چه کنم و چه کار کنم، جملات آشنایی برای همه‌ی ما هستند. این دوستان، در تمام صحنه‌های بحرانی و پرتلاطم زندگی ما حضور دارند. مهارت حل مسئله و مواجهه با این «چه کنم»ها، یکی از اساسی‌ترین مهارت‌های لازم، برای عبور از مسائل و بحران‌های زندگی است. برای مشکلات مهم نیست که شما مدیری با هزار و یک مشغله هستید یا کودکی کوچک در حال بازی، آنها در شکل‌ها و اندازه‌های متفاوت به شما سر می‌زنند. در این مقاله می‌خواهیم به سؤال «چگونه مشکلات را حل کنیم» پاسخ بدهیم.
۱. مشکل را به درستی شناسایی کنید
قطعا همه‌ی ما دوست داریم بدانیم که چگونه مشکلات را حل کنیم. مشکلات در صورت‌های مختلف بر ما عارض می‌شوند. گاهی زمان زیادی برای حل آنها نیاز است و گاهی نیز به سرعت قابل حل و رفع و رجوع هستند. ما در زندگی با مشکلات مختلفی روبه‌رو هستیم: دعواهای حقوقی، مشکلات تربیت فرزندان، مسائل کاری و مرتبط با شغل و… . گاهی نیز این مشکلات نیازمند اقدامات فوری و تصمیم‌گیری‌های سریع هستند. بسته به اینکه در چه موقعیتی قرار داریم و تجارب و توانایی‌های ما چگونه است، رویارویی با مشکلات هم بسیار گسترده و متفاوت خواهد بود. بنا به موقعیت، تجربه، دانش و نگرش‌های مختلفی که داریم، روش‌های متفاوتی برای حل مسائل‌مان وجود دارد. در واقع پیش از دست به کار شدن برای هر مسئله‌ای، باید مشکل به وجود آمده را به دقت شناسایی کنیم.
۲. منطقی نتیجه‌گیری کنید
برای حل مشکلات باید بتوانیم تصویر مناسبی از شرایط پیدا کنیم. این کار با بهره‌گیری از منطق و نتیجه‌گیری مناسب بسیار ساده می‌شود. در گام نخست باید مسئله را تعریف کنیم و سپس نقشه‌ای از شرایط موجود و مشکلات خود طراحی نماییم. در گام بعد نقشه را اجرا و عملی کنیم و سپس نتایج آن را ارزیابی کنیم. گاهی اوقات راه حل‌های مختلفی به ذهن‌مان می‌رسد. در چنین شرایطی باید با سبک-سنگین کردن هر یک از آنها، سعی کنیم بهترین گزینه را انتخاب کنیم. مثلا فرض کنید ماشین‌‌تان خراب شده است و کسی هم برای کمک به شما در آن اطراف نیست. شما هیچ تجربه‌ای از تعمیر خودرو ندارید و آن را تازه خریده‌اید. اگر خودرو درست نشود، به موقع به سر کار نمی‌رسید و عواقب ناخوشایندی در انتظارتان خواهد بود. هزار و یک مشکل به ذهن‌تان هجوم می‌آورد و نگرانی‌تان را بیشتر و بیشتر می‌کند. یادتان باشد در این وضعیت تنها باید به مشکل اصلی بپردازید و تنها بر حل آن تمرکز کنید. در گام بعدی سعی کنید راه حل‌های بهینه و مناسب را بیابید و تک تک آنها را بررسی کنید. یکی از راه‌های مفید برای این قسمت از حل مسئله، تقسیم آن به اجزای کوچک‌تر است. مشکل را تجزیه کنید تا راحت‌تر به راه حل برسید. سپس اقدام کنید. در مثال خودرو پس از اینکه احتمالات خود را در مورد خرابی بررسی کردید و به نتیجه رسیدید، سعی کنید قوی و پرقدرت دست به کار شوید. اگر راه حلی مفید واقع نشد، سراغ بعدی بروید. اگر مطلقا در مورد خودرو چیزی نمی‌دانید و هیچ‌گونه اطلاعاتی در آن مورد ندارید، نقشه‌ی حل مسئله برای شما متفاوت خواهد بود. در این صورت باید سعی کنید راهی برای کمک گرفتن پیدا کنید و بدون اینکه هول شوید یا اضطراب به جان‌تان بیفتد، راه حل‌ها را بررسی کنید. ذهن‌تان را خلوت کنید، بدانید که به احتمال قریب به یقین نمی‌توانید به موقع سر کار حاضر بشوید. پس بیهوده حرص نخورید و حواس خود را برای حل مشکل فعلی جمع کنید. وقتی گزینه‌های مختلف برای حل مشکل به ذهن‌تان می‌رسد، سریع آن را ارزیابی کنید و اگر دیدید عملی و به درد بخور نیست، مکث و تعلل را کنار بگذارید. سریعا سایر گزینه‌ها را امتحان کنید.
