برند گوچی یکی از برندهای پرحاشیه صنعت مد به شمار میرود. از دشمنیهای خانوادگی و جدال بر سر تصاحب مالکیت برند گرفته تا ورشکستگی، فروش عمومی سهام شرکت و حتی قتل که الهامبخش فیلم «خانه گوچی» ریدلی اسکات با بازی لیدی گاگا شد، این برند فرازونشیبهای زیادی را از سر گذرانده است. در این مطلب میخواهیم درباره برند گوچی صحبت کنیم.
گوچیو گوچی؛ بنیانگذار برند گوچی
گوچیو گوچی در ۲۶ مارس ۱۸۸۱ در فلورانس، منطقه صنعتی شمال ایتالیا، به دنیا آمد. او فرزند یک تاجر ایتالیایی بود. در سال ۱۸۹۸، گوچیو که فقط ۱۷ سال داشت، فلورانس را ترک کرد تا به کشورهای دیگر سفر کند و با فرهنگ، پیچیدگی و اصول زیباییشناسی جهانی آشنا شود. او بهدنبال ماجراجویی بود و بیشترین هیجان را در شهر لندن یافت.
در لندن اولین شغلش را در هتل ساووی به دست آورد. در مدتی که در این هتل بود، بهعنوان ظرفشو، پیشخدمت، پادو و دربان کار کرد و بالاترین سمتی که به او دادند مسئول آسانسور بود. شاید تعجب کنید؛ اما ساووی اولین هتل در جهان بود که آسانسور راهاندازی کرد. این هتل لوکسترین هتل اروپا در اوایل قرن بیستم بود. همه افراد مشهور و سیاستمدارانی که به لندن میآمدند این هتل را به هر هتل دیگری ترجیح میدادند. بنابراین گوچی افتخار این را داشت که افرادی مانند کلود مونه، مریلین مونرو، فرانک سیناترا و وینستون چرچیل را وقتی سوار آسانسور میشدند مشایعت کند. برخورد مداوم با افراد مشهور به گوچیو کمک کرد مهارت زیادی در برقراری ارتباط پیدا کند. او در این زمان به یک نتورکر تبدیل شده بود و چیزهای زیادی درباره انواع سبک، لباس، اکسسوری، جواهرات، آداب و عادات افراد مشهور آموخت.
گوچی در سال ۱۹۰۱ با آیدا کالولی (Aida Calvelli)، دختری ۲۴ ساله که هم خودش و هم پدرش خیاط بودند، ازدواج کرد. یک سال بعد دخترشان گریمالدا به دنیا آمد. گوچیو و آیدا چهار فرزند دیگر هم به دنیا آوردند: انزو در سال ۱۹۰۴ که در کودکی درگذشت، آلدو متولد ۱۹۰۵، واسکو متولد ۱۹۰۷ و رودولفو متولد ۱۹۱۲.
شروع کسبوکار و راهاندازی فروشگاه
گوچی تمام پساندازی را که از سالهای کار در هتلداری جمع کرد برای کسبوکارش گذاشت. او به فلورانس بازگشت و متوجه شد که دیگر تجارت پدرش مانند قبل خستهکننده به نظر نمیرسد. در سال ۱۹۲۱، گوچی فروشگاهش را در فلورانس بازگشایی کرد.
او قصد داشت با فروش چمدانهای وارداتی از آلمان و انگلستان و همچنین محصولات ساخت خودش مشتریانی منحصربهفرد جذب کند. با رشد کسبوکار، گوچی توانست کارگاه کوچکی را که پشت فروشگاهش ساخته بود گسترش دهد و صنعتگران ماهرتری را برای تولید کیفهای سفارشی استخدام کند. ازآنجاکه گوچی جمعیت ثروتمند فلورانس را هدف قرار داده بود، کارگاهش بهسرعت به جایی برای تولید کیف زین و وسایل مربوط به ورزشهای با اسب تبدیل شد. در آن زمان ورزشهایی که با اسب انجام میشد، مختص اشراف بود و لوازم چرمی مربوط به این ورزشها بهشدت تقاضا داشت. به این ترتیب ثروتمندان جامعه بهسرعت متوجه گوچی شدند و او توانست کارگاهش را به سطح بالاتری ارتقا دهد. البته رقیب زیادی هم در این حوزه نداشت.
