در دنیای مدرن خیلی چیزها حواس ما را پرت می‌کنند و مانع تمرکز حواس ما می‌شوند. به دست آوردن تمرکز در این روزها ربطی به اراده ندارد بلکه اگر قرار است فردی با تمرکز بالا بشویم باید دست به شالوده‌شکنی عادات زندگی مدرن، که اتفاقا از آنها لذت هم می‌بریم، بزنیم. اگر شما هم از عدم تمرکز رنج می‌برید با این مقاله همراه شوید تا با علل این حواس‌پرتی و راه‌های افزایش تمرکز حواس بیشتر آشنا شوید.
خیلی از کسانی که به من مراجعه می‌کنند یک عبارت را خیلی به کار می‌برند : «انگار اصلا نمی‌توانم تمرکز کنم». آنها آرزوهایی در سر دارند و می‌خواهند به موفقیت دست یابند. اما هنگامی که نوبت به عمل می‌رسد با موانعی مانند مسائل خانوادگی، وضع سلامت، بچه‌ها و از این قبیل مشکلات روبرو می‌شوند.
آنها نتوانسته‌اند از رویکردهای رایج تمرکزیابی طرفی ببندند. آنها از تقویم و جدول زمان‌بندی و یادآورها استفاده کرده‌اند اما هیچ کدام از اینها کاری برای‌شان انجام نداده است. شاید شما هم به این مشکل مبتلا باشید. شاید به خاطر اینکه تمرکز ندارید رؤیاهای کاری و شخصی‌تان روی طاقچه‌ی ذهن‌تان خاک می‌خورند. و شاید در صدد این بر آمده‌اید که این رؤیاها را رها کنید.
اما دست نگه دارید. رؤیاهای شما بخشی از هویت شما هستند و شما بدون آنها هیچ هستید. یادتان باشد که در این میان فقط به تمرکز نیاز دارید. تمرکز دارای جوانب فیزیکی، ذهنی و عاطفی است. شما باید رویکرد کل‌نگری را پیدا کنید که علت اصلی عدم تمرکزتان را کشف کند. این علت اصلی، اگر وجود داشته باشد، به ندرت به اراده‌ی شما ربط پیدا می‌کند. از امروز می‌توانید اقداماتی انجام دهید که قدرت تمرکز و توانایی ذهنی‌تان را برای انجام کار، بالا می‌برند. دوست دارید جنبه‌های عدم تمرکز را بهتر بشناسید؟ با ما همراه باشید.
جنبه‌ی فیزیکی
با اینکه مغز تنها ۲ درصد از وزن بدن را تشکیل می‌دهد اما ۲۰ درصدِ انرژی بدن را مصرف می‌کند که مقدار زیادی است. و اگر شما انرژی کمی داشته باشید مغزتان اولین اندامی است که متوجه این کمبود انرژی می‌شود؛ در نتیجه شما احساس خستگی، گیجی و بی‌حوصلگی خواهید کرد.
اینکه چرا بدن شما انرژی کافی تولید نمی‌کند،می‌تواند علل مختلفی داشته باشد.
اختلال گوارشی
شاید خیلی غذا بخورید اما انگار بدن‌تان مواد غذایی و معدنی را جذب نمی‌کند و بدین ترتیب انرژی ندارید. کمبود آب بدن، پایین بودن اسید معده و نامتعادل بودن باکتری معده از مواردی هستند که مانع جذب غذا می‌شوند.
در زیر به اقدامات ساده‌ای اشاره می‌شود که می‌توانید برای تقویت جذب معده و تمرکزتان از آنها استفاده کنید:
- آب زیاد بنوشید. ۹۰ درصد اسید معده را آب تشکیل داده است. به اندازه‌ی نصف وزن‌تان آب بنوشید و ترجیحا این میزان را به شکل جرعه‌های اندک در طول روز مصرف کنید.
- اسید معده‌ی خود را با نوشیدن سرکه‌ی سیب قبل از غذا افزایش دهید. برای افزایش اسید معده دو قاشق غذاخوری آب بنوشید تا به تجزیه‌ی غذا در معده کمک کنید.
- پروبیوتیک مصرف کنید. بنا به گفته‌ی دیوید پرلموتر، نویسنده‌ی کتاب “سازنده‌ی مغز”، پروبیوتیک‌ها نقشی کلیدی در جذب مواد غذایی و فعالیت مغز ایفا می‌کنند. او توصیه می‌کند که از مکمل‌هایی حاوی زنجیره‌هایی از باکتری‌های مفید استفاده شود.
