چرا بعضی ملتها شکست میخورند و بعضی دیگر پیروز میشوند سوالی است که از آدمهای توی یک مهمانی که علاقهمند به بحثهای سیاسی و اقتصادی هستند تا پژوهشگران بنام حوزه علوم انسانی در دنیا سعی کردهاند به آن پاسخ دهند. برخی علت آن را برآیندی از شرایط محیطی و امکانات طبیعی میدانند و برخی ردپای عوامل پیروزی را در فرهنگ یک ملت جستجو میکنند. نویسندگان کتاب « چرا ملت ها شکست می خورند؟ » علت شکست یا پیروزی یک ملت را نه در عوامل محیطی و جغرافیایی بلکه در نوع رابطه دولت و ملت یافتهاند.
جیمز رابینسون، سیاستدان و استاد دانشگاه هاروارد و دارون عجم اوغلو، اقتصاددان آمریکایی و استاد دانشگاه امآیتی پس از پانزده سال مطالعه تاریخی اقتصاد و سیاست حکومتهای مختلف از امپراطوری رم و دولت-شهرهای مایا تا قرون وسطی و پس از آن شوروی و آفریقا، نظریهای را مطرح کردند که بر اساس شواهد فوقالعاده تاریخی به سوال « چرا ملت ها شکست می خورند؟» پاسخ میدهد. تصور ابتدایی اقتصاددانها این بود که با انجام سرمایهگذاریهای زیربنایی، تاسیس شرکتهای دولتی و توجه به بهداشت و آموزش دولتی میتوان به عملکرد مناسب اقتصادی دست یافت. پس از مدتی در دهه ۸۰ میلادی توسعه اقتصادی را با حذف مداخله دولت در اقتصاد و استقلال بانک مرکزی ممکن میدانستند؛ نتیجه اعمال این تغییرات و سیاستها در بعضی کشورهای آفریقایی و آمریکای جنوبی اما چیز دیگری میگفتند. استقلال بانک مرکزی در کشور زیمباوه در کمتر از ده سال نرخ تورم این کشور را از ۲۰ درصد به ۶۰۰ درصد رساند! در واقع در اغلب موارد این رفتار سیاستمداران است که باعث میشود هر کدام از این کارها اثر مثبت یا منفی بر اقتصاد بگذارند. سیاستمداران باید بین حفظ کارایی یا حفظ حکومت یک گروه خاص یکی را انتخاب کنند و مشکل اصلی سیاستمداران معمولا این انتخاب است نه نداشتن علم و دانش کافی.
چرا کتاب «چرا ملتها شکست میخورند؟» را به شما پیشنهاد میکنم؟
این کتاب با بررسی کشورها و حکومتهایی که اسیر اندکسالاری شدند، دانش مبارزه با الیگارشی یا اندکسالاری را به شما میآموزد. زبانی ساده دارد و برای فهمیدن آن لازم نیست حتما اقتصاد بدانید. الیگارشی یا اندکسالاری سیستمی است که با اعطای قدرت اقتصادی و سیاسی به عدهای و انحصاری کردن آن، مانع پویایی و رشد اقتصاد و در نهایت منجر به شکست یک ملت میشود. هر کشوری در مسیر توسعه اقتصادی ممکن است در دام اندکسالاری بیفتد؛ دانستن درباره این دامها کمک میکند هر کدام از ما بتوانیم سهمی هرچند کوچک در پیشگیری و مبارزه با اندکسالاری داشته باشیم.