پوما یکی از شناختهشدهترین برندهای پوشاک ورزشی در جهان است که تاریخچهای پربار و موفق دارد. در این مطلب درباره برند پوما و بنیانگذارش، از آغاز مشترک با برادر تا شراکتهای چندمیلیونی، صحبت خواهیم کرد.
رودولف داسلر؛ بنیانگذار پوما
بنیانگذار پوما، رودولف داسلر است. او در ۲۶ مارس سال ۱۸۹۸ در هرتزوگناراخ آلمان به دنیا آمد. رودولف برادر بزرگتر آدولف، بنیانگذار آدیداس، بود. پدرشان در یک کارخانه تولید کفش کار میکرد. پس از ترک مدرسه، رودولف در کارخانه با پدرش شروع به کار کرد. سپس در جنگ جهانی اول شرکت کرد و وقتی بازگشت، ابتدا در یک کارخانه چینیسازی بهعنوان فروشنده و بعدها در کسبوکار تجارت چرم در نورنبرگ آموزش دید.
در سال ۱۹۲۴ رودی و برادر کوچکترش آدی، یک کارخانه تولید کفش تأسیس کردند و نام آن را کارخانه کفش برادران داسلر گذاشتند. آنها این کسبوکار خود را در رختشویی مادرشان آغاز کردند ولی چند سال بعد، در سال ۱۹۲۷، به ساختمان دیگری نقلمکان کردند.
در سال ۱۹۳۳، رودولف به عضویت حزب ناسیونالسوسیالیست کارگران آلمان یا همان حزب نازی (NSDAP) درآمد و کمی بعد آدی هم به حزب نازی پیوست؛ البته رودی به حزب نزدیکتر بود. آنها برای نیروهای مسلح آلمان کفش تولید میکردند. در همین سالها بسیاری از ورزشکاران طرفدار کفش داسلرها بودند و معتقد بودند این کفشها در برندهشدن مدال طلا به آنها کمک زیادی میکند. برجستهترین آنها در سال ۱۹۳۶ بود. در آن سال این دو برادر به المپیک تابستانی برلین رفتند و توانستند جسی اوونز، دونده دو سرعت آمریکا، را متقاعد کنند که از کفشهای آنها استفاده کند. وقتی اوونز چهار مدال طلا کسب کرد، تجارت این دو برادر رونق گرفت؛ تا جایی که قبل از جنگ جهانی دوم داسلرها سالانه ۲۰۰هزار جفت کفش میفروختند.
اختلاف دو برادر و آغاز رقابت شدید بین آنها
باوجود این موفقیتها، مدتها بود آدی و رودی با هم اختلاف داشتند تا اینکه شکاف بین آنها طی بمباران متفقین در سال ۱۹۴۳ به اوج خود رسید. در آن بمباران آدی و همسرش به یک پناهگاه رفته بودند که رودی و همسرش از قبل در آنجا بودند. آدی بهمحض دیدن آنها میگوید: «لعنتیها دوباره آمدند» و ظاهرا منظورش هواپیماهای جنگی متفقین بود؛ اما رودی تصور کرد که منظور آدی او و خانوادهاش بوده است. بعدها هم که سربازان آمریکایی رودی را دستگیر و به عضویت در اساس متهم کردند، مطمئن بود که برادرش او را تحویل داده است.
درهرصورت، ۲۸ سال بعد از تأسیس شرکت، آدی و رودی مطمئن شدند که اختلافاتشان حلشدنی نیست و تصمیم گرفتند هریک مسیر خود را بروند. به این ترتیب، در سال ۱۹۴۸ آدولف آدیداس را تأسیس کرد و رودولف ۱۴ تن از کارمندان را با خود برد و در انبار دیگری که آن هم بخشی از اموال خانواده بود، شرکت Sportschuhfabrik Rudolf Dassler یا همان رودا (RUDA) بنیان نهاد.
تولد پوما و آغاز شهرت برند
۱۰ ماه بعد از تأسیس شرکت، رودولف تصمیم گرفت نام رودا را به پوما تغییر دهد. او در اکتبر ۱۹۴۸ در دفتر اسناد رسمی و نشان تجاری آلمان، شرکت PUMA Schuhfabrik Rudolf Dassler را ثبت کرد. دلیل آن این بود که رودولف میخواست ویژگیهای محصولاتش مشابه ویژگیهای یک گربه پوما، یعنی سرعت، قدرت، استقامت و چابکی باشد. اولین کفش فوتبالی که پوما در همان سال عرضه کرد، اتم نام داشت.