۳. از تکنیک طوفان فکری استفاده کنید
اگر وقت یا اطلاعات کافی برای حل مسئله ندارید، می‌توانید از روش طوفان فکری کمک بگیرید. یعنی با دیگران صحبت کرده و از مهارت‌ها و تجارب‌شان استفاده کنید. هر چه این افراد در مورد مسئله‌ی مورد نظر شما داناتر و ماهرتر باشند، بیشتر می‌توانند به شما در حل مسئله کمک کنند. طوفان فکری در واقع تکنیکی خلاقانه است که با جمع‌آوری فهرستی از ایده‌ها و دیدگاه‌هایی که توسط افراد مختلف تولید می‌شوند، برای رسیدن به یک جمع‌بندی در مورد مسئله تلاش می‌شود. مهم‌ترین بحث در حل هر مشکلی، تعریف دقیق و بیان شفاف آن است. در این روش بعد از تعریف مسأله، نظرات تمام افراد شنیده می‌شود و فارغ از اینکه کیفیت هر نظر و ایده چگونه است، به آن بها داده می‌شود. در این صورت همه برای ابراز نظرات خود فعال می‌شوند. بدون احساس ترس از محدودیت، هر کس صحبت می‌کند و در حد توان خود به حل مشکل کمک می‌نماید. به زبان خودمانی، وقتی همه عقل‌هایشان را روی هم می‌گذارند، نتیجه یقینا بهتر خواهد شد. بیان مسئله، طراحی نقشه، اقدام و ارزیابی از گام‌های اصلی حل هر مشکل هستند.
۴. تحقیق و جست‌وجو کنید
رویکردهای مختلفی برای حل مشکلات وجود دارد. یکی از بهترین رویکردهای حل مسئله، تحقیق و جست‌وجو دربارهی آن است. تحقیق می‌تواند کمک گرفتن از مشاوران و متخصصان حرفه‌ای باشد یا یک جست‌وجوی ساده در اینترنت و… . هر چه بیشتر دربارهی مشکل بدانیم، حل کردن آن ساده‌تر خواهد بود. گاهی اوقات بی‌اطلاعی از مسائل و نداشتن دانش کافی، باعث بزرگ شدن مشکل و افزایش نگرانی می‌شود. مدام می‌پرسیم چگونه مشکلات را حل کنیم، در حالی‌که اگر کمی بیشتر دربارهی مشکلات‌مان اطلاعات کسب کنیم، شاید بدون اضطراب و دشواری مشکل به‌سادگی رفع شود.
۵. پشتکار داشته باشید
تلاش کنید و خسته نشوید. اگر هزار راه حل را امتحان کردید و نتیجه نگرفتید، ناامید نشوید و راه حل هزار و یکم را هم امتحان کنید. تلاش هیچ‌گاه بی‌نتیجه و بی‌پاسخ نمی‌ماند. دست از کار نکشید و بدانید تلاش با چاشنی صبر، یکی از زیباترین ترکیب‌هایی است که بشر به آن معنا می‌بخشد. در برخورد با هر مشکلی به جای اینکه کاسه‌ی «چه کنم چه کنم» به دست بگیریم، شجاعانه باید به دل مشکلات حمله کنیم و مطمئن باشیم که بالاخره می‌توانیم مشکلات‌مان را حل کنیم.
یادمان نرود هر دردی، دوایی دارد و در این دنیا هیچ چیز همیشگی نیست. پس بیهوده غم نخوریم و با تلاش، تحمل، صبر و دانش برای حل مسائل‌مان گام برداریم. وقتی بدانیم چگونه مشکلات را حل کنیم، آتش‌فشان جوشان خواستن، در وجود ما فوران می‌کند و هیچ مشکلی یارای مقابله با ما را نخواهد داشت.
برگرفته از: wikihow
