کاشت گونه یا گونه‌گذاری ازجمله عمل‌های جراحی زیبایی است که این روزها در میان خانم‌ها حسابی محبوب شده است. این عمل جراحی زیبایی عموما توسط پزشکان جراح متخصص پلاستیک و زیبایی با توجه به شرایط جسمی و ظاهری فرد، به‌صورت تزریق ژل، چربی یا قرار دادن پروتز درون گونه انجام می‌شود. با ما همراه باشید تا با انواع روش‌های کاشت گونه، افراد واجد شرایط برای انجام عمل پروتز گونه و تزریق ژل و چربی، مزایا، عوارض و مراقبت‌های قبل و بعد از عمل بیشتر آشنا شوید.
گونه‌گذاری یا کاشت گونه چیست؟
با افزایش سن معمولا گونه‌های صورت تحلیل می‌روند و چهره شادابی خودش را از دست می‌دهد. از سوی دیگر حوادثی مثل تصادف یا سوختگی شدید ممکن است سبب آسیب به صورت و گونه‌ها شوند و آنها را از بین ببرند. برخی افراد هم به‌صورت ژنتیکی صورت‌هایی نحیف با گونه‌های صاف یا گونه‌هایی با کمترین میزان برجستگی را دارند. در تمام این موارد چهره‌ی فرد به‌خاطر گونه‌های صاف، مُسن و خسته به‌نظر می‌رسد.
اگر شما هم ازجمله افرادی هستید که نمی‌توانید با گونه‌های آسیب‌دیده، صاف یا تحلیل‌رفته کنار بیایید، بد نیست بدانید عمل کاشت گونه می‌تواند این مشکل ظاهری را برطرف کند. در این عمل جراحی زیبایی با تغییر در ساختار میانه‌ی صورت، شاداب‌تر و جذاب‌تر از همیشه به‌نظر می‌رسید. در عمل جراحی پروتز گونه، پروتزی که ابعاد و اندازه‌های آن دقیقا محاسبه شده است در جلوی استخوان‌های گونه قرار داده می‌شود و باعث برجسته‌تر شدن و حجیم‌تر شدن گونه‌ها می‌شود.
انواع روش‌های کاشت گونه
متداول‌ترین روش برای برجسته‌کردن گونه‌ها یا گونه‌سازی، استفاده از پروتز است که یک روش دائمی است. سایر روش‌های کاشت گونه عبارتند از:
- تزریق ژل و چربی که جزو روش‌های موقت است و به «تزریق فیلر» مشهور است؛
- کاشت گونه با جراحی استخوان گونه.
۱. کاشت گونه به روش فیلر یا تزریق ژل و چربی
اگر از بیهوشی عمومی می‌ترسید یا در مورد داشتن گونه‌های دائمی هنوز به نتیجه‌ی قطعی نرسیده‌اید، بهتر است روش تزریق فیلر یا همان تزریق ژل و چربی را امتحان کنید. کاشت گونه به روش تزریق ژل و چربی یک عمل سر‌پایی است و به بیهوشی عمومی نیاز ندارد. با این‌همه از آنجایی که در روش تزریق از مواد نرم و انعطاف‌پذیر مثل چربی و ژل استفاده می‌شود، این احتمال وجود دارد که در نهایت گونه‌ها با هم تقارن کامل نداشته باشند.
از سوی دیگر در روش تزریق چربی از آنجایی که این ماده از شکم یا ران فرد ساکشن و به گونه تزریق می‌شود، بعد از گذشت چند ماه دوباره جذب بدن می‌شود. ژل تزریقی برای کاشت گونه هم از هیالورونیک اسید یا مایع میان‌بافتی بدن انسان تشکیل شده است و معمولا پس از ۸ تا ۱۰ ماه کاملا جذب بدن می‌شود. علاوه بر این، همان‌طور که گفتیم ژل و چربی موقع جذب ممکن است به‌صورت غیرمتقارن جذب شوند که در این صورت برجستگی یک طرف صورت شاید زودتر از طرف دیگر کاهش یابد.
یکی دیگر از محدودیت‌های این روش، سنگین‌شدن و افتادگی پوست است که با بالا رفتن سن رخ می‌دهد. در این صورت فیلر ژل و چربی در جایی که باید باشد قرار نمی‌گیرد و حرکت می‌کند. فراموش نکنید که خطر عفونت نیز در هر دو روش تزریق ژل و چربی مطرح است.