آب
آب در تبدیل چربی به انرژی، روان کردن مفصل‌ها و دفع مواد زائد از بدن نقشی کلیدی ایفا می‌کند. اما برآورد می‌شود که بیش از ۶۰ درصد مردم آمریکا از کمبود آب بدن مزمن رنج می‌برند. در زیر به پنج اقدام برای تأمین آب بدن اشاره می‌کنیم:
- آب گرم را همراه با لیمو بنوشید. آب گرم مویرگ‌های معده و روده‌ها را منبسط و آرام می‌کند و آنها را برای جذب غذا آماده می‌سازد. لیمو هم الکترولیت‌ها و مواد معدنی را که از تأمین آب بدن پشتیبانی می‌کنند فراهم می‌کند.
- غذاهای حاوی آب را بیشتر مصرف کنید؛ سیب، ماست، هندوانه، طالبی و سبزیجات.
- بیشتر شیر بنوشید. محققان، طی تحقیقی که در سال ۲۰۱۱ در دانشگاه مکمستر انجام دادند، به این نتیجه رسیدند که شیر در تأمین آب بدن نسبت به خود آب عملکرد مؤثرتری دارد. ترکیب چربی، نمک و شکر آب بیشتری را به سلول‌ها می‌رساند.
- نمک بیشتر مصرف کنید. سدیوم الکترولیتی است که ما طی استرس از دست می‌دهیم و اگر مقدار زیادی از دست بدهیم توانایی بدن‌مان برای نگه داشتن آب از دست خواهد رفت. نمک‌های دریایی که کمتر فرآوری شده‌اند را امتحان کنید.
- از کپسول الکترولیت استفاده کنید. ما با تعریق الکترولیت از دست می‌دهیم. یکی از محبوب‌ترین الکترولیت‌ها در بین ورزشکاران Nuun است که سدیوم، کلسیوم و منیزیوم را به نسبتی که طی ورزش از دست می‌دهیم برای‌مان فراهم می‌کند.
ویتامین B
ویتامین B که به نام کوآنزیم نیز شناخته می‌شود در تبدیل شکر، پروتئین و چربی به انرژی نقشی کلیدی ایفا می‌کند. اما ویتامین B اولین مواد غذایی است که با استرس ذهنی و فیزیکی از بین می‌رود. جالب است بدانید که مردم بیشتر به کمبود این ویتامین دچار می‌شوند تا ویتامین‌های دیگر.
می‌توانید با یک مکمل، تمامی طیف‌های ویتامین B را تأمین کنید. یا می‌توانید با خوردن تخم مرغ، اسفناج و گوشت بدون چربی این ویتامین را برای بدن خود تأمین نمایید.
جنبه‌ی ذهنی
وقتی به مشکلات مربوط به انرژی پرداختید، نوبت به جنبه‌ی ذهنی عدم تمرکز می‌رسد. تمرکز مانند عضله‌ای است که با استفاده تقویت می‌شود. حال فرقی نمی‌کند که نام این استفاده را نظم و ترتیب گذارید یا ممارست. اما اگر رهایش کنید دیگر برای‌تان کار نخواهد کرد.
اولین گام در افزایش تمرکز ذهنی از بین بردن عوامل پرت‌کننده‌ی حواس است. برخی از آنها مانند خانواده و بچه‌ها غیر قابل کنترل هستند. اما همه چیز را می‌توان کنترل کرد. و هرچه بیشتر آنها را کنترل کنید، تمرکزتان بیشتر خواهد بود.
عوامل پرت‌کننده‌ی حواس
در زیر به عواملی اشاره می‌شود که فورا می‌توانید آنها را از بین ببرید :
- شبکه‌های اجتماعی
- وب‌گردی بی‌هدف
- پیامک دادن
- چک کردن ایمیل به صورت وسواسی
- تلویزیون
- روابط به بن بست رسیده (اعم از رمانتیک یا غیر رمانتیک )
اگر با عدم تمرکز دست و پنجه نرم می‌کنید، و دارای عادات ذکر شده در بالا هستید، به محض اینکه از شر این عادات خلاص شدید از تمرکز بالایتان شگفت زده خواهید شد.
اما از بین بردن این عوامل در حرف آسان و در عمل مشکل است. شما باید خود را مسئول بدانید یا در غیر این صورت یک مربی تعلیم دهنده‌ی مسئولیت‌پذیری برای خود پیدا کنید.
