چند سالی است که جریان مد پایدار به راه افتاده و اکنون به نقطه اوج خود رسیده است تا جایی‌که مد مقطعی یا سریع دیگر نمی‌تواند وجود آن را نادیده بگیرد. اما مد پایدار چیست؟ در این مقاله از «میدونی» هر چه که لازم است از مد پایدار بدانید، گفته‌ایم.
مد پایدار یعنی چه؟
مد پایدار جنبش و فرایندی است که طی آن طراحی و تولید لباس با روشی سازگار با محیط‌زیست و همچنین عدالت اجتماعی صورت می‌گیرد. در مد پایدار فقط تولید پارچه و لباس، مد نظر نیست بلکه به سیستم‌های اجتماعی،فرهنگی، زیست‌محیطی و مالی توجه می‌شود.
در واقع مد پایدار دقیقا نقطه مقابل مد مقطعی (سریع) است. در این مد، به جای تشویق مردم به خرید لباس بیشتر از خرده‌فروشی‌ها و برندهایی که فقط به سودشان فکر می‌کنند و برای دیگران یا محیط‌زیست ارزشی قائل نیستند، مردم را به سمت خرید لباس‌های باکیفیت و بادوام‌تر هدایت می‌کنند.
مد پایدار برخلاف مد مقطعی از مشتریان خود می‌خواهد مدت زمان بیشتری از لباس‌هایی که خریده‌اند استفاده کنند تا بدین ترتیب از اثر بد صنعت مد روی محیط‌زیست تا حد زیادی بکاهند.
طرفداران مد پایدار بر این باورند که صنعت مد می‌تواند متفاوت‌تر از آنچه که اکنون هست عمل کند و به‌جای منفعت‌طلبی فردی، به دنبال ایجاد ارزش‌های اخلاقی و ثروت بیشتر برای جامعه و در نهایت اقتصاد جهان باشد.
اهداف اصلی جنبش مد پایدار چیست؟
مد مقطعی یا سریع در تولید محصولات خود به محیط‌زیست صدمات جبران‌ناپذیری وارد می‌کند. مثلا، برای تولید پنبه حجم بالایی از آب و آفت‌کش‌ها را مصرف و برای تولید الیاف مصنوعی از نفت خام استفاده می‌کند. همچنین در این مد، الیاف با مواد شیمیایی سمی رنگ شده و منابع آبی آلوده می‌شوند. در واقع صنعت مد، ۲۰ درصد از آبی را که به‌طور کل به وسیله تمام صنایع موجود آلوده می‌شوند، آلوده می‌کند.
بدتر از همه، در مدهای مقطعی، لباس‌های تولید‌شده، پیش از آنکه طول عمرشان تمام شود، به شکل منسوجات غیرقابل بازیافت به محل دفن زباله می‌رسند. این مشکل سال به سال هم بدتر می‌شود.
امروزه ما به‌سرعت لباس‌هایمان را وقتی که هنوز نو هستند و فرسوده نشدند دور می‌ریزیم. ۳۰۰هزار تن لباس هر ساله به محل دفن زباله می‌روند و فقط ۱۵درصد از منسوجاتی که به آنها نیاز نداریم بازیافت می‌شوند.
مدهای مقطعی با سرعتی سرسام‌آور به تخریب محیط‌زیست مشغول‌اند و اگر کنترل و مهار نشوند، فاجعه زیست‌محیطی به بار می‌آورد.
صنعت مد، به‌ویژه مد مقطعی مسئول انتشار حداقل ۱۰درصد از کربن به اتمسفر زمین است. این مقدار انتشار کربن بیشتر از انتشاری است که صنایع هوایی و دریایی هر دو با هم تولید می‌کنند.