تحریم ایتالیا و کمبود عرضه چرم
در سال ۱۹۳۳، آلدو گوچی که برای پدرش کار میکرد و شخصیتی جاهطلب داشت، اولین طرح لوگوی نمادین گوچی را با الهام از حروف اول نام پدرش طراحی کرد. در سال ۱۹۳۵ موسولینی، دیکتاتور ایتالیایی، دستور حمله به اتیوپی را صادر کرد و باعث شد جامعه بینالملل ایتالیا را ازنظر تجاری تحریم کند. به همین دلیل چرم بهسختی پیدا میشد و گوچی مجبور شد برای تولید اقلام چرمی ازجمله کفش، کیف پول و کمربند راه دیگری پیدا کند.
گوچی تصمیم گرفت از پارچه کاناپای توسکانی (کنف) کیفهایش را تهیه کند. این کیفها سبک بودند و رنگ قهوهای مایل به زرد داشتند که در حاشیههای آنها مغزی چرمی دوخته شده بود. نشان GG هم روی آنها خودنمایی میکرد. تا به امروز کیف کاناپای گوچی با چاپ الماسهای کوچک متصل به همِ قهوهای تیره روی پسزمینه قهوهای مایل به زرد، یکی از محبوبترین محصولات گوچی به شمار میرود. در سال ۱۹۳۸ آلدو پدرش را متقاعد کرد که یک فروشگاه دیگر در رم باز کند. آنها فضایی را در ویا کاندوتی (Via Condotti) نزدیک به بولگاری و انریکو کوچی که پیراهنهای انحصاری عرضه میکرد پیدا کردند. به این ترتیب محصولاتشان فروش بیشتری پیدا کرد.
در سال ۱۹۴۵ با پایان جنگ جهانی دوم، کیفهای سویتر (Suiter) تاشو که همان کاناپا بود ولی در داخل آویز لباس داشت، در میان افسران ارتش بریتانیا که رم را اشغال کردند محبوب شد.
دو سال بعد، گوچی اولین کیف دستهداری را که در آن زمان 0633 نامیده میشد و دسته آن از بامبو ساخته شده بود به بازار عرضه کرد. دسته خمیده این کیف از زین اسب الهام گرفته شده بود. از آن زمان بامبو به یکی از محصولات نمادین گوچی تبدیل شد:
کیفهای گوچی را ببینید
مسئولیتهای بیشتر آلدو با افزایش سن پدر
همچنان که سنوسال گوچی بیشتر میشد، آلدو مسئولیتهای بیشتری بر عهده میگرفت. این آلدو بود که از پوست خوک در محصولات این برند استفاده کرد. هنگامی که آلدو به یک نمایشگاه تجاری در لندن سفر کرده بود، با یک دباغ اسکاتلندی آشنا شد و از او خواست تأمینکننده اصلی پوست خوک برای گوچی باشد.
تولد مائوریتزیو گوچی؛ پسر رودولفو
در سال ۱۹۴۸، رودولفو و همسرس الساندرا صاحب پسری شدند و نام او را مائوریتزیو گذاشتند. مائوریتزیو همان نوه مقتول گوچی است که کمی بعد درباره آن صحبت خواهیم کرد.
آشنایی با آمریکاییها؛ اتفاقی که بهنفع گوچی بود
در سال ۱۹۵۱، جیووان باتیستی جورجینی که یک اشرافزاده فلورانسی بود و با صنعت خردهفروشی آمریکا ارتباطاتی داشت، از گوچی دعوت کرد تا مجموعهاش را در یک نمایشگاه کوچک برای خریداران آمریکایی و روزنامهنگاران در اروپا برای نمایشگاههای مد پاریس ارائه دهد. همین رویداد گوچی را برای اولین بار به مخاطبان آمریکایی شناساند و درنهایت به هفته مد فلورانس تبدیل شد. در این زمان خانواده گوچی اولین فروشگاهشان را در میلان افتتاح کردند. طرح سبز- قرمز- سبز معروف گوچی هم در همین سال به امضای این برند تبدیل شد.