عوامل سازنده‌ی تمرکز
- مراقبه
- ثبت وقایع روزانه
- ورزش مداوم
- مطالعه
- یادداشت‌برداری در مورد چیزهای مورد علاقه
- تفریح هر از چند گاه
- مقید بودن به جدول زمان‌بندی
اگر صبح اول وقت تمرکز خود را با مدیتیشن یا ثبت وقایع یا جدول زمان‌بندی پیدا می‌کنید، تصمیم بعدی‌تان برای کسب تمرکز آسان‌تر انجام خواهد شد؛ به عبارت بهتر «گر صبح را ببری، تمام روز را برده‌ای».
بنابراین در طی روز پنج فعالیت سازنده‌ی تمرکز را فهرست کنید تا در کنار سایر کارهای خود آنها را هم انجام دهید. در تلفن همراه یا کامپیوتر خود از یادآورها استفاده کنید. از دوستی کمک بخواهید تا شما را در رسیدن به هدف‌تان کمک کند و یا از یک مربی تعلیم دهنده‌ی مسئولیت‌پذیری کمک بخواهید. وقتی حوصله‌تان سر رفت یا نمی‌دانستید که باید چه کار بکنید، به جدول زمان‌بندی و عوامل سازنده‌ی تمرکزتان برگردید. اگر به هفته‌ای با تمرکز پایین نگریستید و متعجبانه خود را بازخواست کردید که «پس من این هفته چه غلطی کردم؟!» باید با ذره‌بین آن هفته را واکاوی کنید تا به دنبال عوامل از بین‌برنده‌‌ی حواس خود باشید.
عوامل عاطفی
آخرین جنبه‌ی تمرکزیابی چیزی است که به ندرت در دنیای کسب‌و‌کار در موردش صحبت می‌شود: عواطف. تعریف و کنترل عواطف دشوار است. و به خاطر چالشی که عواطف ایجاد می‌کنند اغلب مردم موانع عاطفی خود را نادیده می‌گیرند. اما باید بدانید همه‌ی ما دارای عواطف هستیم.
مثلا یکی از مراجعان من، کیم، را در نظر بگیرید. او داشت برای دوام آوردن در کار و رابطه‌اش مبارزه می‌کرد. اما با اینکه همه‌ی موانع عدم تمرکز او را از بین بردیم و او به پیشرفت‌های تغذیه‌ای و ذهنی هم دست یافت اما باز هم نمی‌توانست تمرکز کافی را برای پیشرفت خود کسب کند.
او در اولین جلسه‌ای که با من داشت یکی از اهداف خود را «رسیدن به شفافیت در مورد کاری که می‌خواهد با ازدواج خود بکند» ذکر کرده بود.
او 10 سال بود درگیر ازدواجی ناموفق بود. و هرچه که مواجهه با مشکل را به تعویق می‌انداخت، بیشتر ناتوان می‌شد. این ترس و اندوه به سایر حوزه‌های زندگی او، نظیر برنامه‌ی ورزشی و کارش زبانه کشید. او به لحاظ عاطفی نمی‌توانست تمرکز کند.
بنابراین پس از دومین جلسه و زمانی که نتوانسته بود به هیچ پیشرفتی دست یابد به او گفتم که اگر می‌خواهد جلسات بعدی را ادامه دهیم باید در مورد ازدواج خود تصمیم بگیرد. من به او توصیه کردم تا در اولین فرصت پس از اتمام جلسه با یک مشاور ازدواج تماس بگیرد و با او قرار بگذارد.
برای کیم، این حس که باید تصمیم‌گیری را به بعد از مواجه شدن با ازدواج ده ساله‌اش موکول کند، ترسناک‌ترین حس در جهان بود. و وقتی که با تماس با مشاور، دیوار عاطفی خود را خراب کرد، تمرکز خود را هم بازیافت. هفته‌ی بعد پربارترین هفته‌ی عمر کیم بود.
بنابراین اگر می‌خواهید بر اقدامات کوچکی که به موفقیت ختم می‌شوند تمرکز کنید باید خود را از هر مانع عاطفی که سر راه‌تان است خلاص کنید. بهترین راه برای انجام این کار این است که این مشکل – مانند رابطه‌ای غلط و تلخ یا ترس – را بپذیرید و راه‌حلی برای آن پیدا کنید.
گاهی اوقات مشکلات ما در ظاهر آن‌قدر بزرگ و بد می‌نمایند که ما از برداشتن قدم برای حل آنها واهمه داریم. اما باید این کار را بکنیم. و برای برخی، مانند کیم، تمرکز عاطفی به سادگی یک تماس تلفنی است.
برگرفته از entrepreneur.com
