تا به حال شده درباره‌ی اندیشیدن فکر کنید؟ اینکه وقتی به چیزی فکر می‌کنیم مغزمان چطور تصمیم می‌گیرد و عمل می‌کند. کتاب هنر شفاف اندیشیدن اثر «رولف دوبلی» (Rolf Dobelli) نویسنده‌ی سو‌ئیسی درباره‌ی خطاهای ما موقع فکر کردن صحبت می‌کند که منجر به تصمیم‌گیری‌های اشتباه می‌شود. کتاب را عادل فردوسی‌پور، بهزاد توکلی و علی شهروز به فارسی برگردانده‌اند و اولین چاپش مربوط به بهار ۱۳۹۴ است که توسط نشر چشمه به بازار آمده است.
کتاب هنر شفاف اندیشیدن رولف دوبلی به ما کمک می‌کند که در زندگی تصمیم‌های بهتری بگیریم. دوبلی به جای اینکه در کتابش شیوه‌ها و رفتارهای جدیدی برای تصمیم‌گیری‌های درست به مخاطب معرفی کند از او می‌خواهد که شیوه‌ی اندیشیدن و رفتارهای خودش را خوب بشناسند و خطاهای قضاوت‌هایش را تشخیص بدهد.
کتاب هنر شفاف اندیشیدن چطور نوشته شد؟
رولف دوبلی در کتابش تعریف می‌کند که ایده‌ی نوشتن «هنر شفاف اندیشیدن» از گپ و گفتی میان او و نسیم نیکلاس طالب آماردان، تحلیلگر ریسک و نویسنده لبنانی-آمریکایی به سرش زد. نسیم نیکلاس طالب در آن زمان مشغول نوشتن کتاب «قوی سیاه» بوده که بعد از چاپ تبدیل به یکی از پرفروش‌ترین کتاب‌های جهان شد و ساندی تایمز آن را به عنوان یکی از ۱۲ کتاب تاثیرگذار بعد از جنگ جهانی دوم معرفی کرد.
در عین حال نیکولاس طالب تاجری در وال استریت بود. آن‌ها درباره‌ی وال استریت با هم صحبت می‌کنند و از اشتباهات مدیران تجاری می‌گویند. هر دو همزمان متعجب هستند که چطور برخی از رهبران تجاری چنین تصمیمات اشتباهی می‌گیرند. درباره‌ی این بحث می‌کنند که نگاه به گذشته از خیلی احتمالات آینده خبر می‌دهد. همین بحث زمینه‌ی شکل‌گیری کتاب «هنر شفاف اندیشیدن» می‌شود.
این کتاب در ۹۹ فصل نوشته شده اما نگران نباشید. فصل‌ها خیلی کوتاه هستند و کل حجم کتاب از ۳۲۴ صفحه فراتر نرفته است.
هدف دوبلی از نوشتن این کتاب به گفته‌ی خودش این بوده که اگر ما بتوانیم خطاهای فکری‌مان را بشناسیم آن‌وقت می‌توانیم از تصمیمات اشتباه در زندگی شخصی و شغلی‌مان بپرهیزیم و در نتیجه شاهد جهشی در موفقیت‌مان باشیم.
اولین فصل کتاب با عنوان «چرا باید به قبرستان‌ها سری بزنی؟ خطای بقا» به خواننده یاد می‌دهد که چطور باید با این کتاب ارتباط برقرار کند. دوبلی برای ثابت کردن تئوری‌هایش از مثال‌های ساده استفاده می‌کند. از کسانی که به امید گوگل شدن یک شرکت در آن سرمایه‌گذاری کرده‌اند ولی شرکت حتی به مرحله‌ی شروع هم نرسیده است. او اعتقاد دارد هر چند دشوار است اما باید تجربیات ناکام را در نظر بگیرید و مرور کنید تا ذهنتان نسبت به موقعیتی که برایتان پیش می‌آید شفاف شود.
درباره‌ی کتاب هنر شفاف اندیشیدن
«هنر شفاف اندیشیدن» به ما می‌گوید که انحرافات شناختی ما باعث تصمیم‌گیری‌های اشتباه می‌شود. شاید خودتان هم درباره‌ی برخی از این مشکلات شناختی شنیده باشید اما احتمالا همه‌ی ۹۹ تا مشکلی که در ۹۹ فصل به آن اشاره شده را نشنیده‌اید. تناقض انتخاب، توهم بدن شناگر آن‌هایی هستند که شاید به گوشتان نخورده باشد و تایید اجتماعی چیزی است که غالب ما درباره‌اش شنیده‌ایم.
فصل‌های کتاب کوتاه هستند و گاهی در حد ۳-۴ صفحه و همین باعث می‌شود که کتاب برایتان خسته‌کننده نشود و خیلی سریع متوجه مباحث لازم بشوید. خوبی رولف دوبلی این است که برای گفتن حرفش حاشیه نمی‌رود و با مثال‌های ملموس خیلی سریع خطاهای فکری را برایتان مشخص می‌کند. خطاهایی که او می‌گوید از جنسی است که در زندگی روزمره زیاد به آن‌ها برمی‌خوریم و چیزهایی گنگ و انتزاعی نیستند. فقط لازم داریم کسی طبقه‌بندی و روشن‌شان کند. همان کاری که دوبلی در کتاب «هنر شفاف اندیشیدن» انجام داده است.
