چربی احشایی چیست؟
وجود چربی در شکم الزاما بهمعنای وجود چربی احشایی نیست. چربی در شکم میتواند شامل چربی زیرپوستی نیز باشد. چربی زیرپوستی نوعی چربی است که در زیر پوست ذخیره میشود. این نوع چربی در بازوها و پا نیز یافت شده و بهراحتی قابلمشاهده است. در حالی که چربی احشایی در داخل حفره شکمی قرار گرفته و بهراحتی قابلمشاهده نیست.
تأثیرات سلولهای چربی در بدن بیش از ذخیره انرژی است. این سلولها در تولید ترکیبات و هورمونهای التهابی نقش دارند. سلولهایِ چربیِ احشایی فعالیت بسیار بالایی دارند و هورمونهای التهابی تولید میکنند. این هورمونها در گذر زمان ممکن است موجب بروز التهابات درازمدت و افزایش بروز بیماریهای مزمن مانند بیماریهای قلبی شوند.
التهاب درازمدت ممکن است موجب تشکیل پلاک و تجمع آنها در سرخرگها شده و احتمال بروز بیماریهای قلبی را افزایش دهد. پلاک ترکیبی از کلسترول و سایر ترکیبات است. پلاکها در مرور زمان بزرگتر میشود و ممکن است در نهایت شکسته شوند. در پی این اتفاق، خون در سرخرگها لخته میشود و ممکن است جریان خون بهطور محدود یا کامل بسته شود. در سرخرگهای کرونری لختهای خون میتواند روند خونرسانی به قلب را مختل کند و موجب بروز حمله قلبی بشود.
همچنین، چربیهای احشایی موجب تولید عوامل التهابی و اسیدهای چرب آزاد میشوند. این عوامل مضر در طول سیاهرگ دروازهای حمل میشود و بهسمت کبد میروند و سلامت کبد را تهدید میکنند. سیاهرگ دروازهای خون را از رودهها، پانکراس و طحال به کبد میبرد. این اتفاقات ممکن است موجب تجمع چربی در کبد و بروز مقاومت به انسولین در کبد و دیابت نوع ۲ شود.
چربی احشایی بالا ممکن است موجب شروع مشکلات جدی برای سلامتی شود. این چربیها میتوانند مقاومت به انسولین را افزایش دهند؛ حتی اگر به دیابت یا پیشدیابت مبتلا نباشید. بر اساس چندین پژوهش، چربی احشایی موجب افزایش ترشح پروتئینی میشود که مقاومت به انسولین را افزایش میدهد.
۸. خواب کافی
خواب کافی تأثیراتی باورنکردنی بر سلامتتان دارد. با این حال، بیش از یکسوم بزرگسالان آمریکایی خواب کافی ندارند. پژوهشها نشان دادهاند کمبود خواب ممکن است احتمال افزایش چربی احشایی را بالا ببرد و در مقابل افزایش زمان خواب ممکن است باعث کاهش چربی احشایی شود. بر اساس پژوهشها، افزایش زمان خواب از ۶ ساعت یا کمتر به ۷ تا ۸ ساعت میتواند میزان چربی احشایی را تا ۲۶ درصد کاهش بدهد.
بر اساس تحقیقات، بروز آپنه خواب (وقفه تنفسی در خواب) که تنفس را با مشکل مواجه میکند، احتمال افزایش تشکیل چربی احشایی را بالا میبرد. اگر سخت به خواب میروید، میتوانید قبل از رفتن به رختخواب با تکنیکهایی آرامشتان را افزایش دهید و مکمل منیزیم مصرف کنید. همچنین، میتوانید از روشهای علمی مختلف برای کمک به خواب استفاده بکنید. در صورت بروز آپنه خواب یا سایر اختلالات خواب، بهتر است به پزشک مراجعه بکنید.
۹. مدیریت استرس
استرس و نگرانی مشکلات جدیای محسوب میشوند که بر اکثر مردم تأثیر میگذارد. استرس و نگرانی موجب تولید مقدار بیشتری هورمون کورتیزول میشود. کورتیزول هورمون استرس است. تحقیقات نشان دادهاند مقدار زیاد کورتیزول ممکن است موجب افزایش میزان چربی احشایی شود. علاوه بر این، استرس در درازمدت ممکن است موجب افزایش پرخوری شود که این نیز وضعیت را بدتر میکند.
زنانی که نسبت اندازه دور کمر به دور باسنشان بیشتر است، در زمان استرس مقدار بیشتری هورمون کورتیزول ترشح میکنند. راهبردهای اثباتشدهای برای کاهش یا مدیریت استرس وجود دارند. از جمله آنها میتوان به ورزشکردن، یوگا، تکنیک تنفس عمیق از جمله تکنیک ۸-۷-۴، مدیتیشن و گذراندن وقت بیشتری با دوستان و خانواده اشاره کرد.
۱۰. افزایش مصرف پروبیوتیکها
پروبیوتیکها باکتریهای زندهای هستند که برای دستگاه گوارش مفیدند. آنها در مکملها و غذاهایی مانند ماست، کفیر و زاواکراوت (کلم ترش) یافت میشوند. بر اساس پژوهشها، برخی پروبیوتیکهای خاص به کاهش وزن و کاهش چربی احشایی کمک میکنند. آنها جذب چربی را در دستگاه گوارش کاهش و میزان آن در مدفوع را افزایش میدهند.
علاوه بر این، پروبیوتیکها موجب افزایش سطح هورمونهای سیری میشوند و بر تولید پروتئینی که به کاهش ذخیره چربی کمک میکند تأثیر میگذارند. بر اساس تحقیقات، برخی باکتریهای پروبیوتیک تأثیر بیشتری در کاهش چربی احشایی دارند. از جمله آنها میتوان به برخی اعضای خانواده «لاکتوباسیلوس»ها مانند «لاکتوباسیلوس فرمنتوم»، «لاکتوباسیلوس آمیلووروس» و بهطور خاص «لاکتوباسیلوس گاسری» اشاره کرد.
جالب است بدانید اینطور نیست که تأثیر همه پروبیوتیکها بر کاهش چربی احشایی یکسان باشد. بر اساس تحقیقات، برخی از انواع پروبیوتیکها مانند «لاکتوباسیلوس اسیدوفیلوس» حتی میتوانند موجب افزایش وزن شوند. در مجموع، پژوهشها در این حوزه کاملا تازهاند و پژوهشهای آینده ارتباط بین مصرف پروبیوتیکها و چربی احشایی را بهطور دقیقتری مشخص خواهند کرد.
۱۱. روزهداری متناوب
روزهداری متناوب یکی از راههای معروف برای کاهش وزن است. در این روش فرد در الگوهای زمانی مشخصی نباید غذا بخورد (چیزی شبیه به روزهداری در اسلام). برخلاف بسیاری از رژیمهای غذایی، رژیم فستینگ یا روزهداری متناوب مصرف هیچ نوع غذایی را محدود نمیکند. در واقع، این رژیم بر زمان خوردن غذا تمرکز دارد.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر شما مردی هستید که اندازه دور کمرتان ۱۰۱ سانتیمتر یا بیشتر است و اگر زنی هستید که دور کمرتان ۸۹ سانتیمتر یا بیشتر است، بهتر است در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید و درمورد خطرات بالقوه چربی احشایی و تغییرات سبک زندگی با او مشورت کنید. پزشک از تستهایی مانند تست خون و الکتروکاردیوگرام برای بررسی خطرات بالقوه سلامتی مرتبط با چربی احشایی بالا استفاده میکند. همچنین، ممکن است پزشک شما را نزد متخصص تغذیه بفرستد.