بازگشایی اولین فروشگاه در آمریکا
در سال ۱۹۵۲ آلدو به همراه برادرانش رودولفو و واسکو به نیویورک سفر کرد. آنها با کمک یک وکیل آمریکایی بهنام فرانک دوگان (Frank Dugan) شرکت گوچی شاپس (Gucci Shops Inc.) را راهاندازی کردند که صاحب حقوق علامت تجاری گوچی در آمریکا بود. همچنین اولین فروشگاه آمریکایی خود را در خیابان پنجاه و هشتم شرقی در نبش خیابان پنجم افتتاح کردند. در فلورانس هم پائولو گوچی کوچکترین پسر آلدو، بهعنوان طراح زیر نظر عمویش واسکو شروع به کار کرده بود و به این ترتیب این تجارت خانوادگی روزبهروز بیشتر گسترش مییافت.
درگذشت گوچیو بعد از افتتاح بوتیک در آمریکا
در ۲ ژانویه ۱۹۵۳، گوچیو که حالا ۷۲ سال داشت، در خانهاش در فلورانس درگذشت. فوت او درست دو هفته بعد از اینکه آلدو بوتیک گوچی را در نیویورک افتتاح کرد اتفاق افتاد.
در همین سال گوچی لوفر معروفش را با تزئین فلزی طلایی روی آن که شبیه رکاب زین اسب است به بازار عرضه کرد. این کفش آنقدر محبوب است که در سال ۱۹۸۵ آن را در موزه هنر متروپولیتن نیویورک به نمایش گذاشتند و حالا بخشی از مجموعه دائمی آن است. تصویر آن را در زیر میبینید:
بعد از مرگ بنیانگذار، شرکت میان پسران ارشد به سه بخش تقسیم شد: آلدو همچنان بر توسعه گوچی در خارج از کشور و همچنین تمام تصمیمات اصلی تجارت گوچی نظارت میکرد، رودولفو مدیریت فروشگاه میلان را بر عهده گرفت و واسکو کارخانه جدیدی را که بهتازگی در منطقه اولترارنو (Oltrarno) در فلورانس افتتاح کرده بودند اداره میکرد. آنها در سال ۱۹۶۱ فروشگاههایی را در لندن و پالم بیچ افتتاح کردند.
موفقیتهای بیشتر با محصولات متنوعتر
در اوایل دهه ۱۹۶۰، گوچی نام کیفی را که موردعلاقه بانوی اول آمریکا، ژاکلین کندی، بود به جکی تغییر داد. این کیف در رنگها و طرحهای متنوعی به بازار عرضه شد و تا سالها بعد همچنان پرفروش بود. در سال ۱۹۹۹ این کیف و نیز کیف دیگری بهنام ایت (it) بازار را قبضه کردند.
در سال ۱۹۶۶ بود که گوچی روسری فلورا را برای پرنسس گریس کلی، شاهزاده موناکو طراحی کرد. الگوی این روسری به نمادی تبدیل شد که بعد از آن مدیران خلاق خانه گوچی ازجمله فریدا جیانینی و الساندرو میکله در مجموعه آریا دوباره از آن استفاده کردند:
در سال ۱۹۷۲، گوچی فروشگاهی را در توکیو باز کرد. در همین زمان پسر رودولفو، مائوریتزیو، را به نیویورک فرستادند تا زیر نظر عمویش آلدو کار کند. او دهسال با عمویش ماند.
اولین عطرهای برند گوچی
گوچی اولین عطرش را در سال ۱۹۷۵ عرضه کرد. این عطر گوچی نامبروان نام داشت و محبوبیت زیادی به دست آورد. بعد از آن عطرهای گوچی گیلتی، فلورا، گوچی بای گوچی و گوچی بلوم از پرفروشترین عطرهای گوچی هستند.
احیای برند بعد از افول
در سال ۱۹۸۱ گوچی برای اولین بار لباسهای آماده برای پوشیدن را در سالا بیانکا در فلورانس به نمایش گذاشت که موفقیت زیادی به دست آورد.
این آغاز دورهای بود که گوچی دیگر آن برند درخشان و فوقالعاده نبود؛ زیرا بهدلیل شرایط اقتصادی به تولید محصولات ارزانتر و غیرانحصاری روی آورده بود. در سال ۱۹۸۲ مدیریت شرکت را به رودولفو و یک سال بعد به پسرش مائوریتزیو سپردند. مائوریتزیو رویای بازگرداندن مجدد برند به روزهای درخشانش را داشت و خیلی تلاش کرد ورق را برگرداند.
