سینمای ایران با تمام کم‌وکاستی‌هایی که در برابر سینمای جهان دارد، در سال‌های اخیر، رشد امیدوارکننده‌ای داشته و در جهان جایگاه خوبی پیدا کرده است. درخشش سینماگران ایرانی در جشنواره‌های بین‌المللی، برای ما، جوانه‌ای تازه در دنیای هنر هفتم محسوب میشود که با کمی دقت، خلاقیت و پشتیبانی می‌تواند به درختی سبز و تنومند تبدیل شود. در این مطلب، چگونه تصمیم گرفته است سلیقه مردم ایران در گیشه‌های سینما و آمار فروش نسبی فیلم‌های اکران‌شده را بررسی کند. پس با ما همراه شوید تا ۱۰ فیلم سینمایی از پرفروش ترین فیلم های سینمای ایران را به شما معرفی کنیم.
توجه: به‌دلیل نرخ تورم و نبود آمار دقیق از تناسب مخاطب با نرخ متغیر بلیت در هر سال، ارائه آمار دقیق پرمخاطب‌ترین و پرفروش ترین فیلم های سینمای ایران تقریبا غیرممکن است. به همین دلیل، ما تنها به عدد فروش گیشه در هر سال بسنده کرده‌ایم. بنابراین، طبیعی است که با افزایش قیمت بلیت سینما، این فهرست به دهه نود اختصاص یابد و نخستین ردیف‌های آن به فیلم‌های اکران‌شده در سال‌های ۹۸ و ۹۷ تعلق داشته باشند.
۱. هزارپا
کارگردان: ابوالحسن داوودی
تهیه‌کننده: رضا رخشان
نویسنده: امیر برادران، پیمان جزینی، مصطفی زندی
بازیگران: رضا عطاران، سارا بهرامی، جواد عزتی، مهران احمدی، امیرمهدی ژوله
ژانر: کمدی
IMDb: ۵٫۹
تاریخ اکران: ۹۷
میزان فروش در گیشه: ۳۸میلیارد و ۴۸میلیون و ۱۵۲هزار تومان
اولین فیلم از فهرست پرفروش ترین فیلم های سینمای ایران در انحصار فیلمی کمدی به‌نام هزارپا است. بدون درنظرگرفتن میزان نرخ بلیت، این فیلم رکورددار فروش در تاریخ سینمای ایران شده است. داستان این فیلم در سال‌های خاطره‌انگیز دهه ۶۰ می‌گذرد و ماجرای دو دوست به‌نام‌های رضا، با بازی رضا عطاران، و منصور، با بازی جواد عزتی، را روایت می‌کند که با دزدی‌های کوچک روزگار می‌گذرانند. در این اثنا، دکتری ثروتمند، با بازی سارا بهرامی، نذری خاص می‌کند و تصمیم می‌گیرد با مردی جانباز ازدواج کند. رضا که سال‌ها پیش یکی از پاهایش را در یک سانحه از دست داده و معلول شده است متوجه این نذر میشود و با مشغول‌شدن در آسایشگاهی که تحت مدیریت خانم‌دکتر قصه است، با ایفای نقش جعلی یک جانباز جنگ، دختر را شیفته خودش می‌کند. درگیری‌های رضا برای طبیعی جلوه‌دادن این دروغ بزرگ در بین کارمندان و جانبازان آسایشگاه و نیز همیاری دوستش، منصور، در دست‌یابی به ثروت مدیر آسایشگاه، لحظه‌ها و دیالوگ‌هایی طنز به وجود آورده است که تماشاگر را تا پایان فیلم سرگرم می‌کند. از دیگر بازیگران این فیلم می‌توان مهران احمدی، امیرمهدی ژوله و شهره لرستانی را نام برد که به جذابیت و طنازی داستان افزوده‌اند. در کنار بازی‌های خوب این فیلم همچون بازی جذاب رضا عطاران، ابزار کلیشه‌ای فیلم‌های کمدی سینمای امروز ایران نیز در آن دیده میشود. دیالوگ‌هایی که با شوخی‌های رایج مردم آمیخته شده است ابزاری رایج برای خنداندن تماشاگر در این فیلم است.
