کودکان ما میان کار در مدرسه، تکلیف خانه، تستهای استاندارد، اضطراب امتحان و فعالیتهای بعد از مدرسه و گاهی اوقات هم اذیت و آزار همکلاسیها گرفتار شدهاند. در حقیقت طبق نظرسنجی اخیر آژانس رسانهای NPR، بیش از یکسوم والدین میگویند فرزندانشان تحت استرس فوقالعاده زیادِ مدرسه قرار دارند. اما چگونه میتوانیم به کاهش استرس کودکان در مدرسه کمک کنیم؟ برای حل این مسئله چه کاری از دستتان برمیآید؟ در این مقاله، پاسخ این پرسشها را خواهید یافت.
آیا کودکتان دچار استرس است؟
طبق گفتهی دکتر ادل کدیوکس (Adelle Cadieux) روانشناس کودک در بیمارستان کودکان هلن دیووس در میشیگان، کودکانی که استرس دارند، تغییراتی در حالت و رفتارشان رخ میدهد.
اگر فرزند شما هم استرس مدرسه داشته باشد، احتمالا کجخلق خواهد شد، مدام گریه خواهد کرد، از فعالیتها کنارهگیری میکند، بلاتکلیف خواهد بود و در مورد خودش بدگویی خواهد کرد. همچنین ممکن است از سردرد و دلدرد شکایت کند و یا تغییراتی در خواب و اشتهایش مشاهده شود. کودکانی که استرس دارند، با آماده شدن برای مدرسه هم مشکل دارند و حتی ممکن است از رفتن به مدرسه امتناع کنند.
اگر فرزند شما با استرس مدرسه دست و پنجه نرم میکند، اینها ۱۰ روشی هستند که میتوانید او را در این رویارویی کمک کنید:
۱. اوضاع را آرام کنید
لوری لایت (Lori Lite) نویسندهی کتاب کودکان بدون استرس: راهنمای والدین برای کمک به ایجاد اعتماد به نفس و مدیریت استرس و کاهش اضطراب در کودکان میگوید: «کودکی که مدام عجله دارد، هرگز بچهی آرامی نخواهد بود.» صبحهای پرهرجومرج، این آشفتگی را برای تمام روز تثبیت خواهند کرد؛ پس زمان کافی اختصاص دهید و مطمئن شوید که هر آنچه کودکانتان نیاز دارند، آماده است.
۲. از او بخواهید بیشتر بخوابد
کودکانی که خواب کافی دارند، به احتمال زیاد خُلق بهتری هم خواهند داشت و بهتر از دیگران میتوانند از پس استرس مدرسه بربیایند.
۳. با او حرف بزنید
اگر تردید دارید که کودکتان استرس دارد یا اینکه در مدرسه مورد اذیت و آزار کودکان دیگر قرار میگیرد، سر حرف را با سوال کردن از روزی که گذرانده و اتفاقاتی که افتاده، باز کنید. میتوانید به طور غیرمستقیم به او کمک کنید که خودش راهحلی برای مشکلاتش پیدا کند؛ این راه حل بهویژه برای کودکان بزرگتری مناسب است که دوست ندارند مستقیما به آنها بگویید باید چه کنند.
۴. تمرین آرامسازی کنید
تنفس عمیق و آرامسازی پیشروندهی عضلانی و تفکر مثبت، روشهای اثباتشدهای برای کاهش استرساند که برای کودکان هم موثر هستند. لایت میگوید نوشتن جملات مثبت روزانه که کودکتان بتواند هر روز صبح از درون یک کاسه بردارد هم میتواند مفید باشد.
۵. کارهای اضافه را حذف کنید
لایت میگوید «ما کلا به این باور رسیدهایم که پرمشغله برابر است با خوشحال». او اضافه میکند که مشغول نگه داشتن، روش غیرسالمی برای مقابله با چالشهای زندگی است و متاسفانه این فلسفه به کودکان ما هم منتقل شده است. فعالیتهای پس از مدرسهی بیش از اندازه، یعنی زمان کمتری برای حضور در خانه؛ پس کمی از فعالیتهای پس از مدرسه را حذف کنید و از زمان شام برای کاهش استرس و ارتباط بیشتر خانوادگی بهره ببرید.
۶. ارتباط برقرار کنید
کدیوکس میگوید با مسئولین مدرسه و والدین دیگر دربارهی مشاهداتشان از کودکتان صحبت کنید تا متوجه شوید چگونه با مدرسه کنار میآید.
۷. سرمشقی برای «استراتژیهای مواجهه با موقعیت» باشید
کدیوکس میگوید اگر خودتان نتوانید از پس استرستان بربیایید، فرزندتان هم هرگز این کار را نخواهد آموخت. پس دفعهی بعدی که روز سختی در محل کار داشتید، خوب است به فرزندتان بگویید که چرا ناراحت هستید، اما چیزی بگویید که بینش و قدرت مواجهه نسبت به این وضعیت را به کودک منتقل کند.
۸. بدگویی نکنید
حتی اگر با معلمها یا نوع تکالیفی که به کودک داده میشود مخالف هستید، هرگز جلوی فرزندتان، دربارهی آنها بدگویی نکنید؛ چرا که این کار، در او ترس ایجاد میکند. لایت میگوید: «کودک همین حالا هم استرس دارد، پس شما باید آب روی آتش باشید نه اینکه در آتش بدمید.» همیشه مثبت باشید و به جای بدگویی، جلسهای با معلم ترتیب دهید.
۹. استفاده از فناوری را محدود کنید
کودکان بیش از هفت ساعت در روز از فناوری استفاده میکنند که این امر میتواند استرس را افزایش دهد. پس زمان استفادهی فرزندتان از ابزارهای فناوری را محدود کرده و زمان بیشتری را صرف فعالیتهای خانوادگی کنید.
۱۰. کمک بگیرید
اگر استرس مدرسه روی تواناییها و عملکرد فرزندتان تاثیر گذاشته است، حتما با مشاوری که بتواند به کودکتان در مقابله با آن کمک کند، مشورت کنید.