در سال ۱۹۸۹، مائوریتزیو با بانک سرمایهگذاری مستقر در بحرین و شرکت مدیریت دارایی اینوستکرپ (Investcorp) شروع به همکاری کرد. این شرکت ۵۰ درصد از سهام گوچی را از این خانواده خرید. آلدو آخرین نفری بود که با فروش سهام موافقت کرد.
در گام بعدی، مائوریتزیو پیشنهاد کرد با داون ملو، رئیس برگدورف گودمن، تماس بگیرند تا در احیای برند به آنها کمک کند. بنابراین ریچارد لمبرتسون را که مدیر بخش اکسسوری برگدورف بود بهعنوان مدیر طراحی گوچی استخدام کرد و سپس در سال ۱۹۹۰ تام فورد، طراح آمریکایی را هم به برند دعوت کرد تا بر بخش لباسهای آماده برای پوشیدن نظارت کند.
در سال ۱۹۹۳، مائوریتزیو سهام خود را به شرکت اینوستکرپ منتقل کرد و به این ترتیب به مشارکت خانواده در این شرکت پایان داد.
تام فورد برای احیای گوچی تلاش بسزایی انجام داد و بهنوعی ناجی این برند شد. در سال ۱۹۹۴ او را بهعنوان مدیر خلاق برند منصوب کردند. اولین مجموعه او برای پاییز ۱۹۹۵ موفقیتی بزرگ رقم زد و هرچند سبک تام فورد طوری بود که انتقادهای زیادی را برمیانگیخت، باز هم شرکت از نابودی نجات یافت و بار دیگر به روزهای اوجش در صنعت مد بازگشت:
قتل مائوریتزیو گوچی
در ۲۷ مارس ۱۹۹۵، مائوریتزیو گوچی را در مقابل دفتر کارش در میلان به ضرب گلوله کشتند.
درحدود ۲ سال هویت قاتل مائوریتزیو در هالهای از ابهام باقی ماند، تا اینکه مشخص شد همسر سابق او، پاتریسیا رجیانی با کمک مشاورش یک قاتل را برای کشتن مائوریتزیو اجیر کرده است. قرار شد رجیانی ۲۶ سال را در زندان بگذراند؛ اما بعد از ۱۷ سال آزاد شد. او آشکارا اعتراف کرد که از شوهر سابقش متنفر بوده است، اما همیشه انکار کرد که میخواسته او را بکشد.
در همان سال سهام گوچی در بورس نیویورک و آمستردام عرضه شد. در این زمان تام فورد، مدیرعامل شرکت بود و همراه با دومینیکو دی سول، کاملا برند را احیا کرده بودند. دی سول با مدیریت مجوزها، امتیازها و خطوطی ثانویه کاری کرد تا گوچی که بهمدت یک دهه به برندی معمولی تبدیل شده بود، دوباره به اوج برگردد.
جنگ بر سر میراث گوچی
چند سال بعد از پیشرفتی که تام فورد برای گوچی به ارمغان آورد، برند پرادا تصمیم گرفت سهام این شرکت را بخرد. او ۹.۵ درصد از سهام گوچی را به دست آورد. بین ژوئن ۱۹۹۸ و فوریه ۱۹۹۹، رئیس گروه ال و ام هاش، برنارد آرنو، شروع به جمعآوری سهام گوچی کرد و در نهایت ۳۴.۴ درصد از سهام آن را به چنگ آورد؛ چیزی که دی سول و تام فورد بهشدت با آن مخالف بودند. آنها یکی از دراماتیکترین جنگوجدالهای تاریخ صنعت مد در قرن بیستم را رقم زدند و آرنو را که سهام پرادا را هم بلعیده بود، متهم کردند که میخواهد بدون ارائه پیشنهادی کامل و منصفانه به سهامداران، کنترل این شرکت را به دست بگیرد. این حرکت در دادگاه هلند کاملا قانونی به حساب میآمد.
فرانسوا پینو که رقیب فرانسوی آرنو بود به کمک گوچی آمد. او شرکت را زیرمجموعه شرکت خودش PPR (کرینگ امروزی) کرد. این دو رقیب تا مدتها در دادگاههای هلند و در مطبوعات بینالمللی با هم جنگیدند.
