در این مطلب با پارچه پیردوپل و سرگذشت پرفراز و نشیبش، ورود آن به صنعت مد و راز ماندگاری این پارچه پرطرفدار آشنا خواهید شد. پارچهای که بعد از گذشت سالها همچنان طرفداران شیکپوش خودش را دارد.
طرح پیردوپل چیست
پارچه پیردوپل یکی از پارچههای پرکاربرد و مخصوص فصول سرد سال است. پیردوپل از آن پارچههایی است که با وجود قرنها قدمت، همچنان جایگاه خود را در صنعت مد و لباس حفظ کرده است. شاید راز ماندگاری این پارچه در اصالت، سادگی و خلاقیتی باشد که در بافت آن وجود دارد و با دو رنگ متضاد ترکیبی چشمنواز به وجود میآورد. بیایید ببینیم سرگذشت پرفراز و نشیب این پارچه چه بوده است.
جنس پارچه پیردوپل و شکل منحصربهفرد آن
پارچه پیردوپل اصل از نخ پشمی بافته میشود و بههمیندلیل برای لباسهای زمستانی مناسب است. این پارچه دارای طرحی شطرنجی با مربعهای مورب است و معمولا از دو رنگ متضاد تشکیل شده است. طرح پارچه پیردوپل که بیشباهت به طرح پامرغی (نوعی پارچه ضخیم از الیاف مصنوعی که طرح آن به پیردوپل شباهت دارد و در تولید کتوشلوار و لباسهای زمستانی به کار میرود) نیست، دارای بافتی ظریف و تودرتو است. با بافتن نوارهای متناوب از چهار رشته نخ تیره و چهار نخ روشن در جهتهای تار و پود، طرح پیردوپل را ایجاد میکنند. بهاینترتیب در یک بافت کجراه رشتههای پود را دو تا از رو و دو تا از زیر رشتههای تار عبور میدهند. این روش باعث میشود این پارچه حالت کشسانی معمول پارچههای پشمی را داشته باشد.
معروفترین تصویری که شاید خیلیها از پارچه پیردوپل دارند، کلاه و پالتوی آقای شرلوک هلمزِ محبوب است که به زیبایی توانست نقش و شخصیت این کارآگاه نابغه را نشان دهد. طرحی دقیق و ظریف که یادآور سادگی روستایی است:
تفاوت پارچههای مشابه پارچه پیردوپل با اصل آن
بسیاری از پارچههای بهظاهر پیردوپلِ موجود در بازار، فقط از طرح آن استفاده کردهاند و از نخ پشمی تهیه نشدهاند. این پارچهها یا از نخ دیگر ولی با استفاده از روش بافت پیردوپل تولید میشوند یا اینکه صرفا نقش پیردوپل روی آنها چاپ میشود. بااینحال اگر نخ بهکاررفته در آنها از جنس الیاف مصنوعی مثل نابی (ویسکوز فیلامت) یا انواع نخهای پرزدارِ شبیه پشم باشد تقریبا همان کیفیت پارچه پیردوپل اعلا را دارند. هرچند نمیتوانند زیبایی و خوشدوختی لباس تهیهشده از پیردوپل اصل را به نمایش بگذارند. در زیر شلواری با طرح پیردوپل را میبینید که پشمی نیست و فقط طرح پیردوپل را دارد:
چرا به این طرح پیردوپل میگویند؟
نام پیردوپل از نام فرانسوی این پارچه یعنی pied de poule بهمعنای دندانگرگی یا شطرنجی ریز گرفته شده است. دلیل این اسمگذاری شباهت طرح پیردوپل به دندان گرگ یا سگ شکاری است. نام این پارچه در زبان انگلیسی houndstooth بهمعنای دندانسگی است.
شاید بد نباشد بدانید که در میان تنوع طرحهای پیردوپل، طرح شطرنجی ریزنقشی وجود دارد که به پاپیتوث (puppy tooth) بهمعنای دندان سگ کوچک معروف است. طرح این پارچه آنقدر ریز است که فقط از نزدیک دیده میشود و اگر کمی فاصله بگیرید محو میشود و مثل پارچه بدون طرح دیده میشود. در زیر یک نمونه از پیردوپل ریز را میبینید:
پارچه پیردوپل از گذشته تا امروز
اصالت پارچه پیردوپل به دهه ۱۸۰۰ میلادی و زمینهای کمارتفاع اسکاتلند بازمیگردد. از این پارچه پشمی که بعدها به پارچه چهارخانه چوپانی یا دندانهای معروف شد، بهعنوان روپوش یا ردای چوپانی استفاده میکردند. در دهه ۱۹۲۰ میلادی، قبایل ساکن در آن منطقه این میراث اسکاتلندی را برای نقشبندی بافت پارچههای تارتان یا پیچازی خودشان مصادره کردند. هر کدام از این قبایل یکی از طرحهای تارتان را بهعنوان سمبل و معرف طایفهشان میپذیرفتند و بهشدت نسبت به آن تعصب داشتند. بااینحال طرح پیردوپل بیطرف ماند و هیچکدام از قبایل اسکاتلندی بهطور رسمی آن را برای خودشان ثبت نکردند.