۲. کاشت گونه به روش پروتز
در عمل کاشت گونه به روش «پروتز» از پروتزهایی استفاده می‌شود که از بافت سخت ساخته می‌شوند و از بافت استخوان کمی نرم‌تر هستند. شکل و سایز این پروتزها به توجه به فرم و اندازه‌ی صورت از فردی به فرد دیگر متفاوت است. اگر فردی فقط خواهان برجستگی گونه باشد از پروتزی که فقط این قسمت را پوشش می‌دهد استفاده می‌کند. اما اگر فرد با توجه به شرایطی که دارد نیازمند پُرشدن استخوان کف چشم و گودی پلک پایین هم باشد، شکل و اندازه‌ی پروتز انتخابی متفاوت است.
در روش کاشت گونه به روش پروتز، به فرد بیهوشی عمومی داده می‌شود و پس از آن پزشک متخصص برای قرار دادن پروتز، ناحیه‌ی داخلی گونه از بین دندان‌ها و لپ را برش می‌دهد و سپس پروتز را روی استخوان گونه قرار داده و با پیچ ثابت نگه می‌دارد. در عمل جراحی کاشت گونه به روش پروتز از بخیه‌های جذبی استفاده می‌شود و به‌دلیل ماندگاری دائمی این روش نیازی به تعویض پروتزها نیست. مگر اینکه بدن نسبت به آنها واکنش نشان دهد یا جراحی استریل نباشد و پروتز قبل از جایگذاری در محلول آنتی‌بیوتیک قرار داده نشود. در این صورت ممکن است عفونت رخ دهد و پزشک مجبور شود پروتز را خارج کند.
۳. کاشت گونه به روش جراحی استخوان
کاشت گونه به روش جراحی استخوان برای تمام افرادی که خواهان کاشت گونه هستند، توصیه نمی‌شود. در حقیقت این روش برای افرادی مناسب است که گونه‌شان در یک سمت یا هر دو طرف شکستگی داشته و دچار فرورفتگی شده است. در این جراحی استخوان گونه را مجددا از محلی که شکسته و به اشتباه جوش خورده جدا می‌کنند و در محل صحیح قرار می‌دهند. از سوی دیگر در افرادی که فک بالا و ناحیه‌ی میانی صورت‌شان عقب و فک پایین‌شان جلوست، می‌توان هم‌زمان با جراحی فک، استخوان‌های میانی صورت و پایه‌های گونه را برش داد و جلو آورد. کاشت گونه به روش جراحی استخوان با بیهوشی عمومی انجام می‌شود، همه‌ی برش‌ها داخل دهان هستند و در برخی موارد، علاوه بر تغییر محل استخوان می‌توان از پروتز هم استفاده کرد.
انوع پروتز گونه
پروتزهای گونه سه مدل هستند:
- پروتز گونه‌ای: این نوع پروتز در استخوان گونه قرار داده می‌شود و سبب افزایش برجستگی گونه می‌شود.
- پروتز زیرگونه‌ای: این نوع پروتز سبب ایجاد گونه‌های پرتری خواهد شد و افتادگی گونه را هم درمان می‌کند.
- پروتز ترکیبی: این مدل پروتز سبب بهبود حالت گونه و استخوان گونه می‌شود.
عوارض پروتز گونه و تزریق ژل و چربی
عمل کاشت گونه به‌وسیله‌ی پروتز یا تزریق ژل و چربی اگر در شرایط کاملا بهداشتی و توسط پزشک متبحر و با‌تجربه انجام شود، عارضه‌ی خاصی به‌دنبال ندارد. اما تمام عمل‌های جراحی ممکن است عوارضی به‌دنبال داشته باشند، برخی از عوارض پروتز گونه و تزریق ژل و چربی عبارتند از:
- هماتوم (تجمع خون) در ناحیه‌ی عمل، عفونت و پس‌زدن پروتز که در کمتر از یک درصد موارد اتفاق می‌افتد؛
- در برخی موارد که البته به‌ندرت اتفاق می‌افتد، اعصاب حسی ناحیه‌ی لب بالا و پایین آسیب می‌ببیند که فقط حس این نواحی را تحت‌تأثیر قرار می‌دهد و از نظر حرکتی مشکلی به‌وجود نخواهد آمد. در بسیاری از موارد کم‌حسی یا بی‌حسی به‌مرور از بین خواهد رفت. اما در موارد نادر بی‌حسی دائمی اتفاق می‌افتد.