اخیرا توجه بسیاری از افراد به ریزپلاستیک‌ها جلب شده است. این الیاف خرد پلاستیک در منسوجات مصنوعی مشاهده می‌شود که هنگام شستشوی لباس‌ها، از لباس‌ها کنده و ریخته می‌شود. هر ساله حدود ۵۰۰هزار تن ریزالیاف در نهایت سر از اقیانوس‌ها در می‌آورند و آب را آلوده کرده و به حیات زیر دریا صدمه می‌زنند. ریزالیاف‌ها تجزیه نمی‌شوند و مسئول یک‌سوم آلوده‌کنندگی پلاستیکی اقیانوس‌ها هستند. اتفاقی که روزبهروز بدتر می‌شود. اما مد پایدار با خصوصیاتی که دارد صدمه‌ای به محیط‌زیست نمی‌زند.
تمام مشکلات زیست‌محیطی بالا، کارشناسان و متخصصان بسیاری را بر آن داشته است تا نگاهی دوباره به صنعت مد داشته باشند و روشی برای به حداقل رساندن این تخریب به‌کار برند که در نهایت جنبش مد پایدار پدید آمد.
مد پایدار در پی محقق کردن چند هدف زیر است:
- افزایش ارزش محصولات و تولیدات محلی
- طولانی کردن چرخه عمر مواد مورد استفاده در تولیدات
- افزایش ارزش لباس‌هایی که مد روز و مربوط به مقطع زمانی خاصی نیستند.
- کاهش مقدار ضایعات
- کاهش صدمه به محیط‌زیست ناشی از تولید و مصرف بسیار
- آموزش مردم برای استفاده هوشمندانه از لباس و تبدیل آنها به «مصرف‌کنندگان سبز» (حتی باید به مردم آموزش داد که برای برخی از مراسم خاص، لباس مناسب اجاره کنند.)
در واقع وقتی مردم به «مصرف‌کنندگان سبز» تبدیل شوند، شرکت‌های فعال در صنعت مد هم حمایت بیشتری به‌دست آورده و به مد پایدار بیشتر توجه می‌کنند.
ویژگی‌های مد پایدار چیست؟
مد پایدار از هفت اصل سبز بودن محصولات، داشتن کیفیت بالا و بدون محدودیت زمانی، عادلانه و اخلاقی بودن، استفاده از لباس‌های دست دوم تعمیر و بازیافت لباس، اجاره و مبادله لباس و شخصی‌دوزی پیروی می‌کند.
معمولا لباس‌های باکیفیت اما دست دوم را می‌توان با قیمت کمتری تهیه کرد و در روش شخصی‌دوزی، فرد با پرداخت هزینه بیشتر و دوخت لباسی باکیفیت و متناسب با اندام خود سفارش می‌دهد و می‌تواند از این لباس مدت زمان بیشتری استفاده کند.
به‌طور کلی مد پایدار هنگام تولید لباس به موارد زیر کاملا توجه می‌کند:
- استفاده از پارچه‌های ارگانیک، طبیعی و زیست‌تجزیه‌پذیر (مواد زیست‌تجزیه‌پذیر به‌وسیله میکروارگانیسم‌ها به مواد یافت‌شدنی در طبیعت تجزیه می‌شوند.)
- استفاده پارچه‌های بازیافت‌شده
- استفاده از رنگ‌های غیرسمی
- به‌کارگیری روش‌های طراحی و برش الگو بدون ضایعات
- بسته‌بندی بدون استفاده از مواد پلاستیکی
- به‌کارگیری تکنیک‌های صنعتگری محلی یا سنتی
- به‌کارگیری مدهای آهسته (منظور تولید مجموعه‌ای محدود از لباس‌هایی که مناسب چهار فصل سال باشد.)
- تولید مدل‌هایی اقتصادی و به‌صرفه
- تولید مدل‌های لباس با ویژگی‌های اقتصاد چرخشی (مانند لباس‌هایی که اجاره داده یا بازتولید و بازیافت می‌شوند.)
