اگر تا بهحال برای کاهش وزن تلاش کردهاید، حتما دربارهی اینکه بهتر است کدام یک از کربوهیدراتها یا چربیها را از رژیم غذایی خود حذف کنید، بحثهای زیادی شنیدهاید. اما اخیرا تحقیقی انجام شده است که اگرچه این مشکل را کاملا حل نمیکند، ولی اطلاعات مهمی در اختیارمان قرار میدهد. این تحقیق میگوید که چرا دیگر برای سوزاندن چربیهای بدن نیازی به حذف کربوهیدرات نیست.
افرادی که طرفدار نظریهی کربوهیدراتِ کم هستند، معتقدند که برای سوزاندن چربیهای بدن باید کربوهیدرات را حذف کرد. دلیلشان این است که وقتی کربوهیدرات را حذف میکنید، سطح انسولین بدن پایین میآید و این برای سوزاندن چربی ضروری است. «کوین هال» محقق مؤسسهی ملیِ دیابت، بیماریهای گوارشی و کلیوی برای اینکه فرضیهی حذف کربوهیدارت را در معرض آزمایش قرار دهد، به همراه همکارانش از ۱۹ داوطلب که اضافهوزن داشتند (به طور متوسط تقریبا بالای ۱۰۵ کیلو وزن داشتند) دعوت کرد تا در تحقیقی طاقتفرسا شرکت کنند.
این داوطلبان به مدت دوهفته، بیستوچهار ساعته در آزمایشگاه بودند و محققان، رژیم غذایی منظم و دقیقی به آنها میدادند. به یک گروه از داوطلبان، رژیمی داده شد که کربوهیدرات کمی داشت و مجموعِ کالری دریافتیِ آنها را ۳۰ درصد کاهش میداد. گروه دیگر رژیم کمچربی دریافت کردند که مانند گروه قبل، مجموع کالری دریافتیشان را ۳۰ درصد کاهش میداد. سپس، بعد از چند هفته استراحت، این دو گروه رژیمهایشان را با هم عوض کردند.
بعد از اتمام این آزمایش، «هال» طی گزارشی که در نشریهی پژوهشیِ «متابولیسم سلولی» (Cell Metabolism) بهچاپ رسید، اعلام کرد: «با کاهش کربوهیدرات، درست مانند همان چیزی که نظریههای قبلی پیشبینی کرده بودند، انسولین پایین آمد و سوختن چربی افزایش پیدا کرد و سطح چربی بدن افراد کاهش پیدا کرد.»
در طول دوهفته، داوطلبان بهطور متوسط ۵۰۰ گرم چربی سوزانده بودند و حدود یک کیلو و ۸۰۰ گرم از وزنشان کم شده بود (احتمالا بقیه آب بوده است). اما مطالعهی هال همچنین نشان داده بود که رژیمِ «کمکربوهیدرات» و «کمانسولین» تنها راه کاهش وزن نیست. در اصل رژیم کمچربی هم باعث سوختن ۵۰۰ گرم از چربی بدن شده بود و بههمان اندازه مؤثر بود. هال از دیگر نظریههایی که کاهش وزن را مرتبط با کربوهیدارت نمیدانند نیز دفاع میکند و میگوید: «ادعای نظریهی کاهش وزن فقط با حذف کربوهیدرات، مطمئنا درست نیست.» او بیشتر طرفدار نظریهی آن دسته از افرادی است که میگویند برای سوزاندن چربی، کم کردن مجموع کالریها، بهترین راه است.
«سوزان رابرتس» (Susan Roberts)، استاد تغذیهی دانشگاه «تافتس» (Tufts) از این مقاله خیلی تعریف و تمجید میکند، چون بسیاری از مجادلات مربوط به رژیمهای غذایی را خاتمه داده است. رابرتس میگوید: «منافع اقتصادی زیادی در موضوع کاهش وزن دخیل هستند، مطالعات اشتباه زیادی هم وجود دارند که توجه خیلی از مردم را به خود جلب کردهاند. اما این مطالعه خیلیخوب و باکیفیت است و کمک بزرگی است تا تردیدها از بین بروند.» رابرتس با هال موافق است که از دست دادن چربی فقط از راه حذف کربوهیدرات اتفاق نمیافتد. او مقالهای در جهت تکمیل مقالهی هال نوشته و معتقد است با تثبیت شدن این واقعیت، حالا محققان میتوانند تمرکز خود را بر سؤالات کاربردیتری بگذارند، مثلا اینکه بهترین رژیم برای سوزاندن چربیِ بدن کدام است؟
رابرتس میگوید: «در این مقاله به این مسئله که چرا اکثر مردم دوست دارند کربوهیدارت و چربی زیادی مصرف کنند، اشارهای نشده است.» سؤالی که اگر جواب پیدا کند، پیروی از رژیمهای غذایی موجود را برای علاقهمندان، راحتتر خواهد کرد.
هال معتقد است محدود کردن چربی ممکن است برای مردم آسانتر باشد، اما تجربیات دیگری نشان میدهند که بعضی از مردم با رژیم کمکربوهیدرات راحتتر هستند. او همچنین به تحقیقات دیگری اشاره میکند که در آنها نشان داده شده، در طول یک دورهی ششماهه، افراد با رژیم کمکربوهیدرات در مقایسه با رژیم کمچربی، بیشتر وزن کم میکنند. او میگوید: «احتمالا این بدین دلیل است که با رژیم کمکربوهیدرات، افراد در مجموع، کالریِ کمتری دریافت میکنند نه بهخاطر اینکه فیزیولوژیِ بدن ما یکی را بر دیگری ترجیح دهد.»