برند ژیوانشی یک برند فرانسوی شناختهشده برای لباسهای اوت کوتور، عطر، اکسسوری و لوازم آرایشی است. امروز میخواهیم درباره این برند که در حال حاضر متعلق به گروه لوکس ال و ام هاش (LVMH) است صحبت کنیم.
اوایل زندگی هوبرت ژیوانشی
هوبرت جیمز تافین دو ژیوانشی (Hubert James Taffin de Givenchy) بنیانگذار برند ژیوانشی است. هوبرت در سال ۱۹۲۷ در بووه واقع در شمال فرانسه به دنیا آمد. پدر او، لوسین، یک اشرافزاده بود و خاندان مادرش، بئاتریس، اصالتا هنرمند بودند. پدربزرگ مادریِ هوبرت طراح صحنه کاخ الیزه و پدر پدربزرگش طراح صحنه اپرای پاریس بود. وقتی هوبرت ۳ سال داشت، پدرش بهدلیل ابتلا به آنفلوانزا فوت کرد و مادر و مادربزرگش او را بزرگ کردند. این دو نفر با مجموعه عظیمی از پارچهها و لباسهای فراوان که متعلق به پدربزرگ هوبرت بود، اشتیاق به خلاقیت، مد و پارچهها را در او پرورش دادند. بااینحال مانند بسیاری از خانواده اشراف در آن زمان، مادر هوبرت آرزو داشت پسرش یک حقوقدان شود. چیزی که با روحیه او همخوانی نداشت.
هوبرت تا سن ۱۰ سالگی بهشدت به مد و لباس علاقه پیدا کرده و از کریستوبال بالنسیاگا، طراح مد آن سالها، برای خودش بت ساخته بود. میل دیوانهوار به دیدار بالنسیاگا، باعث شد هوبرت در ۱۰ سالگی از خانه بگریزد که البته ناموفق بود. همین امر در نهایت مادر هوبرت را متقاعد کرد از آرزوی وکیلشدن پسرش بگذرد و اجازه دهد هوبرت مد را دنبال کند.
ترک زادگاه و نقلمکان به پاریس
میتوان گفت پاریس مقصد نهایی تقریبا همه طراحان مد اروپایی است. این شهر پیوندی ناگسستنی با دنیای مد دارد. به همین دلیل هوبرت که حالا ۱۷ سال شده بود و آنقدر رشد کرده بود که دیگر زادگاهش چیزی برای او نداشت، تصمیم گرفت به پاریس برود. وقتی به پاریس رسید، در خانه مد ژاک فت (Jacques Fath) شاگردی کرد و البته همزمان در École Nationale Supérieure des Beaux-Arts هم درس میخواند. در سال ۱۹۴۶، کریستین دیور به او توصیه کرد نزد رابرت پیگه که خود دیور را آموزش داده بود برود و پیش او کار کند. یک سال بعد هم، هوبرت مدت کوتاهی برای لوسین للونگ کار کرد و در نهایت به خانه مد السا شیاپارلی، طراح افسانهای آن دوران، رسید و همه تلاشش را کرد تا سمت مدیر هنری بوتیک شیاپارلی در پلیس وندوم (Place Vendôme) را از آن خود کند.
تأسیس خانه مد و برند ژیوانشی
هوبرت در سال ۱۹۵۲ خانه مد خودش را تأسیس کرد و دفتر مرکزی آن را در خیابان آلفرد دو وینی در منطقه هشتم پاریس قرار داد. اولین مجموعه او، خط تولید سپریت (separates) بود. مجموعهای جسورانه که استفاده از خطوط معماری، طرحهای ظریف و پارچههای ساده ویژگی مهم آنها بود. این مجموعه با استقبال بینظیری روبهرو شد بهطوریکه نشریه وگ آن را یکی از خبرسازترین اتفاقات بهار آن سال نامید. همین اولین نمایش درخشان هوبرت، راهگشای مسیر او برای خانه مدی شد که چهار دهه تحت سلطنت هوبرت قرار داشت.
برای افتتاحیه این نمایشگاه، هوبرت دوست صمیمیاش بتینا گرازیانی را که مدل مشهور پاریسی بود انتخاب کرد. او یک بلوز با آستین رافلدار به تن داشت که نامش را بتینا گذاشته بودند و دامنی با کمر تنگ پوشیده بود. گرازیانی که تا آخر عمر دوست و همکار هوبرت باقی ماند، اولین مدل او بود و در تأسیس خانه ژیوانشی بهعنوان مدیر روابط عمومی نقش مهمی داشت.