کارگردان این اثر کمدی، که در فهرست پرفروش ترین فیلم های سینمای ایران جایگاه نخست را دارد، ابوالحسن داوودی است و در کارنامه وی فیلم «رخ دیوانه»، با دو سیمرغ در سی‌وسومین جشنواره فیلم فجر، قابل‌توجه است.
۲. متری شیش و نیم
نویسنده و کارگردان: سعید روستایی
تهیه‌کننده: سیدجمال ساداتیان
بازیگران: پیمان معادی، نوید محمدزاده، فرهاد اصلانی، پریناز ایزدیار
ژانر: اجتماعی، پلیسی
IMDb: ۷٫۹
تاریخ اکران: ۹۸
میزان فروش در گیشه: ۲۷میلیارد و ۷۰۴میلیون و ۱۲۳هزارتومان
یکی از مهیج‌ترین و پرفروش ترین فیلم های سینمای ایران در سال ۹۸، بدون شک، فیلم متری شیش و نیم به کارگردانی سعید روستایی است. سرتاسر این فیلم تماشاگر را سر جایش میخکوب می‌کند. از نکات درخشان این فیلم بازی فوق‌العاده پیمان معادی و نوید محمدزاده است که مثل همیشه بیننده را با خود همراه می‌کنند.
صمد، با بازی پیمان معادی، پلیس دایره مواد مخدر است که درگیر پرونده پرپیچ‌وخم ناصر خاکزاد، با بازی نوید محمدزاده، میشود. ناصر خاکزاد یکی از سردسته‌های بزرگ باند تولید و فروش شیشه است و صمد و تیم همراهش، برای دستگیری و مجازات او، با چالش‌های بسیاری در طول فیلم روبه‌رو می‌شوند که تمام آنها نفس تماشاگر را در سینه حبس می‌کند.
جلوه‌های ویژه تماشایی و همچنین بی‌پروایی دوربین در روبه‌روساختن مخاطب با تلخی‌های جامعه از ویژگی‌های برجسته فیلم است. متری شیش و نیم قصه‌ای پخته دارد و مخاطب را با پیچش‌های پلیسی ماجرا همراه می‌کند و او را با شخصیت‌های سیاه‌وسفیدی روبه‌رو می‌کند که در این فیلم همگی می‌توانند خاکستری به نظر برسند. بیش از ۲۷میلیارد تومان بازدهی فروش برای فیلمی که ۷ میلیارد صرف هزینه ساخت آن شده است نقطه درخشان کارنامه سیدجمال ساداتیان محسوب میشود. در کنار اسامی بازیگران بنام، کارگردانی سعید روستایی، بعد از فیلم موفق ابد و یک روز، تماشاگر را برای رفتن به سالن سینما مصمم می‌کند. این کارگردان جوان، که دانش‌آموخته سینما از دانشگاه سوره است، بار دیگر، جایگاه موفق خود را در سینمای ایران تثبیت کرد و توانست اثری بسازد که از پرفروش ترین فیلم های سینمای ایران در سال‌های اخیر باشد.
جوایز فیلم متری شیش و نیم در سی‌وهفتمین دوره جشنواره فیلم فجر:
- سیمرغ بلورین بهترین فیلم از نگاه تماشاگران برای سیدجمال ساداتیان؛
- سیمرغ بلورین بهترین تدوین برای بهرام دهقانی؛
- سیمرغ بلورین بهترین صدابرداری برای ایرج شهزادی.
جوایز فیلم متری شیش و نیم در نوزدهمین دوره جشن حافظ:
- تندیس حافظ بهترین فیلم برای سیدجمال ساداتیان؛
- تندیس حافظ بهترین کارگردانی برای سعید روستایی؛
- تندیس حافظ بهترین فیلم‌برداری برای هومن بهمنش؛
- تندیس حافظ بهترین بازیگر مرد برای پیمان معادی.