- تولید لباس‌های با کیفیت و البته استفاده از لباس‌های دست دوم
ویژگی‌های اخلاقی مد پایدار چیست؟
مد پایدار و جامعه
گاهی‌اوقات مد پایدار را مد اخلاقی هم می‌نامند. محصولاتی که با روش مد پایدار تولید می‌شوند، علاوه بر ویژگی‌هایی که در بالا به آنها اشاره شد، به ارزش‌های اخلاقی و بخش اجتماعی مد هم توجه می‌کنند. مثلا، به شرایط کاری افرادی که در این صنعت مشغول به کار هستند توجه کافی دارد. محل کار این افراد معمولا از استانداردهای لازم برخوردار و ایمن است.
برندهایی که از مد پایدار پیروی می‌کنند، به کارکنان خود دستمزد عادلانه پرداخت می‌کنند و معمولا در پرداخت حقوق، شفاف هستند. در واقع یکی از ویژگی‌های اصلی این برندها شفافیت آنها در تمام فعالیت‌هایشان است.
مد پایدار و حیوانات
در این نوع مد هنگام تولید لباس و تمامی مراحل آن به حیوانات صدمه‌ای نمی‌زند. در واقع در روند تولید لباس و همچنین آزمایش محصولات (مانند محصولات زیبایی) از حیوانات استفاده نمی‌شود.
البته نباید مد وگان (Vegan) یا کرولتی- فری (cruelty-free) که مدی عاری از اذیت و آزار حیوانات است را با مد پایدار اشتباه بگیرید. اگرچه مد وگان از تولید پارچه‌های چرمی، خز، کشمیری، پشمی، ابریشمی، پوست مار و پر اجتناب می‌کند و به نظر اخلاقی‌تر می‌رسد، این مد نمی‌تواند ویژگی‌های مد پایدار را تضمین کند. مثلا، بسیاری از جایگزین‌های پشم و چرم در مد وگان، استفاده از پلاستیک است.
تاریخچه‌ای مختصر از مد پایدار
نمی‌توان زمان دقیق شروع جنبش مد پایدار را گفت، اما این جنبش با فعالیت زیست‌محیطی از بیش از ۳۰ تا ۴۰ سال پیش همراه شده است.
بحران مد مقطعی مشکلی کاملا مربوط به دنیای مدرن و امروز است. در نیمه اول قرن بیستم، لباس ارزش بسیار بیشتری داشت و در نتیجه قیمت آن هم گران‌تر بود. در آن دوره مردم بیشتر از اینکه لباس جدید و نو بخرند، لباس‌های قدیمی خود را تعمیر کرده و می‌پوشیدند. همچنین مغازه‌های دوخت لباس شخصی وجود داشت و چرخه مدهای لباس خیلی کند حرکت می‌کرد.
دهه ۱۹۶۰میلادی، زمانی‌که جهانی‌شدن و پیشرفت‌های فناوری سرعت گرفت، مد تبدیل به نوعی صنعت سرگرم‌کننده شد و تقاضا برای تولید انبوه لباس‌های مد روز بسیار بالا رفت و بدین ترتیب تولیدکنندگان لباس جیب‌هایشان را پر از پول و مردم هم عشق به خریدن لباس‌شان را ارضاء کردند و در این میان در مورد عواقب و پیامدهای اینگونه تولید لباس روی زمین، کمترین تحقیقی صورت نگرفت.
حتی سازمان ملل تا سال ۱۹۸۷، از واژه «پایدار» استفاده نکرده بود که می‌توان گفت تا این زمان دریا از ریزپلاستیک‌ها آلوده شده و محیط‌زیست رو به تخریب گذاشته بود. در این دوره زمانی، تولیدکنندگان صنعت مد و برندهای مختلف، اهمیتی به محیط‌زیست نمی‌دادند و فقط تعداد کمی از این برندها مانند پاتاگونیا (Patagonia) و اسپریت (Esprit) در دهه ۱۹۹۰، محیط‌زیست را در نظر گرفتند.
بعدها موضوعات مهمی مانند رسوایی بیگارخانه مد نایکی در سال ۱۹۹۱ و فاجعه رانا پلازا در بنگلادش در سال ۲۰۱۳، توجه افراد بسیاری در دنیا را به مشکلاتی که صنعت مد با خود به همراه داشته است، جلب کرد.
