خیلی از آدمها بنا به دلایل مختلفی نظیر عدم موفقیت شغلی، دلشکستگی، ابتلا به بیماریهای جسمی و روحی یا محقق نشدن اهدافشان در زندگی شاد نیستند. در میان آدمهای ناراحتِ روی کرهی زمین، عدهای نیز یافت میشوند که علیرغم وضعیت مالی مناسب، موفقیت شغلی و داشتن عشق در زندگی باز هم ناراحتند. همهی ما میدانیم ثروت، موفقیت و عشق اگرچه از جمله دلایل موجهِ نشاط و خرسندی به شمار میروند، هیچگاه ضامن شاد زیستن کسی نخواهند شد.
راج راگوناتان، مدرس کسبوکار در دانشگاه تگزاس، در کتابی با عنوان اگر باهوش هستی، پس چرا شاد نیستی؟ به بررسی دلایل ناراحتی آدمهای موفق پرداخته است. در ادامه، یکی از مهمترینِ این دلایل را مرور میکنیم.
موفقیت خود را چگونه ارزیابی میکنید؟
روی سخن ما در اینجا به طور خاص با کارآفرینان بلندپرواز و حرفهایهاست. همهی ما برای اینکه به شادی حقیقی برسیم باید احساس کنیم که در یک حرفهی به خصوص خِبره هستیم. آدمهای موفق معمولا مهارتهای زیادی بلدند و دستاوردهای قابل توجهی کسب کردهاند. اینها به طور کلی در شاخهای که فعالیت میکنند موفق ظاهر شدهاند، اما اغلب آنقدرها که باید شاد نیستند.
حتما میپرسید چرا؟ راگوناتان میگوید آدمهایی که علیرغم موفقیتهای متعدد باز هم شاد نیستند اشکال کارشان اینجاست که در ارزیابی دستاوردهای خود از معیارهای غلط استفاده میکنند. راگوناتان توضیح میدهد که ما آدمها به اشتباه عادت کردهایم برای مثال موفقیت یک استاد دانشگاه را بر اساس حقوق، دانشگاه محل تدریس یا تعداد جوایزی که دریافت کرده ارزیابی و قضاوت کنیم. شاید این معیارها در نگاه اول سنجیده به نظر برسند، اما این فقط ظاهر قضیه است. در واقع، ما از این معیارها استفاده میکنیم چون در دسترسترند و قضاوت بر اساس آنها چندان دشوار نیست. به عبارت دیگر، آدمهایی که معیار موفقیت خود را پول و شهرت قرار میدهند، هرگز نمیتوانند از ته قلب احساس شادی و رضایت کنند. به گفتهی راگوناتان، ما آدمها خیلی زود به این معیارهای غلط عادت میکنیم. به همین دلیل است که اگر این ماه حقوقمان زیاد شود، فقط به اندازهی یکی دو ماه یا حداکثر شش ماه احساس رضایت خواهیم کرد و بعد از مدتی که مبلغ اضافه شده برایمان عادی شد، دیگر شاد نخواهیم بود مگر اینکه حقوقمان دوباره زیاد شود.
راهکار
برای اینکه به سرنوشت آدمهای موفقِ همیشه ناراحت دچار نشوید، توصیه میکنیم موفقیت خود را بر مبنای معیارهای بیرونی نسنجید، بلکه به احتیاجات درونی خودتان هم رجوع کنید. بدانید موفقیت این نیست که صاحب ماشین آخرین مدل یا یک عنوان شغلی دهن پُر کُن شوید.
راگوناتان پیشنهاد میکند دیگران را معیار مقایسه با خودتان قرار ندهید. در عوض، به دنبال حرفهای شدن باشید. برای این کار لازم است به قلبتان رجوع کنید و ببینید از انجام چه کاری بیشترین لذت را میبرید. سپس مدتی طولانی روی همان فعالیت متمرکز شوید و چَم و خَمَش را خوب یاد بگیرید. وقتی حسابی حرفهای شدید، آن وقت است که فرصتهای پیشرفت یکی پس از دیگری پیش پایتان سبز میشوند و شهرت، ثروت و قدرت نیز به دنبال این فرصتها عایدتان خواهند شد. پس همان طور که راگوناتان توصیه میکند بجای اینکه از همان ابتدا قصد کنید فقط از دیگران جلو بزنید، روی مهارتهای فردی خودتان کار کنید تا زندگی برایتان شیرینتر و پرثمرتر شود.