جوایز فیلم متری شیش و نیم در بیست‌ویکمین دوره جشن خانه سینما:
- تندیس شایستگی بهترین کارگردانی برای سعید روستایی؛
- تندیس شایستگی بهترین تدوین برای بهرام دهقانی
جوایز فیلم متری شیش و نیم در جشنواره فیلم توکیو 2019:
- جایزه بهترین کارگردانی به سعید روستایی
- جایزه بهترین بازیگر مرد به نوید محمدزاده
۳. تگزاس ۲
کارگردان: مسعود اطیابی
تهیه‌کننده: سیدابراهیم عامریان
نویسنده: حمزه صالحی
بازیگران: سام درخشانی، پژمان جمشیدی، مهدی هاشمی، ژاله صامتی، گابریلا پتری
ژانر: کمدی
IMDb: ۴٫۸
تاریخ اکران: ۹۸
میزان فروش در گیشه: ۲۵میلیارد و ۷۴میلیون و ۵۳۱هزار تومان
تجربه نشان داده است که، در گیشه، فیلم‌های ژانر کمدی پرچم‌دار پرفروش ترین فیلم های سینمای ایران هستند و استقبال خوبی از اکران آنها میشود. در ردیف سوم از این فهرست با فیلم تگزاس ۲، ساخته مسعود اطیابی، روبه‌رو هستیم که در سال ۹۸ اکران شده است. این فیلم، که ادامه قسمت یک آن است، ماجرای دو دوست، یعنی بهرام، با بازی پژمان جمشیدی، و ساسان، با بازی سام درخشانی، را در بازگشت آنها از برزیل روایت می‌کند. ساسان بعد از ازدواجش با آلیس، که نقش وی را گابریلا پتری بازی می‌کند، تصمیم می‌گیرد به ایران بازگردد و همراه همسر و دوستش برزیل را ترک می‌کند. در این بازگشت، از همان لحظه ورود به فرودگاه، گره‌هایی در داستان پیش می‌آید که این دو دوست و خانواده آنها را تا پایان فیلم درگیر ماجراهایی خنده‌دار می‌کند. بازی خوب بازیگران و توجه به عنصر طنز در شخصیت‌پردازی‌ها از ویژگی‌های تگزاس ۲ محسوب میشود.
۴. رحمان ۱۴۰۰
کارگردان: منوچهر هادی
تهیه‌کننده: علی سرتیپی
نویسنده: بابک کایدان، میثم کایدان
بازیگران: مهران مدیری، سعید آقاخانی، یکتا ناصر، بهرام افشاری، محمدرضا گلزار، ساره بیات
ژانر: کمدی
تاریخ اکران: اسفند ۹۷
IMDb: ۴٫۸
میزان فروش در گیشه: ۲۲ میلیارد و ۵۴۲ میلیون و ۲۱۸هزار تومان
فیلم رحمان ۱۴۰۰ از پرفروش ترین فیلم های سینمای ایران است که مدتی بعد از اکرانش، در سال ۹۸، توقیف شد و از ادامه اکران بازماند. اما فروش خوب این فیلم در همین مدت باعث شد که در فهرست پرفروش‌های گیشه جا خوش کند و با استقبال تماشاگران روبه‌رو شود.
ماجرای فیلم مربوط به آبدارچی ساده‌ای به‌نام رحمان، با بازی سعید آقاخانی، است که، به‌همراه همسر، با بازی یکتا ناصر، و فرزندانش، در حومه شهر به‌شکل فقیرانه‌ای زندگی می‌کند. رحمان متوجه میشود که به‌دلیل بیماری به‌زودی می‌میرد و تصمیم می‌گیرد نوع مرگش را به حادثه تغییر دهد تا بتواند پولی برای خانواده خود باقی بگذارد. رحمان با کمک دوست و همکار جوان خود، که بهرام افشاری نقش آن را اجرا می‌کند، ماجراهایی را ترتیب می‌دهد تا پسر رئیس (محمدرضا گلزار) در یک حادثه رحمان را به قتل برساند.