از آنجایی‌که ماهیت صنعت مد دائما تغییر کردن و به‌روز شدن است، این صنعت بیش از صنایع دیگر مانند صنایع غذایی، بهداشتی و زیبایی به محیط‌زیست صدمه می‌رساند و خیلی کندتر از این صنایع با محیط‌زیست سازگاری می‌یابد.
اما خوشبختانه، این روزها تفکر مصرف‌کنندگان، به‌ویژه جوانان، به سمت هزینه کردن برای محصولاتی که بیشترین پایداری را داشته باشند، رفته است.
و اکنون زمان آن رسیده که برندهای صنعت مد تغییر رویه داده و در جهت حفظ محیط‌زیست حرکت کنند. دولت‌ها هم باید در مباحث‌شان در مورد تغییرات آب‌وهوا، صنعت مد را هم یکی از عوامل مضر در نظر بگیرند.
چرا باید به مد پایدار اهمیت دهیم؟
دانشمندان تقریبا یک‌صدا می‌گویند، سیاره ما از نظر آب‌وهوایی در حالت اضطراری قرار گرفته است. با نرخ انتشار کربن در این روزها ما کمتر از ۱۱ سال وقت داریم تا بتوانیم جلوی صدمات همیشگی و غیرقابل بازگشت زیست‌محیطی را بگیریم.
از آنجایی‌که صنعت مد بعد از صنعت نفت، آلاینده‌ترین صنعت جهان است، باید هرچه سریع‌تر دست‌به‌کار شده و جلوی روش‌های مخرب آن را بگیریم. در واقع مد پایدار با استفاده از گزینه‌های دوستدار محیط‌زیست، جلوی مصرف بی‌رویه منابع طبیعی دنیا و تخریب زیستگاه‌ها را می‌گیرد و صدمات را به حداقل می‌رساند.
با بهره‌گیری از مد پایدار، برای تولید محصولاتی چون پارچه، منحصرا از الیاف ارگانیک استفاده می‌شود و از مصرف بی‌رویه آب و همچنین آفت‌کش‌ها پیشگیری می‌شود. مواد پلاستیکی و ضایعات منسوجات، بازیافت شده و برای استفاده‌های دیگر، به موادی جدید تبدیل می‌شوند.
در حال حاضر نسل جدیدی از برندهای مد پایدار که روی آب‌وهوا اثر منفی نمی‌گذارند وارد عرصه صنعت مد شده و ثابت کرده‌اند که می‌توانند کسب‌وکار خود را با حداقل صدمه به محیط‌زیست حفظ کنند و در عین حال محبوب همه باقی بمانند.
فناوری چطور به کمک مد پایدار آمده است؟
خوشبختانه امروزه فناوری در مسیر پیشرفت‌های چشمگیر است و زندگی بشر را آسان‌تر از هر زمان دیگر کرده است. این پیشرفت می‌تواند در خدمت مد پایدار باشد و جلوی صدماتی که صنعت مد به محیط‌زیست می‌زند را بگیرد. در واقع با استفاده از تازه‌ترین فناوری‌ها فرصت‌های جدیدی برای تولید مواد اولیه پایدار و بازیافت لباس‌های فرسوده به دست می‌آید. بدین ترتیب می‌توان امیدوار بود که صنعت مد پایدار تبدیل به نوعی اقتصاد چرخشی یا دورانی شود. در ادامه چند فناوری جالب معرفی شده است که تولید محصولات و بازیافت آنها را به‌‌‌گونه‌ای انجام می‌دهند تا صنعت مد را پایدارتر کنند.