- نامتقارن بودن پروتزها که نیاز به اصلاح با جراحی مجدد دارد؛
- تورم صورت در این عمل معمولا خفیف است؛
- ماندگاری کاشت گونه به روش پروتز گونه دائمی است و نیازی به تعویض پروتز وجود ندارد، مگر اینکه بدن نسبت به پروتزها واکنش نشان دهد یا جراحی استریل نباشد و پروتز قبل از جایگذاری در محلول آنتی‌بیوتیک قرار داده نشود. در این صورت ممکن است عفونت رخ بدهد و پزشک مجبور شود پروتز را خارج کند؛
- ممکن است در اثر ترزیق ژل آبسه‌هایی از پوست خارج شده و روی پوست باقی بماند این عارضه معمولا به‌ندرت اتفاق می‌افتد اما در صورت بروز دردسرساز است؛
- مهم‌ترین عارضه‌ی احتمالی پروتز گونه، بروز عفونت است. از آنجایی که پروتز عاملی خارجی است و از جنس بدن نیست درنتیجه واکنش بدن را به‌همراه دارد و باعث می‌شود عفونت ایجاد شود. در این‌صورت فرد مجبور به استفاده از آنتی‌بیوتیک است. اگر با مصرف آنتی‌بیوتیک عفونت درمان نشود پزشک مجبور می‌شود پروتز را خارج کند.
مراقبت‌های قبل از عمل جراحی پروتز گونه و تزریق ژل و چربی
- قبل از عمل، پزشک خود را از بیماری‌هایی که در گذاشته داشته‌اید، مطلع کنید؛
- درصورتی‌که قبل از عمل به سرماخوردگی، گلودرد، تبخال یا هر بیماری دیگری دچار شدید، پزشک خود را در جریان بگذارید؛
- اگر دخانیات مصرف می‌کنید، حتما قبل از عمل یا تزریق ژل و چربی پزشک خود را مطلع کنید؛
- در صورت مصرف دارویی خاص، پزشک خود را در جریان بگذارید؛
- هشت ساعت قبل از عمل چیزی نخورید و نیاشامید. حتی آشامیدن آب هم ممنوع است؛
- قبل از عمل حتما حمام کنید زیرا از یک روز تا یک هفته (طبق دستور پزشک و بسته به نوع عمل کاشت گونه) بعد از عمل، استحمام ممنوع است؛
- روز عمل لباس‌های جلوباز (دکمه‌دار یا زیپ‌دار) و گشاد بپوشید. از پوشیدن پیراهن یقه‌بسته، تی‌شرت و لباس تنگ خودداری کنید؛
- اصلاح صورت برای آقایان و پاک کردن آرایش صورت و لاک ناخن برای خانم‌ها ضروری است؛
مراقبت‌های بعد از عمل پروتز گونه و تزریق (فیلر) ژل یا چربی
- بعد از عمل جراحی پروتز گونه، یک پوشش پارچه‌ای تنگ شبیه ماسک برای پوشاندن صورت بیمار مورد استفاده قرار می‌گیرد. این پوشش کمک می‌کند ورم‌های ایجادشده پس از عمل جراحی حداقل شوند و ایمپلنت در محل صحیح خود در سطح استخوان باقی بماند و در بافت نرم صورت شناور نباشد.
- در طول ۴۸ ساعت اول بعد از عمل پروتز گونه هر ۲۰ دقیقه از کمپرس سرد استفاده کنید. در صورت ایجاد کبودی، از روز سوم هر نیم‌ساعت به‌مدت پنج دقیقه از کمپرس گرم استفاده کنید؛
- در عمل جراحی پروتز گونه ورم ناحیه‌ی عمل از زمان عمل تا ۴۸ ساعت به‌مرور بیشتر می‌شود و پس از آن کاهش پیدا می‌کند. تورم گونه تا حدود دو هفته طول خواهد کشید و در عرض شش ماه شرایط بافت کاملا عادی می‌شود؛
- روزی چهار بار بخیه‌ها را با دهان‌شویه یا آب‌نمک شست‌وشو بدهید؛
- در عمل پروتز گونه معمولا روی ناحیه‌ی صورت کبودی ایجاد می‌شود که بعد از دو هفته برطرف می‌شود؛
- سه تا چهار هفته بعد از عمل پروتز گونه از فشار روی پروتز خودداری کنید؛
- اگر در پوست‌تان فیکساسیون (ثابت‌کننده) داشتید، روز چهارم یا پنجم برای برداشتن آنها به پزشک مراجعه کنید؛
- چسب‌های روی پوست‌تان در روز چهارم برداشته می‌شوند؛
- تا دو هفته بعد از عمل پروتز گونه آرایش نکنید؛
- تا یک هفته مایعات و غذاهای نرم میل کنید، از دهان‌شویه و مسواک نرم استفاده کنید؛
- از جویدن آدامس، زیاد صحبت‌کردن و خنده اجتناب کنید.