در کنار بازی جذاب سعید آقاخانی و بهرام افشاری، بازی مهران مدیری و یکتا ناصر نیز یکی از امتیازات فیلم محسوب میشود که به ویژگی طنز رحمان ۱۴۰۰ افزوده است و تماشاگر را سرگرم می‌کند. منوچهر هادی، کارگردان این فیلم، تاکنون در ژانرهای مختلف اجتماعی و کمدی فیلم‌های مردم‌پسند خوبی ساخته است و در سریال‌های تلویزیون هم توانسته مخاطبان خود را جذب کند.
۵. نهنگ عنبر ۲: سلکشن رؤیا
تهیه‌کننده، نویسنده و کارگردان: سامان مقدم
بازیگران: رضا عطاران، مهناز افشار، ویشکا آسایش، حسام نواب‌صفوی
ژانر: کمدی
IMDb: ۵٫۲
تاریخ اکران: ۹۶
میزان فروش در گیشه: ۲۰میلیارد و ۹۴۴میلیون و ۴۴هزار تومان
بعد از تجربه موفق قسمت اول نهنگ عنبر، بار دیگر سامان مقدم قسمت دوم این فیلم را به‌روی پرده نمایش برد. در نهنگ عنبر ۲، بازهم مثل قسمت اول آن، با سکانس‌هایی از سال‌های خاطره‌انگیز دهه شصت روبه‌رو هستیم. باوجوداینکه قصه در سال‌های اخیر جریان دارد اما فلاش‌بک‌هایی که در آنها کاراکترهای فیلم خاطرات‌شان را به یاد می‌آورند ما را به دهه شصت می‌برد.
ارژنگ صنوبر، با بازی رضا عطاران، بعد از گذشت چند سال و ماجراهای فراوان مهاجرت رؤیا، با بازی مهناز افشار، این شانس را پیدا می‌کند که بتواند با او زندگی‌اش را شروع کند. در این اثنا، خاطرات گذشته مرور میشود و چالش‌هایی که در سر راه این وصال وجود دارد مخاطب را با ویژگی‌های طنز ماجرا سرگرم می‌کند. حضور در فضای خاطره‌انگیز دهه شصت، نوع گریم، فرهنگ و پوشش خاص آن دوره به طنازی ماجرا کمک می‌کند و مخاطب را، که با این دهه خاطره دارد، با خود همراه می‌کند. اما قصۀ فیلم خط مشخصی ندارد و گویا نهنگ عنبر ۲ مجموعه‌ای نامنظم از سکانس‌های کمدی است که تنها ویژگی مشترک‌شان این است که در سال‌های دهه شصت شکل گرفته‌اند.
سامان مقدم را بیشتر با فیلم «کافه ستاره» می‌شناسیم و درواقع با این فیلم بود که، به‌عنوان کارگردان، مخاطبان خود را جذب کرد. بیشتر کارهایی که تاکنون مقدم کارگردانی کرده است تقریباً توانسته‌اند در گیشه موفق عمل کنند.
۶. آینه بغل
کارگردان: منوچهر هادی
تهیه‌کننده: منصور سهراب‌پور، سیدامیر پروین‌حسینی
نویسنده: بابک کایدان، میثم کایدان
بازیگران: جواد عزتی، نازنین بیاتی، یکتا ناصر، محمدرضا گلزار
ژانر: کمدی
IMDb: ۴٫۴
تاریخ اکران: ۹۶
میزان فروش در گیشه: ۲۰میلیارد و ۴۹۷میلیون و ۲۹۵هزار تومان
بازهم فیلمی به کارگردانی منوچهر هادی در فهرست پرفروش ترین فیلم های سینمای ایران دیده میشود. این بار هم هادی شانس خود را با ژانر کمدی سنجیده است. او در سال ۹۶، با اکران آینه بغل توانست نتیجه خوبی در گیشه به دست آورد. هادی در این فیلم با نویسندگانی همچون بابک و میثم کایدان همکاری داشته است و نتیجه خوب گیشه این همکاری را در رحمان ۱۴۰۰ تداوم بخشید.