نمونه‌گیری مجازی سه‌بعدی
در گذشته برای چرخه طراحی، خرید و فروش لباس، نمونه‌گیری فیزیکی پوشاک ضروری بود. این نمونه‌ها طرح دقیقی از محصول نهایی را به طراحان و گروه‌های خرده‌فروشی ارائه می‌داد. در واقع برای تولید یک نمونه محصول با سبکی خاص گاه تا ۲۰ یا بیشتر نمونه از آن لازم است و قبل از شروع به تولید انبوه پارچه یا پوشاک، نمونه‌های آن باید بادقت بررسی و سنجش شوند.
نمونه‌گیری فیزیکی فرایند تولید پوشاک یا پارچه را طولانی می‌کند اما به لطف فناوری سه‌بعدی این مشکل حل شده است. اکنون با استفاده از فناوری سه‌بعدی تمام مراحل انتخاب الیاف و پارچه مناسب و سپس تصمیم‌گیری در مورد تولید انبوه آن به‌صورت مجازی انجام می‌شود و در عین حال از اتلاف و ضایعات محصولات هنگام طراحی و تولید آنها کاسته می‌شود.
تمام فرایند طراحی را، از طراحی الگو گرفته تا نمونه‌گیری و نمایش محصول، می‌توان با استفاده از طراحی مجازی سه‌بعدی انجام داد.
مزیت دیگر این فناوری کاهش هزینه مواد و همچنین زمان مورد نیاز که برای نمونه‌های فیزیکی صرف می‌شد است. در ضمن نمونه‌گیری مجازی می‌تواند به دیجیتالی کردن مدل تولید لباس براساس تقاضا و مشتری‌مداری کمک کند.
منسوجات جایگزین
همانطور که گفته شد، تولید الیاف و منسوجات مختلف منابع بسیاری از جمله آب را به خود اختصاص می‌دهد. مثلا برای تولید یک پیراهن نخی به ۲,۵ سال آب مصرفی یک نفر نیاز است.
از طرفی مواد مصنوعی مانند نایلون و پلی‌استر هنگام تولید آب کمتری مصرف می‌کنند اما موجب انتشار گازهای گلخانه‌ای خطرناکی می‌شوند.
یکسری الیاف جایگزین دوستدار محیط‌زیست وجود دارد که هنگام فرایند تولید آنها از منابع کمتری استفاده می‌شود و زیست‌تجزیه‌پذیر هستند و در عین حال دیرتر فرسوده می‌شوند. از این الیاف طبیعی می‌توان به کنف، بامبو و رامی اشاره کرد که جایگزین‌های خوبی برای پنبه هستند. همچنین چرم پیناتکس (Pinatex) که از الیاف برگ آناناس گرفته می‌شود یا چرم ماسکین (Muskin) که از قارچ‌ها تولید می‌شود، می‌توانند جای چرم طبیعی را به‌خوبی بگیرد.
فناوری‌های جدید می‌توانند به ما در استفاده از این الیاف طبیعی و تبدیل آنها به پارچه کمک کنند.
مد براساس تقاضا
برای اینکه از اتلاف مواد و ضایعات ناشی از تولید انبوه لباس کاسته شود، تولیدکنندگان به سمت تولید محصول براساس تقاضا و نیاز مشتری حرکت کرده است و این اتفاق با تجارت الکترونیکی ممکن شده است.
تولیدکنندگان با استفاده از فضای مجازی سفارش‌های محصولات را می‌گیرند و براساس آنها دست به تولید می‌زنند. بدین ترتیب از برگشت محصولات و در نتیجه اتلاف منابع زمین کاسته می‌شود.
اسکن بدن با تلفن همراه
یکی دیگر از مشکلات تولیدکنندگان لباس، نداشتن سایز دقیق مشتریان خود است. آنها معمولا مجموعه‌ای از لباس بنابر سایزهای مختلف تولید می‌کنند و این کار در نهایت باعث می‌شود یکسری لباس با سایزهای مختلف از بازار عودت داده شوند که در نهایت آنها معمولا سر از محل دفن زباله در می‌آورند.