کلمه houndstooth که نام انگلیسی پیردوپل است برای اولین بار در سال ۱۹۳۶ میلادی وارد واژهنامه وبستر شد. در همین دهه، درست هنگامیکه شاهزاده ولز، ادوارد هفتم، پارچه پیردوپل را بهعنوان لباس روزمره خود انتخاب کرد، این پارچه و طرح آن مورد استقبال طبقه مرفه جامعه قرار گرفت و کمکم بهعنوان نماد ثروت و اشرافیت شناخته شد.
کارگاههای تولید پارچه پشمی و خیاطان سلطنتی در کنار هم برای طراحی و دوخت کتوشلوارهای شیک پیردوپل مطابق سلیقه پادشاه تلاش میکردند. علاقه روزافزون پادشاه به پوشیدن لباسهایی از جنس پیردوپل، رقابت نزدیکی بین تولیدکنندگان این پارچه بهوجود آورد و بهتدریج گرایش مردم نیز به سوی این مد جدید شکل گرفت.
تقاضای داخلی و خارجی برای طرحها و رنگبندیهای جدید این پارچه، سود سرشاری را نصیب تولیدکنندگان بریتانیایی کرد.
پیردوپل مسیری طولانی را از ردای چوپانی تا معروفترین برندهای بینالمللی پوشاک طی کرده است.
ورود پارچه پیردوپل به ژورنال برندهای مطرح مد و لباس
بریتانیاییها نمیتوانستند برای همیشه پارچه و طرح پیردوپل را در انحصار خود نگه دارند. در سال ۱۹۵۹ کریستین دیور فرانسوی، طراح معروف مد و فشن شروع به درهمآمیختن پارچه پیردوپل در طراحی لباسهای برند خود کرد. علاوه بر بافت پارچه پیردوپل به روش بریتانیایی، برند دیور و سپس برندهای دیگری مانند لویی ویتون و شانل شروع به چاپ این طرح استثنایی روی انواع دیگر پارچه کردند تا بتوانند از آنها برای تنوع بیشتر مجموعه لباس بانوان هم استفاده کنند.
در سال ۱۹۵۹ راجر ویویر، طراح مد و لباس فرانسوی، از پارچه پیردوپل برای دوخت کفشهای پاشنهبلند زنانه برای برند دیور استفاده کرد. سرانجام در سال ۱۹۶۵ طرح و پارچه پیردوپل به آمریکا هم رسید. جفری بین، طراح مد و لباس، طرح پارچه پیردوپل را بهعنوان نوار و قیطان در طراحی لباسهای زنانه به کار برد. او به طرحهای سنتی سیاه و سفید پیردوپل پایبند نماند و از ترکیب دو رنگی بنفش روشن با قهوهای تیره و سه رنگی سبز، زرد کاراملی و سیاه در بافت و چاپ پارچهها استفاده کرد.
در سال ۲۰۰۳ یوهیجی یاماموتو، طراح مد و فشن ژاپنی، تمام لباسهای مجموعه پاییزی برندشان را از کتهای گشاد مردانه گرفته تا لباسهای حریر زنانه، با طرح و پارچه پیردوپل مزین کرد.
طراحان بریتانیایی مانند الکساندر مککویین و برندهای ایتالیایی ازجمله موچینو، در بیشتر نمایشگاههای مد و لباس مشهور دنیا، لباسهای دوختهشده از پارچه و طرح پیردوپل را به نمایش گذاشتند.
کاربرد پارچه پیردوپل در لباسهای مختلف
پارچه پیردوپل بهخاطر نخ پشم بهکاررفته در آن ضخیم و گرم است و بههمیندلیل در دوخت کتوشلوار زمستانی یا پالتو از آن استفاده میکنند. البته پارچههای پنبهای یا کتان با طرح پیردوپل هم هستند که نازکترند و برای دوخت پیراهن و کتهای سبک بهاره و تابستانه مناسباند.