داستان فیلم درمورد جوانی از طبقه ضعیف جامعه، به‌نام مرتضی، با بازی جواد عزتی است. مرتضی شاگرد گاراژ است و در شب سالگرد نامزدی‌اش، یکی از ماشین‌های گران‌قیمت را برای بیرون‌رفتن با نامزدش، مهناز (با بازی نازنین بیاتی)، از گاراژ خارج می‌کند. دردسرهای مرتضی وقتی شروع میشود که با ماشین شهرداری تصادف می‌کند و آینه بغل ماشین گران‌قیمت می‌شکند. او و نامزدش مجبور می‌شوند با صاحب ماشین روبه‌رو شوند و همین روبه‌روشدن دردسرهای طنزی را شکل می‌دهد.
هادی در این فیلم با کمک ستاره‌ها، دیالوگ‌ها و اتفاق‌های طنز عامه‌پسند توانست مخاطب را به گیشه بکشاند، اما بدون شک این فیلم چندان‌که باید حرف تازه‌ای برای گفتن و حتی خندیدن ندارد و برای جذب مخاطب به ابزارهای کلیشه‌ای فیلم‌های کمدی متوسل شده است.
۷. گشت ارشاد ۲
کارگردان: سعید سهیلی
تهیه‌کننده: سعید سهیلی، حمید فرخ‌نژاد
نویسنده: مهدی محمدنژادیان، سعید سهیلی
بازیگران: حمید فرخ‌نژاد، ساعد سهیلی، پولاد کیمیایی، بهاره افشاری
ژانر: کمدی
IMDb: ۴٫۷
تاریخ اکران: اسفند ۹۵
میزان فروش در گیشه: ۱۹میلیارد و ۷۸۱میلیون و ۳۴۴هزار تومان
بعد از گشت ارشاد یک که در سال ۹۱ اکران شد، بار دیگر سعید سهیلی تصمیم گرفت قسمت دوم این فیلم را بسازد. گشت ارشاد ۲، در سال ۹۶، با اکرانی پرمخاطب روبه‌رو شد و گیشه پرباری داشت. عباس، با بازی حمید فرخ‌نژاد، و حسن، با بازی ساعد سهیلی، بعد از پنج سال از زندان آزاد می‌شوند. در این اثنا، دوست آنها عطا، با بازی پولاد کیمیایی، از کما بیرون می‌آید و زنده می‌ماند. بعد از حادثه و بیرون‌آمدن از کما، عطا می‌تواند بعضی از اتفاقات را پیش‌بینی کند. باز این سه کاراکتر همچون گشت ارشاد ۱ کنار هم قرار می‌گیرند و این بار، با قدرت جدید عطا، درگیر ماجرا و چالش‌های تازه‌ای می‌شوند. می‌توان گقت که قسمت اول این فیلم به‌مراتب موفق‌تر بود و بسیاری از تماشاگران با خاطره‌ای که از گشت ارشاد ۱ داشتند برای دیدن قسمت دوم آن به سینما رفتند. کیفیت طنازی فیلم در قسمت دوم آن کاهش یافته بود و محدود به شوخی‌های عامه شده بود.
سعید سهیلی کارگردانی است که تاکنون توانسته است ژانر کمدی را، نسبت به سبک‌های دیگر، در کارنامه‌‌اش پررنگ‌تر کند. در میان دیگر فیلم‌های خاطره‌انگیز او می‌توان از «مردی از جنس بلور»، «چهارانگشتی» و «کلاشینکف» یاد کرد.