اما امروزه با فناوری اسکن بدن با تلفن همراه، خریدار از راه دور می‌تواند سایز اندام خود را برای تولیدکننده بفرستد و درست براساس اندازه فرد متقاضی لباس مورد نظر آماده و ارسال شود. این روش تولید لباس می‌تواند جلوی اتلاف محصولات را بگیرد و صنعت مد به سمت پایداری بیشتری هدایت شود.
پرو مجازی لباس
وقتی مشتری لباسی را به‌صورت اینترنتی می‌خرد، تنها راهی که می‌تواند بفهمد آیا لباس متناسب او هست یا خیر، پرو آن است. بارها پیش آمده که لباس خریداری‌شده کاملا اندازه مشتری نبوده است. اما فناوری آینه پرو مجازی سه‌بعدی لباس این مشکل را برطرف کرده است.
خریدار می‌تواند در برابر این آینه -که در واقع نرم‌افزار کامپیوتری است- قرار بگیرد و این نرم‌افزار هزاران نقطه اطلاعاتی از اندام فرد ثبت کند. سپس از این نقاط و لباس مورد نظر تصویری سه‌بعدی آماده سازد و بدین ترتیب خریدار متوجه می‌شود که آن لباس مناسبش هست یا خیر و پس از انتخاب صحیح لباس، آن را می‌خرد.
خریدار می‌تواند با استفاده از این نرم‌افزار، مدل‌های مختلف لباس را امتحان کند.
باورهای غلط در مورد مد پایدار چیست؟
عقاید مختلفی درباره دنیای مد پایدار وجود دارد که ممکن است مردم علاقه‌ای به رفتارهایی که جلوی صدمات بیشتر به زمین را می‌گیرد، نداشته باشند. اما بیشتر این عقاید، باورهای غلط و سوء‌تعبیرهایی هستند که باید برطرف شوند. اینجا به برخی از این باورها اشاره کرده‌ایم:
۱. محصولات مد پایدار گران هستند
احتمالا مهم‌ترین بحث در مورد خرید محصولات پایدار و اخلاقی قیمت آن است. بسیاری از افراد معتقدند این محصولات آنقدر گران تمام می‌شوند که توانایی خرید آنها را نخواهند داشت.
البته وقتی ژاکتی را می‌بینید که طبق استانداردهای سازگار با محیط‌زیست و با حقوق عادلانه کارگران آماده شده است پس طبیعی است که گران‌تر از محصولات مد مقطعی باشد. اما باید به این موضوع هم توجه داشته باشید که بسیاری از محصولات مد مقطعی هم گران هستند تا هزینه‌های تبلیغات و بازاریابی‌شان به دست آید.
مهم‌ترین مساله این است که در خرید و مصرف لباس هوشمندانه عمل کنید. مثلا به جای خرید ۵ پیراهن و ۵ شلوار که هزینه زیادی روی دست‌تان می‌گذارد، می‌توانید دو عدد شلوار و یک پیراهن هماهنگ با هر دو شلوار بخرید.
در ضمن محصولات پایدار به‌دلیل اینکه با دقت و کیفیت بالا تولید می‌شوند، دیرتر از بین می‌روند. اما این کیفیت در لباس‌های مد مقطعی دیده نمی‌شود. گاهی‌اوقات یک لباس تولید مد پایدار از نظر کیفیت، می‌تواند ارزشی معادل چند دست لباس مد مقطعی داشته باشد.
بنابراین در اصل، با خرید لباس از مد مقطعی پول بیشتری هزینه می‌کنید. و دقیقا به همین دلیل است که انگلیسی‌ها می‌گویند، «آنقدر پولدار نیستم که جنس ارزان بخرم.»
۲. با یک گل بهار نمی‌شود
بیشتر مردم با خود فکر می‌کنند، «خرید یک پیراهن یا شلوار از مد پایدار تفاوت زیادی ایجاد نمی‌کند» و این تفکر میلیون‌ها نفر است.
