چرا زن ها از مردها بیشتر عمر می‌کنند؟

همزمان با درک هرچه بهتر ما از دلایل مردن افراد، توانسته‌ایم تا حدودی عوامل بیولوژیک و رفتاری تاثیرگذار در عمر بیشتر زنان را نیز کشف کنیم. همچنین پیشرفت علم سلامتی زنان و مردان را به شکل متفاوتی تحت تاثیر قرار داده است.

دلایل عمر بیشتر زن ها نسبت به مردها

بیولوژی و رفتار

اگرچه زنان بیشتر از مردان عمر می‌کنند، اما در طول زندگی خود بیشتر به بیماری‌های مختلف دچار می‌شوند، بیشتر به دکتر مراجعه می‌کنند و بیشتر در بیمارستان بستری می‌شوند. این پارادوکس شناخته شده توضیحاتی دارد.

یکی از توضیحات این است که زنان از بیماری‌های خطرناک کمتری رنج می‌برند که از میان آنها می‌توان به میگرن، آرتروز و آسم اشاره کرد. این بیماری‌ها باعث می‌شوند که فرد بارها به پزشک مراجعه کند؛ اما هرگز به مرگ زودرس منجر نمی‌شوند. در عوض مردها بیشتر مستعد بیماری‌های جدی هستند.

به عنوان مثال مردها بیشتر با چربی شکمی یا چربی اطراف اعضای داخلی بدن مواجه می‌شوند؛ اما زنان بیشتر با چربی زیرپوستی دست و پنجه نرم می‌کنند. همانطور که می‌دانید چربی شکمی یک عامل مهم در بیماری‌های قلبی است و حتی می‌توان گفت که عامل اولیه دلیل بیشتر بودن عمر زن ها نسبت به مردها به حساب می‌آید.

در ادامه نگاهی به دلایل مرگ و میر در کشور استرالیا خواهیم داشت. در جایگاه اول بیماری‌های قلبی عروقی قرار دارند و پس از آنها نیز مواردی همچون سرطان ریه، جنون و آلزایمر و سکته مغزی در جایگاه‌های بعدی قرار دارند.

به جز چاقی عوامل بیولوژیک دیگری نیز باعث می‌شوند که مردها زودتر از زن ها پیر شوند؛ اما باید تحقیقات بیشتری برای درک کامل آنها انجام شود. به عنوان مثال تستوسترون باعث جثه معمولا بزرگتر و صدای کلفت‌تر مردان می‌شود؛ اما در عوض سرعت تغییرات مربوط به سن را نیز افزایش می‌دهد. در همین رابطه بیماری‌های قلبی عروقی در زنانی که هنوز یائسه نشده‌اند تا سه برابر کمتر از مردان است. این موضوع نشان می‌دهد که استروژن تاثیر مهمی در سلامتی زنان دارد.

برخی رفتارها نیز می‌توانند به مرگ زودرس منجر شوند که البته در مردها بیشتر مشاهده می‌شوند. مرگ‌های اتفاقی شامل مسمومیت، حمله فیزیکی، تصادفات جاده‌ای، غرق شدن و سقوط از ارتفاع در میان مردان بین ۱۵ تا ۲۴ سال به شدت نسبت به زنان بیشتر است. مردها همچنین تمایل بیشتری به سیگار کشیدن دارند، چندان به رژیم غذایی خود اهمیت نمی‌دهند و خیلی هم ورزش نمی کنند.

همه اینها می‌توانند به بیماری‌های مهمی همچون سکته مغزی یا دیابت نوع دو منجر شود و خطر جنون را نیز افزایش دهد.

پیشرفت در علم و سلامت عمومی

بسیاری از پیشرفت‌های پزشکی به بهبود وضعیت مراکز درمانی و تغییر در سیاست‌های سلامتی‌محور دولت‌ها منجر شده‌اند؛ اما این بهبود بیشتر به نفع زنان بوده است. به عنوان مثال روش‌های پیشگیری امکان بیشتری را برای تعیین اندازه خانواده و زمان بچه‌دار شدن به وجود آورده است.

بدین ترتیب ما شاهد بارداری‌های کمتری هستیم که ممکن است به مرگ زن منجر شوند و این موضوع البته روی بهبود سلامتی فیزیکی و روانی آنها نیز تاثیر گذاشته است. همچنین با پیشرفت پزشکی زنان بسیار کمتری در هنگام زایمان جان خود را از دست می‌دهند.

از دیگر دلایل بیشتر بودن عمر زن ها نسبت به مردها می‌توان به برنامه‌هایی همچون پیشگیری از سرطان سینه اشاره کرد. همچنین واکسن سرطان دهانه رحم نیز تاکنون در ۱۳۰ کشور جهان توزیع شده است. البته برنامه‌هایی برای بهبود سلامتی مردان نیز اجرا شده‌اند. در نهایت باید گفت که اگرچه ما تاکنون به دلایل بیشتر بودن عمر زن ها نسبت به مردها اشاره کرده‌ایم، اما هنوز نمی‌توان با قطعیت کامل در رابطه با آن نظر داد.

جمع‌بندی دلایل عمر بیشتر زن ها نسبت به مردها

فاصله بین امید به زندگی در سال ۲۰۱۶ در استرالیا حدود ۴.۲ سال بود. هرچند که این فاصله با افزایش سن کاهش می‌یابد. به عنوان مثال در ۶۵ سالگی این فاصله به ۲.۷ سال می‌رسد و در ۸۵ سالگی تنها ۱ سال است.

در نهایت باید گفت که هیچکدام از ما کنترلی بر زمان یا نحوه مرگ خود نداریم؛ اما می‌توان با پرداختن به عواملی که قابل تغییر هستند (مثل ترک یک رژیم غذایی ناسالم، ورزش کردن و سیگار نکشیدن) تا حدودی خطر مرگ را کاهش دهیم. در حال حاضر زن ها به دلایل اشاره شده عمر بیشتری نسبت به مردها دارند؛ اما می‌توان با تغییر سبک زندگی این فاصله را کاهش داد.

منبع :universal-sci