حتما برای شما هم پیش آمده است که عضلاتتان بهصورت ناگهانی درد بگیرد. این درد معمولاً غیرقابل تحمل است و به نظر میرسد که برای رفع آن هیچ کاری از دستمان برنمیآید. ما میخواهیم راه حلهای سادهای را برای رفع این درد پیشنهاد بدهیم. با رعایت همین چند مورد ساده میتوانید از اسپاسم عضلانی پیشگیری کنید.
اسپاسم عضلانی ممکن است است هر زمان از روز اتفاق بیفتد و دردی ناگهانی و غیرقابل تحمل ایجاد کند. اگر از این درد خسته شدهاید و گرفتگی عضلات ناراحتتان میکند، وقت آن است که تغییراتی در رژیم غذایی، حالت نشستن و ایستادن، مصرف نوشیدنی و عادات ورزشی خود ایجاد کنید و چند درمان طبیعی را بهکار گیرید.
اسپاسم عضلانی چیست؟
گرفتگی عضلات دقیقا چیست؟ گرفتگی عضلات انقباض یک یا چند ماهیچه است. به بیان دیگر، هنگام گرفتگی پا، گردن یا کمر، ماهیچهها بدون آنکه حتی تلاشی برای تکان دادنشان انجام بدهید، منقبض و سفت میشوند و برای مدتی در همین حالت باقی میمانند چون قادر به ریلکس و شل شدن مجدد نیستند.
گرفتگی و درد عضلات بیشتر در پاها (همسترینگ، ماهیچههای چهارسر، ساق پا و پایین مچ) و قسمت پایینی کمر اتفاق میافتد؛ اما ممکن است هرجای دیگری هم باشد: شکم، اطراف دنده، دست، زانو و … . ممکن است متوجه شده باشید که ارتباطی بین این دردها و غذایی که خوردهاید، الگوی خواب و برای خانمها زمان عادت ماهیانه وجود دارد.
نمونههایی از گرفتگی عضلات که احتمالاً تجربه کردهاید شامل دردهای قاعدگی، اسهال و درد پایین کمر است. یکی از موارد بسیار رایج گرفتگی عضلات درد شدید در ساق پاست که حتی ممکن است شما را از خواب بیدار کند. موارد دیگر ممکن است موقع ایستادن، از رختخواب بیرون آمدن یا بعد از ورزش کردن پیش بیاید.
هرچه سن بالاتر برود، احتمال گرفتگی عضلات بیشتر میشود. زیرا به تدریج تودهی ماهیچهی بدن تحلیل میرود؛ در نتیجه به ماهیچههای باقیمانده فشار بیشتری وارد میشود.
در اثر افزایش سن، یا تحلیل بافت ماهیچه، تقریباً هر کسی گرفتگی عضلات را تجربه میکند. کسانی که بیشتر در معرض این عارضه قرار دارند عبارتند از: افرادی که رژیم غذایی بدی دارند (برخی مواد غذایی خاصیت شلکنندگی عضلات را دارند). افرادی که گردش خون پایین یا التهاب بالا دارند، و همچنین ورزشکاران و زنان در دورهی پیش از قاعدگی.
۶ درمان طبیعی برای اسپاسم عضلانی
۱. از عدم تعادل الکترولیتی جلوگیری کنید
کمبود پتاسیم و منیزیم میتواند باعث گرفتگی عضلات شود. اگر بدون اینکه مواد از دسترفتهی بدن را جایگزین کنید ورزش کنید، یا اگر زودتر از موعد قاعده شدهاید و یا اگر فقط غذاهای آماده مصرف میکنید، ممکن است این دو ماده را که برای انقباض طبیعی ماهیچهها نیاز است نداشته باشید.
کمبود پتاسیم (هیپوکالمیا)، یعنی وقتی مقدار پتاسیم خون از حد نرمال کمتر شود، یکی از دلایل اصلی گرفتگی عضلات پا (شامل مواردی که نیمهشب هنگام خواب رخ میدهد)، فشار خون بالا و انرژی پایین است.
جدا از الکترولیتها، تحقیقات نشان داده است که کمبود ویتامین ب نیز باعث گرفتگی عضلات، بهخصوص در پاها، میشود. تخممرغ، گوشت قرمز، ماهی، دانهها و سبزیجات همه در حالت طبیعی دارای ویتامین ب هستند.