اگر فکر می‌کنید شما تنها فردی روی زمین هستید که به مد پایدار فکر می‌کنید، پس هیچ کس نمی‌توانست در بازار نمونه‌ای از لباس‌های این مد بیابید. بنابراین شما تنها کسی نیستید که به محیط‌زیست و زمین فکر می‌کند. اگر فواید مد پایدار برایتان اهمیت دارد، از این مد استقبال کنید.
۳. لباس‌های تولید مد پایدار زشت و البته محدود هستند
این تفکر ممکن است در مورد لباس‌های ۲۰ یا ۳۰ سال گذشته صحت داشته باشد، اما اکنون در بازار انواع و اقسام لباس‌های زیبا و منحصربه‌فرد مد پایدار وجود دارد که می‌توانید مدل دلخواه‌تان را انتخاب کنید.
در ضمن مد پایدار برای تمام گروه‌های سنی و زن و مرد لباس‌های متنوعی تولید کرده است که گاه انتخاب یکی از آنها برایتان سخت می‌شود. تنوع لباس و محصولات مد پایدار هم روزبهروز بیشتر می‌شود.
۴. شناسایی برندهای مد پایدار و اخلاقی سخت است
حقیقت این است که صنعت مد پیچیدگی زیادی دارد و هنوز آنقدر که باید شفاف نیست. بنابراین ممکن است اطلاعات دقیقی نتوانید از برندهای مختلف به دست آورید. اما خبر خوب اینکه، این روزها با یک جستجوی ساده اینترنتی می‌توانید برندهایی را که در زمینه مد پایدار فعال هستند، بشناسید. از برندهایی که پیرو مد پایدار هستند می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
لوی (Levi’s)، اورلین (Everlane)، گرل‌فرند (Girlfriend)، اوری‌بادی اند اوری‌وان (Everybody&Everyone)، تردآپ (ThredUP)، ری‌فورمیشن (Reformation)، آمور‌ورت (Amour Vert)، آمور (Amour)، ورلوپ (Verloop)، کویانا (Cuyana)، اوترناون (Outerknown)، آدیداس (Adidas)، وجا (Veja)، نیکد کشمیر (Naked Cashmere)، مارا هافمن (Mara Hoffman)، پاتاگونیا (Patagonia)، اتیکا (Etica)
چند راهنمایی برای حمایت از مد پایدار
اگر می‌خواهید از مد پایدار حمایت کنید، چند راهنمایی زیر می‌تواند چگونگی این کار را به شما توضیح دهد:
۱. کمپین ۳۰ بار استفاده از لباس
بنیانگذار شرکت اکوایج «Eco Age»، که برای برندهای مد پایدار گواهینامه صادر می‌کند، کمپین ۳۰ بار استفاده از لباس به راه انداخت تا مردم را فقط به خرید لباس‌هایی تشویق کند که می‌دانند آنها را لازم دارند و می‌پوشند. در واقع او می‌گوید، «وقتی لباس می‌خرید، با خود بگویید که آیا آن لباس را حداقل ۳۰ بار می‌پوشید یا خیر و اگر پاسخ‌تان مثبت بود، آن را بخرید.»
همچنین وقتی می‌خواهید لباس برای مراسم خاصی بخرید، لباسی تهیه کنید که بدانید از مد نمی‌افتند و می‌توانید سال‌ها در موقعیت‌های خاص آن را بپوشید. در ضمن لباسی انتخاب کنید که بخش‌های متنوع داشته باشد و بتوانید آن را به مدل‌های مختلف تغییر دهید.
۲. شناسایی برند پایدار
هنگام خرید لباس‌های پایدار اگر برندهایی که در این زمینه فعالیت دارند را نشناسید کارتان سخت خواهد شد. به‌ویژه اینکه برخی از برندها با استفاده از پیام‌های سبزشویی شما را گیج و گمراه می‌کنند. اما با توجه به دو مورد می‌توانید از خرید محصول پایدار مطمئن شوید:
- الیاف پارچه
هنگام خرید لباس به جنس آن توجه کنید. روی برچسب لباس‌ها یا توضیح اینترنتی محصولات جنس پارچه به‌کار رفته در تولید لباس آورده شده است. لباس‌هایی بخرید که جنس آنها از مواد طبیعی باشد. همچنین لباس‌هایی که از ترکیب چند نوع الیاف آماده شده‌اند نخرید. زیرا لباس‌هایی که فقط از یک جنس هستند، وقتی کهنه شوند راحت‌تر از لباس‌هایی که از چند جنس تولید شده‌اند، بازیافت می‌شوند.
