کارآفرینی چیست؟

کارآفرین به کسی گفته می‌شود که علاوه بر برخورداری از خلاقیت بالا، دارای روحیه‌ی خطرپذیری است و می‌تواند برای حل مشکلات دنیای امروز راهکارهای عملی و مبتکرانه ارائه دهد. انسان‌های کارآفرین موجب ظهور مشاغل جدید می‌شوند و می‌توانند با تشخیص زودهنگام فرصت‌های رشد، نیرو و نشاط تازه‌ای به تشکیلاتی که سال‌ها از عمرشان می‌گذرد ببخشند.

فعالیت‌های کارآفرینی کدامند؟

بارزترین شکل کارآفرینی راه‌اندازی یک کسب‌وکار جدید است که به آن استارتاپ گفته می‌شود. در سال‌های اخیر، مفهوم کارآفرینی از حوزه‌ی کسب‌وکار فراتر رفته و به ابعاد اجتماعی و سیاسی نیز وارد شده است.

کارآفرینی طیف وسیعی از فعالیت‌ها را شامل می‌شود که بسته به نوع کسب‌وکار و ایده‌ی پشت آن متفاوتند. از فعالیت‌های کارآفرینی کوچک‌مقیاس که انفرادی و پاره‌وقت اجرا می‌شوند گرفته تا پروژه‌های وسیع‌تر که فرصت‌های شغلی بیشتری را فراهم می‌کنند، همگی نمونه‌هایی از کارآفرینی محسوب می‌شوند.

سرمایه‌ی کارآفرینی از کجا تأمین می‌شود؟

بسیاری از کارآفرینان برای تأمین سرمایه‌ی لازم جهت شروع کسب‌وکار جدید خود می‌توانند به سرمایه‌گذاران خطرپذیر (venture investors) یا سرمایه‌گذاران فرشته (angel investors) رجوع کنند. این قبیل سرمایه‌گذاران، نیازهای مالی استارتاپ‌های نوپا را برطرف می‌کنند و مهم‌ترین منبع تأمین سرمایه‌ی کارآفرینی به شمار می‌روند. ناگفته نماند این سرمایه‌گذاران فقط از استارتاپ‌هایی حمایت خواهند کرد که پتانسیل سودآوری قابل توجهی داشته باشند یا سودآوری آنها پیشتر ثابت شده باشد.

کارآفرینی درون‌سازمانی چیست؟

این روزها، کارآفرینی به بخش جدایی‌ناپذیر مشاغل سازمانی تبدیل شده است. به فعالیت‌های کارآفرینی در داخل شرکت‌ها یا تشکیلات بزرگ‌تر، کارآفرینی درون‌سازمانی (intrapreneurship) گفته می‌شود. این نوع کارآفرینی زمینه‌ساز تأسیس شرکت‌های اشتقاقی یا اِسپین-آف (spin-off) خواهد شد، به این معنی که بخشی از یک شرکت به کسب‌وکار مستقل تبدیل شده و در زیرشاخه‌ی شرکت مادر فعالیت می‌کند. امروزه، شرکت‌های بسیاری به پتانسیل سودآوریِ فعالیت‌های کارآفرینی درون‌سازمانی پی برده‌اند. برای مثال، گوگل به کارمندانش اجازه می‌دهد ۲۰ درصد اوقات کاریِ خود را به توسعه‌ی پروژه‌های مبتکرانه‌ اختصاص دهند.

«تخریب خلاق» و «نوآوری تدریجی» چیست؟

«تخریب خلاق» (creative destruction) و «نوآوری تدریجی» (Incremental innovation) دو مفهوم مهم در مبحث کارآفرینی به شمار می‌روند که در ادامه، هر یک از آنها را با ذکر مثال معرفی می‌کنیم.

تخریب خلاق

جوزف شومپیتر، اقتصاددان آمریکایی، می‌گوید:

کارآفرین کسی است که می‌خواهد و می‌تواند هر ایده یا طرح جدیدی را به یک نوآوری موفق تبدیل کند.

شومپیتر مفهوم تخریب خلاق را در علم اقتصاد مطرح کرد. این مفهوم برگرفته از آموزه‌های مارکس بوده و بر نوآوری اقتصادی و چرخه‌ی کسب‌وکار دلالت دارد. شومپیتر معتقد بود تفکر خلاق موجب رشد اقتصادی مداوم و بلندمدت می‌شود. به عبارت دیگر، طراحی محصولات جدید و ابداع شیوه‌های نوینِ انجام کار نقش بسزایی در رونق کسب‌وکار دارند و به دلیل فروش بیشتر موجب پویایی اقتصادی خواهند شد. در فرآیندهای صنعتی، روی کار آمدن یک محصول جدید می‌تواند به قیمت کنار گذاشته شدن محصولات قدیمی‌تر تمام شود و به همین دلیل است که شومپیتر از تفکر خلاق به عنوان یک فرآیند تخریب‌گر یاد می‌کند. گوشی‌های آیفون نمونه‌ای از محصولاتی هستند که با این زمینه‌ی فکری به بازار عرضه شدند.

نوآوری تدریجی

در نوآوری تدریجی، تحولات بزرگ نتیجه‌ی فرعی نوآوری‌های کوچک دانسته می‌شوند. به بیان دقیق‌تر، نوآوری تدریجی یعنی ابداع روش‌های جدید به منظور افزایش بهره‌وری فرآیندهای در جریان. فعالیت‌های مبتنی بر نوآوری تدریجی به دنبال بهبود فرآیندهای تولید هستند. تویوتا از جمله تولیدکنندگان برتر صنایع خودروسازی است که در فرآیندهای تولید بر نوآوری تدریجی تأکید دارد و از سیستم تولیدِ به هنگام (just-in-time) استفاده می‌کند. در این سیستم، تولید فقط بر اساس نیاز، در زمان نیاز و به تعداد نیاز انجام می‌شود. کاهش تولید ضایعات، افزایش هماهنگی میان بخش‌های مختلف تولید، جلوگیری از اتلاف هزینه و در نتیجه، افزایش بهره‌وری در طولانی‌مدت نمونه‌هایی از پیامدهای سیستم تولید به هنگام است.

تعاریفی که در این مقاله به آنها اشاره کردیم در واقع سنگِ بنای مفاهیم دیگری در حوزه‌ی کارآفرینی است که به تدریج در مقالات بعدی به آنها خواهیم پرداخت.

برگرفته از: boundless