگی هم می‌توان احساس نشاط و شادابی داشت. اجتماعی باشید، مهارت‌های تازه یاد بگیرید و برای خود اهدافی تعیین کنید. تحقیقات علمی حاکی از آن است که این گونه کارها نقش مؤثری در حفظ سلامت افراد دارد.
۱۲. خرید آلات موسیقی
سازی را انتخاب کنید و شروع به یادگیری آن کنید. پیانو و گیتار برای افراد مبتدی انتخاب‌های خوبی هستند. فراموش نکنید که صدایتان هم می‌تواند نقش ساز را ایفا کند و آواز بخوانید.
یادگرفتن ساز فقط زندگی را به کامتان شیرین‌تر نمی‌کند. بلکه مسیری است بی‌انتها که اگر علاقه داشته باشید، سال‌های‌سال درگیرتان خواهد کرد. حتی بزرگ‌ترین موسیقی‌دانان جهان هم هنوز تمرین می‌کنند و چیزهای تازه یاد می‌گیرند.
۱۳. ورزش‌کردن و حفظ تناسب‌اندام
احتمالا هیچ چیز دیگری به اندازه سلامتی اهمیت ندارد. چون اگر سالم نباشیم، هیچ چیز به دهنمان مزه نخواهد داد و از هیچ چیز لذت نخواهیم برد. در بهتر است ورزش کردن سنین بازنشستگی را برای خود به عادت تبدیل کنید. این‌طور هم سالم‌تر و خوشحال‌تر خواهید بود و هم با انرژی بیشتری به کارهایتان خواهید رسید.
تمرین با وزنه، ورزش‌های هوازی، یوگا، پیاده روی، دویدن و …، همه و همه انتخاب‌هایی هستند که برای ورزش‌کردن پیش رو دارید.
۱۴. گسترش دایره دوستان
وقتی دوران بازنشستگی فرا می‌رسد، بیشتر میل به آن پیدا می‌کنیم که در خانه بمانیم و در حال تماشای تلوزیون یا کارهای دیگر، با اعضای خانواده گپ بزنیم. هرچند وقت‌گذراندن در خانه ایده خوبی است، ولی بهتر است گاهی هم بیرون بروید و به دوستانتان سری بزنید. جویای احوالشان شوید و با آنها صحبت کنید. اجازه ندهید دوستانتان به‌مرور فراموش شوند.
دوستی با جوان‌ترها هم ایده خوب دیگری است. هر یک از شما دیدگاه‌ها و عقاید منحصربه‌فرد خود را خواهید داشت و پنجره‌های تازه‌ای رو به خیالتان گشوده خواهد شد.
۱۵. آموختن مهارت‌های جدید
مهارت‌های متعددی هستند که به‌خاطر مشغله‌های روزانه فرصتی برایشان نمی‌یابیم. بازنشستگی یکی از بهترین فرصت‌ها است برای یادگیری این مهارت‌های عقب‌افتاده. البته منظور از مهارت چیز چندان خاص و پیچیده‌ای نیست. همین که بتوانید آشپزی در حد متوسط را یاد بگیرید، یا کمی از مکانیک خودرو سردر بیاورید کفایت می‌کند.
۱۶. تفکر راجع‌به آینده و برنامه‌ریزی برای آن
حالا که مثلا ۷۰ ساله هستید، شرایط‌تان با وقتی که ۸۵ ساله شوید کمی متفاوت خواهد بود. شاید آن موقع از پس انجام برخی کارها برنیایید. یا مثلا برای برخی کارها نیاز به کمک داشته باشید. یا برای آنکه نزدیک خانواده سکونت کنید مجبور به نقل مکان شوید. از همین حالا به فکر آینده باشید و آنچه را که در آن زمان به آن نیاز خواهید داشت، از همین حالا برایش برنامه‌ریزی کنید.
۱۷. پیگیری محصولات مرتبط با تکنولوژی
نسل جوان طی روندی روزانه و منظم با اینترنت و گدجت‌های مختلف سروکار دارند و تقریبا تمامی کارهایشان را با استفاده از اینترنت انجام می‌دهند. برای کسانی که پا به سن گذاشته‌اند این مسئله می‌تواند کمی دردسرساز شود. پیشنهاد می‌کنیم بخشی از اوقات فراغت خود در دوران بازنشستگی را صرف یادگیری اینترنت و تکنولوژی کنید. به این شکل هم از مزیت‌های زندگی در دوره‌ای پیشرفته با امکانات به‌روز بهره‌مند می‌شوید و هم با نسل جوان بهتر و مؤثرتر ارتباط برقرار خواهید کرد.