پس از اینکه PPR گوچی را خرید، همچنان به پیگیری قضایی ادامه داد تا اینکه در نهایت ال و ام هاش را مجبور کرد در ۱۰ سپتامبر ۲۰۰۱ به رأی دادگاه تن دهد و در نهایت این PPR بود که کنترل کامل گوچی را به دست آورد.
در سالهای بعد، دی سول و فورد با فکر آزادتر به گسترش گوچی کمک کردند. ابتدا گوچی را به گروه گوچی تبدیل کردند و با هم تصمیم گرفتند که ۲.۹ میلیارد دلار از قرارداد PPR را خرج کنند. به این ترتیب در کمتر از سه سال، شرکتهای ایو سن لوران، بالنسیاگا، بوتگا ونتا، الکساندر مک کویین، استلا مک کارتنی، بوچران و بدات را خریدند.
اختلاف بین مدیر جدید با فورد و دی سول
با گذشت زمان تنشهایی بین مدیریت جدید با فورد و دی سول اتفاق افتاد. درنهایت در سال ۲۰۰۴ هر دو نفر با اینکه تلاش زیادی برای دستیابی به توافق برای استقلال مالی، مدیریتی و خلاقیت انجام دادند موفق نشدند و هر دو شرکت را ترک کردند.
دو سال قبل از آن، فریدا جیانینی، طراح کیفدستیهای فندی، به بخش اکسسوریهای این برند پیوسته بود و بهعنوان بخشی از تیم طراحی تام فورد مشغول به کار بود. وقتی تام فورد گوچی را ترک کرد، جیانینی مدیر خلاق بخش اکسسوری شد، جان ری طراحی بخش مردانه را به عهده گرفت و الساندرا فاچینتی مسئولیت نظارت بخش زنان را پذیرفت. رابرت پولت، رئیس شرکت غذای منجمد یونیلور، بهعنوان مدیرعامل جدید گروه گوچی انتخاب شد و مارک لی، مدیرعامل ایو سن لوران، بهعنوان مدیرعامل گوچی انتخاب شد.
در سال ۲۰۰۵، جیانینی مدیر خلاق لباسهای زنانه آمادهٔ پوشیدن شد و یکسال بعد به سمت مدیر خلاق پوشاک مردانه منصوب شد.
مارک لی در سال ۲۰۰۹ این شرکت را ترک کرد و پاتریزیو دی مارکو، مدیر بوتگا ونتا، جانشین او شد. یکسال بعد از ورود دی مارکو به شرکت، گوچی فروشگاهی در سنگاپور بازگشایی کرد. او و جیانینی با هم ازدواج کردند و تصمیم گرفتند بر جنبههای ایتالیایی این برند، استفاده از عناصر نمادین آرشیو آن و سبک زندگی مرفه تأکید کنند.
استعفای دی مارکو و جیانینی و درخشش میکله
در دسامبر ۲۰۱۴ بهدنبال کاهش فروش گوچی، دی مارکو و یک ماه بعد از او جیانینی این شرکت را ترک کردند. در ژانویه ۲۰۱۵، مارکو بیزاری، مدیرعامل سابق بوتگا ونتا و رئیس سابق بخش لباسهای لوکس و کالاهای چرمی کرینگ، جانشین دی مارکو شد. او در همان ماه اول ورودش الساندرو میکله را که معاون جیانینی و طراح اکسسوریها مو بود بهعنوان مدیر خلاق منصوب کرد.
ازآنجاکه جیانینی ناگهان شرکت را ترک کرده بود، شرکت مجبور شد در عرض چند روز مجموعه مردانه پاییز ۲۰۱۵ را حاضر کند. این فرصتی بود تا میکله خودش را نشان دهد. او با استفاده از عناصر زیباییشناختی جدید، سبک عجیبوغریب و آندروژنیاش، لباسهایی خاص ارائه کرد که نام گوچی را بار دیگر بر زبانها انداخت. حالا گوچی برای مشتریان جوانتر لباس تهیه میکرد و افزایش ۳۵ درصدی فروش آن برای پنج فصل متوالی تا سه ماهه اول سال ۲۰۱۸، بیزاری را بر آن داشت تا در ژوئن همان سال، هدف درآمد ۱۰ میلیارد یورویی را برای برند تعیین کند.