طولی نکشید که شرکت جدید رودولف توانست شهرت زیادی به دست آورد. در اواخر دهه ۱۹۵۰، کفشهای مخصوص دویدن و کفشهای فوتبال پوما بهشدت در بازارهای جهانی مشهور شده بودند و از اینجا به بعد همه آنها لوگوی دوم پوما و نشان مخصوص فرماستریپ (Formstrip) را که رودولف در سال ۱۹۵۹ ثبت کرد، روی خودشان داشتند. یکی از مهمترین عوامل موفقیت پوما، حمایت پله، ستاره فوتبال برزیل، بود که از بین تمام برندهای ورزشی، پوما را انتخاب کرد و باعث شد برند جدید رودولف به شهرت بینالمللی برسد.
مسیر تبدیلشدن به یک برند جهانی
بین سالهای ۱۹۷۰ تا ۱۹۹۰، پوما برای تثبیت خود در صحنه جهانی فراتر از انتظارها ظاهر شد. او در این سالها برخی از محبوبترین کفشهایش را به بازار عرضه کرد و ورزشکاران زیادی محصولات پوما را در سراسر جهان بازاریابی کردند.
پوما در این برهه به جز دنیای ورزش به سایر حوزهها هم راه پیدا کرد. با ظهور هیپهاپ و یکسری جنبشهای فرهنگی، مخصوصا در نیویورک، پوما با برخی از جنبشها و صنعت موسیقی عجین شد.
کفش استورم، نقطه پرتاب پوما
در همان سالها، پوما کفشهای امضاشده ورزشکاران را هم به بازار عرضه کرد. پوما کلاید در سال ۱۹۷۱ به بازار آمد که بهسرعت به یکی از محبوبترین طرحهای این برند تبدیل شد. این اسنیکر به والت کلاید فریزر، بازیکن بسکتبال، اختصاص داشت و در طراحی ساده و زیبای آن، نشان فرماستریپ در کنار لوگوی پوما و امضای کلاید، خودنمایی میکرد.
گیلرمو ویلاس هم در مسابقات تنیس آزاد فرانسه، آمریکا و استرالیا در سال ۱۹۷۷، مقام اول را کسب کرد. او هم در این مسابقات پوما پوشیده بود و شهرت بیشتری برای این برند رقم زد.
در سراسر دهه ۱۹۸۰، تنیس به ورزش شماره یک سراسر جهان تبدیل شده بود. بوریس بکر ۱۷ ساله، در سال ۱۹۸۵ قهرمان رقابتهای تنیس ویمبلدون شد. او هم کفش پوما میپوشید و هم از راکت پوما استفاده میکرد. از سوی دیگر، دیهگو آرماندو مارادونا بود که گل معروف قرن را در جام جهانی فوتبال ۱۹۸۶ به ثمر رساند و توپ طلای این رقابتها را از آن خود کرد. او در این مسابقات پوما کینگ میپوشید. همه این موفقیتها باعث افزایش بیشازحد فروش پوما در سراسر جهان شد.
پوما برای همه
شاید فکر کنید پوما فقط در بین ورزشکاران بهشدت محبوب بود، اما اینطور نیست. محصولات این برند در دل مردم عادی هم جای خاصی داشتند. اسنیکرهایی که پوما تولید میکرد نوآورانه بودند و بهخوبی طراحی شده بودند. رنگهای آنها زیبا و منحصربهفرد بود و آنقدر راحت بودند که هرکسی میتوانست بدون هیچمشکلی کل روز این کفشها را بپوشد.
برای مثال، در دهه ۷۰ و ۸۰ میلادی، کفشهای جیر پوما بهشدت بین مردم رایج بودند. این کفشها با وجود کاربردیبودن ظاهر بسیار شیکی داشتند. زیره آنها انعطافپذیر و درعینحال سبک و محکم بود و از پاها پشتیبانی به عمل میآورد.
در بریتانیا، پوما انتخابی محبوب بین طرفداران فوتبال بود. آنها بهدلیل راحتی و سبکی اسنیکرهای پوما آنها را میپوشیدند و البته دلیل مهم دیگری هم داشتند؛ پوما این اسنیکرها را طوری طراحی میکرد که رنگ آن با رنگ لباسهای تیمهای فوتبال مختلف ست شود و هرکسی بتواند کفش همرنگ با تیمموردعلاقهاش را بخرد.