۱۸. بیشتر وقت‌گذراندن با نوه‌ها
یک ضرب‌المثل ولزی هست که می‌گوید:
تا نوه نداشته باشید، عشق عمیق حقیقی را احساس نخواهید کرد
احساس و حالت عجیب‌وغریبی است پدربزرگ‌بودن. خیلی لذت‌بخش است که اوقاتتان را در کنار نوه‌ها پر کنید. با آنها به شهربازی بروید یا همراه هم بیرون غذا بخورید. وقتی مادربزرگ یا پدربزرگ باشید، دیگر زحمت بزرگ‌کردن کودک به عهده شما نخواهد بود، اما همچنان می‌توانید از بودن کنار این فرشته‌های کوچک لذت ببرید.
۱۹. سایر سرگرمی‌هایی که بعد از بازنشستگی می‌توانید دنبال کنید
هنوز فعالیت و سرگرمی موردعلاقه‌تان را پیدا نکرده‌اید، به خواندن موارد زیر ادامه دهید. شاید گزینه موردنظر شما در میان این سرگرمی‌ها باشد:
- جمع‌کردن کلکسیون (عتیقه‌جات یا فندک مثلا)؛
- بدمینتون؛
- آشپزی یا پخت نان؛
- زنبورداری؛
- دوچرخه سواری؛
- بازی‌های فکری؛
- عضویت در گروه‌های کتاب‌خوانی؛
- شطرنج؛
- شرکت در دوی ماراتون؛
- و موارد متعدد دیگر.
چگونه سرگرمی یا کار موردعلاقه‌مان برای دوران بازنشستگی را پیدا کنیم؟
سردرگمی در میان تمامی این فعالیت‌ها و سرگرمی‌ها خیلی سخت نیست. به همین خاطر، در این بخش از مطلب سعی بر آن خواهیم داشت تا به شما در این امر کمک کنیم. یعنی کمک کنیم تا به سرگرمی یا فعالیت موردنظر یا موردعلاقه‌تان برسید.
برای بیشتر ما، مشکل از آن جایی سرچشمه می‌گیرد که نمی‌دانیم چگونه کاری را که قرار است در دوران بازنشستگی انجام دهیم انتخاب کنیم. سؤال‌هایی که در ادامه مطرح می‌شوند در این راه به شما کمک خواهند کرد:
۱. وقتی کودک بودید، چه چیزی را بیش از همه دوست داشتید؟ در آن زمان دوست داشتید وقتی بزرگ شدید چه کاره شوید؟
۲. در بستر مرگ (البته دور از جان شما خواننده عزیز، فقط قرار است تصور کنیم)، حسرتی هست که بتوانید حالا به ذهن بیاورید؟ حسرت چیزی را خواهید خورد در آن زمان؟ کاری که می‌توانستید بکنید اما نکردید؟ یا کاری که دوست داشتید بکنید اما نکردید؟
۳. کتاب یا فیلم موردعلاقه‌تان چیست؟ چه چیزی در آن کتاب یا فیلم هست که شما را برمی‌انگیزد؟ می‌تواند کلیدی برای درک بهتر شخصیت خودتان به شما دهد؟
۴. چه کسی برای شما مهم است؟
۵. اگر دغدغه مالی نداشتید، همین حالا چه کار می‌کردید؟
۶. روز ایدئالی را که می‌توانید داشته باشید در ذهن تصویر کنید. دوست دارید هر روز در همین حالت ایدئال زندگی کنید یا خواستار چالش و هیجان نیز هستید؟
و در آخر اینکه…
وقتی کار رسمی‌تان تمام شود، زندگی برایتان رنگ و بویی کاملا تازه و نو خواهد یافت. دیگر مجبور نیستید هر روز صبح زود از خواب بیدار شوید و خود را برای کار آماده کنید. می‌توانید صبح‌ها را با صرف چای و خواندن روزنامه سر کنید، برای قدم‌زدن بیرون بروید و با دوستان و آشنایان دیدار کنید. اما یادتان باشد که این تغییر شگرف در سبک زندگی گاهی هم چالش‌برانگیز و دشوار می‌شود. در واقع برخی نمی‌دانند با تمامی اوقات فراغتی که در دوران بازنشستگی نصیب‌شان می‌شود چه کنند. هدف از گردآوری مطالبی نظیر این کمک به چنین افرادی است تا سرگرمی و فعالیت‌های موردعلاقه‌شان را بیابند.
متنمان را با این نقل‌قول به پایان می‌بریم:
دوستان هم خواهیم ماند تا پیر و سالخورده شویم و به‌خاطر کهولت سن همدیگر را فراموش کنیم … بعد از آن رفیق‌های تازه‌ای برای یکدیگر خواهیم شد.
نظر شما راجع‌به موضوع مطلب چیست؟ فکر می‌کنید باید دوران بازنشستگی را کاملا صرف استراحت و گشت‌وگذار کرد؟ یا باید جایی هم برای انتقال تجربیات و دانش کهن‌سالان به نسل‌های جوان‌تر باشد؟ در قسمت «ارسال دیدگاه» با ما و خوانندگان از نظرها، پیشنهادها و انتقادهای خود بگویید.
اگر خواندن مطلب برایتان مفید بود لطفا آن را با دوستانتان به اشتراک بگذارید.