راهاندازی خط تولید لباسهای آماده پوشیدن
فقط دو سال از تأسیس خانه مد گذشته بود که ژیوانشی بهعنوان اولین خیاط ارائهدهنده لباسهای آمادهٔ پوشیدن در صنعت مد تاریخساز شد. این لباسها نشاندهنده دموکراتیکسازی سیستم مد سنتی بود و کاملا با نیازهای طبقات متوسط روبهرشد پس از جنگ مطابقت داشت. در همین زمان بود که هوبرت سرانجام توانست با قهرمان زندگیاش یعنی بالنسیاگا دیدار کند. او در تمام طول زندگی حرفهایاش از بالنسیاگا بهعنوان الهامبخشِ طراحی و سبکش یاد میکرد. این دو در این سال همکاری را آغاز کردند.
ارائه مجموعه «سپریت» ریسک زیادی داشت؛ چون لباسهایی که ژیوانشی طراحی کرده بود در آن زمان کاملا غیرمعمول و بیسابقه بود. لباسهای دهه ۱۹۵۰ کاملا قالب تن بودند و کمر تنگی داشتند؛ درحالیکه لباسهای ژیوانشی در قسمت کمر آزاد و مدرن بودند. برای مثال، یکی از نمادینترین لباسهای این برند، بلوزی نخی به نام بتینا بود که کمر مشخصی نداشت و گشاد بود. شاید نام آن برگرفته از نام مدل آن بتینا گرازیانی باشد.
دوستی و همکاری پایدار با آدری هپبورن
یک سال بعد از افتتاح خانه مد، ژیوانشی با خانمی آشنا شد که تا آخر عمر دوست او باقی ماند: آدری هپبورن زیبا و مشهور. آدری تا همیشه مشتری پروپاقرص لباسهای طراحیشده هوبرت بود.
آنها زمانی با هم دیدار کردند که آدری چند لباس از خانه مد ژیوانشی برای فیلم سابرینا قرض گرفت. دوستی این دو از همان زمان آغاز شد و میتوان گفت تا کنون در تاریخ مد هیچ همکاریای بین بازیگر و طراح تا به این حد طولانی نبوده است.
ژیوانشی برای آدری لباسهای زیبایی طراحی میکرد و آدری هم درباره او میگفت:
لباسهایی که هوبرت طراحی میکند، تنها لباسهایی هستند که با پوشیدن آنها حس میکنم خودِ خودم هستم. او چیزی بیشتر از یک دوزنده لباس است، او شخصیت خلق میکند.
معروفترین لباسی که هوبرت برای آدری طراحی کرد، لباس مشکی ساده و زیبایی بود که اگر فیلم صبحانه در تیفانی را دیده باشید، احتمالا آن را به یاد دارید. لباس آدری در مراسم اسکار سال ۱۹۵۴ و لباسی که روز عروسیاش با آندرهآ دوتی در سال ۱۹۶۹ پوشید هم از بهترین طراحیهای هوبرت است:
در سال ۱۹۵۷ هم آدری اولین عطر ژیوانشی، له اینتردیت (L’Interdit) را تبلیغ کرد:
بازشدن پای افراد مشهور به خانه مد ژیوانشی
آدری تنها ستارهای نبود که نبوغ ژیوانشی را درک کرده بود؛ خیلی زود پای بسیاری از ستارهها و افراد مشهور در آن دوران به خانه مد ژیوانشی باز شد. زمانی که هوبرت مدیریت خانه مد را به عهده داشت، بارها برای تهیه لباس برای رویدادهای مهم در تاریخ مد فرانسه دعوت شد. برخی از افراد مشهوری که لباسهای این برند را در رویدادهای بسیار مهم زندگیشان انتخاب کردهاند عبارتاند از:
- بانوی اول، جکی کندی، برای بازدید از کاخ ورسای، لباسی گلدوزیشده از برند ژیوانشی را بهاحترام مد فرانسوی انتخاب کرد؛
- گریس کلی برای دریافت جایزه اسکار برای فیلم دختر روستایی در سال ۱۹۵۵ لباس ساتن سبز کمرنگی از برند ژیوانشی را پوشید؛
- مگان مارکل، عروس خاندان سلطنتی، لباس عروسیاش را از این برند انتخاب کرد.