برخی از خواننده‌های کتاب بعد از خواندن آن الگوهای جالبی برای زندگی روزمره درآورده‌اند. مثلا یکی از آن‌ها به فصل «تایید اجتماعی» اشاره می‌کند و می‌گوید: «تعداد لایک‌هایی که عکس‌هایتان در اینستاگرام می‌گیرد نشانه‌ی دقیقی برای اینکه آن‌ها چه‌قدر خوب یا بد هستند، نیست. فصل تایید اجتماعی کتاب «هنر شفاف اندیشیدن» به من کمک کرد درک کنم چطور دنبال لایک بودن به جای آن که استایل شخصی خودت را ایجاد کنی برای کارت مضر و مخرب است.»
نویسنده‌ی کتاب هنر شفاف اندیشیدن کیست؟
مترجمان کتاب به خصوص عادل فردوسی‌پور که نیازی به معرفی ندارند. دو نفر دیگر هم به گفته‌ی خود فردوسی‌پور از اعضای دانشگاه صنعتی شریف هستند جایی که فردوسی‌پور در آن جا زبان تخصصی تدریس می‌کند. اما پیش از اینکه عادل فردوسی‌پور رولف دوبلی را به جماعت کتاب‌خوان ایرانی معرفی کند کسی او را نمی‌شناخت.
رولف دوبلی متوجه سال ۱۹۶۶ در لوزرن سوئیس نویسنده و تاجر است. او سال ۲۰۰۲ نویسندگی را با نوشتن رمان شروع کرد اما مشهورترین کتابش که به خاطر آن شهرت جهانی پیدا کرد همین «هنر شفاف اندیشیدن» است. روزنامه‌ی تایمز به کتاب لقب «خودآموز محبوب آلمان‌ها» را داد.
دوبلی مدرک MBA را از دانشگاه سنت گالن گرفته است و سال ۱۹۹۵ هم دکترای خودش را در رشته‌ی فلسفه‌ی اقتصاد گرفت. سال ۹۹ شرکتی تاسیس کرد که کارش انتشار خلاصه‌ی کتاب‌ها و چکیده‌ی مقاله‌ها بود. دوبلی با اینکه تاجر بود از دنیای فقط مرتبط به تجارت خوشش نمی‌آمد و به همین دلیل کسب و کاری راه انداخت که به کتاب و ادبیات هم مربوط باشد.
چه کسانی مخاطب این کتاب هستند؟
عادل فردوسی‌پور مقدمه‌ای برای کتاب نوشته که طبق معمول خودش از فوتبال مثال آورده. شاید با خواندنش متوجه بشوید که مخاطب این کتاب شما هستید یا نه.
تصور کنید در زمین فوتبال هیچ خطایی اتفاق نمی‌افتاد. آن وقت واژه‌ای به نام پنالتی، اخطار و اخراج هم معنا نداشت. اشک‌ها و لبخندها محو می‌شدند و زیبایی فوتبال هم رنگ می‌باخت. آدم‌ها شبیه ربات‌های برنامه‌ریزی شده‌ای بودند که وظیفه‌شان بردن بدون کوچک‌ترین اشتباه بود. حالا تصور کنید در این جهان پهناور که هزاران زمین فوتبال را در خود جای داده، قرار می‌شد هیچ انسانی دچار خطا و اشتباه نشود؛ آیا جهان بهتری داشتیم؟ جنگ‌افروزی‌ها به پایان می‌رسید؟ جرم و جنایت از صفحه روزگار محو می‌شد؟ انسان‌ها با همدیگر روابط بهتری برقرار می‌کردند؟ پاسخ به این پرسش‌ها و پیش‌بینی جهانی که هرگز تجربه‌اش نکرده‌ایم، کار دشواری است؛ اما آن چه قابل پیش‌بینی است، آن است که هر چه بیشتر خطاهای خود را بشناسیم، رویکرد بهتری به زندگی خود خواهیم داشت. از آن جا که خطاهای بشری در طول حیاتش از الگوهای مشابهی پیروی می‌کنند، امکان شناختن آن‌ها نیز امری ممکن است. -مقدمه‌ی کتاب
اگر علاقه به خواندن کتاب‌های روانشناسی و کتاب‌های مربوط به رفتارهای انسانی دارید «هنر شفاف اندیشیدن» اثری است که نباید خواندنش را از دست بدهید.
اگر از علاقمندان عادل فردوسی‌پور هستید هم احتمالا خواندن ترجمه‌اش برایتان دوست‌داشتنی خواهد بود. علاوه بر این، کتاب صوتی هنر شفاف اندیشیدن هم با صدای خود عادل فردوسی‌پور منتشر شده است که می‌توانید آن را از فیدیبو دانلود و گوش کنید.
اگر دلتان می‌خواهد ایرادهای خودتان را پیدا کنید و به شکل خودآموخته‌ای زندگی‌تان را بهبود دهید باز هم این کتاب به کارتان می‌آید.
«هنر شفاف اندیشیدن» فقط برای اهل تجارت نیست. این کتابی هم برای تصمیم‌گیری‌های بهتر در کار و هم در زندگی است.
