شرایطی را در نظر بگیرید که کف دستتان عرق کرده، صدایتان میلرزد، صورتتان سرخ و دهانتان خشک شده است. شاید هم با سرعت در حال صحبت کردن هستید و مدام پاهایتان را تکان میدهید. به همهی این موارد تپشِ قلبِ شدید و دلدرد را هم اضافه کنید. با علایم و رفتارهای گفته شده شما یک فرد مضطرب هستید. سؤال اینجاست: چرا این مشکلات برای بسیاری از متقاضیان مصاحبه شغلی اتفاق میافتد؟
این نوشته به ما کمک میکند تا یاد بگیریم چگونه بر استرس مصاحبه شغلی غلبه کنیم.
دکتر تامر چانسکی (Tamar Chansky) نویسندهی کتاب خودت را از شر استرس خلاص کن، میگوید: وقتی ما در شرایطی با استرس بالا مثل مصاحبه شغلی هستیم، مغزمان توانایی تشخیش این موقعیت را ندارد و کمکی به آرامش و خونسرد بودن ما نمیکند و همچنین توانایی تبدیل شرایط تهدید به حمله را ندارد. بدنمان هم تجربهای مشابه دارد و واکنشهای غیرعادی و نامناسب بیشماری را از خود بروز میدهد.
اندی تیچ (Andy Teach) نویسندهی کتاب از فارغالتحصیلی به سوی استخدام میگوید: دلیل اصلی اضطراب قبل از مصاحبه شغلی، فکر کردن راجع به موقعیتی با ریسک و مخاطرهی بالاست. بهدست آوردن شغل بهخصوص شغلی که بسیار برای آن تلاش کردهاید و مورد علاقهتان است، بهطور مستقیم بر شادی و ارزشهای شخصی شما اثرگذار است. داشتن شغل دلخواه کمک میکند تا قبضهایتان را پرداخت کنید، مقداری پول پسانداز کنید، حتی بیمهی درمان داشته باشید و مهمتر از همه هرروز کاری را انجام بدهید که واقعا به آن علاقهمندید. این موارد باعث میشود تا شما احساس کنید که به بهترشدن موقعیت شرکت کمک فراوانی میکنید. داشتن شغل مورد علاقه، شما را در وضعیت بد مالی و موقعیت ضعف قرار نمیدهد. همهی موارد گفته شده برای فردی که خود را برای مصاحبه شغلی آماده میکند استرس و فشارِ عصبیِ زیادی به همراه دارد.
در ادامه به بیان چندین راه برای غلبه بر استرس مصاحبه شغلی میپردازیم:
۱. از هر لحاظ آماده باشید
دربارهی شرکت، محصولات و خدماتی که عرضه میکنند، فعالیتهایی که انجام میدهند و رقبای آنها تحقیق کنید. همچنین دربارهی فردی که قصد مصاحبه با شما را دارد بیشتر بدانید. به پروفایل لینکدین همکاران آیندهی خود سر بزنید و دربارهی زمینهی فعالیت، تحصیلات و نقش آنها در شرکت بیشتر بدانید. دانش و اطلاعات، شما را قدرتمندتر میکند. هرچه بیشتر دربارهی سازمان و جزییات فعالیتها و کارکنانش بدانید در هنگام پاسخگویی به سؤالات مصاحبه احساس اطمینان و راحتی بیشتری خواهید داشت.
بهترین راه برای آرامش در این شرایط آمادگی بالاست. سؤالات مصاحبه را پیشبینی کنید و آنها را با صدای بلند برای خود یا دوستان و خانواده تمرین کنید و از آنها بخواهید به شما بازخورد بدهند. سعی کنید شما هم سؤالاتی را آماده کنید تا از مصاحبهکننده بپرسید، حتما سه تا پنج نکتهی اصلی دربارهی خودتان را بنویسید تا قبل از پایان مصاحبه بگویید. علاوه بر دانش و تخصص، هماهنگی با فرهنگ سازمانی شرکت نیز مهم است. بنابراین برای پرسشهایی حول محور مأموریت و چشمانداز سازمان و نقش خودتان در کمک به تحقق اهداف شرکت، آماده باشید. شما نباید بدون تمرین و آمادگی به مصاحبه شغلی بروید.