۲. ماهیچههایتان را بکشید و ماساژ بدهید
فعالیت بدنی راهی عالی برای جلوگیری از گرفتگی عضلات است؛ زیرا افرادی که از نظر فیزیکی متناسب هستند معمولاً بافت ماهیچهای بیشتر، انعطافپذیری بالاتر و التهاب کمتری دارند. گرمکردن و سردکردن مناسب قبل از فعالیت ورزشی از کشیدهشدن بیش از حد ماهیچهها جلوگیری میکند. قبل از ورزش درجا بزنید، حرکات ورزشی را تمرین کنید، ضربان قلب خود را بالا ببرید و حرکات دینامیکی انجام دهید که خون را به ماهیچهها، تاندونها، رباطها و مفصلهایتان هدایت کند.
پس از ورزشکردن، ۱۰ تا ۱۵ دقیقه عضلات اصلی خود را بکشید و هر کدام را ۲۰ تا ۳۰ ثانیه نگه دارید. بهخصوص عضلات آسیبپذیرتر مثل همسترینگ، عضلات چهارسر و زانو. همچنین میتوانید در فعالیتهای روزانهی خود با رعایت حالت درست راهرفتن و فرم مناسب پاها و همچنین صاف نشستن (قوز نکردن) در پشت میز، ماهچههای خود را بهبود ببخشید.
اگر همواره دچار گرفتگی عضلهی ساق پا میشوید این تمرین را در موقع درد انجام دهید: بنشینید، پاهای خود را دراز کنید و انگشتان پا را به سمت داخل بکشید تا همسترینگ شما کشیده شود. اگر این درد به قسمت پشت رانها و عضلات چهارسر رسید، پای خود را به سمت بالا بکشید؛ بهطوریکه جلوی رانتان کشیدهشود. باید حواستان باشد که از کشیدگی بیش از حد جلوگیری کنید.
۳. مراقب مقدار آب بدنتان باشید
کمبود آب میتواند باعث گرفتگی عضلات شود. برای جلوگیری از کمبود آب، در طول روز به اندازهی کافی آب بنوشید. (۸ لیوان آب در روز معمولاً کافی است؛ مگر اینکه فعالیت زیادی داشته و خیلی درشتهیکل باشید). در هوای بسیار گرم، هنگام عرق کردن، و ورزش کردن باید آب بیشتری بنوشید. آب نوشیدن از گرفتگی عضلات بر اثر گرمازدگی، تشنگی شدید و عرقکردن جلوگیری میکند.
۴. از کیسهی آب گرم یا یخ استفاده کنید
گرما باعث شل شدن ماهیچهها میشود. سعی کنید عضلاتی که بیشتر دچار گرفتگی میشوند را بهوسیلهی حوله گرم کنید. میتوانید از کمپرس آب گرم و ماساژ همزمان استفادهکنید و یا به سونا بروید.
همچنین میتوانید از کیسهی یخ در مکانهایی که درد دارند، چندین بار در روز استفاده کنید.
۵. مراقب طرز ایستادن و نشستنتان باشید
قوز کردن به مدت طولانی یا ورزش کردن و ایستادن با حالت اشتباه ممکن است خطر درد عضلات را بالا ببرد؛ مخصوصاً گرفتگی کمر و عضلات پا و گردن. قوز حالتی است که بر اثر انحنای ستون فقرات ایجاد میشود که ممکن است باعث گرفتگی عضلات کمر و درد کمر شود.
خم شدن باعث ضعیفشدن عضلات در طول زمان و آسیبدیدن عضلات کمر و در نهایت التهاب در قسمت بالایی کمر و شانهها میشود. در این وضعیت به یک ماساژور یا متخصص فیزیوتراپی مراجعه کنید و یا حداقل اگر سر کار، برای مدت طولانی روی صندلی مینشینید، از یک صندلی تصحیحکنندهی حالت بدن مثل صندلی ارگونومیک استفاده کنید.
همچنین میتوانید با حرکات ورزشی مربوطه، حالت نشستن و ایستادن خود را اصلاح کنید.
۶. با نمک سولفات منیزیم حمام کنید
نمک سولفات منیزیم به طور طبیعی غنی از منیزیم است که اگر به آب گرم اضافه شود در پوست نفوذ میکند و به عضلات میرسد. نمک سولفات منیزیم راهی آسان برای جبران کمبود منیزیم است که استرس را کاهش میدهد؛ عضلات را شل و بدن را سمزدایی میکند. همچنین گرما باعث شل شدن ماهیچهها و حتی کاهش اضطراب میشود که با گرفتگی گردن و کمر مرتبط هستند.
اگر در خانه وان ندارید، دوش آب را به سمت عضلهی خود بگیرید. بعد از یک دوش آب گرم، میتوانید عضلات خود را با روغنهای مسکن مثل روغن اسطوخودوس و نعنافلفلی ماساژ دهید.