نوآوری و فناوری در برند پوما
تا سال ۱۹۹۱، پوما به برندی جهانی تبدیل شده بود. بااینحال وقتی برای اولین بار فناوری دیسک را ارائه کرد، جایگاهش را برای همیشه در صنعت کفشهای ورزشی تثبیت کرد. دیسک پوما بهعنوان اولین کفش ورزشی بدون بند با استفاده از سیستمی از سیمهای داخلی که کفشهای کتانی را شل یا محکم میکردند، عمل میکرد. این کفش مفهوم سنتی بند کفش را کاملا تغییر داد. در المپیک ۱۹۹۲ که در بارسلونا برگزار شد، هایکه درچسلر، دیتر باومن و لینفورد کریستی که همگی جزو ورزشکاران معروف بودند، اسنیکرهای دیسک پوما را پوشیدند و البته که در گرفتن مدال طلای آنها بیتأثیر نبود.
در سال ۱۹۹۶، لینفورد کریستی، دونده دو سرعت بریتانیا، در یک کنفرانس مطبوعاتی قبل از المپیک آتلانتا شرکت کرد و جالب اینجا بود که دو لنز در چشمهایش داشت که نشان پوما روی آنها نقش بسته بود. او با این کار باز هم شهرت بیشتری برای پوما به ارمغان آورد. در سال ۱۹۹۸، پوما بهعنوان یکی از اولین برندهای پوشاک ورزشی با همکاری جیل ساندر به صنعت مد پیوست و کفشهای پوما کینگ و ایزی رایدر را معرفی کرد. با این کار پوما گام بزرگی در پیوند صنعت مد و صنعت کالاهای ورزشی برداشت.
در اوایل دهه ۲۰۰۰، پوما بهشکل رسمی با تیم فراری F1 شراکت کرد و با این کارش ثابت کرد که این برند میتواند بر هر بازاری تسلط داشته باشد.
یوسین بولت، دونده دو ۱۰۰ متر، در سال ۲۰۰۹ با پوشیدن پوما رکورد ۱۰۰ متر جهان را به نام خود ثبت کرد و به زمان ۹.۵۸ ثانیه دست یافت.
لوگوی برند پوما در گذر زمان
مانند بسیاری از برندهای امروزی، لوگوی پوما هم همزمان با تغییرات انتظارات مخاطبان تکامل یافته است. اکنون تصویر پوما هم در کمپینهای برندسازی و بازاریابی این شرکت و نیز در تعدادی از لباسها، از کفش گرفته تا پوشاک دیده میشود.
لوگوی اولیه پوما کمی پیچیدهتر از تصویری بود که امروز میشناسیم. این لوگو چشمگیر نبود و نمیتوانست بلافاصله چشمها را خیره کند؛ بااینحال سالها در این برند باقی ماند. گربه پوما امروز بخشی قوی از هویت این برند است.
تغییرات لوگوی پوما از سال ۱۹۴۸ تا به امروز
لوگوی پوما در سال ۱۹۴۸، تصویر پوما را نشان میدهد که درحال پریدن از میان حرف D است که حرف اول کلمه داسلر بود. این تصویر تکرنگ هرگز زیبایی لوگوی فعلی را نداشت. بعد از آن، این برند یک پومای سفید روی یک ششضلعی مشکی طراحی کرد و جایگزین لوگوی قبلی کرد.
در سال ۱۹۵۱، یک نسخه دیگر از لوگوی پوما معرفی شد که این بار جزئیات بیشتری داشت. هنوز همان پوما بود که از حرف D میپرید، با این تفاوت که در حاشیه ششضلعی قرار گرفت و زیر آن کلمه پوما و در دو ضلع آن نام کامل بنیانگذار را نوشتند:
در سال ۱۹۵۸، لوگوی قدیمی پوما با تمرکز بر عنصر جدیدی از هویت برند، بهروزرسانی شد. درست است که نماد پوما خیلی اهمیت داشت، اما خود کفشهای پوما هم بهاندازه کافی زیبا و چشمگیر بودند. در نسخه جدید از کلمه پوما بههمراه یک نوار سفید استفاده کردند.
در اواخر دهه ۱۹۶۰، لوگوی جدید فقط شامل تصویر خود پوما، بهرنگ سیاه و بدون هیچ کلمه یا علامت دیگری بود. این پوما تمیزتر و زیباتر از نسخههای قبلی بود و به برجستهکردن ماهیت پیچیده و جذاب برند کمک کرد:
در دهه ۱۹۷۰ بازهم لوگوی پوما را تغییر دادند و این بار بهجای یک سایه مشکی، طرح کلی از پوما را طراحی کردند. این پوما بهجای دویدن به جلو، درحالپریدن بهسمت بالا بود:
در سال ۱۹۷۴ بازهم لوگو را تغییر دادند و این بار سیلوئتی از پوما با نام پوما درکنار آن به لوگوی شرکت تبدیل شد:
لوگوی فعلی پوما
معنای لوگوی برند پوما
استفاده از گربه پوما آینده هویت بصری این شرکت را مشخص کرد. همانطور که گفتیم، گربه پوما نشاندهنده سرعت، قدرت، چابکی و استقامت است. امروزه این شرکت تصویر پوما را با کلمه آن با طراحی بسیار شیک و جسورانه طراحی کرده است که قدرت برند را نشان میدهد. درست است که تاکنون رنگهای مختلفی را امتحان کردهاند، اما لوگوی رسمی آنها سیاهرنگ است. فقط زمانی که پسزمینه آن مشکی باشد رنگ لوگو را سفید میکنند. انتخاب رنگ مشکی منطقی است؛ زیرا این رنگ سادگی و قدرت خاصی دارد.