طرح ظریف و شیک پیردوپل را با نخ ابریشم هم روی پارچههای دیگر کار میکنند که برای دوخت لباسهای مجلسی و یا اکسسوری مردانه مثل کراوات عالی است. بههمیندلیل است که پارچه پیردوپل یا طرح آن در هر چهار فصل سال در ویترین فروشگاههای لباس خودنمایی میکند.
بااینحال، پارچه پیردوپل و طرحهای آن بهصورت دورنگ یا سهرنگ برای تهیه انواع لباسهای مردانه و زنانه ازجمله کتوشلوار، کتودامن، تک کت، جلیقه، پالتو، کت اسپرت، کلاه، شالگردن، دستکش، جوراب و حتی مبلمان منزل و تودوزی خودرو هم به کار میرود.
برخی از لباسهایی که میتوانید از پارچه پیردوپل تهیه کنید
پارچه پیردوپل بسیار خوشدوخت است. بیایید ببینیم چطور میتوان آن را در لباس به کار برد و چطور میتوان با سایر لباسها ست کرد.
– کتوشلوار یا کتودامن کامل
کتوشلوار یا کتو دامن کامل از پارچه پیردوپل زیبا و شیک است، اما پوشیدن آن در همه مجالس مناسب نیست. معمولا بهتر است سهتکه آن را (شامل کت، شلوار، جلیقه) بخرید اما هر تکه را با لباسهای دیگر ست کنید. برای مثال کت مشکی با دامن پیردوپل یا کت پیردوپل با شلوار مشکی بسیار زیبا میشود. اگر نوع ریزنقش آن را انتخاب کنید، میتوانید ست کامل آن را هر جایی بپوشید. چون طرح آن بهخوبی دیده نمیشود.
– کتاسپرت، پالتو یا ژاکت
این پارچه شطرنجی گزینه مناسبی برای کت اسپرت و ژاکت یا پالتو است و بهعنوان لباس روزمره کاری، زیبا و شیک است. میتوانید این لباسها را با شلوار جین هماهنگ کنید و درعین راحتی، شیک و خوشتیپ باشید.
توجه کنید که هنگام ترکیب لباس پیردوپل با لباسهای دیگر، طرحهای ناهماهنگ را با هم نپوشید. طرح این پارچهها شلوغ است، بنابراین بهتر است آن را با لباسهای ساده بدون طرح و با رنگ مکمل آن ست کنید.
– دامن تک، جورابشلواری یا شلوار تک
دامن پیردوپل بسیار خوشپوش است، اما بهشرطیکه آن را با کت اسپرت، پیراهن یا بلوز بدون طرح و با رنگی مناسب مثلا مشکی ست کنید. البته شلوار پیردوپل معمولا به اندازه دامن متداول نیست. در زیر یک جورابشلواری با طرح پیردوپل را میبینید:
– جلیقه تک و کراوات
پوشیدن جلیقه تک پیردوپل یک تیپ شیک مردانه است. بااینحال قانونی که گفتیم را فراموش نکنید. بهتر است جلیقه پیردوپل را با لباسهای تکرنگ بدون طرح بپوشید.
کراوات از پارچه پیردوپل یا با طرح پیردوپل بهتر است از رنگهای زمینه خاکیرنگ (قهوهای، بژ، برنزی) باشد و طرحهای مربعی پیردوپل آبی روشن، بنفش تیره و قرمز سیر باشند. ستکردن کراوات با لباسهای کمدتان بسیار راحت است، زیرا کراوات بخش کوچکی از تیپ شما را تشکیل میدهد. اگر کراوات پیردوپل شما ریزنقش است، بهتر است آن را با پیراهن پیردوپل با طرح درشت یا با پیراهنی که نوارهای سوزنی مشخص و پررنگی دارد ست کنید. این طرحهای متضاد باعث میشود بهراحتی بتوان آنها را از هم تمیز داد.
طرحهای پارچه پیردوپل رنگی
علاوه بر ترکیب رنگی سیاه و سفید، طرحهای متنوع پیردوپل با تضاد رنگی زیاد هم در بازار موجود هستند. برای نمونه میتوان به پارچه پیردوپل قرمز و سفید، بنفش و کرم، خاکستری و سفید اشاره کرد.
آیا تا حالا لباسی از جنس پیردوپل داشتهاید؟ لطفا برایمان بگویید چه لباسی بود و چه بازخوردی از دیگران درباره آن گرفتید؟