۲. برنامهریزی کنید
هرچه آمادگی بیشتری داشته باشید، میتوانید جلوتر از زمان پیش بروید. تا دقیقههای آخر برای تهیهی کپی از مدارک و رزومهتان صبر نکنید. روز قبل از مصاحبه لباسهای خود را آماده کنید، مسیر رفت و شدت ترافیک محل مصاحبه را بررسی کنید. هیچ شرایطی به اندازهی دیر رسیدن به محل مصاحبه اضطراب را تشدید نمیکند پس سعی کنید ۱۵ دقیقه قبل از زمان مصاحبه در محل حاضر باشید و حتما شب قبل از مصاحبه به اندازهی کافی بخوابید.
۳. به اندازهی کافی تمرین کنید
سؤالات و پاسخهای احتمالی مصاحبه را حفظ نکنید اما دربارهی نکات مهمی که قصد گفتنش را دارید مطمئن شوید و دربارهی پیامی که میخواهید منتقل شود فکر کنید. گاهی اوقات استرس و نگرانی، فکر کردن به سؤالات مصاحبه را سخت میکند و شما را به عنوان یک فرد کمتوان نشان میدهد. بنابراین تمرین بیشتر به آمادگی بیشتر کمک میکند و شما را فرد ماهری جلوه میدهد. اگر استرس باعث لرزیدن صدایتان میشود، تمرین زیاد شما را برای انجام یک مصاحبهی عالی آماده میکند. تمرین کردن جلوی آینه باعث میشود تا به وضعیت نشستن، ارتباط چشمی و حالات صورت خود آگاه شوید و اگر مشکلی وجود دارد آن را اصلاح کنید.
۴. برخی عوامل را نادیده بگیرید
قبل از انجام مصاحبه عواملی زیادی وجود دارد تا به شما استرس وارد کند پس تا جایی که ممکن است آنها را نادیده بگیرید. برای مثال اگر از نحوهی لباس پوشیدن در زمان مصاحبه آگاهی ندارید، با یک تماس به بخش منابع انسانی شرکت مورد نظرتان و پرسش راجع به نحوهی پوشش اطمینان حاصل کنید.
۵. با زودتر رسیدن آرامش را به خود هدیه بدهید
زودتر رسیدن به مکان مصاحبه، به شما این فرصت را میدهد که افکار خود را جمعبندی کنید، چند نفس عمیق بکشید و بر تواناییهای خود تمرکز کنید. همچنین به خود یادآوری کنید که این مصاحبه تنها یک گفتوگو برای تعیین تناسب شما و سازمان با یکدیگر است.
۶. به مصاحبه به عنوان یک گفتوگوی ساده نگاه کنید
وقتی انجام مصاحبه برای شما بسیار سخت است به آن به عنوان یک گفتوگو و نه یک مصاحبه شغلی نگاه کنید. یک گفتوگوی ساده بین دو نفر که سعی دارند یکدیگر را بیشتر بشناسند و به این نتیجه برسند که آیا برای کار کردن با یکدیگر مناسب هستند یا خیر. همیشه این نکته را در ذهن داشته باشید که مصاحبهکننده هم ممکن است استرس داشته باشد و با لبخند وارد شدنِ شما احساس آسودگی را بین طرفین ایجاد میکند.
۷. مثبت فکر کنید و اعتماد به نفس داشته باشید
قبل از مصاحبه، تصور کنید که در حال پاسخ به سؤالات هستید، بهنحوی که با جوابهای واضح و مختصر و با دانشتان راجع به شرکت، مصاحبهکننده را تحت تأثیر قرار دادهاید. اگر دست شما میلرزد سعی کنید آن را از دید مصاحبهکننده پنهان کنید یا اگر صدای شما میلرزد با کشیدن چند نفس عمیق به آرامش خود کمک کنید و همیشه یک لبخند طبیعی را بر روی لبهای خود حفظ کنید. حتما با وجود دلیل خاصی شما به مصاحبه دعوت شدهاید. یک نفر در شرکت تحت تأثیر رزومهتان قرار گرفته و به این موضوع که ممکن است شما برای شرکت مناسب باشید، فکر کرده است. همیشه تواناییها، مهارتها، موفقیتهایتان و اینکه چرا بهترین فرد برای این شغل هستید را به خود یادآوری کنید.