فونت پوما سنگین و پررنگ است. لبههای آن هم گرد است تا با انحناهای بدن گربه هماهنگ باشد.
پومای امروز؛ برندی اصیل با ارزشهای همیشگیاش
امروزه پوما محصولاتش را در تمام بخشهای ورزش و سبک زندگی گسترش داده است و فهرست پرستارهاش را افراد مشهور و ورزشکارانی ازجمله سلنا گومز، لوئیس همیلتون، یوسین بولت، ریحانا و جیزی تشکیل میدهند. آنها میخواهند این برند آلمانی لباسهای ورزشی، همچنان اصیل باقی بماند. مصداق آن هم همین است که هنوز دفتر مرکزی پوما در همان شهر کوچک باقی مانده است.
محصولات پوما بسیار متنوع هستند. اسنیکرها و کفش مخصوص فوتبال پوما بهخاطر طراحی عالی و فناوریهای منحصربهفردشان مشهور هستند. از سوی دیگر کفش پوما جیر است که شهرتی جهانی دارد. بیش از ۵۰ سال است که این کفش جزو مجموعه کلاسیک برند پوماست.
پوما برای هر مخاطب از هر رده سنی و هر جنسیت محصول تولید میکند و همه آنها مختص ورزش نیستند، برخی از آنها برای پوشیدن در سراسر روز مناسباند. پوما کفشهای ورزشی را با مد روز برای زنان، مردان و کودکان ترکیب میکند.
این برند، پوشاک و اکسسوری برای ورزشهای مختلف هم تولید میکند که همگی از بالاترین کیفیت ممکن هستند. برخی از این محصولات عبارتاند از: لباسهای مخصوص دویدن، شورت ورزشی، کولهپشتی، کلاه، ساعت، دستکش، عینک، راکت و توپ. این برند لباسهای کژوال هم برای هر موقعیت از باشگاه گرفته تا دفاتر کار غیررسمی به مشتریان ارائه میدهد.
همکاری با افراد مشهور و شرکت در کمپینها
پوما از ابتدای تأسیس با ورزشکاران زیادی برای تبلیغ برند و محصولاتش همکاری کرده است. نیمار، فوتبالیست معروف، د ویکند، خواننده کانادایی و نیز مدلهای مشهوری ازجمله وینی هارلو و کارا دلوین با این برند همکاری کردهاند.
یکی از کمپینهای معروفی که پوما با آن کار میکند کمپین «او ما را به حرکت درمیآورد» است که در روز جهانی زن برای تجلیل از زنان، ورزش و فرهنگ آغاز شد. در این کمپین زنان را تشویق میکنند که داستان خودشان را با شهامت تعریف کنند. برای این کار، پوما تیمی متشکل از تعدادی سفیر زن دارد که از آن جمله میتوان سوپر مدل وینی هارلو، لکسی تامپسون فوتبالیست و یاروسلاوا ماهوچیخ در بخش پرش ارتفاع را نام برد.
کلام پایانی
پوما مانند همتایش آدیداس، تاریخچهای غنی از موفقیت دارد. نکته جالب در سرنوشت برادران داسلر این است که این دو برادر چه زمانی که با هم بودند و چه زمانی که از هم جدا شدند، همچنان مسیر موفقیت را پیمودند. آنها بهمدت ۲۸ سال شرکت موفقی راهاندازی کرده بودند؛ ولی جدایی آنها کارشان را تحتتأثیر قرار نداد. آنها درست در یک منطقه و در دو سوی یک رودخانه رویایشان را دنبال کردند و توانستند دو شرکت قدرتمند در سراسر جهان تأسیس کنند. جالبتر اینکه شرکت مرکزی هردو برند هنوز هم در همان شهر کوچک قرار دارد و این یعنی آنها اصالتشان را هرگز از دست ندادند و به ارزشهایشان پایبند ماندند.
حالا شما بگویید از داستان پوما چه درسهایی آموختید؟ بهنظر شما راز موفقیت این دو برادر در چه بود؟ لطفا دیدگاههایتان را با ما به اشتراک بگذارید.