پارچه ژاکارد یکی از انواع پارچه است. اگر به مد و دکوراسیون علاقه‌مند باشید، خوب است انواع پارچه و کاربردهای آن را بشناسید. «من‌ومد» در این مطلب پارچه ژاکارد را به شما معرفی می‌کند.
پارچه ژاکارد سال‌ها پیش قیمت گرانی داشت. چراکه که بافت آن کار ساده‌ای نبود. هر کسی نمی‌توانست این پارچه را داشته باشد. اما مدتی بعد با ساخت دستگاه ژاکارد، تولید آن ساده‌تر شد. این پارچه همچنان کاربرد دارد و طراحان مد از آن برای طراحی پیراهن، کت و شلوار و لباس‌های دیگر بهره می‌برند.
«میدونی» در این مطلب تاریخچه کوچکی از تولید این پارچه برای‌تان تعریف می‌کند. از انواع آن و کاربرد و روش شستن آن هم مطلب می‌خوانید.
پارچه ژاکارد را می‌شناسید؟
وقتی حرف از پارچه ژاکارد باشد، طرح و نقش بی‌نظیرش به‌یادمان می‌آید. پارچه بافت‌داری که طرح‌های پیچیده دارد. در این نوع پارچه خبری از چاپ، گلدوزی یا رنگ‌آمیزی نیست. قدمتش طولانی است و تا امروز هم در دکوراسیون و طراحی لباس کاربرد دارد.
ژاکارد ممکن است از جنس‌های مختلفی تهیه شود. ابریشم و پنبه محبوبند و کاربرد سنتی دارند. طراحان مدرن از لینن و پنبه هم بهره می‌برند. بنابراین، ژاکارد جنس پارچه نیست، بلکه روش تهیه آن است.
پارچه ژاکارد از کجا آمده است؟
شاید تاریخچه پارچه ژاکارد را ندانید. اسم این پارچه از ژوزف ماغی ژاکارد برگرفته شده. ژاکارد در اواخر ۱۷۰۰ کارش را روی ماشین بافندگی زربافت سنتی شروع کرد.
او یکی از پسرانی بود که روزی شش تا هشت ساعت کار می‌کردند. همین فشار کار باعث شد ژوزف ژاکارد تصمیم بگیرد راه ساده‌تری برای تولید پارچه پیدا کند.
او ماشینی ساخت که با یک سری کارت پانچ هدایت می‌شد. این ماشین نیازی به پسران بافنده نداشت. وقتی ژاکارد در ۱۸۰۴ ماشین پارچه‌بافی‌اش را ساخت، نمی‌دانست طراحی کارت پانج او چه تحول بزرگی در کامپیوترهای اولیه ایجاد می‌کند.
ژاکارد چگونه تهیه می‌شود؟
این نوع پارچه قدمت طولانی دارد. اما طراحان مد مدرن هم از دستگاه پارچه‌بافی برقی برای تهیه‌ی ژاکارد مدرن بهره می‌برند. این دستگاه‌های خودکار و مدرن از حدود ۱۹۸۰ وارد بازار شدند. بنابراین پارچه‌ای که در گذشته به‌سختی تهیه می‌شد و قیمت بالایی داشت، به تولید انبوه رسید.
پارچه ژاکارد چه مصرفی دارد؟
دامنه مصرف این نوع پارچه اصلا کوچک نیست. در دکوراسیون می‌تواند برای تهیه پرده، دراپه، کوسن، رویه تشک، روتختی، پارچه رومبلی، ملافه و دیگر پارچه‌های تزیینی به‌کار رود.
انواع لباس‌ها را می‌تواند از پارچه‌ای تهیه کرد که به سبک ژاکارد بافته شده. مثل پیراهن مجلسی، مانتو، دامن، ژاکت، بلوز، کت بلیزر، سویشرت و چیزهای دیگر. در تولید لوازم جانبی مثل کراوات و روبان هم از این دست پارچه‌ها استفاده می‌کنند.