دستاوردهای میکله برای گوچی
میکله بار دیگر لوگوی نمادین GG گوچی را بازسازی و کیفهای برزنتی و کفشهای راحتی را بهروز کرد. گلدوزی کیفها با طرح گلها و رنگآمیزی آنها که همگی با دست انجام میشد و طراحی دمپاییهای خزدار، باعث شد فروش اکسسوریها در گوچی دوچندان شود.
میکله پنج سال بعد از اولین حضورش در گوچی، در بحبوحه کووید- ۱۹، آیین قدیمی و فرسوده نمایشهای فصلی مد را کنار گذاشت و با کمک گاس ون سنت (Gus Van Sant) مجموعهای هفتقسمتی را برای کالکشن «پیشنوای چیزی که هرگز پایان نمیپذیرد» در نوامبر ۲۰۲۰ کارگردانی کرد و از بازیگرانی همچون بیلی آیلیش، هری استایلز و فلورانس ولش بهره برد.
در آوریل ۲۰۲۱ بهمناسبت صدمین سالگرد این برند، میکله مجموعه آریا را ارائه کرد و تعدادی از طرحهای بسیار محبوب گوچی از کیف بامبو گرفته تا موتیف فلورا را دوباره به کار گرفت و یک مجموعه نوآورانه با بالنسیاگا معرفی کرد.
هنوز بیزاری بهعنوان مدیرعامل گوچی و میکله بهعنوان مدیر نوآوری این شرکت، تلاش میکنند نام برند را زنده نگه دارند و تا به امروز موفق عمل کردهاند.
حقایقی جالب درباره برند گوچی
- گوچیو ۴۰ ساله بود که این شرکت را تأسیس کرد.
- کیفدستی زنانه و سامسونتهای آن محبوبترین محصولات گوچی هستند.
- تو چینز (2 Chainz)، رپر مشهور، طرفدار دوآتشه این برند است؛ جمله معروف او این است: «وقتی مردم، مرا در فروشگاه گوچی دفن کنید».
- در زمان موسولینی که چرم پیدا نمیشد، گوچی از ابریشم و کنف محصولاتش را تهیه میکرد.
- در دهه ۱۹۸۰، گوچی بعد از انتشار داستانهای مربوط به رسوایی خانواده گوچی در مطبوعات تقریبا ورشکسته شد.
- تام فورد فروش شرکت را در عرض ۵ سال بیش از ۹۰ درصد افزایش داد و خانه گوچی را به ارزش ۴ میلیارد دلار رساند. او در دورهای از حضورش بزرگترین سهامدار گوچی بود.
- شلوار جین Genius بهعنوان گرانترین شلوار جین دنیا در کتاب رکورد گینس ثبت شده است. در سال ۱۹۹۸ قیمت این شلوار ۳۱۳۴ دلار بود!
- در سال ۲۰۰۵ گوچی با یونیسف همکاری کرد. درصدی از تمام سودهای این شرکت به این سازمان اهدا میشود و برای کودکان تحصیلات بهتر و آب پاک فراهم میکند.
- اولین نمایش مد گوچی ۶۰ سال بعد از تأسیس آن بود.
- پروژه Chime for Change گوچی با هدف کمک به توانمندسازی دختران و زنان جوان راهاندازی شده است و تاکنون بیش از ۲۰۰ پروژه مختلف را تأمین مالی کرده است.
پایان داستان
به پایان داستان صدویکساله برند گوچی رسیدیم. این برند واقعا گذشته پرفرازونشیبی داشت و با اکران فیلم «خانه گوچی» که در ایتالیا فیلمبرداری شد، توجه بیشتری را هم به خود معطوف کرد. در این فیلم لیدی گاگا در نقش پاتریسیا رجیانی، آدام درایور در نقش مائوریتزیو گوچی و آل پاچینو در نقش آلدو گوچی ظاهر شدهاند. در هر صورت، یک کارگر ساده هتل توانست برندی راهاندازی کند که با وجود تندباد حوادث، تا به امروز زنده مانده و در سراسر جهان شناخته شده است. از این موفقیت درسهای زیادی میتوان آموخت.
اگر این مطلب را تا انتها مطالعه کردید، لطفا دیدگاههایتان را درباره این برند و درسهایی که از آن آموختید برایمان بنویسید.