ویروس کرونا لامبدا را اواسط ماه خرداد سازمان بهداشت جهانی معرفی کرد و توجه دانشمندان به آن جلب شد. این در حالی است که ۱۸ ماه از همهگیری ویروس کرونا میگذرد و دنیا هنوز درگیر مبارزه با ویروس دلتا است. ویروس دلتا از نظر قدرت انتقال و توانایی بستریکردن افراد غیرواکسینه گوی سبقت را از کرونا آلفا ربوده است! اما ویروس کرونا لامبدا چیست؟ چه اثری روی واکسن دارد؟ در این مقاله، به این سؤالات پاسخ میدهیم.
ویروس کرونا لامبدا چیست؟
سویه لامبدا کرونا (لاندا) یا سی. ۳۷ (C.37) سویه جهشیافته ویروس کووید ۱۹ است. به گزارش سازمان جهانی بهداشت در ۱۵ ژوئن (۲۵ خرداد)، لامبدا در ۲۹ کشور از ۵ قاره شناسایی شده است. ویروس لاندا بهسرعت در آمریکای جنوبی و بهخصوص کشور پرو درحال گسترش است. از ماه آوریل (فروردین) حدود ۸۱ درصد از موارد کرونا در کشور پرو مربوط به ویروس کرونا لاندا است.
از طرفی، در کشور آرژانتین نیز شیوع ویروس لاندا رو به افزایش است. از بهمن و همچنین فروردین و اردیبهشت، این ویروس جهشیافته ۳۷ درصد از موارد کرونا در این کشور را به خود اختصاص داده است. در همین حال، شیوع ویروس لامبدا در شیلی نیز افزایش یافته و طی ۶۰ روز به ۳۲ درصد رسیده است. سرعت انتشار ویروس لامبدا شبیه ویروس دلتاست و با سویه آلفا در زمان مشابه قابلمقایسه نیست.
بهگفته علیرضا ناجی، رئیس مرکز تحقیقات ویروسشناسی و به نقل از خبرگزاری ایسنا، با توجه به شیوع ویروس لامبدا در کشورهای همسایه ایران (مانند ترکیه و پاکستان) و با وجود رفتوآمد به این کشورها، باید این احتمال را در نظر گرفت که تا پاییز ویروس لامبدا به ایران برسد.
آیا ویروس لامبدا خطرناکتر است؟
در اواسط خرداد، سازمان بهداشت جهانی اعلام کرد ویروس لامبدا دارای جهشهایی با اثرات فنوتیپی مشکوک است. توانایی انتقال بیشتر و احتمال مقاومت به آنتیبادیهای خنثیکننده از جمله این جهشها هستند. سازمان بهداشت جهانی و سایر سازمانهای حوزه سلامت تلاش میکنند درک بهتری از تفاوت ویروس کرونا لامبدا با سایر ویروسها به دست آورند.
با توجه به جهشهای خاص در پروتئین اسپایک (تاج) ویروس، در حال حاضر مدارک کمی در رابطه با وسعت اثرات مربوط به این تغییرات ژنومی وجود دارد. برای درک بهتر اقدامات متقابل علیه ویروس و کنترل گسترش آن به بررسیها بیشتری نیاز است.
یادآوری این موضوع مهم است که ویروس کرونا لاندا برای اینکه بهعنوان گونه نگرانکننده در نظر گرفته شود، هنوز یک قدم از جهشهای آلفا و دلتا عقب است. منتها اگر مسیرهای افزایش انتقال آن ثابت شود یا اگر مثلا شدت آن افزایش یابد و بهنوعی روی اقدامات ما علیه ویروس (مثل برنامه واکسیناسیون کرونا) اثر بگذارد، میتوان ویروس کرونا لامبدا را گونهای نگرانکننده در نظر گرفت.
آیا واکسنها علیه ویروس لامبدا عمل میکنند؟
در حال حاضر، برای دانستن تأثیر سویه لاندا کرونا بر اثرگذاری واکسن به پژوهشهای بیشتری نیاز است؛ بهخصوص بر واکسنهایی که بهطور گسترده در دنیا استفاده میشوند. پژوهشی در دانشگاه سنتیگو شیلی روی کارکنان حوزه سلامتی که دو دوز واکسن چینی کروناواک یا سینوواک را دریافت کرده بودند انجام شد. این پژوهش نشان میدهد جهشهای موجود در تاج سویه لاندا موجب افزایش عفونتزایی و فرار از آنتیبادیهای خنثیکننده میشود.
با توجه به نبود اطلاعات مناسب درمورد محافظت واکسنهای چینی علیه انتقال بیشتر ویروس دلتا، شک و تردید درمورد اثربخشی این واکسنها بیشتر شده است. منتها علاوه بر تیزهوشی در قبال شایعات گوناگونی که پیرامون واکسن کرونا وجود دارد، نباید این موضوع را نادیده گرفت که تاکنون هیچ واکسنی اثربخشی ۱۰۰ درصد برای پیشگیری از عفونت کووید ۱۹ نداشته است. از میان واکسنهای چینی، سینواک ۵۰٫۴ درصد و سینوفارم ۸۶ درصد اثربخشی دارند. محققان توصیه میکنند کشورهایی که محدودیت دریافت واکسن یا سطح درآمدی پایینی دارند نباید استفاده از واکسنهای چینی را متوقف کنند.
شما بگویید
آیا تا به حال تجربه ابتلا به کرونا داشتهاید؟ برای مقابله با ورود احتمالی ویروس لامبدا چه اقداماتی انجام میدهید؟ آیا اقدامی برای زدن واکسن کرونا انجام دادهاید؟ درمورد اثربخشی واکسن چه دیدگاهی دارید؟ در صورت تمایل، میتوانید تجربه یا نظرتان را در قسمت «ارسال دیدگاه» با ما در میان بگذارید. همچنین، برای آگاهیبخشی به عزیزانتان، میتوانید این مقاله را از طریق شبکههای اجتماعی برایشان بفرستید.