چه جنس پارچه‌هایی را می‌توان از نوع ژاکارد تهیه کرد؟
ژاکارد پنبه‌ای: نرم است و در همه فصل‌های سال کاربرد دارد. پوست از زیر چنین پارچه‌ای راحت نفس می‌کشد.
ژاکارد ابریشمی: لطیف و ظریف است. ممکن است براق و شفاف باشد. این نوع پارچه در مناسبت‌های خاص و بیشتر در بهار و تابستان کاربرد دارد.
ژاکارد پشمی: گرم و نرم است و به‌درد روزهای پاییزی و زمستانی می‌خورد.
ژاکارد لینن: نرم است و در نیمه اول سال کاربرد دارد.
انواع پارچه ژاکارد کدامند؟
سه نوع ژاکارد بافته می‌شود که بیشترین کاربرد را دارند:
Brocade: در پارچه‌های امروزی، brocade نقش برجسته‌ای دارد و شبیه گلدوزی به‌نظر می‌رسد. این نوع پارچه دو رو نیست و لطافت کمی دارد.
Damask: نوع دیگر از ژاکارد است که دو رو است و اغلب برای رومیزی و در ترکیب با لینن مورداستفاده قرار می‌گیرد. این پارچه اغلب تک‌رنگ است.
Matelassé: در تولید این نوع ژاکارد از پنبه، ابریشم یا ریون استفاده می‌شود. ظاهر آن بی‌شباهت به چهل‌تکه نیست.
پارچه ژاکارد چه طرح‌هایی دارد؟
محدودیتی در طرح و نقش این پارچه نمی‌بینید. از نقش‌های گل‌دار، راه‌راه، خال‌دار، هندسی، انتزاعی، نقش‌های ریز یا درشت استفاده می‌شود.
بعضی از این دست پارچه‌ها دو رو هستند و هر دو طرف پارچه کاربرد دارد. ممکن است از یک روی پارچه کت بدوزید، سر آستین و یقه‌اش را از روی دوم پارچه انتخاب کنید.
پارچه ژاکارد چه مزیتی دارد؟
قبل از خرید پارچه ژاکارد، خوب است به مزیت آن توجه کنید. پارچه‌های ژاکارد باتوجه به جنسی که دارند، ویژگی‌هاشان متفاوت است. اما خوبی‌ها و نکته‌های مثبت این پارچه در همه نوع آن دیده می‌شود.
این نوع پارچه بسیار بادوام است و می‌توانید روی استفاده بلندمدت از آن حساب باز کنید. ژاکارد پارچه جان‌دار و مقاومی‌ست. چروک نمی‌شود و لمس آن حس خوبی دارد.
نقش‌های این پارچه با سلیقه خیلی‌ها جور است. تنوع رنگ خوبی هم میان آنها دیده می‌شود.
ژاکارد در مد چه کاربردی دارد؟
طراحان مد زیادی در مجموعه‌هاشان از پارچه‌های ژاکارد استفاده می‌کنند. میان ترندهای ۲۰۲۰ هم این نوع پارچه‌ها به‌چشم می‌خورند. به‌ویژه که امسال طرح‌های ماکسیمال میان مجموعه‌ها وجود داشته و نقش‌های شلوغ طرفدار خودشان را دارند.
استفاده ی مارک جیکوب از ژاکارد ارگانزا در مجموعه بهار و تابستان ۲۰۱۷ یکی از نمونه‌های موفق کاربرد این پارچه است. او می‌خواست پارچه‌ای بسیار زنانه دراختیار داشته باشد. بنابراین سراغ تولید ارگانزای صورتی و نقره‌ای رفت.
چگونه از پارچه ژاکارد مراقبت کنیم؟
- اگر پارچه شما نازک و ظریف است، خشک‌شویی بهترین گزینه برای آن به‌حساب می‌آید.
- بهتر است فکر استفاده از سفیدکننده را از سرتان بیرون کنید. با چنین کاری، کیفیت پارچه حسابی پایین می‌آید.
- اگر پارچه ژاکارد شما قابل شست‌وشو بود، آن را نچلانید. بهترین کار این است که روی میز پهن کنید تا خشک شود. علاقه‌ای هم به آفتاب مستقیم ندارد.