۸. شبی که ماه کامل شد
کارگردان: نرگس آبیار
تهیه‌کننده: محمدحسین قاسمی
نویسنده: نرگس آبیار، مرتضی اصفهانی
بازیگران: الناز شاکردوست، هوتن شکیبا، فرشته صدرعرفایی، شبنم مقدمی، پدرام شریفی، آرمین رحیمیان
ژانر: درام، جنایی
IMDb: ۶٫۵
تاریخ اکران: ۹۸
میزان فروش در گیشه: ۱9میلیارد و 12میلیون و 952هزار تومان
هشتمین فیلم در فهرست پرفروش ترین فیلم های سینمای ایران فیلمی غیرکمدی است که، در سال ۹۸، فروش خوبی در گیشه داشت. شبی که ماه کامل شد یکی از دیدنی‌ترین فیلم‌های نرگس آبیار است که به یک ماجرای حقیقی می‌پردازد.
فائزه منصوری، با بازی الناز شاکردوست، که در جنوب تهران زندگی می‌کند به‌طور اتفاقی با جوانی شهرستانی به‌نام عبدالحمید، با بازی هوتن شکیبا، روبه‌رو میشود. این دو دل به هم می‌بازند و موافقت خانواده‌ها را برای ازدواج جلب می‌کنند. اما ماجراهای این زوج در اولین روز ازدواج‌شان آغاز میشود و درگیر مشکلات برادر عبدالحمید می‌شوند، که همان عبدالمالک ریگی است و نقش او را آرمین رحیمیان بازی می‌کند. این زوج همراه شهاب، که برادر فائزه است و پدرام شریفی نقش او را بازی می‌کند، راهی پاکستان می‌شوند و داستان با گره‌های سختی روبه‌رو میشود که برای مخاطب جذاب است.
در تمام مدت فیلم، مخاطب در فضای یک زندگی واقعی قرار می‌گیرد و ماجراهای تلخی را که بر سر یک خواهر و برادر جوان آمده است به‌خوبی لمس می‌کند. به‌دلیل حقیقی‌بودن شالوده داستان، حس هم‌دردی بیننده با قربانیان این فاجعه انسانی به پرمخاطب‌شدن فیلم کمک می‌کند و بار دیگر نرگس آبیار جایگاه خودش را در مقام کارگردان تثبیت می‌کند.
این فیلم در سی‌وهفتمین دوره جشنواره فیلم فجر موفقیت‌های بسیاری کسب کرد و در ۱۳ شاخه نامزد دریافت جایزه شد و شش سیمرغ بلورین این جشنواره را از آن خود کرد. نرگس آبیار کارگردان خوش‌فکری است و تاکنون با سبک فیلم‌سازی خود توانسته مخاطب‌هایش را جذب کند و در کارنامه او فیلم‌های درخشانی همچون شیار ۱۴۳ و نفس وجود دارد.
جوایز فیلم شبی که ماه کامل شد در سی‌وهفتمین دوره جشنواره فیلم فجر:
- سیمرغ بلورین بهترین فیلم برای محمدحسین قاسمی؛
- سیمرغ بلورین بهترین کارگردانی برای نرگس آبیار؛
- سیمرغ بلورین بهترین چهره‌پردازی برای ایمان امیدواری؛
- سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول مرد برای هوتن شکبیا؛
- سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول زن برای الناز شاکردوست؛
- سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش مکمل زن برای فرشته صدرعرفایی.
جوایز فیلم شبی که ماه کامل شد در بیست‌ویکمین دوره جشن خانه سینما:
- تندیس شایستگی بهترین بازیگر نقش مکمل زن برای فرشته صدرعرفایی؛
- تندیس شایستگی بهترین طراحی لباس برای محمدرضا شجاعی؛
- تندیس شایستگی بهترین چهره‌پردازی برای ایمان امیدواری.