۸. به مصاحبهکننده به عنوان دوست نگاه کنید، نه دشمن
فردی که قرار است با شما مصاحبه کند هنوز دوستتان محسوب نمیشود اما اینکه او را به عنوان دشمن خود در نظر بگیرید باعث بالا رفتن آدرنالین و در نتیجه افزایش استرس میشود. مصاحبهکننده قصد دارد شما را بیشتر بشناسد، بنابراین به او به عنوان یک انسان نگاه کنید و نه یک ماشینی که قرار است شما را رد کند. با فکر کردن به این نکته که آنها به مهارتها و تواناییهای شما در انجام کارهای شرکت نیاز دارند آرامش را در وجود خود ایجاد کنید.
۹. صاف بنشینید و خود را بیقرار نشان ندهید
با صاف کردن شانههای خود سعی کنید در وضعیت بهتری قرار بگیرید. به علاوه اگر قوز نکنید و صاف بنشینید، صدای طبیعی و رساتری را از خود به گوش طرف مقابل میرسانید. حتی اگر از درون آشفته و بیقرار هستید سعی کنید ظاهری با اعتماد به نفس بالا از خود نشان بدهید.
۱۰. خود را عادی و طبیعی نشان بدهید
در همهی افراد درجات متفاوتی از استرس و اضطراب وجود دارد، تنها کاری که باید انجام بدهید این است که میزان استرس را در خود کاهش بدهید و خودتان را فردی طبیعی و با سطح استرس نرمال نشان بدهید. سعی کنید استرس به بهتر بودن شما لطمهای وارد نکند.
۱۱. بر نقاط قوت و اهدفتان تمرکز کنید
همیشه استرس راهی دارد تا بهترین آدمها را افرادی فاقد صلاحیت و بازنده نشان بدهد. اما هیچچیز مثل داشتن هدف، ترس و استرس را از بین نمیبرد. همچنین بر نقاط قوتی که قصد انتقال آنها به مصاحبهکننده را دارید، متمرکز شوید. برای خواندنِ ذهنِ مصاحبهکننده و اینکه در حال فکر کردن به چه چیزی راجع به شماست، تلاش نکنید و فقط بر روی پاسخهای مطمئن و قوی خود تمرکز کنید.
۱۲. نفس عمیق بکشید و زمان را به نفع خود نگهدارید
وقتی فردی استرس داشته باشد، نفسهای سریع و کمعمقی میکشد. یک دم و بازدم کامل و عمیق، مقدار اکسیژن بیشتری را وارد خون میکند که یک آرامبخش طبیعی است و به بهتر فکر کردن نیز کمک میکند.
اگر سؤالی از شما پرسیده شد که جوابش را نمیدانستید، کمی زمان را نگه دارید، افکارتان را منظم کنید و به جواب احتمالی درست فکر کنید اگر لازم است یادداشتهای کوتاهی از افکار خود بردارید و سپس پاسخ بدهید، تا کارفرما تحت تأثیر قرار بگیرد. در حالیکه ترس و هیجان واکنشهای فیزیولوژیکی ایجاد میکند اما گیج نشوید، مدام به یاد بیاورید که همان اندازه که مصاحبه میتواند استراسزا باشد، هیجانانگیز نیز خواهد بود.
۱۳. این حقیقت را بپذیرید که اشتباهات نیز رخ میدهند
کارفرمایان به دنبال افراد عالی و بینقص نیستند بلکه به دنبال افرادی با انعطافپذیری بالا هستند. ایدهآلگرایی کمک میکند تا عملکرد بهتری داشته باشید و به کارفرمای آیندهتان نشان بدهید که شما بهترین گزینه هستید. اگر بتوانید در مصاحبه شغلی این کار را انجام بدهید، در کارتان نیز قادر به داشتن بهترین عملکرد خواهید بود.
۱۴. در نظر داشته باشید که شغلهای دیگری هم وجود دارد
برای یک مصاحبه شغلی فشار زیادی به خود وارد نکنید. همیشه به این فکر کنید که نباید همهی تخممرغها را در یک سبد قرار داد. اگر این تنها شغل و مصاحبهی موجود برای شماست، داشتن استرس زیاد تا حدی قابل قبول است. اما فقط به این نکته فکر کنید که اگر به هر دلیلی در مصاحبه قبول نشدید حتما شغل دیگری برایتان وجود دارد.
برگرفته از: forbes.com