ستارگان امروزی علاقهمند به برند ژیوانشی
کیت بلانشت، نائومی کمپبل، مدونا، ریحانا، بیانسه، کورتنی لاو، گونگ لی، کیم کارداشیان و بسیاری دیگر از افراد مشهور امروزی هم در مراسم فرش قرمز، مت گالا یا رویدادهای دیگر از لباسهای این برند بارها استفاده کردهاند. با هم لباسهای برخی از این افراد مشهور را با هم ببینیم:
گونگ لی، در لباسی از ژیوانشی که کلر وایت کلر، مدیر فعلی خانه مد ژیوانشی آن را طراحی کرده است
کیت بلانشت، هنرپیشه هالیوود، در لباسی از برند ژیوانشی در مراسم فرش قرمز
ریحانا، خواننده، با لباس اوت کوتور از برند ژیوانشی
رامی مالک، بازیگر فیلم آقای ربات، در کتوشلواری از ژیوانشی
گسترش کسبوکار و بزرگتر کردن خانه مد
پس از نزدیک به دو دهه تخصص در زمینه پوشاک زنانه، هوبرت اولین خط تولید لباسهای آماده مردانه را با نام ژیوانشی جنتلمن در سال ۱۹۶۹ راهاندازی کرد. درست مانند خط تولید پوشاک زنانه، این خط شیک و کلاسیک هم کاملا هوشمندانه طراحی میشد. در کنار آن لباسهای کودکانه، اکسسوریها و محصولات آرایشی زیبایی به گسترش کسبوکار هوبرت کمک کردند و تا به امروز پایههای اصلی این خانه مد هستند. به جز این موارد، ژیوانشی یکی از برجستهترین کوتوریستهای صنعت مد است که لباسهای اوت کوتور جذابی طراحی میکند. لباسهای اوت کوتور لباسهایی هستند که برخی از بزرگترین برندها آنها را طراحی میکنند و مسلما آنها را در فشنشوها دیدهاید. احتمالا هم تعجب میکنید که این لباسها چرا این قدر عجیب و غریباند و آیا واقعا کسی آنها را میپوشد؟ شاید هم فکر میکنید صنعت مد دارد به قهقرا میرود!
اوت کوتور یا لباسهای با دوخت سطح بالا، لباسهاییاند که در بازار وجود ندارند و فقط در خانه مد یافت میشوند. اساسا یک برند آنها را برای پوشیدن در موقعیتهای عادی طراحی نمیکند. همه این لباسها با الهام از موضوع خاصی طراحی شدهاند و داستانی پشت آنهاست. این هنر طراح را نشان میدهد که این داستان را چطور با استفاده از پارچهها، گلها و مواد دیگر، بهشکل یک لباس درآورد. برخی از افراد مشهور در مراسم و رویدادهای خاصی مانند مت گالا، با پوشیدن یک لباس اوت کوتور، موضوعی را که خودشان یا برند موردنظر میخواهند روی اهمیت آن تأکید کنند نشان میدهند. این موضوع میتواند اعتراض به مشکلات جهانی، پیشنهاد برای بهترکردن محیط زیست یا هر چیز دیگری باشد. برخی از اوت کوتورهای ژیوانشی را ببینیم:
سبک ژیوانشی در طراحی لباسهایش
سبک ژیوانشی ترکیبی زیبا با ظرافت فوقالعاده از سبک کلاسیک با سبک چشمگیر عصر مدرن است. او با امتحانکردن روشهای جدید تفکری که درباره زیبایی و لباس داشت، نوآوری را به دنیای مد آورد. او نزدیک به بیست سال روی خط تولید پوشاک زنانه کار کرد و بعد از آن بود که خط تولید لباسهای مردانه را آغاز کرد. سبک او برای لباسهای مردانه طوری بود که ظرافت و زیبایی را پوشش میداد؛ اما از حالت مردانهاش خارج نمیشد. به همین دلیل مردی که ژیوانشی میپوشد، علاوه بر اینکه سادگی و ظرافت را به نمایش میگذارد، حالت مردانهاش را هم حفظ میکند.
از سوی دیگر ژیوانشی از جمله برندهایی است که تنوع را سرلوحه کارشان قرار دادهاند. محصولات این برند از پوشاک زنانه و مردانه و کودکانه گرفته تا اکسسوری و عطر تمام نیازهای مشتریان وفادارش را برآورده میکند.