- گواهینامه
آیا برندی که از آن لباس می‌خرید مجهز به گواهینامه بنیاد تجارت منصفانه (Fairtrade Foundation) است؟ آیا از استاندارد جهانی نساجی ارگانیک پیروی می‌کند؟ این استاندارد نشان می‌دهد برند مد نظرتان هنگام تولید منسوجات و البسه، معیارهای زیست‌محیطی را در سطح بالایی رعایت می‌کند.
یکسری از محصولات برند پیرو مد پایدار، واژه‌های پایدار، ارگانیک، اخلاقی و دوستدار محیط‌زیست را روی محصولات خود درج می‌کنند.
۳. خرید لباس‌هایی برای تمام فصول
به جای اینکه تعداد زیادی لباس برای یک فصل بخرید، یک یا دو لباس مناسب تمام فصول سال تهیه کنید. با این روش هم در هزینه‌هایتان صرفه‌جویی کرده و هم از مد پایدار و محیط‌زیست حمایت می‌کنید. در ضمن مراقب باشید لباسی بخرید که با کیفیت باشد و طول عمر بالایی داشته باشد.
۴. اهداء لباس‌های قدیمی
لباس‌های قدیمی یا حتی نویی را که نمی‌خواهید بپوشید، به دیگران هدیه دهید. در واقع هر بار که لباسی خریدید، یکی از لباس‌های دیگرتان را که نمی‌پوشید، اهداء کنید.
۵. تعمیر لباس‌ها
اگر خیاطی بلد هستید، لباس‌هایی که به تعمیر نیاز دارند، تعمیر کرده و دوباره بپوشید. یا می‌توانید این کار را از یک خیاط باتجربه بخواهید برایتان انجام دهد. بدین ترتیب هم در هزینه‌هایتان صرفه‌جویی می‌کنید و هم به محیط‌زیست اهمیت داده و از اهداف مد پایدار حمایت می‌کنید.
درضمن به جای اینکه تعداد بالایی لباس بی‌کیفیت بخرید که زود از بین می‌روند، لباس کمتر اما با کیفیت بخرید.
۶. دوری از برندهای مد مقطعی
اگر از برندهایی که پیرو مد مقطعی هستند خرید نکنید، این برندها راهی جز پیروی از مد پایدار نخواهند داشت. از برندهای مد مقطعی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
زارا (Zara)، اچ اند ام (H&M)، نستی گال (Nasty Gal)، شین (Shein)، هات تاپیک (Hot Topic)، نایکی (Nike)، ویکتوریا سکرت (Victoria’s Secret)، فشن نوآ (Fashion Nova)، فوراور۲۱ (Forever21)، پرتی لیتل تینگ (Pretty Little Thing)، مانگو (Mango)، اساس (Asos)، تاپ‌شاپ (Topshop)، اربن اوت‌فیترز (Urban Outfitters)، برشکا (Bershka)، استرادیواریوس (Stradivarius)، پول اند بر (Pull & Bear)، علی‌اکسپرس (AliExpress)، گپ (GAP)، وال‌مارت (Walmart)، گس (Guess) و اولد نیوی (old Navy)
در آخر
با حمایت از مد پایدار و هوشمندانه خرید کردن می‌توانید از سیاره خاکی‌مان و محیط‌زیست حمایت کنید و در عین حال موجب پیشبرد اهداف مد پایدار و اخلاقی شوید. اگر شما هم روش‌هایی می‌شناسید که می‌تواند در این راه کمک باشد، خوشحال می‌شویم با ما در میان بگذارید.