جشنواره شب‌های سیاه تالین در کشور استونی:
- جایزه بهترین فیلم از نگاه تماشاگران
۹. خوب، بد، جلف
نویسنده و کارگردان: پیمان قاسم‌خانی
تهیه‌کننده: محسن چگینی، عبدالله اسکندری
بازیگران: حمید فرخ‌نژاد، سام درخشانی، پژمان جمشیدی، ویشکا آسایش، مانی حقیقی
ژانر: کمدی
IMDb: ۵٫۲
تاریخ اکران: بهمن ۹۵
میزان فروش در گیشه: ۱۶میلیارد و ۲۸۸میلیون و ۵۹۳هزار تومان
پیمان قاسم‌خانی، فیلم‌نامه‌نویس موفق فیلم‌ها و سریال‌های طنز، این بار در کنار نویسندگی، حرفه کارگردانی را نیز تجربه کرده است. فیلم خوب، بد، جلف، با کاراکترهای سریال «پژمان» یعنی پژمان جمشیدی و مدیربرنامه‌هایش، سام درخشانی، روایت میشود. درواقع، این فیلم داستان دو بازیگر تازه‌‌کار و تجاری است که قرار است در فیلمی پلیسی ایفای نقش کنند. تهیه‌کننده از کارگردان می‌خواهد هرچه زودتر این دو بازیگر نابلد را برای فیلم آماده کند. پژمان و دوستش تحت آموزش یک پلیس واقعی قرار می‌گیرند، اما چالش‌هایی که این دو دچارشان می‌شوند و خراب‌کاری‌های‌شان جریان کمدی فیلم را به‌خوبی پیش می‌برد و مخاطب را با خود همراه می‌کند.
پیمان قاسم‌خانی موفق‌ترین فیلم‌نامه‌نویس کمدی ایران است که نامش در تیتراژ، برای مخاطب فیلم‌های طنز، تضمینی جهت رفتن به سینما محسوب میشود. «شب‌های برره»، «پاورچین»، «پژمان» و… از نمونه کارهای موفق او در مقام فیلم‌نامه‌نویس است.
جوایز فیلم خوب، بد، جلف در سی‌وپنجمین دوره جشنواره فیلم فجر:
- دیپلم افتخار بهترین فیلم از نگاه تماشاگران برای محسن چگینی و عبدالله اسکندری
۱۰. فروشنده
نویسنده و کارگردان: اصغر فرهادی
تهیه‌کننده: الکساندر ماله‌گی، اصغر فرهادی
بازیگران: شهاب حسینی، ترانه علیدوستی، بابک کریمی، فرید سجادی‌حسینی، مینا ساداتی، مهدی کوشکی
ژانر: اجتماعی
IMDb: ۷٫۸
تاریخ اکران: ۹۵
میزان فروش گیشه: ۱۵میلیارد و ۷۱۴میلیون و ۹۱۹هزار تومان
اصغر فرهادی، فیلم‌نامه‌نویس و کارگردان پرافتخاری است که توانسته با سبک فیلم‌سازی‌اش جایگاه سینمای ایران را در جشنواره‌های بین‌المللی ارتقا بخشد. فیلم فروشنده یکی دیگر از آثار درخشان اصغر فرهادی است که ماجرای زوج جوانی به‌نام عماد، با بازی شهاب حسینی، و رعنا، با بازی ترانه علیدوستی، را روایت می‌کند. این زوج بازیگر تئاتر هستند و در طول فیلم، اجرای نمایشنامه «مرگ فروشنده» اثر «آرتور میلر» را برعهده دارند. رعنا و عماد به‌علت نشست زمین و احتمال خطر ریزش، مجبورند آپارتمان خود را ترک کنند و در این اثنا، یکی از دوستان آنها به‌نام بابک، که نقش او را بابک کریمی بازی می‌کند، خانه‌ای را برای سکونت به این زوج پیشنهاد می‌کند. رعنا و عماد به آپارتمان جدید اثاث‌کشی می‌کنند، غافل از اینکه مستأجر قبلی این خانه زنی روسپی بوده است. این موضوع سبب چالش‌های بسیاری در زندگی رعنا و عماد میشود و فیلم، تا پایان، بیننده را برای گره‌گشایی با خود همراه می‌کند.