نکته جالب دیگری هم در سبک ژیوانشی وجود دارد: برخلاف دیور که همیشه از پارچههای گرانقیمت و مجلل استفاده میکرد، ژیوانشی عادت داشت از پارچههای ارزانقیمت هم استفاده کند. همه که نمیتوانستند لباسهای گرانقیمت بپوشند، باید بهفکر طبقات متوسط جامعه هم میبود.
کنارهگیری از خانه مد و بازنشستگی
هوبرت که ۳۶ سال مدیریت این برند را برعهده داشت، در سال ۱۹۸۸ خانه مد را به گروه لوکس ال و ام هاش فروخت، با این شرط که ۷ سال دیگر هم طراح اصلی آن خودش باشد.
هفت سال بعد، در سال ۱۹۹۵، هوبرت که حالا ۶۸ ساله بود از اداره خانه مد کنارهگیری کرد. اندکی قبل از بازنشستگی به دوستانش گفته بود:
من از طراحی لباس دست کشیدهام، نه از کشفکردن و پیبردن به چیزهای جدید. زندگی مثل یک کتاب است؛ باید یاد بگیری چه زمانی آن را ورق بزنی.
درست یکساعت بعد از اینکه هوبرت آخرین مجموعه مد لباسش را در پاریس به نمایش گذاشت، برنارد آرنو جان گالیانو، طراح بریتانیایی، را بهعنوان جانشین او معرفی کرد. با اینکه هوبرت هرگز گالیانو را ملاقات نکرده و درباره انتصاب او حرفی نزده بود، نیویورک تایمز این انتصاب را اعلام کرد. بااینحال، این انتصاب عملی نشد و گالیانو تقریبا یک سال بعد به دیور رفت.
خانه مد ژیوانشی بعد از بنیانگذارش
بعد از رفتن جان گالیانو، الکساندر مککویین جانشین او شد و دوران موفقتری را در این برند سپری کرد. بهدنبال او طراحان برجستهای ازجمله جولیان مکدونالد، ریکاردو تیشی، کلر وایت کلر و از اواسط سال ۲۰۲۰، متیو ویلیامسون روی کار آمدند. از بین این افراد ریکاردو تیشی، طراح معروف ایتالیایی، که در سال ۲۰۰۵ بهعنوان مدیر خلاق انتخاب شد، بعد از خود آقای ژیوانشی طولانیترین مدت حضور را در این خانه مد داشته است.
هوبرت هم بههمراه شریک و همکارش فیلیپ ونه (Philippe Venet) به املاک روستایی خود در جانشِت (Le Jonchet) رفت که خارج از پاریس واقع شده بود. او سالهای پایانی عمرش را کاملا از دنیای مد دور بود و فقط گاهی در مصاحبهها یا سخنرانیها ظاهر میشد. سرانجام در ۱۰ مارس ۲۰۱۸ در سن ۹۱ سالگی در پاریس درگذشت.
روزهای کنونی برند ژیوانشی
این روزها برند ژیوانشی را کلر وایت کلر (Clare Waight Keller) اداره میکند. خانم کلر بریتانیایی است و اولین مدیر هنری ژیوانشی است که یک خانم است. او با استعداد فوقالعاده و درخشانش، الهامبخش بسیاری از محصولات این برند بوده و میراث پربار این خانه را ادامه داده است. به همین دلیل است که هنوز هم افراد مشهور ازجمله ریحانا، جی زی، لبرون جیمز، اما استون، میندی کالینگ، هایلی بیبر و مگان مارکل اغلب در رویدادهای فرش قرمز و مراسمهای مهمشان سراغ این برند میروند.
این برند لوکس بینالمللی هنوز هم در حال رشد و پیشرفت است و بیش از ۶۵ سال در تاریخ مد، آثار درخشانی از خود به جا گذاشته است.
سخن پایانی
هوبرت ژیوانشی در تمام عمر طولانی خود خلاقیت و اشتیاق را به نمایش گذاشت. میراث او هنوز تأثیر زیادی بر دنیای مد دارد و این نشان میدهد خوشبختانه این برند به دست افرادی کاردان و بادرایت افتاده است.
آيا این مطلب برایتان جالب بود؟ دوست دارید درباره کدام برندها اطلاعات کسب کنید؟ لطفا در دیدگاهها پیشنهادتان را برایمان بنویسید.