نکته جذاب فیلم‌نامه فرهادی روح نمایشنامه معروف آرتور میلر در تمام فیلم است. این نمایشنامه با محیط کاری زوج قصه فرهادی گره خورده است و آنها نیز در زندگی شخصی، به‌سبب چالش پیش‌آمده، با پیرمردی روبه‌رو می‌شوند که بیننده را به یاد شخصیت «ویلی» در نمایشنامه «مرگ فروشنده» می‌اندازد. این اقتباس هنرمندانه روند جذابی به فیلم داده است.
فیلم با بازتاب خوبی در اکران‌های داخلی و خارجی مواجه شد و توانست جوایز ارزنده‌ای کسب کند و برای بسیاری از جوایز مهم همچون گلدن گلوب و بفتا نامزد شود. اسکار بهترین فیلم غیرانگلیسی‌زبان و جایزه بهترین فیلم‌نامه در جشنواره کن برای اصغر فرهادی و همچنین جایزه بهترین بازیگر مرد در همین جشنواره برای شهاب حسینی از مهم‌ترین جوایز فروشنده محسوب میشود.
مهم‌ترین جوایز بین‌المللی فیلم فروشنده:
- اسکار بهترین فیلم خارجی زبان؛
- جایزه بهترین فیلم‌نامه در جشنواره کن؛
- جایزه بهترین بازیگر مرد در جشنواره کن؛
- جایزه ویژه هیئت داوران و هوگوی نقره‌ای در جشنواره بین‌المللی فیلم شیکاگو؛
- بهترین فیلم‌نامه در بخش جوایز فیلم‌های آسیایی؛
- بهترین فیلم در جشنواره فیلم مونیخ.
جوایز تندیس زرین فیلم فروشنده در نوزدهمین جشن خانه سینما:
- بهترین کارگردانی برای اصغر فرهادی؛
- بهترین فیلم‌نامه برای اصغر فرهادی؛
- بهترین فیلم برای اصغر فرهادی؛
- بهترین بازیگر نقش اول مرد برای شهاب حسینی؛
- بهترین بازیگر نقش مکمل مرد برای فرید سجادی‌حسینی؛
- بهترین تدوین برای هایده صفی‌یاری؛
- بهترین طراحی صحنه برای کیوان مقدم.
در این فهرست نام فیلم‌هایی را دیدیم که بدون درنظرگرفتن نرخ تورم قیمت بلیت، ۱۰ فیلم اول از پرفروش ترین فیلم های سینمای ایران هستند و، در سال‌های اخیر، گیشه در انحصار آنها بوده است. آیا فیلم منتخب شما در میان این فهرست طلایی هست؟
احتمالا در این فهرست فیلم‌هایی بودند که ازنظر بسیاری از تماشاگران کیفیت‌شان با این جایگاه هم‌خوانی نداشته است و جای بسیاری از آثار خوب سینما را در این فهرست خالی دیده‌اند. اما صرف‌نظر از کیفیت و خوش‌ساختی فیلم‌ها، ملاک ما در اینجا آمار گیشه و فروش بوده است، هرچند که در بعضی از موارد این فهرست ده‌گانه دوست‌داشتنی نباشد و بهتر باشد که در آن، تعداد فیلم‌های خوش‌ساخت سینما، نسبت به فیلم‌های تجاری و عامه‌پسند، بیشتر باشد. تجربه گیشه در پرفروش ترین فیلم های سینمای ایران به قدرت فیلم های کمدی در جذب مخاطب اشاره دارد و به همین دلیل امیدواریم که، باتوجه‌به پربیننده‌بودن این سبک، فیلم‌های بهتر با فیلم‌نامه‌های پخته‌تری بر پرده نقره‌ای اکران شود و طنازی فیلم‌ها فقط به دیالوگ‌ها و شوخی‌های رایج محدود نشود.
